Giáo dục Hướng nghiệp khối 10 - Chủ đề 1: Em thích nghề gì?

 biết, để cĩ được vinh quang đĩ, ngồi tài năng, cố đã phải nổ lực khơng ngừng. Cơ biết nắm bắt sức mạnh của trí tưởng tượng, của mơ ước và hình dung thật rỏ những gì mà mình mong ước và quyết tâm theo đuổi.Một số vận động viên thể thao nỗi tiếng trên thế giới cũng vận dụng sức mạnh của trí tưởng tượng để hình dung ra chính xác những gì mà họ sẽ thể thiện khi thi đấu hay biểu diễn.Sức mạnh của trí tưởng tượng khơng phải chỉ cần cho các ca sẽ, vận đọng viên hay diễn viên mà mọi chúng ta đều cần. Nhưng điều tạo nên sự khác biệt chính là khả năng nắm bắt và vận dụng sức mạnh ấy.Trí tưởng tượng là khả năng tạo ra những hình ảnh trong tinh thần hay nội tâm. Tâm trí chúng ta lưu giữ nhưng hình ảnh về ước mơ, những khát vọng, các mối quan hện xã hội, hay cụ thể hơn, một bĩng hình, một ánh mắt đưa tâm hồn bạn về một tình yêu thật đẹp, một thành cơng trong cơng việc bạn từng ao ước, một cơng việc mà bạn ước ao được làm, khoản thu nhập mà bạn muốn cĩ... Những hình ảnh này được hình thành và lưu giữ trong tâm trí ngay từ khi chúng ta vừa chớm nhận biết chộc sống xung quanh. Tuổi thiếu niên cho đến lúc trưởng thành thường là igan đoạn quan trong nhất để hình thành nên nhân cách, ước mơ. Thuở thiếu thời nếu chúng ta thường bị người lớn phê bình, chỉ chích j nếu như ta tự ti, coi thường bản thân mình, tự xem mình luơn là bản sao của người các, tư tưởng chúng ta sẽ nghi nhận một cách vơ thức những hình ảnh cùng cảm nhận của ta về các sự kiện đĩ. Gian đoạn đĩ nếu ta luơn ước mơ và hướng theo những cảm xúc, hồi bão tốt đẹp thì chawchs chắn sau nay bạn sữ cĩ sự thơi thúc thực hiện điều đĩ. Vì vậy, mọi hành động của chúng ta trong tương lai được coi là đa phần ảnh hưởng bởi bản sao, dẫu ấn của những tư tưởng ban đầu ấy.Cĩ thể bạn vẫn cịn nhớ những lỗi lầm, những lời chỉ chích, phê bình của thầy cơ giáo thời tiểu học hay sự bị bĩ chật hẹp và bất lực của chuocj đờn mà bạn sớm cảm nhận được. Chắc chắn lúc đĩ bạn cảm thấy mình thạt nhỏ bé sơ với các bạn cùng lớp. Và sau này khi phải thuyết trình trước đám đơng hay phải trao đổi ý kiến với ai đĩ, bạn thường tìm cách lảng tránh hoặc im lặng. Những phản ứng tiêu cực này xả đến chỉ vì lúc đĩ bạn nhớ lại một cách vơ thức rằng mình đã xấu hổ như thế nào khi bị chỉ trích trước đám đơng.Điều đáng nĩi là rất nhiều người trong chúng ta cứ ơm khư khư mãi những kỷ niệm trẻ thơ ấy và để nĩ chi phối mọi hành động, tạo nên những kết quả khơng tốt, khơng tương xứng với khả năng của mình.Hãy gợi lại ký ức và tạo ra nhứng hình ảnh tinh thần tích cựcTuy những ký ức ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống chúng ta sau này nhưng khơng phải tất cả tinh thần của chugns ta đều phuc thuộc và hình thành từ thời thơ ấu. Bạn vẫn khơng ngương tạo ra những hình ảnh mới dựa vào các sự kiện đang và sẽ xảy đến với bạn, vào nhừng gì thực sự sâu sắc mà bạn bảm nhận được. Điều quan trong là chỉ cĩ bạn mới cĩ thể thay đổi kiểm soat và định hướng được những hình ảnh tinh thần lưu lại trong t âm trí mìnhHãy luơn hướng mọi suy nghĩ theo chiều hướng tốtNếu bạn biết mơ ước, hãy hành động - bạn s ẽ thành cơng.(Walt Disney)Bạn hồn tồn cĩ thể tạo ra những hình ảnh tinh thần mới khi bạn muốn. Chính những tư tưởng và suy nghĩ của bạn sẽ giới hạn hoặc phát triển thăng hoa những hành động của bạn.Trước khi bắt tay vào một cơng việc nào đĩ hãy nhớ lại những việc tương tự trước đây. Và trong bạn sẽ cĩ 2 chiều hướng. Nếu bạn nghĩ bạn đã từng thất bại, hoặc sẽ gặp nhiều trở ngại mà bạn thấy nản lịng, thì chắc chắn sẻ ảnh hưởng trực tiếp đến bạn, làm hco bạn khơng cịn sức mạnh, sự tự tinh và tỉnh táo để từng bước vượt qua những khĩ khăn sẽ gặp để đạt được mục tiêu. Ngược lại nếu bạn nhớ đến những thành cơng quá khứ và tin là mình xẽ làm được, sẽ vượt qua-chắc chắn bạn sẽ cĩ đủ năng lượng và dũng khí để vượt qua trỡ ngại. Sự tự tin quyết đinh hơn 70% thành cơng của bạn.5. Sự phù hợp nghề a.Thế nào là sự phù hợp nghề? cho ví dụ ?Ví dụ về nghề lái xe .*Những đặc điểm tâm-Sinh lý của người laí xe là gì ? - Không mắc bệnh mù màu - Tỉnh táo, minh mẫn - Xử trí nhanh các tình huống bất ngờ - Khả năng ước lượng bằng mắt các khoảng cách và ước lượng tốc độ chính xác - Tính hoà nhã, không nóng nảy(biết tự kiềm chế) * Những yêu cầu chính của nghề lái xe là gì ?- Phân biệt được các tín hiệu bằng đèn màu . - Không mắc bệnh buồn ngủ trong các tình huống có các kích thích đơn điệu, kéo dài - Phản ứng nhanh - Không được va quyệt mọi đối tượng gặp trên đường . - Biết nhường nhịn, không nổi nóng trong những trường hợp khó chịu, không vừa ý, bực mình. . Qua việc trả lời 02 câu hỏi trên ta thấy : Sự phù hợp nghề được gọi là sự hoà hợp ăn khớp tương xứng “con người, nghề nghiệp”.Hay nói cụ thể là sự phù hợp qua lại giữa con người cụ thể với công việc, với hoạt động nghề nghiệp của mỗi con người . * Sự phù hợp nghề thể hiện ở những mức độ nào ? Sự không phù hợp có thể do tình trạng sức khoẻ hoặc không có những phẩm chất nghề nghiệp, năng lực nghề nghiệp chuyên biệt.Người ta thường nói tơí sự phù hợp nghề tuyệt đối.Ví dụ:muốn đi vào nghề lái xe,thông tin tín hiệu ,hội hoạ kĩ thuật nhuộm,mốt thời trang thì nhất thiết không được mắc bệnh mù màu.Nếu muốn trở thành phi công, thuỷ thủ ,thợ lặn thì không được mắc 1 trong số bênh sau: bệnh tim mạch ,hen phế quản,bệnh đường hô hấp Sự phù hợp nghề tuyệt đối đảm bảo không có thiếu sót năng lực, sức khoẻ để đáp ứng công việc của nghề .+ Không phù hợp: Đối với học sinh ở mức độ phù hợp này,các em nên chọn một nghề khác :nghề này không phù hợp với em ,em không thể trở thành một chuyên gia giỏi được.+ Phù hợp một phần: Ởû mức độ phù hợp này,tuy không có những chỉ định cơ bản ,nhưng các em không thể chỉ định thiên hướng rõ ràng, không say mê gắn bó với nghề .Đối vơi những em ở mức độ phù hợp này ,các em có thể chọn nghề đó và có thể trở thành chuyên gia giỏi. + Phù hợp phần lớn : Trong trường hợp này chúng ta nhận thấy ngay sự phù hợp hết sức rõ giữa một số phẩm chất nghề nghiệp cá nhân với yêu cầu của nghề hoặc một nhóm nghề nhất định.Ví dụ :Thể hiện sự hứng thú ,ham thích máy móc hoặc cây cối ,động vật,,đồng thời kiếm cơ hội để tự tìm khả năng của mình trong hoạt động lĩnh vực đó Đối với học sinh phù hợp ở mức độ này, các em có thể chọn nghề đó và có thể trở thành một chuyên gia giỏi.+ Phù hợp hoàn toàn: Trong trường hợp này chúng ta có thể bộc lộ xu hướng ,sứ mệnh ,thiên tư thiên bẩm.Ơû đây ta có thể xem thiên tư ,thiên bẩm là mức độ phù hợp cao nhất của con người, ở 1 giai đoạn phát triển nhất định với tư cách là 1 người lao động .Các em ở mức độ phù hợp này, sẽ trở thành 1 chuyên gia giỏi. b. Những yếu tố tạo nên sự phù hợp nghề ?- Những phẩm chất nghề nghiệp quan trọng nhất của con người như năng lực,tri thức kĩ năng đối với hoạt động nghề cụ thể.Ví dụ: Người này có khả năng phân biệt mùi vị rất tài,đó là phẩm chất quan trọng để đi vào các nghề công nghiệp hoá chất, chế biến thực phẩmvà gia vị nấu ăn; có người lại có khả năng ghi nhớ từ,chữ số,chữ cái đó là phẩm chất tốt rất cần thiết của nhà toán học,lập trình ,kĩ thuật số, thiết kế,vv.- Thoả mãn do lao động trong nghề đưa lại .đối với con người,lao động không phải làphương tiện sinh tồn và phát triển,mà còn là niềm vui ,niềm hứng khởi đưa lại cho con người sự thoải mái phấn ,phấn khích,hài lòng.- Thể hiện giá trị bản thân .những sản phẩm lao động nghề nghiệp của con người chính là sự thể hiện trí tuệ ,tài hoa và những nét tính cách của con người đó.Đặc biệt là những tác phẩm văn học,hội hoạ,phát minh ,khoa học,đổi mới công nghệ nói lên óc sáng taọ và sức lao động của con người.6. Miền chọn nghề tối ưu.* Khi chọn nghề, con người cần lưu ý những vấn đề gì?Có 3 nguyên tắc chọn nghề cần được tuân thủ:1-Không chọn những nghề mà bản thân không yêu thích.2- Không chọn những nghề mà bản thân không đủ điều kiện tâm lí, sức khoẻ để đáp ứng yêu cầu của nghề đó.3-Không chọn những nghề nằm ngoài kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội của địa phương và của đất nước.* Tóm lại khi chọn ngề phải trả lời 3 câu hỏi:-Tôi thích nghề gì? ( tức là mình có hứng thú với nghề đó không);-Tôi làm được nghề gì? ( bản thân có năng lực theo đuổi nghề đó không).-Tôi cần làm nghề gì? (nghề định chọn có nằm trong kế hoạch phát triển không).Vấn đề công ăn việc làm hiện nay,thực trạng khó kiếm việc làm trở thành vấn đề mang tính toàn cầu .Trong lúc chọn nghề mỗi cá nhân phải biết điều chỉnh sao cho nguyênh vọng nghề nghiệp của cá nhân phù hợp với yêu cầu của xã hội.Biết mình muốn gì, mình có khả năng gì,mình cần phải làkh để từ đó vững bước đi tới mục đích đặt ra phải trở thành nguyên tắc châu báu của mỗi con người trên con đường lập nghiệp.Nó dẫn ta vượt qua mọi khó khăn vàø thất bại để đi đến thành công.Vấn đề công ăn việc làm hiện nay,thực trạng khó kiếm việc làm trở thành vấn đề mang tính toàn cầu .Trong lúc chọn nghề mỗi cá nhân phải biết điều chỉnh sao cho nguyênh vọng nghề nghiệp của cá nhân phù hợp với yêu cầu của xã hội.Biết mình muốn gì, mình có khả năng gì,mình cần phải làkh để từ đó vững bước đi tới mục đích đặt ra phải trở thành nguyên tắc châu báu của mỗi con người trên con đường lập nghiệp.Nó dẫn ta vượt qua mọi khó khăn vàø thất bại để đi đến thành công.