Bài giảng Đại số Khối 8 - Chương 3 - Bài 6: Giải bài toán bằng cách lập phương trình (Chuẩn kiến thức)

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG 
THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH 
Bài cũ :  HS1 : Giải phương trình sau 2x + 4(36 –x) = 100 Cả lớp : Viết công thức tính vận tốc 
Cả lớp : 
V: vận tốc 
S: quãng đường 
T: thời gian 
HS1: 2x + 4(36-x) = 100 
Ti ết 52: 
GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH ( t1) 
. 
1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
Trong thực tế , nhiều đại lượng biến đổi phụ thuộc lẫn nhau . Nếu kí hiệu một trong các đại lượng đó là x thì các đại lượng khác có thể được biểu diễn dưới dạng một biểu thức của biến . 
1 . Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
Ví dụ 1: 
	 Gọi x (km/h) là vận tốc của ô tô . 
	 Quãng đường ôtô đi trong 5 giờ là : 
 5x (km) 
	 Thời gian để ô tô đi được quãng đường 100(km) là : 
1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
?1 Giả sử hàng ngày bạn Tiến dành x ( phút ) để chạy . Hãy viết biểu thức chứa x biểu thị : 
	 a. Quãng đường Tiến chạy được trong x phút , nếu chạy với vận tốc trung bình là180 m/ph. 
	 b. Vận tốc trung bình của Tiến ( tính theo km/h), nếu trong x phút Tiến chạy được quãng đường là 4500m. 
 a.Qu ãng đường Tiến chạy là : 180x (m) 
 b.Vận tốc TB (km/h) của Tiến là : 
1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
? 2 Gọi x là số tự nhiên có hai chữ số . Hãy lập biểu thức biểu thị số tự nhiên có được bằng cách : 
	a. Viết số 5 vào bên trái số x. 
 b. Viết thêm số 5 vào bên phải số x. 
Ví dụ : x = 12. 
+ Viết thêm số 5 vào bên trái số 12 ta có :  512 ( tức là 500 + 12). 
+ Viết thêm chữ số 5 vào bên phải số 12 ta có :  125 ( tức là 12  10 + 5). 
 a.Số tự nhiên đó là : 500 + x 
 b.Số tự nhiên đó là : 10.x + 5 
2. Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình 
Ví dụ 2 ( bài toán cổ ) 
Vừa gà vừa chó 
Bó lại cho tròn 
Ba mươi sáu con 
Một trăm chân chẵn 
	 Hỏi bao nhiêu gà , bao nhiêu chó ? 
HS: tóm tắt : Số con gà + số con chó = 36 con 
 Số chân gà + số chân chó = 100 chân 
 ( Không có con nào bi cụt chân ) 
 Hỏi có mấy con Gà và mấy con chó ? 
Phân tích bài toán : 
Gọi số gà là x (con) 
Điều kiện của x là gì ? 
Thì x phải là số nguyên dương và x < 36. 
Tổng số chân gà là bao nhiêu ? 
Số chân gà là 2x(chân) 
Số gà là x(con ) thì số chó là bao nhiêu ? 
số chó sẽ là 36 – x (con). 
Số chân chó là bao nhiêu ? 
Số chân chó là 4(36 - x) ( chân ). 
Tổng số chân gà và chó là bao nhiêu ? 
Tổng số chân gà và chó là 100 ( chân ) 
Vậy ta lập được phương trình như thế nào ? 
Ta lập PT: 2x + 4(36 - x) = 100. 
Giải phương trình trên ta tìm được số gà , từ đó suy ra số chó . 
Tiết 52: GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH ( t1) 
1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
VD1: sgk 
2. Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình 
VD2: 
Gi ải : 
- G ọi x là số gà (ĐV: con, ĐK: x là số nguyên dương và x < 36 ) 
- Số chân gà là: 2x ( chân ) 
- Số con chó là 36 – x ( con) 
- Số chân chó là : 4( 36-x) ( chân ) 
-Theo đề ta lập được phương trình : 
 2x + 4(36-x) = 100 
- Giải phương trình trên ta được x =22 ( Thỏa mãn ĐK) 
- Vậy : Số con gà là 22 con 
 Số con chó là 36-22 = 14 con 
2. Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình 
Các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình : 
Bước 1: Lập phương trình : 
- Chọn ẩn số và điều kiện cho ẩn số . 
- Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết . 
- Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng 
Bước 2: Giải phương trình . 
Bước 3: Trả lời : Kiểm tra xem trong các nghiệm của phương trình , nghiệm nào thỏa mãn điều kiện của ẩn , nghiệm nào không , rồi kết luận . 
Tiết 52: GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH ( t1) 
1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn 
VD1: sgk 
2. Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình 
VD2: 
Gi ải : 
- G ọi x là số gà (ĐV: con, ĐK: x là số nguyên dương và x < 36 ) 
- Số chân gà la: 2x ( chân ) 
- Số con chó là 36 – x ( con) 
- Số chân chó là : 4( 36-x) ( chân ) 
-Theo đề ta lập được phương trình : 
 2x + 4(36-x) = 100 
- Giải phương trình trên ta được x =22 ( Thỏa mãn ĐK) 
- Vậy : Số con gà là 22 con 
 Số con chó là 36-22 = 14 con 
 + Tóm tắt các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình ( Học sgk ) 
2. Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình 
?3 Giải : 
	 Gọi số chó là x (con) ( x nguyên dương và x <36) 
	 Số chân chó là : 4 x ( chân ) 
	 Số gà là : 36 – x (con) 
	 Số chân gà là : 2(36 - x ) ( chân ) 
	 Vì tổng số chân là 100 nên ta có phương trình : 	 4 x + 2(36 - x ) = 100 
 	  4 x + 72 – 2 x = 100 
 	  2 x = 28 
 	  x = 14 (TMĐK). 
 	 Vậy số chó là 14 (con) 
 	 Số gà là 36 – 14 = 22 (con) 
3. Luyện tập 
Bài tập 34 (SGK-Tr.25) 
	 Mẫu số của một phân số lớn hơn tử số của nó là 3 đơn vị . Nếu tăng cả tử và mẫu của nó thêm 2 đơn vị thì được phân số mới bằng ½. Tìm phân số ban đầu . 
Củng cố 
 Để giải bài toán bằng cách lập phương trình gồm 3 bước : 
Lập phương trình . 
Giải phương trình 
Trả lời .