Bài giảng Chặng đường thơ trẻ thời kì chống Mỹ, cứu nước giai đoạn 1969 -1972

Chặng đường thơ trẻThời kì chống mỹ, cứu nướcGiai đoạn 1969-1972NỘI DUNG TÌM HIỂU1.Đội ngũ sáng tác2.Khuynh hướng thơ3.Hình ảnh thơ4.Nội dung sáng tác5.Nghệ thuật1. Đội ngũ sáng tác Cùng với những tác giả xuất hiện ở chặng đường trước, đến chặng đường này xuất hiện thêm một số cây bút tài năng như: - Phạm Tiến Duật - Nguyễn Duy - Hoàng Nhuận Cầm - Lâm Thị Mỹ Dạ ..2.Khuynh hướng thơCác nhà thơ trẻ có khuynh hướngđi tìm chất thơ trong mảng hiện thực trần trụi, thô nhám, dữ dội, đầy ác liệt của cuộc sống chiến trường.Không có kính, ừ thì có bụiBụi phun tóc trắng như người giàChưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốcNhìn nhau mặt lấm cười ha ha(Bài thơ về tiểu đội xe không kính-Phạm Tiến Duật)3.Hình ảnh thơHình ảnh thế hệ trẻ sống, chiến đấu giữa chiến trường : đó là những người lính lái xe, lính công binh, anh bộ đội coi kho, cô thanh niên xung phong, cô gái giao liên.Đó là những con người sẵn sàng hi sinh vì nhân dân,vì đất nước. Ơi em gái chưa một lần rõ mặt Có lẽ nào anh lại mê em Từ cái đêm Thạch Nhọn Thạch Kim Tên em đã thành tên chung anh gọi: Em là cô thanh niên xung phong.(Gửi em, cô thanh niên xung phong-Phạm Tiến Duật) Anh tên gì hỡi anh yêu quýAnh vẫn đứng lặng im như bức tường đồngNhư đôi dép dưới chân anh dẫm lên bao xác MĩMà vẫn một màu bình dị, sáng trongKhông một tấm hình, không một dòng địa chỉAnh chẳng để lại gì cho anh trước lúc lên đườngChỉ để lại dáng đứng Việt Nam tạc vào thế kỉAnh là chiến sỹ giải phóng quânTên anh đã thành tên đất nướcÔi anh giải phóng quân!Từ dáng đứng của anh giữa đường băng Tân Sơn NhấtTổ quốc bay lên bát ngát mùa xuân. (Dáng đứng Việt Nam- Lê Anh Xuân)4.Nội dung sáng tác-Tình cảm đối với quê hương đất nước là một chủ đề lớn của đội ngũ thơ trẻ của thời kì nàyLửa đã cháy hồng hào mặt đấtMùa chín tình yêu, mùa chín hận thùKhông bao giờ xương máu phải bơ vơÔi sông núi uy nghi ngàn dặm đấtCó nghe tiếng chúng con: Xin có mặtNguyện làm người xung kích của quê hươngĐấy tiếng hát chúng con: tiếng hát xuống đường! (Đất Nước-Nguyễn Khoa Điềm)Là tiếng lòng của những con người trực tiếp cầm súng, lấy máu mình để giữ gìn, bảo vệ non sông.Anh ngã xuống đường băng Tân Sơn NhấtNhưng anh gượng đứng lên tỳ súng lên xác trực thăngVà anh chết trong khi đang đứng bắnMáu anh phun theo lửa đạn cầu vồngChợt thấy anh, giặc hốt hoảng xin hàngCó thằng sụp xuống chân anh tránh đạnBởi anh chết rồi nhưng lòng dũng cảmAnh vẫn đàng hoàng nổ súng tiến công (Dáng đứng Việt Nam-Lê Anh Xuân)Từ những chi tiết, những hình ảnh thực của chiến tranh, của đời sống chiến trường đã làm cho thơ thời kì này mang ý nghĩa nhân sinh sâu sắc.Rơm vàng bọc tôi như kén bọc tằm Tôi thao thức trong hương mật ong của ruộng Trong hơi ấm hơn nhiều chăn đệm Của những cọng rơm xơ xác gầy gò  (Hơi ấm ổ rơm-Nguyễn Duy)5.Nghệ thuật-Thể thơ tự do:bài Tre Việt NamTre xanh Xanh tự bao giờ? Chuyện ngày xưa... đã có bờ tre xanh Thân gầy guộc, lá mong manh Mà sao nên lũy nên thành tre ơi? Ở đâu tre cũng xanh tươi Cho dù đất sỏi đất vôi bạc màu Ngôn ngữ thơ: giản dị, chân thật, tự nhiên, gần với lời nói hằng ngày+ Không có kính ừ thì có bụiBụi phun tóc trắng như người già + Em ở Thạch Kim sao lại lừa anh nói là Thạch Nhọn.KẾT LUẬNỞ chặng đường này, những nhà thơ trẻ đã thực sự khẳng định được tiếng nói riêng của thế hệ mình qua những vần thơ giàu chi tiết chân thực, sinh động như còn vương bụi đất chiến trường và mùi khét lẹt của đạn bom, mang khí thế hừng hực của cuộc chiến đấu.