Bài giảng Địa lí 10 - Bài 5: Vũ trụ. Hệ mặt trời và trái đất hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất - Bùi Thị Hằng

địa lí 10 
Trường : THPT Đan Phượng 
Lớp : 10A9 
Giáo viên : Bùi Thị Hằng 
Chương ii: vũ trụ.hệ qu ả các chuyển đ ộng của tráI đ ất 
Bài 5: 
vũ trụ.hệ mặt trời và tráI đ ất . 
Hệ qu ả chuyển đ ộng tự quay quanh trục của tráI đ ất 
i. KháI quát về vũ trụ . Hệ mặt trời . TráI đ ất trong hệ mặt trời 
Vũ Trụ 
 Quan sát hình 5.1 kết hợp với đ ọc nội dung mục I.1SGK, cho biết : 
 Vũ trụ là gì? 
 Thiên hà là gì? 
Video clip về vũ trụ 
1. Vũ trụ 
Vũ trụ là khoảng không gian vô tận chứa các thiên hà. 
 + Thiên hà là tập hợp của rất nhiều thiên thể cùng với bụi , khí và bức xạ đ iện từ . 
 + Thiên hà chứa Mặt Trời đư ợc gọi là dảI Ngân Hà 
Quan sát đoạn video sau : 
Qua theo dõi đoạn video kết hợp với quan sát hình 5.2 và nội dung mục I.2 SGK, cho biết : 
KháI niệm Hệ Mặt Trời ? 
Tại sao các hành tinh lại chuyển đ ộng xung quanh Mặt Trời ? 
Nhận xét hình dạng quỹ đạo và hướng chuyển đ ộng của các hành tinh ? 
2. Hệ mặt trời 
2. Hệ mặt trời 
Hệ Mặt Trời gồm : Mặt Trời , 8 hành tinh , các vệ tinh , sao chổi , thiên thạch và các đám mây bụi khí . 
Các hành tinh chuyển đ ộng xung quanh Mặt Trời theo quỹ đạo hình elip và có chiều từ trái sang phảI ( ngược chiều kim đ ồng hồ ) 
3. TráI đ ất trong hệ mặt trời 
Đ ọc mục I.3 kết hợp với quan sát hình 5.2, em hãy cho biết : 
Trái Đ ất là hành tinh thứ mấy theo thứ tự xa dần Mặt Trời ? Vị trí đ ó đã đ em lại ý nghĩa nh ư thế nào đ ối với sự sống ? 
 Trái Đ ất có mấy chuyển đ ộng chính ? Đ ó là những chuyển đ ộng nào ? 
3. TráI đ ất trong hệ mặt trời 
Trái Đ ất là hành tinh thứ 3 theo thứ tự xa dần Mặt Trời . 
Khoảng cách từ Trái Đ ất đ ến Mặt Trời là 149,6 triệu Km + sự tự quay => Trái Đ ất nhận đư ợc lượng nhiệt và á nh sáng phù hợp với sự sống . 
TráI Đ ất tự quay quanh trục , vừa chuyển đ ộng xung quanh Mặt Trời => các hệ qu ả đ ịa lí quan trọng . 
ii. Hệ qu ả chuyển đ ộng tự quay quanh trục của tráI đ ất 
 1. Sự luân phiên ngày đêm 
2. Giờ trên Trái Đ ất và đư ờng đ ổi ngày quốc tế . 
3. Sự lệch hướng chuyển đ ộng của các vật thể 
1. Sự luân phiên ngày đêm 
Quan sát video clip sau và kết hợp nghiên cứu mục II.1 SGK, cho biết : 
 - Tại sao có hiện tượng ngày , đêm luân phiên khắp mọi nơI trên TráI Đ ất ? 
- Hiện tượng ngày , đêm có ý nghĩa gì? 
Trái Đ ất hình cầu 
+ 
Sự tự quay quanh trục 
=> 
Sự phân phiên ngày , đêm 
Đ em lại sự sống trên Trái Đ ất 
Nhiệm vụ của dãy 1 (nhóm chẵn) 
Quan sát hình 5.3 và đ ọc nội dung mục II.2 SGK, cho biết : 
Thế nào là giờ đ ịa phương ? Giờ múi ? Giờ GMT? 
Vì sao các múi giờ không thẳng theo các đư ờng kinh tuyến ? 
Vì sao có đư ờng đ ổi ngày quốc tế ? Tìm trên hình 5.3 đư ờng đ ổi ngày quốc tế ? Nêu quy ư ớc quốc tế về đ ổi ngày ? 
Nhiệm vụ của dãy 2 (nhóm lẻ ) 
Quan sát hình 5.4 kết hợp đ ọc nội dung mục II.3 SGK, cho biết : 
ở BCB các vật thể chuyển đ ộng bị lệch sang phía nào ? ở BCN các vật thể chuyển đ ộng bị lệch sang hướng nào so với hướng chuyển đ ộng ban đ ầu ? 
 2. Giải thích vì sao lại có sự lệch hướng đ ó ? 
 3. Lực làm lệch hướng các chuyển đ ộng đ ó có tên là gì? Nó có tác đ ộng tới chuyển đ ộng các vật thể nào trên Trái Đ ất ? 
2. Giờ trên TráI Đ ất và đư ờng chuyển ngày quốc tế  
a. Giờ trên TráI Đ ất 
Giờ đ ịa phương : Mỗi kinh tuyến tại một thời đ iểm có một giờ riêng . 
Giờ múi là giờ thống nhất trong từng múi lấy theo giờ của kinh tuyến giữa của múi đ ó . Trái Đ ất chia làm 24 múi giờ . 
Giờ GMT là giờ của múi số 0 ( lấy theo giờ của kinh tuyến gốc đi qua giữa múi đ ó ). 
b. Đư ờng chuyển ngày quốc tế : Là kinh tuyến 180 0 
3. Sự LệCH HƯớng chuyển đ ộng của các vật thể 
 B 
N 
Hướng ban đ ầu 
Hướng sau khi lệch 
Do TráI Đ ất tự quay quanh trục + TráI Đ ất hình cầu ( chiều dài vĩ tuyến ngắn dần từ xích đạo về cực ) => Vận tốc dài khác nhau => Lực => sự chuyển đ ộng lêch hướng = Lực Côriôlít 
+ ở BBC, vật chuyển đ ộng bị lệch về bên phải . 
+ ở NBC bị lệch về bên tráI theo hướng chuyển đ ộng . 
Bài tập 1 
Dựa vào hình 5.3 trong SGK, hãy hoàn thành bài tập sau : Trong một thời đ iểm nếu giờ ở múi giời số 0 là 16h th ì ở Việt Nam là mấy giờ ? 
Đáp án 
Do Việt Nam nằm ở múi giờ thứ 7 nên ta có 
16 + 7 = 21h 
Bài tập 2 
Dựa vào hình 5.3 trong SGK, hãy hoàn thành bài tập sau : Trong một thời đ iểm nếu giờ ở múi giời số 0 là 16h th ì ở Tp Newyork là mấy giờ ? ( biết Newyork nằm trong múi giờ -5) 
Đáp án 
Do Tp Newyork nằm ở múi giờ -5 nên ta có 
16 - 5 = 11h 
Về nh à học bài cũ , làm bài tập cuối bài và đ ọc trước bài 6 
Back 
Back 
Sự luân phiên ngày , đêm trên Trái Đ ất 
Back 
Video về giờ trên trái đ ất  
Back 
Back