Chuyên đề Trang phục truyền thống Nhật Bản

 kimono nhiều lớp đã trở nên phổ biến và họ bắt đầu chú ý đến việc dùng các màu sắc khác nhau cho mỗi lớp áo. Màu sắc trên áo kimono cũng biểu thị các mùa trong năm và những tầng lớp khác nhau trong xã hội.Vào thời Kamakura (1192 – 1338) và thời Muromachi (1338 – 1576), mọi người kể cả nam lẫn nữ đều yêu thích những chiếc áo kimono cĩ màu sắc tươi sáng. Cịn các võ sĩ thì mặc kimono cĩ màu là màu tượng trưng cho người đứng đầu gia tộc mình (do mỗi gia tộc võ sĩ cĩ một màu áo kimono dành riêng). Đến thời Edo (1600 – 1868), khi gia tộc võ sĩ Tokugawa nắm quyền ở Nhật Bản thì nước Nhật bị chia cắt thành nhiều lãnh địa nhỏ, đứng đầu lãnh địa là các lãnh chúa phong kiến và tầng lớp Samurai ở mỗi lãnh địa được phân biệt với nhau qua màu sắc và các họa tiết hoa văn trên áo kimono. Do nhu cầu về áo kimono của các Samurai khi đĩ rất nhiều, nên các thợ thủ cơng phải làm việc liên tục vì vậy tay nghề của họ ngày càng trở nên thành thạo và khéo léo đến mức nĩ đã trở thành một thứ nghệ thuật.Thời Meiji (1868 – 1912), lúc ấy văn hĩa Âu Mỹ ồ ạt du nhập vào Nhật Bản, chính phủ khuyến khích người dân mặc quần áo kiểu phương Tây. Tất cả các cơ quan của chính phủ và quân đội đều qui dịnh nhân viên mặc âu phục đi làm. Đối với những người dân thường khi mắc kimono vào các dịp lễ tết, họ phải đeo một mảnh vải nhỏ cĩ treo con dấu riêng của gia đình ở tay áo. Cũng trong giai đoạn này, những người Nhật Bản đã phát triển kĩ thuật để cạnh tranh với máy dệt vải cĩ máy dệt vải từ phương Tây. Quần áo từ các bộ phận khác trên thế giới đã được mua lại để làm kimono và quần áo.Trong giai đoạn Taisho (1912 – 1926), Tokyo bị một trận động đất lớn làm mất những bộ kimono cũ. Đến thời Showa (1926 – 1989), kimono được thiết kế đơn giản hơn. Sau chiến tranh thế giới thứ II. Khi nền kinh tế của Nhật Bản đã dần được phục hồi, kimono đã được sản xuất nhiều với giá cả phải chăng. Châu Âu và Mỹ bị ảnh hưởng thời trang thiết kế từ áo kimono nhưng hình dáng của họ vẫn như nhau và kimono đã thay đổi màu sắc cho phù hợp với mùa, tuổi tác, tài chính của người mặc.II. Các loại áo của kimono: Kimono cĩ thể được chia ra thành các loại chính:Đố các bạn kimono gồm những loại nào?Furisode: Rất nhiều cha mẹ mua Furisode cho con gái họ để kỉ niệm bước ngoặt trọng đại này. Furisode là một Kimono dùng để đi lễ, dành cho các cơ gái cịn độc thân. Furisode cĩ màu sắc tươi sáng và thường làm bằng lụa chất lượng tốt. Trong xã hội của Nhật, mặc Furisode là một tuyên bố rõ ràng rằng đĩ là một cơ gái độc thân đã sẵn sàng để kết hơn. Furisode dùng để mặc trong những ngày lễ lớn, như khi đi dự đám cưới hay dự một buổi tiệc trà. Giá của một chiếc Furisode tùy thuộc vào chất liệu vải, kiểu dáng và tay nghề của người may. Một chiếc Furisode thường cĩ giá là 15.000 USD. Furisode: Là loại áo chỉ dành riêng cho những cơ gái chưa cĩ chờng. Tay áo rất dài và rộng (thường dài từ 95 đến 115 cm). Thời xưa, các cơ gái thường vẫy vẫy ống tay áo để bày tỏ tình yêu với các chàng trai. Yukata:Yukata: Là một loại Kimono làm bằng cotton bình thường, dùng để mặc trong mùa hè. Yukata thường mang màu sắc cực kì sáng. Cách thiết kế đơn giản của Yukata là để các cơ gái Nhật cĩ thể mặc mà khơng cần sự giúp đỡ (sau vài lần tập là họ cĩ thể dễ dàng mặc được, bởi Yukata khơng cầu kì như Furisode). Hầu hết áo Yukata được làm từ vải cotton . Theo truyền thống xưa , áo Yukata thường chỉ cĩ hai kiểu là trắng - xanh đen hoặc xanh đen- trắng, nhưng trong một vài năm trở lại đây áo yukata đã được thiết kế với nhiều màu sắc nổi bật hơn.Trong những ngày hội và ngày kỉ niệm sự kiện chung, Yukata thường được mặc với một chiếc thắt lưng rộng hơn, quấn quanh eo và gấp lại ở đoạn cuối. Thơng thường hơn, Yukata được mặc với một thắt lưng Obi (thắt lưng thêu), đi cùng với một đơi xăng đan gỗ và một chiếc ví.Ngày nay, Yukata thường dùng để mặc trong ngày Bon-Odori (Ngày hội nhảy truyền thống của Nhật vào mùa hè) và các cuộc hội hè. Hơn nữa, Yukata cịn được sử dụng rộng rãi trong các quán trọ truyền thống của Nhật. Houmongi:Houmongi: Khi một người phụ nữ Nhật Bản kết hơn, cha mẹ thường mua cho con gái họ một chiếc Kimono khác, chiếc Houmongi. Houmongi sẽ thay thế vị trí của Furisode. Houmongi là Kimono đi lễ của những người phụ nữ đã cĩ chồng.Loại Kimono này thường được dùng trong khi đi tham dự một đám cưới hay tiệc trà nào đĩ.Khi đĩn tiếp một cuộc viếng thăm trang trọng, người phụ nữ cũng sẽ mặc áo Homongi (áo Kimono dùnh để tiếp khách).Tomesode:Tomesode: Với những người phụ nữ đã kết hơn, họ sẽ khơng bao giờ được măc áo furisode, dù cho họ cĩ li dị chồng đi chăng nữa. Thay vào đĩ, họ sẽ mặc áo Tomesode, một dạng áo Kimono với ống tay áo ngắn hơn . Áo Tomesode thường cĩ màu đen , hoặc là nhiều màu khác . Áo Tomesode đen thường được đính gia huy tượng trưng cho họ tộc , đây là dạng áo Kimono chỉ mặc vào các dịp lễ trang trọng (như là đám cưới hoặc đám tang của họ hàng).Những áo Tomesode nhiều màu khác cũng cĩ thể được mặc vào các dip lễ trang trọng trên (nhưng những chiếc áo này khơng được đính gia huy, vả lại, khi nhắc đến Tomesode thì đa số người Nhật đều cho rằng nĩ-phải-là-màu-đen). Mofuku:Mofuku: Chỉ được dùng để đi dự đám tang của họ hàng gần. Tồn bộ chiếc Kimono loại này cĩ màu đen. Dù rằng Tomesode và Mofuku khơng đắt bằng một chiếc Furisode, nhưng giá mỗi chiếc Tomesode hay Mofuku là khoảng 8.000 USD. Shiromaku: Shiromaku: Một cơ gái Nhật làm đám cưới theo truyền thống thì sẽ mặc loại Kimono rực rỡ, tráng lệ nhất. Loại Kimono này được gọi là Shiromaku. Đa số mọi người chỉ thuê loại Kimono này bởi nĩ chỉ được sử dụng trong một ngày, tuy nhiên, giá cho thuê của một chiếc Shiromaku cũng lên tới 5.000 USD. Shiromaku rất dài, dài đến chạm đất. Những chiếc váy cưới trắng truyền thống của phương Tây thường cĩ đuơi váy hay một tấm lụa rất dài, rủ dài ra sau. Cịn Shiromaku thì khơng giống như vậy. Shiromaku dài và tỏa trịn ra. Chính vì vậy, cơ dâu phải cĩ sự giúp đỡ của một người đi kèm theo thì mới cĩ thể đi lại trong chiếc Kimono này. Tsumugi: Dành cho tầng lớp nơng dân và thường dân. Tsukesage: Áo này được trang trí theo dạng hoa văn chạy dọc theo thân và lưng áo rồi gắp nhau ở đỉnh vai), áo này được mặc vào các buổi tiệc tùng trà đạo, cắm hoa và đám cưới của bạn bè II. Các phụ liệu mặc kèm theo kimono: Thắt lưng (Obi): Một cái obi dành cho kimono phụ nữ thường cĩ chiều dài khoảng 4m và chiều rộng khoảng 60cm.Obi được quấn 2 vịng quanh thắt lưng và thắt ở phía sau lưng. Các phụ kiện kèm theo obi: Taiko-musubi: Một dạng thắt lưng khác, được phát minh từ thời Edo, cũng được sử dụng như obi và rất được ưa chuộng.Dây cài lưng: Vào thời đại Meiji, người Nhật chế tạo ra một vật gọi là dây cài lưng (obi-jime và obi-age).Trâm cài đầu: Vật này dành riêng cho phụ nữ. Thời xưa, mỗi khi mặc áo kimono, phụ nữ Nhật thường điểm tơ cho mái tĩc của mình bằng những chiếc trâm này. Ngày nay, bạn cĩ thể thay thế chiếc trâm bằng nơ, dây buộc tĩc... Guốc gỗ: Guốc gỗ được sử dụng rất phổ biến tại Nhật cách đây một thế kỉ, guốc của đàn ơng thường to, cĩ gĩc cạnh và thấp, guốc của phụ nữ thì ngược lại, tức là nhỏ nhắn và trịn. Thời xưa, người Nhật khơng đĩng guốc mà họ "đẽo" guốc, tức là họ sử dụng những súc gỗ to để gọt đẽo thành đơi guốc mộc. Hakama: Hakama là một loại trang phục ngồi, được mặc phủ ngồi áo kimono. Nĩ cĩ thể được thiết kế giống như một cái quần dài hay giống một cái váy. Ngày xưa, Hakama được sử dụng như một trang phục phía ngồi cĩ chức năng bảo vệ các Samurai khỏi tuột khỏi ngựa. Ngày nay, Hakama được mặt trong các buổi lễ,các lễ hội truyền thống,tập võ và biểu diễn nghệ thuật. Hakama của nam giới thường cĩ màu đen hoặc xám. Hakama thường được nam giới mặc tuy nhiên bạn cũng cĩ thể bắt gặp các cơ gái mặc Hakama màu đỏ trong các đền thờ Shinto. Nếp gấp của Hakama (5 phía trước, 2 phía sau) cĩ những ý nghĩa biểu trưng sau: 1. Yuki: Lịng quả cảm, sự dũng cảm, tính gan dạ 2. Jin: Sự nhân ái, lịng khoan dung và rộng lượng 3. Gi: Sự cơng bằng, ngay thẳng và chính trực 4. Rei: Nghi lễ, sự lịch thiệp, lễ độ (cũng cĩ nghĩa là sự cúi đầu) 5. Makoto: sự chân thành, trung thực 6. Chugi: Sự trung thành, tính cống hiến 7. Meiyo: Danh dự, uy tín, vinh quang, danh tiếng, phẩm giá và danh tiếngIV. Các bước mặc kimonoBước 1: NagajubanNagajuban giống như đồ lĩt, được mặc lĩt trong Kimono Bước 2: Mặc Kimono Bước 3: Buộc dây ObiBước 4: Buộc dây ObijimeBước 5: Buộc dây Obiage Hồn tất, đây là bộ kimono hồn chỉnh V. Cách làm một bộ kimono:Để làm một bộ kimono "chuẩn" cần khoảng 4.500 lọn tơ và người thợ dệt phải bỏ ra chí ít là 50 ngày miệt mài lao động trên guồng sợi mới tạo ra thứ vải thích hợp "khơng lặp lại" được. Một bộ kimono đẹp thường rất đắt, với thứ vải dệt theo lối thủ cơng và được khâu tay. Người ta se lẫn cả những sợi "chỉ" bằng bạc hoặc vàng thật, cịn hoa vǎn là bụi vàng và bạc nguyên chất. Chỉ cĩ những nghệ nhân mới dám nhận làm các bộ kimono đại lễ. Cách xếp đặt thớ vải cùng lối bài trí hoa vǎn phải tạo được ấn tượng: đĩ khơng chỉ là kiểu quần áo thuần túy mà cịn là một tác phẩm nghệ thuật tuyệt mỹ nữa. Với loại kimono mặc ở nhà, người ta may theo kích thước số đo cụ thể. Vải lĩt của kimono luơn tương phản với vải nền: nếu như kimono màu xanh, vải lĩt sẽ là màu đỏ, hay kimono màu trắng, vải lĩt sẽ cĩ màu xanh hoặc đỏ... Những bộ kimono lễ hội thường được may ráp bằng các khuơn vải "chuẩn" nên cĩ kích cỡ như nhau. Kimono được bảo quản theo cách đặc biệt: khơng giặt mà chỉ gột rửa những chỗ bẩn. Nếu như cĩ giặt, cũng chỉ giặt từng phần một và sấy khơ ngay tức thì. Kimono được cất giữ trong những tấm giấy đặc biệt, chống ẩm và luơn giữ được sắc tươi. Kimono người lớn dù sao vẫn khơng dễ thương bằng kimono của trẻ em.Kimono của trẻ em thường được gọi là haten.Nếu bạn cĩ thắc mắc, xin hãy đặt ra, chúng tơi rất vui lịng giải đáp. (Chú ý: ngoại trừ những câu hỏi hồn tồn khơng thuộc vấn đề chúng tơi tìm hiểu).Nhìn chung, kimono Nhật Bản cĩ rất nhiều nội dung và khía cạnh cần tìm hiểu. Trong giới hạn chuyên đề này, tổ chúng tơi chỉ đề cập sơ lược nhằm giúp các bạn khái quát được chủ đề trên. Rất mong được các bạn thơng cảm.