Tài liệu tập huấn tư vấn cá nhân về khám phá, lựa chọn, và phát triển nghề nghiệp cho học sinh trung học

MỤC LỤC

MỤC LỤC . 1

TỪ VIẾT TẮT . 4

LỜI NÓI ĐẦU. 5

NỘI DUNG TÀI LIỆU. 6

PHẦN I: CHưƠNG TRÌNH VÀ MỤC TIÊU HưỚNG NGHIỆP. 7

I. Các văn bản của Chính phủ và Bộ Giáo dục và Đào tạo. 7

II. Tầm nhìn hướng nghiệp của tỉnh . 7

1. Mục tiêu . 8

2. Chiến Lược thực hiện. 8

3. Vai trò của các tác nhân khác nhau. 10

III. Chương trình Hướng nghiệp do VVOB hỗ trợ . 11

PHẦN II: CÁC LÝ THUYẾT VỀ HưỚNG NGHIỆP . 13

I. Các bước cần làm trong công tác Hướng nghiệp . 13

II. Khung phát triển nghề nghiệp . 13

III. Mô hình lập kế hoạch nghề. 15

IV. Lý thuyết hệ thống. 16

V. Lý thuyết cây nghề nghiệp. 17

VI. Vòng nghề nghiệp . 18

VII. Mô hình cung cấp dịch vụ hướng nghiệp. 18

PHẦN III: KỸ NĂNG VÀ LIỆU PHÁP Tư VẤN HưỚNG NGHIỆP. 21

I. Sáu kỹ năng tư vấn hướng nghiệp. 21

1. Hành vi quan tâm . 21

2. Kỹ năng đặt câu hỏi . 22

3. Kỹ năng phản hồi cảm xúc. 23

4. Kỹ năng tập trung. 24

5. Kỹ năng phản hồi ý tưởng. 24

II. Thái độ của Tư vấn viên . 24

III. Hai Liệu Pháp . 25

1. Liệu pháp tập trung vào giải pháp. 25

2. Liệu pháp kể chuyện hay còn gọi là tư vấn tường thuật. 25

IV. Tư vấn tuyển sinh và Tư vấn hướng nghiệp. 25

PHẦN IV: TIẾN TRÌNH Tư VẤN HưỚNG NGHIỆP: 5 GIAI ĐOẠN. 26

I. Giai đoạn khởi đầu. 26

II. Giai đoạn tập hợp dữ liệu . 263

III. Giai đoạn thiết lập mục tiêu chung. 26

IV. Giai đoạn hành động – bài tập về nhà. 26

V. Giai đoạn kết thúc . 27

PHẦN V: XÂY DỰNG NHẬN THỨC BẢN THÂN VÀ TÌM HIỂU THẾ GIỚI NGHỀNGHIỆP . 28

I. Xây dựng nhận thức bản thân. 28

1. Vì sao cần phải tìm hiểu bản thân? . 28

2. Nội dung của nhận thức bản thân là gì?. 28

3. Làm thế nào để nhận thức bản thân? . 30

II. Tìm hiểu thông tin . 34

1. Nghiên cứu thông tin tuyển sinh. 34

2. Nghiên cứu thị trường lao động. 34

3. Xây dựng mạng lưới làm việc. 34

III. Tìm hiểu thế giới nghề nghiệp. 35

1. Thế giới nghề nghiệp là gì?. 35

2. Làm cách nào để tăng nhận thức về thế giới nghề nghiệp? . 35

Phụ lục I: KHUNG PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP. 38

Phụ lục II: CHÍN TRưỜNG HỢP NGHIÊN CỨU ĐIỂN HÌNH. 46

Phụ Lục III: NHỮNG MẪU CÂU HỎI TRONG Tư VẤN TưỜNG THUẬT. 61

Phụ lục IV- PHỎNG VẤN THÔNG TIN VỀ NGHỀ NGHIỆP. 63

Phụ Lục V: TRẮC NGHIỆM SỞ THÍCH . 64

TÀI LIỆU THAM KHẢO. 68

pdf69 trang | Chia sẻ: ngochuyen96 | Lượt xem: 777 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tài liệu tập huấn tư vấn cá nhân về khám phá, lựa chọn, và phát triển nghề nghiệp cho học sinh trung học, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút TẢI VỀ ở trên
huyết trình hơn? 
8. Các bạn thường tìm đến em khi họ buồn hay khi họ muốn đi chơi? 
9. Em thường hay được rủ đi đến những cuộc vui, tiệc tùng không? 
10. Em có thường hay được bạn bè tâm sự chuyện riêng và xin lời khuyên không? 
11. Em có tham gia hoạt động ngoại khóa không? Nếu có thì là hoạt động gì? 
12. Ngoài việc học hành, em thường hay làm gì khi rảnh rỗi? 
13. Em có ước mơ gì đặc biệt không? 
 62 
Phụ Lục III-3: TƢ VẤN TƢỜNG THUẬT ĐỂ TÌM CÁ TÍNH 
1. Em thích tham gia vào đám đông hay thích ở một mình nhiều hơn? 
2. Em có ngại khi đi chơi và gặp gỡ thật nhiều người lạ không, hay em cảm thấy thích thú 
khi được quen bạn mới? 
3. Em thích dự tiệc đông người hay chỉ với một nhóm bạn nhỏ em đã thân quen và biết rõ? 
4. Em thường nhìn sự việc từ cái nhìn tổng quan hay em để ý chi tiết hơn? 
5. Bạn bè có khen em có khả năng để ý những chuyện nhỏ hay không? 
6. Khi làm bài em có thường kiểm tra lại thật kỹ và ít khi bị những sai sót nhỏ không? 
7. Em nghĩ mình là người phóng khoáng hay cẩn thận? 
8. Em thích lý luận để hiểu vấn đề hay em thích dùng cảm xúc hơn? 
9. Bạn bè có nói em là người lạnh lùng không? 
10. Khi ra quyết định, em thường dùng cảm xúc hay lý trí? 
11. Em có nghĩ mình là người ngăn nắp và đúng giờ không? 
12. Ba mẹ có bao giờ than phiền về sự bừa bộn và hay quên của em? 
13. Em giữ vai trò lãnh đạo nào trong lớp (nếu có)? 
Phụ Lục III- 4: TƢ VẤN TƢỜNG THUẬT ĐỂ TÌM GIÁ TRỊ 
1. Đối với em, điều gì quan trọng nhất trong cuộc sống? 
2. Ước mơ của em là gì? Em muốn làm gì sau khi có việc làm ổn định trong tương lai? 
3. Em có biết vì sao mình mình sinh ra trong cuộc đời này không? 
4. Đức tính nào ở em quan trọng nhất đối với em? 
5. Em mong muốn người bạn thân mình có đức tính gì? 
6. Em mong muốn người yêu của mình có đức tính gì? 
7. Theo em, thế nào là một cuộc sống hạnh phúc? 
8. Một công việc lý tưởng, theo em, là như thế nào? 
9. Trong cuộc đời em, em tôn trọng ai nhất, vì sao? 
10. Trong những người em đã gặp qua từ trước đến nay, em yêu mến ai nhất, vì sao? 
 63 
Phụ lục IV- PHỎNG VẤN THÔNG TIN VỀ NGHỀ NGHIỆP 
1. Công việc của anh là gì ạ? 
2. Thường ngày chị làm những việc gì? 
3. Chị thích nhất phần việc nào trong ngày? 
4. Anh ghét nhất phần việc nào trong ngày? 
5. Nếu em muốn làm công việc giống như anh, em cần phải học ra ngành gì? 
6. Nếu em muốn làm công việc giống như chị, em cần phải có những khả năng gì? 
7. Nếu em muốn tự nuôi sống mình, thì công việc giống chị có đủ cho em không? 
8. Anh có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này? 
 64 
Phụ Lục V: TRẮC NGHIỆM SỞ THÍCH 
Phần 1: Sở Thích Của Bạn Là Gì? 
Đánh dấu chọn vào trước mỗi câu sau đây nếu bạn thích thực hiện hoạt động hay một sở 
thích trong hoạt động. 
 Tôi nghĩ bạn khỏe như một vận động viên thể thao 
 Tôi là người yêu thích thiên nhiên 
 Tôi người hay tò mò về thế giới xung quanh bạn (thiên 
nhiên, không gian, những sinh vật sống) 
 Tôi là người độc lập 
 Tôi thích sửa chữa đồ vật, vật dụng xung quanh bạn 
 Tôi thích sử dụng tay (làm vườn, giúp sửa chữa nhà cửa) 
 Tôi thích tập thể dục 
 Tôi thích dành dụm tiền 
 Tôi thích làm việc cho đến khi hoàn thành 
 Tôi thích làm việc một mình 
Cộng tất cả các câu và viết số 
tổng bên dưới 
Nhóm Kỹ Thuật 
____________ 
 Tôi là người rất hay để ý và cẩn thận 
 Tôi tò mò về mọi thứ 
 Tôi có thể tính những bài toán phức tạp 
 Tôi thích giải các bài tập toán 
 Tôi thích sử dụng máy tính 
 Tôi thích đọc sách suốt thời gian 
 Tôi thích sưu tập nhiều thứ (đá, tem, tiền đồng) 
 Tôi thích trò chơ ô chữ 
 Tôi học môn khoa học hoặc các môn khoa học 
 Tôi thích thách thức 
Cộng tất cả các câu và viết số 
tổng bên dưới 
Nhóm Nghiên Cứu 
____________ 
 Tôi rất sáng tạo 
 Tôi thích vẽ và sơn 
 Tôi có thể chơi một nhạc cụ 
 Tôi thích thiết kế quần áo của tôi hoặc mặc quần áo thời 
trang tạo nên điều thú vị 
 Tôi thích đọc truyện viễn tưởng, kịch và thơ ca 
 Tôi thích mỹ thuật và thủ công 
 Tôi xem thật nhiều phim 
 Tôi thích chụp hình mọi thứ (chim, người, cảnh đẹp) 
 Tôi thích học một ngoại ngữ 
 Tôi thích hát, đóng kịch và khiêu vũ 
Cộng tất cả các câu và viết số 
tổng bên dưới 
Nhóm Nghệ Thuật 
____________ 
 65 
 Tôi rất thân thiện 
 Tôi thích hướng dẫn hoặc dạy người khác 
 Tói thích nói chuyện trước nhiều người 
 Tôi làm việc tốt khi được làm với bạn cùng lớp và bạn bè 
 Tôi thích điều hành các cuộc thảo luận 
 Tôi thích giúp đỡ những người gặp khó khăn 
 Tôi chơi các mộn thể thao có tính đồng đội 
 Tôi thích đi dự tiệc 
 Tôi thích làm quen với bạn mới 
 Tôi thích làm việc với các nhóm hoạt động xã hội tại nhà thờ 
của tôi 
Cộng tất cả các câu và viết số 
tổng bên dưới 
Nhóm Xã Hội 
____________ 
 Tôi thích biết về tiền 
 Tôi thích bán sản phẩm (kẹo, bút viết v.v...) 
 Tôi nghĩ tôi rất nổi tiếng ở trường 
 Tôi thích lãnh đạo nhóm và các cuốc thảo luận 
 Tôi thích được bầu vào các vị trí quan trọng trong nhóm 
hoặc câu lạc bộ 
 Tôi thích có quyền và khả năng lãnh đạo 
 Tôi muốn sở hữu một doanh nghiệp nhỏ 
 Tôi thích tiết kiệm tiền 
 Tôi thích làm việc cho tới khi công việc hoàn tất 
 Tôi thích mạo hiểm và tham gia các cuộc phiêu lưu mới 
Cộng tất cả các câu và viết số 
tổng bên dưới 
Nhóm Quản Lý 
____________ 
 Tôi rất thích gọn gàng và ngăn nắp 
 Tôi thích chắc chắn rằng phòng của tôi thường xuyên gọn 
gàn và ngăn nắp 
 Tôi thích sưu tầm các bài báo về các sự kiện nổi tiếng 
 Tôi thích giữ danh sách 
 Tôi thích sử dụng máy tính 
 Tôi rất thực tế và cân nhắc mọi chi phí khi mua một thứ gì 
đó 
 Tôi muốn đánh máy bài tập của trường và cuộn tròn trong 
lòng bàn tay 
 Tôi thích làm thư ký trong một câu lạc bộ hoặc nhóm 
 Khi làm toán, tôi hay kiểm tra bài làm nhiều lần 
 Tôi thích viết thư 
Cộng tất cả các câu và viết số 
tổng bên dưới 
Nhóm Nghiệp vụ 
____________ 
 66 
Phần 2: BẠN PHÙ HỢP VỚI NHÓM NGHỀ NÀO? 
Làm phần 1 trước khi làm phần 2. Từ kết quả của trang đầu, viết tổng số điểm của 
từng nhóm xuống dưới đây. Nếu bạn có những kết quả bằng nhau, không sao cả. Ba phần có 
số điểm cao nhất là Sở thích của bạn. Dùng Sở thích của bạn để tìm hiểu bạn có tính cách gì 
và một số công việc phù hợp bạn nhất. 
Nhóm Kỹ Thuật ______ Nhóm Nghiên Cứu ______ Nhóm Nghệ Thuật ______ 
 Nhóm Xã Hội ______ Nhóm Quản Lý ______Nhóm Nghiệp Vụ______ 
Nhóm sở thích của bạn: __________ _________ __________ 
 Tổng số cao nhất Tổng số cao thứ hai Tổng số cao thứ ba 
 Nhóm Kỹ Thuật là những ngƣời có tính 
thực tế 
Nghề nghiệp bạn thích 
Những ai có khả năng như một vận động 
viên thể thao hoặc có khả năng như một 
thợ máy thích làm với những vật cụ thể, 
máy móc, dụng cụ, cấy cối, con vật, hoặc 
các hoạt động bên ngoài. 
Thợ máy của máy bay 
Thợ làm bánh/Bếp 
Trưởng 
Kỹ sư 
Thợ sơn 
Kỹ sư ô tô 
Thợ điện 
Thợ làm kính 
Y tá điều dưỡng 
Nhóm Nghiên Cứu là những ngƣời thích 
điều tra 
Những ai thích quan sát, học hỏi, điều tra, 
phân tích, đánh giá hoặc giải quyết vấn đề. 
Nhà khảo cổ học 
Nhà hóa học 
Nhà địa lý học 
Nhà vật lý học 
Nhà sinh vật học 
Nha sĩ 
Dược sĩ 
Kỹ sư phần mềm 
Nhóm Nghệ Thuật là những ngƣời có sở 
thích thẩm mỹ 
Những ai có khả năng nghệ thuật, cải tiến, 
trực giác và thích làm việc trong các tình 
huống không có kế hoạch trước như dùng 
trí tưởng tượng và sáng tạo. 
Diễn viên 
Giáo viên dạy kịch 
Giám đốc bảo tàng 
Thợ chụp hình 
Giám đốc quảng 
cáo 
Thiết kế đồ họa 
Kiến trúc sư 
Phóng viên 
Nhóm Xã Hội là những ngƣời thích hoạt 
động xã hội 
Những ai thích làm việc với những người 
làm sáng tỏ, thông tin, giúp đỡ, huấn luyện 
hợac chữa trị họ, hoặc có kỹ năng về ngôn 
ngữ. 
Giáo sĩ/ Bộ trưởng 
Giáo sư 
Giáo viên THPT 
Nhà hoạt động xã hội 
Thị trưởng 
Thủ thư 
Nhà trị liệu 
Tư vấn học đường 
Nhóm Quản Lý là những ngƣời có sở 
thích kinh doanh 
Những ai thích làm việc với những người Đại diện bán ô tô Chủ doanh nghiệp 
 67 
có khả năng tác động, thuyết phục, thể 
hiện, lãnh đạo hoặc quản lý các mục tiêu 
của tổ chức hoặc lợi kinh tế. 
Giám đốc tín dụng 
Nhân viên bảo hiểm 
Nhân viên bất động sản 
Quản lý khách sạn 
Người vận động 
hành lang 
Người mua bán 
chứng khoán 
Nhóm Nghiệp Vụ là những ngƣời rất 
thích nguyên tắc 
Những ai thích làm việc với dữ liệu, có khả 
năng văn phòng hoặc đếm số, thực hiện các 
công việc nhỏ hoặc làm theo hướng dẫn 
của người khác. 
Kế toán 
Thanh tra xây dựng 
Người vận hành máy 
tính 
Thủ thư 
Thu ngân ở ngân 
hàng 
Thư ký pháp lý 
Giáo viên 
Kiểm toán viên 
 68 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
 Quyết định 126/CP của Chính phủ về “Công tác hướng nghiệp trong trường phổ 
thông và việc sử dụng hợp lý học sinh (HS) trung học cơ sở (THCS), trung học phổ 
thông (THPT) tốt nghiệp ra trường” kí ngày 19 tháng 3 năm 1981 
 Nghị định 75/2006/ NĐ-CP Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều Luật 
giáo dục 
 Thông tư số 31-TT ngày 17 tháng 11 năm 1981 về việc” Hướng dẫn thực hiện Quyết 
định 126/CP; 
 Chương trình giáo dục phổ thông ban hành theo Quyết định số 16/ 2006/QĐ-
BGDĐT 5/5/2006 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT 
 Tầm nhìn Hướng nghiệp của tỉnh 
 McCowan, C., personal communication, December 2011 
 McAlpine & McCowan, personal communication, December 2011 
 McMahon, M. & Watson, M. (2012) Story crafting: strategies for facilitating 
narrative career counselling. International Journal for Educational and Vocational 
Guidance 
 Microskills Hierarchy. Retrieved at 
mypage.siu.edu/gmieling/493/EPSYCHAPTER%208.ppt 
 Nguyen, T. (2012) Đề tài nghiên cứu tiến sĩ 
 Patton, W. & McMahon, M. (2006) The System Theory Framework Of Career 
Development And Counselling: Connecting Theory And Practice. International 
Journal for the Advancement of Counselling 28(2): pp. 153-166 
 Tillman, Diane. (2002). Theoretical Background and Support for Living Values: An 
Educational Program: 
 www.livingvalues.net/pdf/lvTheoreticalBackgoundandSupport.pdf
 2 

File đính kèm:

  • pdfHandouts CCS_Multiplication_121001_final draft_V0.0.pdf