Giáo án Ngữ văn 10 CB tiết 67 Đọc văn: Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn

Tuần : 5
Tiết 67 
 Đọc văn :
HÖNG ÑAÏO ÑAÏI VÖÔNG TRAÀN QUOÁC TUAÁN
 ( Trích Đại Việt sử kí toàn thư ) 
 Ngô Sĩ Liên 
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC Giúp HS
− Hiểu cảm phục và tự hào về tài năng đức độ của người a/h dt Trần Quốc Tuấn , đồng thời nêu được những bài học đạo lí quí báu cũng là bài học làm người mà ông đã để lại cho đời sau .
− Thấy được cái hay , sức hấp dẫn của 1 tác phẩm lịch sử nhưng đậm chất văn học qua ng.th kể chuyện và khắc họa chân dung n/v ls của tg và cũng hiểu thế nào là “ văn , sử bất phân “ . 
B. PHƯƠNG PHÁP DẠY − HỌC 
Giáo viên hướng dẫn , gợi ý . HS thảo luận , tìm hiểu −> Hướng tới mục tiêu bài học .
C. PHƯƠNG TIỆN DẠY − HỌC 
SGK , SGV , sách thiết kế Ngữ Văn 10 
D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY− HỌC 
1. Ổn định 
2. Kiểm tra 
− Động cơ nào khiến tg Hoàng Đức Lương sưu tập , biên soạn Trích diễn thi tập ?
− Ý nghĩa , tác dụng của việc khắc bia tiến sĩ ? Bài học ls rút ra từ Hiền tài là nguyên khí quốc gia .
3.Bài mới 
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung cần đạt 
HĐ1 :Hướng dẫn tìm hiểu chung .
-Những hiểu biết về:
 +Tác giả ?
 +Tác phẩm ? 
HĐ 2 :Tìm hiểu bản chất của HĐĐVTQT .
- Qua lời trình bày của TQT với vua về kế sách giữ nước anh ( chị ) nhận ra điều gì?
TQT đem lời dặn của cha ra hỏi 2 gia nô và con , câu trả lời của họ và phản ứng của ông ? Phản ứng ấy có ý nghĩa gì ? 
HĐ 3 
- Hãy chỉ ra sự khéo léo trong ng.th khắc họa n/v .
 Nhận xét gì về ng.th kể chuyện ? 
 Đọc phần tiểu dẫn .
 Trả lời câu hỏi .
 HS đọc văn bản .
 HS thảo luận , trả lời .
 HS tìm hiểu , trả lời .
+ Lời cha dặn :Con không nhắm mắt được − T42 
+ Phú quí trung hiếu − T42 
+Dẫu khác một họ − T43 
+ Tống Thái Tổ thiên hạ − T43 
 HS thảo luận trả lời .
 Ng.th kể chuyện :
+ Từ việc điềm báo −> HĐĐV là ai , xuất thân tướng mạo 
+ Nhắc công lao , đức độ −> những danh hiệu được phong tặng .
I/ TÌM HIỂU CHUNG 
1/ Tác giả 
- NSL ( ? − ? ) , quê : Hà Tây .
− 1442 đỗ tiến sĩ , được cử vào Viện Hàn lâm .
− Đời Lê Thánh Tông giữ chức Hữ Thị lang bộ lễ , Triều liệt đại phu kiêm Tư Nghiệp Quốc Tử Giám , tu soạn Quốc sử giám .
2/ Tác phẩm 
− “ Đại Việt sử kí toàn thư “ là bộ chính sử lớn của VN . Ngô Sĩ Liên biên soạn hoàn tất 1479 , gồm 15 quyển ghi chép ls từ thời Hồng Bàng −> Lê Thái Tổ lên ngôi ( 1428 ) .
− “ ĐVSKTT “ biên soạn dựa trên cơ sở sách Đại Việt sử kí ( Lê Văn Hưu ) và Sử kí tục biên ( Phan Phu Tiên ) .
− TP vừa có giá trị ls , vừa có giá trị vh .
II/ ĐỌC − HIỂU VĂN BẢN 
1/ Phẩn chất của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn 
* Vị tướng anh hùng , tài ba ,mưu lược , nhìn xa trông rộng : 
− Tâu trình với vua về kế sách dùng binh và giữ nước : Dùng đoản ( binh ) giữ nước vậy .
− Soạn sách Binh gia diệu lí yếu lược dạy tì tướng . Sưu tập binh pháp Vạn kiếp tông bí truyền thư .
− Biết chiêu hiền đãi sĩ . Môn khách nhiều người giỏi chính sự , nổi tiếng về văn chương . 
− Giặc Bắc gọi ông An Nam Hưng Đạo Đại Vương không dám gọi tên .
− Câu nói dầy dũng khí : Bệ hạ chém đầu tôi trước rồi hãy hàng . 
* Người đức độ :
− Trung quân ái quốc : đặt chữ hiếu lên trên chữ trung , nợ nước lên trên tình nhà −> Chữ trung hiếu bị chi phối bởi nghĩa lớn với đ/n .
− Đem lời cha dặn ra hỏi phản ứng khi nghe trả lời :
+ Với Yết Kiêu và Dã Tượng : “ Cảm phục đến khóc “ , “ khen ngợi “ . 
+ Với Hưng Vũ Vương : Ngầm cho là phải 
+ Với Hưng Nhượng Vương Quốc Tảng : Rút gươm kể tội , định giết , không cho nhìn mặt lần cuối .
=>Trung nghĩa với vua , với nước không tư lợi , thẳng thắn nghiên khắc với con cái .
2/ Nghệ thuật kể chuyện và khắc họa nhân vật 
- Ng.th khắc họa n/v : 
+ N/v xây dựng trong mqh và đặt trong những tình huống thử thách −> nổi bật phẩm chất cao quí .
+ Khắc họa n/v ls sống động bằng chi tiết đặc sắc chọn lọc .
− Ng.th kể chuyện : 
+ Phức hợp nhiều chiều : vừa liên tiếp , vừa hồi ức .
+ Khéo léo đan lồng những nhận xét vào truyện kể −> định hứng cho người đọc .
=> Ng.th kể chuyện điêu luyện : Mạch lạc , lô gíc , sinh động hấp dẫn −> hứng thú cho người tiếp nhận 
III/ TỔNG KẾT ( Ghi nhớ SGK/ 45 ) 
4. Củng cố − dặn dò 
 Soạn Thái Sư trần Thủ Độ