Bài giảng Đại số Lớp 8 - Chương 3 - Bài 5: Phương trình chứa ẩn ở mẫu - Nguyễn Văn Giáp

Nhieät lieät chaøo möøng quyù thaày coâ 
ñeán döï giôø moân Toaùn lôùp 8 
Ngöôøi thöïc hieän: Nguyeãn Vaên Giaùp 
BÀI TẬP 
Không giải phương trình hãy kiểm tra xem x = 1 có là nghiệm của các phương trình sau không? 
Giải 
a) Thay x = 1 vào từng vế của phương trình, ta được 
b) Thay x = 1 vào từng vế của phương trình, ta được 
VT = 
VP = 
=> x = 1 không là nghiệm của phương trình 
(Không xác định) 
(Không xác định) 
VT = 
=> x = 1 là nghiệm của phương trình 4x – 1 = 2x + 1 
VP = 
4.1 – 1 
= 3 
2.1 + 1 
= 3 
 Giá trị x = 1 có phải là nghiệm của phương trình hay không? Vì sao? 
1. Ví dụ mở đầu 
PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU 
TIẾT 47 
 x = 1 không phải là nghiệm của phương trình đã cho vì tại x = 1 giá trị hai vế của phương trình không xác định 
?1. 
Giải phương trình 
Chuyển các biểu thức chứa ẩn sang một vế: 
Thu gọn vế trái, ta tìm được: x = 1 
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình 
PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU 
TIẾT 47 
- Điều kiện để giá trị của phân thức xác định là gì? 
- Điều kiện xác định của phương trình là gì? 
Là điều kiện của biến để giá trị tương ứng của mẫu thức khác 0 
Ví dụ: Điều kiện để giá trị của phân thức xác định là: 
Điều kiện để phương trình xác định là: 
x + 2 0 
 x -2 
x - 2 0 
 x 2 
- Điều kiện xác định (ĐKXĐ) của phương trình là điều kiện của ẩn để tất cả các mẫu trong phương trình đều khác 0 
 tất cả các mẫu trong phương trình đều khác 0 
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình 
PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU 
TIẾT 47 
Ví dụ 1. Tìm điều kiện xác định của mỗi phương trình sau: 
?2. 
Tìm điều kiện xác định của mỗi phương trình sau: 
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu 
Ví dụ 2. Giải phương trình 
Phương pháp giải 
- ĐKXĐ của phương trình là: 
- Quy đồng hai vế của phương trình rồi khử mẫu: 
(1) 
(1)  
 
2(x + 2)(x – 2) = (2x + 3).x 
 
2(x 2 – 4) = 2x 2 + 3x 
 
2x 2 – 8 = 2x 2 + 3x 
 
3x = –8 
 
Ta thấy thỏa mãn ĐKXĐ. Vậy tập nghiệm của phương trình (1) là S = 
x 0 và x 2 
Sơ đồ tư duy về cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu 
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu 
Ví dụ 2. Giải phương trình 
Phương pháp giải 
- ĐKXĐ của phương trình là: 
- Quy đồng hai vế của phương trình rồi khử mẫu: 
(1) 
(1)  
 
2(x + 2)(x – 2) = (2x + 3).x 
 
2(x 2 – 4) = 2x 2 + 3x 
 
2x 2 – 8 = 2x 2 + 3x 
 
3x = –8 
 
Ta thấy thỏa mãn ĐKXĐ. Vậy tập nghiệm của phương trình (1) là S = 
x 0 và x 2 
(Thỏa mãn ĐKXĐ) 
Vậy tập nghiệm của phương trình (1) là S = 
Giải 
Ở bước này không được dùng dấu “ ” 
Bài tập. Tìm chỗ sai trong bài giải sau: 
Hoạt động nhóm 
Giải phương trình: 
Giải 
 ĐKXĐ: x 1 
(2) 
(2)  
  
(Loại vì không thỏa mãn ĐKXĐ) 
Vậy tập nghiệm của phương trình là S = 
  
 
  
  
{ 1} 
  
Giải phương trình: 
Giải 
 ĐKXĐ: x 1 
(2) 
(2)  
  
(Loại vì không thỏa mãn ĐKXĐ) 
Vậy tập nghiệm của phương trình là S = 
Cách khác 
Hướng dẫn về nhà: 
- Về nhà học kĩ lý thuyết, nắm vững các bước giải phương trình. 
- Xem lại các bài tập giải trên lớp. 
- Làm bài tập: Bài 27; Bài 28(a,b) Trang22–sgk. 
Giải các phương trình sau 
Ba đáp án đúng và nhanh nhất được gửi về địa chỉ: 
clbtoanhoc-nbk@gmail.com sẽ nhận được ba phần quà từ ban tổ chức 
BÀI TOÁN 1/T23 
Tieát hoïc ñeán ñaây keát thuùc. 
Chuùc quyù thaày coâ vaø caùc em hoïc sinh 
maïnh khoûe vaø thaønh ñaït