Bài 39: Benzen - Lục Thị Diện
Benzen là chất lỏng, không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước , hoà tan trong nhiều chất như: dầu ăn, nến, cao su, iot. Ben zen độc.
Với các hoá chất và dụng cụ có sẵn trên mặt bàn chúng ta làm các thí nghiệm sau để tìm hiểu tính chất vật lý của benzen
78I. tính chất vật lý Benzen là chất lỏng, không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước , hoà tan trong nhiều chất như: dầu ăn, nến, cao su, iot... Ben zen độc.II. Cấu tạo phân tửCấu tạo phân tử bezenhoặchoặcQua công thức cấu tạo trên em hãy nhận xét đặc điểm cấu tạo của benzen?Đặc điểm cấu tạo : - 6 nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều.- Phân tử có 3 liên kết đơn xen kẽ giữa 3 liên kết đôicHHcCHcHcHHcDạng rỗngDạng đặcMô hình phân tử benzencccccc – – – – – – – – – – – – – – – HHHHHHBài 39: benzen Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78I. tính chất vật lý Benzen là chất lỏng, không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước , hoà tan trong nhiều chất như: dầu ăn, nến, cao su, iot... Ben zen độc.II. Cấu tạo phân tửQuan sát hình ảnh và cho biết nhận xét của em về vị trí các liên kết kém bền trong vòng benzen?Chú ý: Các liên kết kém bền trong vòng benzen không cố định mà luôn di chuyển quanh vòng tạo nên hệ liên hợp khép kín bền vững làm cho liên kết kém bền trong vòng benzen bền hơn liên kết kém bền trong etilen và axetilenBài 39: benzen Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78I. tính chất vật lý Benzen là chất lỏng, không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước , hoà tan trong nhiều chất như: dầu ăn, nến, cao su, iot... Ben zen độc.II. Cấu tạo phân tửCấu tạo phân tử bezenhoặchoặc(a)(b)(c)(e)(d)cHHcCHcHcHHccccccc – – – – – – – – – – – – – – – HHHHHHHBài tập1 :Một bạn học sinh viết công thức cấu tạo của benzen theo các cách dưới đây . Em hãy chọn cách viết đúngBài 39: benzen Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78I. tính chất vật lý Benzen là chất lỏng, không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước , hoà tan trong nhiều chất như: dầu ăn, nến, cao su, iot... Ben zen độc.II. Cấu tạo phân tửHccHcHHCcHHCIII. Tính chất hoá học1. Benzen có cháy không? Benzen là hiđrocacbon khi cháy trong khí oxi tạo ra khí C02 và H20. Phương trình:2C6H6 + 15 02 12C02 + 6H20 toThí nghiệm: Cho vài giọt benzen vào bát sứ rồi đốt. Cho biết hiện tượng xảy ra?HccHcHHCcHHC Chú ý: Khi benzen cháy ngoài không khí tạo C02 và H20, còn sinh ra nhiều muội than- 6 nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều. Phân tử có 3 liên kết đơn xen kẽ giữa 3 liên kết đôiLưu ý: HơI benzen độc nên quan sát benzen cháy thật nhanh rồi dùng giấy trắng đậy lên miệng bát sứ.Bài 39: benzen Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78I. tính chất vật lý Benzen là chất lỏng, không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước , hoà tan trong nhiều chất như: dầu ăn, nến, cao su, iot... Ben zen độc.II. Cấu tạo phân tửIII. Tính chất hoá học1. Benzen có cháy không?Phương trình:2C6H6 + 15 02 12C02 + 6H20 to2. Benzen có phản ứng thế với brom không?Thí nghiệm; Đốt nóng hỗn hợp benzen, brôm lỏng nguyên chất, sắt bộtDụng cụ và hoá chất thí nghiệmGiá sắtBình cầuĐèn cồnống sinh hànHoá chấtHccHcHHCcHHC- 6 nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều. Phân tử có 3 liên kết đơn xen kẽ giữa 3 liên kết đôiBài 39: benzen Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78I. tính chất vật lý Benzen là chất lỏng, không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước , hoà tan trong nhiều chất như: dầu ăn, nến, cao su, iot... Ben zen độc.II. Cấu tạo phân tửIII. Tính chất hoá học1. Benzen có cháy không?Phương trình:2C6H6 + 15 02 12C02 + 6H20 to2. Benzen có phản ứng thế với brom không?Hiện tượng thí nghiệm:Hỗn hợp gồm dd Na0H và phenolphtalein mất màuMàu đỏ nâu của brôm bị mất đi và có chất khí không màu bay ra là khí Hyđrôbrômua (HBr) và chất lỏng còn lại là Brômbenzen (C6H5Br) HccHcHHCcHHC- 6 nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều. Phân tử có 3 liên kết đơn xen kẽ giữa 3 liên kết đôiQuan sát thí nghiệm đốt nóng hỗn hợp gồm C6H6, Brôm lỏng nguyên chât, sắt bột và nhận xét hiện tượng xảy ra? Mô tả phản ứng của benzen với Brôm lỏng (xúc tác Fe nhiệt độ)cccccc – – – – – – – – – – – – – – – HHHHHH+ Br – Br Fe, t0cccccc – – – – – – – – – – – – – – – HHHHHBr HBr + Trong phản ứng trên nguyên tử nào trong phân tử benzen được thay thế bởi nguyên tử nào?Bài 39: benzen Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78I. tính chất vật lý Benzen là chất lỏng, không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước , hoà tan trong nhiều chất như: dầu ăn, nến, cao su, iot... Ben zen độc.II. Cấu tạo phân tửIII. Tính chất hoá học1. Benzen có cháy không?Phương trình:2C6H6 + 15 02 12C02 + 6H20 to2. Benzen có phản ứng thế với brom không?cHHHHHHHHHBrHHccccccccccFe,to+Br - BrHBrcPTHH thu gọn: C6H6(l) + Br2(l) C6H5Br(l) + HBr(K)Fe,to(Brômbenzen)+khí( hiđrôbrômua)Chú ý: Benzen có phản ứng thế với brom cho các sản phẩm khác nhau phụ thuộc vào vị trí thế sẽ được học ở lớp sau.HccHcHHCcHHC- 6 nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều. Phân tử có 3 liên kết đơn xen kẽ giữa 3 liên kết đôiBài 39: benzen Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78I. tính chất vật lý (SGK / 123)II. Cấu tạo phân tửIII. Tính chất hoá học1. Benzen có cháy không?PTHH: 2C6H6 + 15 02 12C02 + 6H20 to2. Benzen có phản ứng thế với brom không?PTHH thu gọn: C6H6(l) + Br2(l) C6H5Br(l) + HBr(K)Fe,to3. Benzen có tham gia phản ứng cộng không?Hãy quan sát quá trình mô tả phản ứng cộng của benzen với khí H2 (xúc tác Ni,to P= 10atmHccHcHHCcHHC- 6 nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều. Phân tử có 3 liên kết đơn xen kẽ giữa 3 liên kết đôicccccc – – – – – – – – – – – – – – – HHHHHH+ H2 Ni, t03Hcccccc – – – – – – – – – – – – HHHHHHH H H H – H – H – – – – Mô tả phản ứng cộng của benzen với khí h2 (xúc tác Ni nhiệt độ)Như vậy Benzen không tham gia phản ứng cộng với Brôm trong dd chứng tỏ Benzen khó tham gia phản ứng cộng hơn etilen và axetilen. Tuy nhiên trong điều kiện thích hợp benzen có thể tham gia phản ứng cộng với một số chất như với H2 và với Clo...Bài 39: benzen Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78I. tính chất vật lý (SGK / 123)II. Cấu tạo phân tửIII. Tính chất hoá học1. Benzen có cháy không?PTHH: 2C6H6 + 15 02 12C02 + 6H20 to2. Benzen có phản ứng thế với brom không?PTHH thu gọn: C6H6(l) + Br2(l) C6H5Br(l) + HBr(K)Fe,to3. Benzen có tham gia phản ứng cộng không?+Hc3H2Ni;toHcHcHcHcHcHcHcHcHcHcHcHHHHHHViết gọn: C6H6 + 3H2 C6H12Ni;toXiClohexanKết luận: Do phân tử benzen có cấu tạo đặc biệt nên benzen vừa có phản ứng thế vừa có phản ứng cộng.Tuy nhiên phản ứng cộng của benzen xảy ra khó hơn so với etilen và axetilen HccHcHHCcHHC- 6 nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều. Phân tử có 3 liên kết đơn xen kẽ giữa 3 liên kết đôiBài 39: benzen Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78I. tính chất vật lý (SGK / 123)II. Cấu tạo phân tửIII. Tính chất hoá học1. Benzen có cháy không?PTHH: 2C6H6 + 15 02 12C02 + 6H20 to2. Benzen có phản ứng thế với brom không?PTHH thu gọn: C6H6(l) + Br2(l) C6H5Br(l) + HBr(K)Fe,to3. Benzen có tham gia phản ứng cộng không?PTHH thu gọn:C6H6 + 3H2 C6H12Ni;toXiClohexanIV. ứng dụngbenzenQuan sát hình vẽ và hãy kể những ứng dụng của benzen? Benzen là nguyên liệu để sản xuất chất dẻo, phẩm nhuộm, thuốc trừ sâu...Benzen còn được sử dụng làm dung môi trong công nghiệp và trong phòng thí nghiệmHccHcHHCcHHC- 6 nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều. Phân tử có 3 liên kết đơn xen kẽ giữa 3 liên kết đôiBài 39: benzen Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78I. tính chất vật lý (SGK / 123)II. Cấu tạo phân tửIII. Tính chất hoá học1. Benzen có cháy không?PTHH: 2C6H6 + 15 02 12C02 + 6H20 to2. Benzen có phản ứng thế với brom không?PTHH thu gọn: C6H6(l) + Br2(l) C6H5Br(l) + HBr(K)Fe,to3. Benzen có tham gia phản ứng cộng không?PTHH thu gọn:C6H6 + 3H2 C6H12Ni;toXiClohexanIV. ứng dụng Benzen là nguyên liệu để sản xuất chất dẻo, phẩm nhuộm, thuốc trừ sâu...Benzen còn được sử dụng làm dung môi trong công nghiệp và trong phòng thí nghiệmNhững nội dung chính của bài học hôm nayBenzen là chất lỏng không tan trong nước nhưng hoà tan đuợc nhiều chất hữu cơ và chất vô cơ. Benzen độcCông thức cấu tạo của benzen.Benzen tham gia phản ứng cháy, phản ứng thế và khó tham gia phản ứng cộngBenzen là nguyên liệu quan trọng trong công nghiệphoặcHccHcHHCcHHCHccHcHHCcHHC- 6 nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều. Phân tử có 3 liên kết đơn xen kẽ giữa 3 liên kết đôiBài 39: benzen Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78I. tính chất vật lý (SGK / 123)II. Cấu tạo phân tửIII. Tính chất hoá học1. Benzen có cháy không?PTHH: 2C6H6 + 15 02 12C02 + 6H20 to2. Benzen có phản ứng thế với brom không?PTHH thu gọn: C6H6(l) + Br2(l) C6H5Br(l) + HBr(K)Fe,to3. Benzen có tham gia phản ứng cộng không?PTHH thu gọn:C6H6 + 3H2 C6H12Ni;toXiClohexanBài tập 1: Hãy chọn câu đúng nhất trong mỗi câu sau:Cấu tạo đặc biệt của benzen là:A. Phân tử có vòng 6 cạnhB. Phân tử có 3 liên kết đôiC. Phân tử có vòng 6 cạnh chứa 3 liên kết đơn và 3 liên kết đôi xen kẽD. Phân tử có vòng 6 cạnh chứa liên kết đôi và liên kết đơnIV. ứng dụng Benzen là nguyên liệu để sản xuất chất dẻo, phẩm nhuộm, thuốc trừ sâu...Benzen còn được sử dụng làm dung môi trong công nghiệp và trong phòng thí nghiệmHccHcHHCcHHCBài tập 2: Hãy cho biết chất nào trong các chất sau có thể làm mất màu Brôm lỏng ở nhiệt độ cao xúc tác bột FeABCH CHCCH3 CH3DCH2 CH CH CH2- 6 nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều. Phân tử có 3 liên kết đơn xen kẽ giữa 3 liên kết đôiBài 39: benzen Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78I. tính chất vật lý (SGK / 123)II. Cấu tạo phân tửIII. Tính chất hoá học1. Benzen có cháy không?PTHH: 2C6H6 + 15 02 12C02 + 6H20 PTHH : C6H6(l) + Br2(l) C6H5Br(l) + HBr(K)3. Benzen có tham gia phản ứng cộng không?PTHH C6H6 + 3H2 C6H12Ni;to2. Benzen có phản ứng thế với brom không?Fe,totoHướng dẫn về nhà1. Học thuộc phần ghi nhớ2. Làm bài tập 1; 2 ; 3 ; 4 / 124 (SGK)IV. ứng dụng Benzen là nguyên liệu để sản xuất chất dẻo, phẩm nhuộm, thuốc trừ sâu...Benzen còn được sử dụng làm dung môi trong công nghiệp và trong phòng thí nghiệmHccHcHHCcHHC- 6 nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều. Phân tử có 3 liên kết đơn xen kẽ giữa 3 liên kết đôiKính Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻHạnh phúc thành đạt!Chúc Các em học sinh!Chăm ngoan học giỏiHẹn gặp lại!Gìờ học kết thúc!
File đính kèm:
- Hoa 9 Ben Zen.ppt