Bài giảng Đại số Khối 8 - Chương 3 - Bài 6: Giải bài toán bằng cách lập phương trình (Chuẩn kĩ năng)

Tiết 50: Bài 6 
GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH 
1 . Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
Ví dụ 1: SGK 
Ví dụ 1: Gọi vận tốc của một ô tô là x (km/h). 
- Quãng đường ô tô đi được trong 5 giờ là 5.x (km) 
- Thời Gian ôtô đi được quãng đường 100km là (h) 
4/24/2022 
Tiết 50: Bài 6 
GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH 
1 . Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
Ví dụ 1: SGK 
 ?1. Giả sử hàng ngày bạn Tiến dành x phút để tập chạy . Hãy viết biểu thức với biến x biểu thị : 
b) Vận tốc trung bình của Tiến ( tính theo km/h), nếu trong x phút Tiến chạy được quãng đường là 4500 m. 
a) Quãng đường Tiến chạy trong x phut với vận tốc trung bình là 180m/phút 
Tiết 50: Bài 6 
GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH 
4/24/2022 
?2 Gọi x là số tự nhiên có 2 chữ số ( ví dụ x = 12 ). Hãy lập biểu thức biểu thị số tự nhiên có được bằng cách : 
Viết thêm chữ số 5 vào bên trái số x 
1 . Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
Ví dụ 1: SGK 
?1. SGK 
?2. SGK 
ví dụ : 12 5 12 , tức là 500+ 12 
ví dụ : 12 12 5, tức là 12 .10+5 
b) Viết thêm chữ số 5 vào bên phải số x ta được : 
4/24/2022 
Tóm tắt đề bài: 
Số gà + số chó = 36 con 
Số chân gà + số chân chó = 100 chân 
Tính số gà ? Số chó ? 
2. Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình . 
Ví dụ 2:( Bài toán cổ):(SGK-tr24 ) 
1 . Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
Ví dụ 1: SGK 
?1. SGK 
?2. SGK 
Vừa gà vừa chó 
Bó lại cho tròn 
Ba mươi sáu con 
Một trăm chân chẵn . 
Hỏi có bao nhiêu gà , bao nhiêu chó ? 
x 
36 - x 
2(36- x) 
4 x 
4/24/2022 
Tóm tắt đề bài . 
Số gà + số chó = 36 con 
Số chân gà + số chân chó = 100 chân 
Tính số gà ? Số chó ? 
2. Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình . 
Ví dụ 2:( Bài toán cổ):(SGK-tr24 ) 
1 . Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
Ví dụ 1: SGK 
?1. SGK 
?2. SGK 
Vừa gà vừa chó 
Bó lại cho tròn 
Ba mươi sáu con 
Một trăm chân chẵn . 
Hỏi có bao nhiêu gà , bao nhiêu chó ? 
Giải : 
-Gọi số gà là x ( con). 
ĐK: x nguyên dương, x < 36 
Số chân gà là 2 x (chân) 
Tổng số gà và số chó là 36 con nên số chó là 36 - x (con) 
-Số chân chó là 4(36 - x ) (chân) 
-Tổng số chân là 100 nên ta có phương trình: 2 x + 4(36 - x ) = 100 
Trả lời : x = 22 ( Thỏa ĐK) 
Vậy số gà là : 
22 (con). 
36 – 22 = 14 (con). 
Số chó là : 
-Giải PT ta có : x = 22 
4/24/2022 
Bước 3.Trả lời : Kiểm tra xem trong các nghiệm của phương trình , nghiệm nào thỏa mãn điều kiện của ẩn , nghiệm nào không , rồi kết luận . 
2. Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình . 
Ví dụ 1: SGK 
?2. SGK 
*Tóm tắt các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình 
Bước 1. Lập phương trình : 
Chọn ẩn số và đặt điều kiện thích hợp cho ẩn số ; 
Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết ; 
Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng . 
Bước 2. Giải phương trình . 
Tiết 50: Bài 6 
GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH 
1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
?1. SGK 
4/24/2022 
Lưu ý 
 Thông thường ta hay chọn ẩn trực tiếp , nhưng cũng có trường hợp chọn một đại lượng chưa biết khác là ẩn lại thuận lợi hơn . 
 Về điều kiện thích hợp của ẩn : 
 + Nếu x biểu thị số cây , số con, số người ,  thì x phải là số nguyên dương . 
 + Nếu x biểu thị vận tốc hay thời gian của một vật chuyển động thì điều kiện là x > 0. 
 Khi biểu diễn các đại lượng chưa biết cần kèm theo đơn vị ( nếu có ). 
- Trước khi trả lời cần kiểm tra lại nghiệm phương trình tìm được có thoả mãn điều kiện của ẩn không . Trả lời có kèm theo đơn vị nếu có . 
4/24/2022 
Bài tập 34 (SGK - Tr 25 
4. Củng cố : 
Nếu tăng cả tử và mẫu của nó thêm 2 đơn vị thì được phân số mới bằng . Tìm phân số ban đầu. 
 Mẫu số của một phân số lớn hơn tử số của nó là 3 đơn vị . 
Tóm tắt : 
Mẫu = Tử + 3 
Tử + 2 
Mẫu+ 2 
4/24/2022 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
Nắm chắc cách biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn . 
Nắm được các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình đặc biệt là bước lập phương trình . 
Làm bài tập 35, 36 (SGK-25,26). 
Đọc phần “ có thể em chưa biết ”. 
4/24/2022