Bài giảng Địa lí Khối 10 - Thuỷ quyển. Một số nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước sông. Một số sông lớn trên Trái Đất (Bản mới)

Kiểm tra bài cũ 
Quan sát biểu đồ 
(?) Nêu nhận xét về nhiệt độ và lượng mưa của 2 biểu đồ ? 
(?) Đặc điểm về nhiệt độ và lượng mưa ở 2 biểu đồ đặc trưng cho những kiểu khí hậu nào mà em biết ? 
Kiểu khí hậu 
nhiệt đới gió mùa 
Kiểu khí hậu 
ôn đới lục địa 
BÀI 15: 
THUỶ QUYỂN 
MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG 
MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT 
Bài 15: Thuỷ quyển . Một số nhân tố ảnh hưởng đến chế  độ nước sông . Một số sông lớn trên Trái Đất 
Dựa vào sơ đồ sau , hãy cho bi ết nước có ở những vị trí nào 
trên Trái Đất ? Từ đó kết hợp với sgk , em hãy cho biết khái 
niệm thuỷ quyển ? 
1. Kh¸i niÖm 
 Thuû quyÓn lµ líp n­íc trªn Tr¸i § Êt bao gåm n­íc 
 trong c¸c biÓn , ®¹i d­¬ng , n­íc trªn lôc ® Þa vµ h¬i 
 n­íc trong khÝ quyÓn 
I. Thuỷ quyển 
I. Thuỷ quyển 
1. Khái niệm : 
2. Tuần hoàn của nước trên Trái Đất : 
Bài 15: Thuỷ quyển . Một số nhân tố ảnh hưởng đến chế độ  nước sông . Một số sông lớn trên Trái Đất 
Vòng tuần hoàn nhỏ 
Mưa 
 Tuyết rơi 
Hồ 
Nước bốc hơi 
Sông suối 
Tầng đất thấm nước 
Biển và đại dương 
Vòng tuần hoàn lớn 
Nước ngầm 
Gió 
Mưa 
Hãy trình bày các vòng tuần hoàn nhỏ và vòng tuần hoàn lớn của nước trên Trái Đất ? 
B ăng 
Bài 15: Thuỷ quyển . Một số nhân tố ảnh hưởng đến chế độ  nước sông . Một số sông lớn trên Trái Đất 
I. Thuỷ quyển 
1. Khái niệm : 
2. Tuần hoàn của nước trên Trái Đất : 
a.Vòng tuần hoàn nhỏ : 
 Nước bốc hơi và nước rơi 
b.Vòng tuần hoàn lớn : 
Tham gia 3 giai đoạn : Bốc hơi  nước rơi  dòng chảy 
Tham gia nhiều giai đoạn : Bốc hơi  nước rơi  dòng chảy , ngấm  dòng ngầm  biển , biển lại bốc hơi 
Bài 15: Thuỷ quyển . Một số nhân tố ảnh hưởng đến chế độ  nước sông . Một số sông lớn trên Trái Đất 
I. Thuỷ quyển 
1. Khái niệm : 
2. Tuần hoàn của nước trên Trái Đất : 
II. Một số nhân tố  ảnh hưởng tới chế  độ nước sông 
Hoạt động nhóm 
PHIẾU HỌC TẬP 
Đọc SGK, kết hợp cùng các hình minh hoạ hãy điền tiếp vào sơ đồ sau . 
Thời gian : 3 phút . 
Nhân tố ảnh hưởng 
Mưa , băng tuyết , nước ngầm 
Địa thế , thực vật , hồ đầm 
Nhiệt đới , địa 
hình thấp ôn đới 
Ôn đới lạnh 
Địa thế 
Thực vật 
Hồ đầm 
Nhãm l ẻ 
Nhãm ch ẵn 
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG 
Mùa xuân - Băng tan trên núi 
Băng trôi trên sông 
Chế độ mưa,băng tuyết , nước ngầm 
ảnh hưởng như thế nào tới chế độ nước sông ? Lấy ví dụ minh hoạ ? 
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG 
S«ng H­¬ng – HuÕ ( s. ® ång b»ng ) 
S«ng miÒn nói 
Địa hình,thực vật , hồ đầm ảnh hưởng như thế nào đến chế độ nước sông ? 
Lấy ví dụ minh hoạ 
Sau cơn mưa trong rừng nhiệt đới 
Nhiệt đới , địa 
hình thấp ôn đới 
Ôn đới lạnh 
Địa thế 
Thực vật 
Hồ đầm 
Nhãm l ẻ 
Nhân tố ảnh hưởng 
Mưa , băng tuyết , nước ngầm 
Địa thế , thực vật , hồ đầm 
Nhãm ch ẵn 
 Nguồn cung cấp nước chủ yếu là nước mưa . 
 Chế độ nước sông phụ thuộc vào chế độ mưa : mùa lũ = mùa mưa ; mùa cạn = mùa khô . 
 Nước ngầm : điều tiết chế độ dòng chảy . 
- Chế độ nước sông phụ thuộc vào lượng băng tuyết tan. 
 Mùa lũ trùng với mùa xuân 
Quy định tốc độ dòng chảy 
Điều tiết lượng nước sông ngòi , giảm lũ lụt 
Điều hoà chế độ nước sông 
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG 
Ví dụ : Sông Hồng 
 Mùa lũ ( tháng 6  10) gần trùng 
 khớp với mùa mưa ( tháng 5  10) 
 Mùa cạn gần trùng khớp với mùa khô 
 ( ít mưa ) 
Sông Ô – bi, I- ê-nit-xây , Lê-na  khi mùa xuân đến nhiệt độ tăng làm băng tuyết tan  mực nước sông dâng cao 
V× sao mùc n­íc lò ë miÒn Trung n­íc ta th­êng lªn rÊt nhanh ? 
T¹i sao lò cña ® ång b»ng S«ng Cöu Long lªn chËm h¬n ? 
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG 
Vì : 
 Sông ngắn , dốc 
 do địa hình núi 
 ăn lan ra sát 
 biển 
 Mưa khá tập 
 trung , mưa với 
 lượng nước lớn 
 trong thời gian 
 ngắn (do mưa 
 địa hình ) 
Trªn c¸c l­u vùc s«ng , 
Rõng phßng hé ®­ îc trång ë ®©u? V× sao ? 
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG 
Thùc vËt : Rõng c©y gióp ® iÒu tiÕt l­îng n­íc s«ng , gi¶m lò lôt 
Ví dụ : 
Thuỷ chế sông Mê Công điều hoà hơn chế độ sông Hồng một phần quan trọng nhờ Biển Hồ (Cam- pu-chia ) đã điều tiết dòng chảy của sông 
Bài 15: Thuỷ quyển . Một số nhân tố ảnh hưởng đến chế độ  nước sông . Một số sông lớn trên Trái Đất 
I. Thuỷ quyển 
1. Khái niệm : 
2. Tuần hoàn của nước trên Trái Đất : 
II. Một số nhân tố  ảnh hưởng tới chế  độ nước sông 
III. Một số sông lớn  trên Trái Đất 
Quan s át bản đồ tự nhiên và tìm vị trí các sông lớn 
Sông 
Nơi bắt 
nguồn 
Hướng 
chảy 
Cửa 
đổ ra 
Diện tích 
lưu vực 
(km 2 ) 
Chiều 
dài 
(km) 
Chảy qua các 
 khu vực khí 
 hậu nào ? 
 Ở đâu ? 
Nguồn 
cung cấp 
nước chính 
Sông 
Nin 
Sông 
Amadôn 
Sông 
Iênitxêi 
Hồ 
Vic-to- ri -a 
2.881.000 
6.685 
Khu vực 
xích đạo , 
cận xích đạo , 
 cận nhiệt 
Châu Phi 
Mưa và 
nước 
ngầm 
Nam- B ắc 
Địa 
Trung 
Hải 
Dãy 
An- det 
7.170.000 
6.437 
Khu vực 
xích đạo 
châu Mỹ 
Mưa và 
nước 
ngầm 
T ây-Đông 
Đại Tây 
Dương 
Dãy 
Xai -an 
2.580.000 
4.102 
Khu vực ô n 
đới lạnh 
Châu Á 
Băng 
tuyết tan 
Nam- B ắc 
Biển 
Cara 
 ( Bắc 
Băng 
Dương ) 
 III. Một số sông lớn trên Trái Đất 
7 
SÔNG AMAZÔN 
SÔNG NIN - MÓN QUÀ CỦA TẠO HOÁ 
SÔNG I-Ê-NÍT-XÊ-I 
Sông 
Nơi 
bắt nguồn 
Diện tích lưu 
Vực 
(km 2 ) 
Chiều dài 
(km) 
Vị trí 
Nguồn 
cung cấp nước chính 
Sông 
Mê Kông 
Sơn nguyên 
TâyTạng 
795 000 
4220 
Nhiệt đới gió mùa châu Á 
Mưa , nước ngầm , băng tuyết 
Thông tin: 
CỦNG CỐ 
Vòng tuần hoàn 
của nước 
Vòng tuần hoàn 
nhỏ 
Các giai đoạn 
Vòng tuần hoàn lớn 
Các giai đoạn 
1.Bốc hơi 
 2.Nước rơi 
Phân loại 1 
Phân loại 2 
1.Bốc hơi 
2.Nước rơi 
3.Dòng chảy 
1.Bốc hơi 
2.Nước rơi 
3.Dòng chảy 
Câu 1 
4.Ngấm 
Câu 2 : Hãy sắp xếp các ý ở cột A và cột B cho hợp lý 
A. Các sông 
B. Nguồn cung cấp 
 nước chủ yếu 
1. Sông A-ma- dôn 
2. Sông Nin 
3. Sông I- ê-nít-xê-i 
 a. Băng , tuyết tan 
 b. Nước ngầm 
 c. Nước mưa 
A. Tên sông 
B. Chiều dài (km) 
A-ma- dôn 
6 685 
Nin 
4 102 
I- ê-nit-xây 
6 437 
Câu 3 : Hãy sắp xếp các ý ở cột A và cột B cho  hợp lý 
Hướng dẫn học sinh học bài và làm bài tập về nhà 
1/ Học bài cũ : 
Dựa vào hình 15 trang 56 sgk , chứng minh rằng : nước trên Trái Đất tham gia vào nhiều vòng tuần hoàn , cuối cùng trở thành 1 đường vòng khép kín ? Ý nghĩa vòng tuần hoàn của nước trên Trái Đất ? 
Trình bày những nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước sông ? Liên hệ với Việt Nam? 
2/ Chuẩn bị bài mới 
	 Tìm hiểu trước nội dung bài 16: “ Sóng . Thuỷ triều . Dòng biển ” 
Nguyên nhân tạo thành sóng biển , sóng thần ? Tác hại của sóng thần ? 
- Dựa vào các hình ảnh trong sgk , tìm hiểu về hiện tượng thuỷ triều ? 
- Dựa vào hình 16.4, tìm hiểu các đặc điểm của dòng biển ? Ý nghĩa của các dòng biển ?