Bài 5: Từ bài toán đến chương trình

KiỂM TRA BÀI CŨCâu 1. Cho biết các thành phần trong màn hình chính của phần mềm Finger Break Out ?Câu 2. Nêu cách khởi động và thoát khỏi phần mềm ? TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNHBaøi 5 BAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNH1. Baøi toaùn vaø xaùc ñònh baøi toaùn:abchABC- Ví duï veà baøi toaùn:+ Baøi toaùn 1: Tính toång cuûa caùc soá töï nhieân töø 1 ñeán 100.+ Baøi toaùn 2: Tính quaõng ñöôøng oâ toâ ñi ñöôïc trong 3 giôø vôùi vaän toác 60km/giôø.+ Baøi toaùn 3: Tính dieän tích hình tam giaùc.1. Baøi toaùn vaø xaùc ñònh baøi toaùn:- Ví duï veà baøi toaùn:+ Baøi toaùn 4: Tính điểm trung bình của 3 moân Toaùn, Lyù, Tin.+ Baøi toaùn 5: Baøi toaùn ñieàu khieån Roâ-boát nhaët raùc.+ Baøi toaùn 6: Laäp baûng ñieåm cuûa caùc baïn trong lôùp.Em hieåu theá naøo laø baøi toaùn ?Baøi toaùn laø moät coâng vieäc hay moät nhieäm vuï caàn phaûi giaûi quyeát.BAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNH1. Baøi toaùn vaø xaùc ñònh baøi toaùn:Ñeå giaûi ñöôïc moät baøi toaùn cuï theå, ta caàn xaùc ñònh roõ ñieàu gì?* Xác định các điều kiện cho trước.* Kết quả cần thu đượcXác định bài toánBAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNHVí duï: Xaùc ñònh caùc baøi toaùn sau:a) Tính dieän tích hình tam giaùc:Điều kiện cho trước:Kết quả cần thu được:Một cạnh và đường cao tương ứng với cạnh đóDiện tích hình tam giácBAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNHa=3cmb=2cmc=1cmh=4cmABCb) Tính diện tích hình chöõ nhaät:Điều kiện cho trước:Kết quả cần thu được:Chiều dài, chiều rộngDiện tích hình chữ nhậtBAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNHb=2cma=3cmBAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNHc) Tìm đường đi traùnh caùc ñieåm ngheõn giao thoâng:Điều kiện cho trước:Kết quả cần thu được: Vị trí điểm nghẽn giao thông. Các con đường có thể đi từ vị trí hiện tại tới vị trí cần tới.Đường đi từ vị trí hiện tại tới vị trí cần tới mà không qua điểm nghẽn giao thông.BAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNHd) Baøi toaùn naáu moät moùn aên:Điều kiện cho trước:Kết quả cần thu được:Các thực phẩm hiện cóMột món ănBAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNH1. Baøi toaùn vaø xaùc ñònh baøi toaùn: Bài toán: Là một công việc hay một nhiệm vụ cần phải giải quyết. Xác định bài toán: Là xác định các điều kiện cho trước và kết quả cần thu được.2. Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính:BAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNH1. Tiến 2 bước; 2. Quay trái, tiến 1 bước;3. Nhặt rác;4. Quay phải, tiến 3 bước;5. Quay trái, tiến 2 bước;6. Bỏ rác vào thùng;Thuật toán - Ví duï Baøi toaùn ñieàu khieån roâ-boát nhaët raùc:ThuËt to¸n lµ g×?Thuật toán: là dãy hữu hạn các thaotác cần thực hiện để giải một bài toán.2. Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính:- Ví duï Baøi toaùn ñieàu khieån roâ-boát nhaët raùc:1. Tiến 2 bước; 2. Quay trái, tiến 1 bước;3. Nhặt rác;4. Quay phải, tiến 3 bước;5. Quay trái, tiến 2 bước;6. Bỏ rác vào thùng;Maùy tính chæ hieåu tröïc tieáp ngoân ngöõ naøo?Maùy tính hieåu ñöôïc chöông trình vieát baèng ngoân ngöõ laäp trình.BAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNH- Quan saùt hình sau:Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính goàm maáy böôùc?BAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNH- Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính goàm 3 böôùc: Xaùc ñònh thoâng tin ñaõ cho (Input). Thoâng tin caàn tìm (Output). Tìm caùch giaûi baøi toaùn vaø dieãn taû baèng caùc leänh caàn phaûi thöïc hieän. Döïa vaøo moâ taû thuaät toaùn, ta vieát chöông trình baèng moät ngoân ngöõ laäp trình. Xaùc ñònh baøi toaùn: Moâ taû thuaät toaùn: Vieát chöông trình:BAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNH2. Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính:BAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNH2. Quaù trình giaûi baøi toaùn treân maùy tính:Ví dụ: Viết chương trình tính chu vi và diện tích hình vuông ?* Xác định bài toán: Điều kiện cho trước: cạnh hình vuông  Kết quả thu được: chu vi, diện tích hình vuông* Mô tả thuật toán: Nhập vào cạnh hình vuông Sử dụng các công thức tính chu vi và diện tích để tính toán In kết quả ra màn hình* Viết chương trình:Sử dụng chương trình Pascal để viết chương trìnhBAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNH3. Thuật toán và mô tả thuật toán:VD1ThuËt to¸n pha trµ mêi kh¸ch Input: Trµ, n­íc s«i, Êm vµ chÐn Output: ChÐn trµ ®· pha ®Ó mêi kh¸chC¸c b­íc thùc hiÖn ®Ó pha trµ mêi kh¸ch ntn ?B­íc 1: Tr¸ng Êm, chÐn b»ng n­íc s«iB­íc 2: Cho trµ vµo Êm B­íc 3: Rãt n­íc s«i vµo Êm vµ ®îi khoảng 3 – 4 phót B­íc 4: Rãt trµ ra chÐn ®Ó mêi kh¸chBAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNH3. Thuật toán và mô tả thuật toán:VD2Giải phương trình bậc nhất tổng quát bx + c = 0 Input: Các số b, c Output: Nghiệm của pt bậc nhấtC¸c b­íc thùc hiÖn ®Ó giải pt bậc nhất ntn ?B­íc 1: NÕu b = 0 chuyÓn tíi b­íc 3;B­íc 2: TÝnh nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh x = råi chuyÓn tíi b­íc 4;B­íc 3: NÕu c 0 th«ng b¸o ph­¬ng tr×nh v« 	 nghiÖm, ng­îc l¹i (c = 0) th«ng b¸o 	 ph­¬ng tr×nh v« sè nghiÖm.B­íc 4: KÕt thóc thuËt to¸n.BAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNH3. Thuật toán và mô tả thuật toán:VD3Bài toán “Làm món trứng tráng” Input: Trứng, dầu ăn, muối, hành Output: Trứng trángCác bước thực hiện để làm món trứng tráng ?B­íc 1: Đập trứng, tách vỏ, cho trứng vào bátB­íc 2: Cho một chút muối, hành tươi thái nhỏ vào bát trứng. Dùng đũa quấy mạnh cho đến khi đều B­íc 3: Cho một thìa dầu ăn vào chảo, đun nóng đều rồi đổ trứng vào. Đun tiếp khoảng 1 phút B­íc 4: Lật mặt trứng. Đun tiếp trong khoảng 1 phút B­íc 5: Lấy trứng ra đĩaBAØI 5: TÖØ BAØI TOAÙN ÑEÁN CHÖÔNG TRÌNH3. Thuật toán và mô tả thuật toán:Thuật toán: Là dãy hữu hạn các thao tác cần thực hiện theo một trình tự xác định để nhận được kết quả cần tìm từ những điều kiện cho trước.BAØI TAÄP VAÄN DUÏNGCaâu 1Caâu 2Caâu 3Caâu 4 Caâu 1: Haõy chæ ra Input vaø Output cuûa baøi toaùn sau: Tìm soá lôùn nhaát trong 3 soá a, b, c.Input: 3 soá a, b, cOutput: Soá lôùn nhaát trong 3 soá a, b, c Caâu 2: Haõy chæ ra Input vaø Output cuûa baøi toaùn sau: Tính quaõng ñöôøng oâ toâ ñi ñöôïc trong 3 giôø vôùi vaän toác 60km/giôø.Input: t = 3h, υ = 60km/hOutput: Quaõng ñöôøng oâ toâ ñi ñöôïc. Caâu 3: Haõy chæ ra Input vaø Output cuûa baøi toaùn sau: Tính toång caùc soá chaün cuûa caùc soá töï nhieân töø 1 ñeán 100Input: Daõy 100 soá töï nhieân ñaàu tieân 1, 2,…, 100Output: Giaù trò cuûa toång 2+4+6+…+100 Caâu 4: Haõy chæ ra Input vaø Output cuûa baøi toaùn sau: Cho 2 soá a vaø b (a>0, b>0). Tìm caùc USC cuûa 2 soá a vaø b.Input: a>0, b>0Output: Caùc USC cuûa 2 soá a vaø bGHI NHÔÙ - Baøi toaùn laø moät coâng vieäc hay moät nhieäm vuï caàn phaûi giaûi quyeát. - Xaùc ñònh baøi toaùn laø xaùc ñònh roõ caùc ñieàu kieän cho tröôùc vaø keát quaû caàn thu ñöôïc. - Daõy höõu haïn caùc thao taùc caàn thöïc hieän ñeå giaûi moät baøi toaùn ñöôïc goïi laø thuaät toaùn. - Caùc böôùc giaûi baøi toaùn treân maùy tính:  Xaùc ñònh baøi toaùn.  Moâ taû thuaät toaùn.  Vieát chöông trình.DAËN DOØ - Tìm theâm moät soá baøi toaùn vaø xaùc ñònh baøi toaùn cuûa nhöõng baøi toaùn ñoù. - Veà nhaø hoïc baøi. Laøm baøi taäp 1 Sgk trang 45.Caûm ôn quùy Thaày Coâ Caùc em hoïc sinh&