Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Bài 1: Các phép chiếu hình bản đồ cơ bản

Phần I ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN  Chương I BẢN ĐỒ  Tiết 1 Bài 1 	 CÁC PHÉP CHIẾU HÌNH  BẢØN ĐỒ CƠ BẢN 
Quan sát và cho biết điểm khác nhau cơ bản giữa quả Địa cầu và bản đồ Địa lý ? 
Làm thế nào để chuyển từ mặt cầu của Trái đất thành mặt phẳng trên bản đồ? 
Tiết 1 Bài 1 	 CÁC PHÉP CHIẾU HÌNH  BẢØN ĐỒ CƠ BẢN 
I/ BẢN ĐỒ 
1/ Khái niệm : bản đồ là hình ảnh thu nhỏ một phần hoặc toàn bộ bề mặt trái đấât lên mặt phẳng . 
2/ Phép chiếu hình bản đồ: là cách biểu thị mặt cong của Trái đất lên một mặt phẳng , sao cho mỗi điểm trên mặt cong tương ứng với một điểm trên mặt phẳng . 
Nhận xét 
sự khác nhau 
về hệ thống 
kinh vĩ tuyến 
của 3 
bản đồ trên. 
Có ba phép chiếu đồ cơ bản 
Phương vị 
Hình trụ 
Hình nón 
* HS thảo luận theo nhóm : 
. Nhóm 1 & 4 phép chiếu phương vị 
. Nhóm 2 & 5 phép chiếu hình nón 
. Nhóm 3 & 6 phép chiếu hình trụ 
* Nội dung thảo luận : 
. Khái niệm 
. Phân loại 
. Mặt chiếu ( phẳng , nón , trụ ) 
. Nguồn chiếu ( ở tâm , đối diện điểm tiếp xúc ) 
. Hình dạng của các lưới kinh , vĩ tuyến  
. Khu vực nào chính xác , kém chính xác trên 
 bản đồ  
Phép 
Chiếu 
Hình 
Các 
Kinh Tuyến 
Các 
Vĩ Tuyến 
Khu vực 
chính xác 
Khu vực 
kém chính xác 
Phương vị 
đứng 
(1 & 4) 
Hình nón 
đứng 
(2 & 5) 
Hình trụ 
đứng 
(3 & 6) 
* Khái niệm : là phương pháp thể hiện mạng lưới kinh vĩ tuyến của Mặt cầu lên mặt phẳng . 
1. Phép chiếu phương vị 
* Trong phép chiếu phương vị đứng : trục Bắc -Nam vuông góc với mặt chiếu tại cực , nguồn chiếu đặt ở tâm địa cầu , kinh tuyến là những đoạn thẳng đồng quy ở cực , vĩ tuyến là những vòng tròn đồâng tâm ở cực , càng xa cực độ chính xác càng giảm . 
Vẽ bản đồ 
vùng cực 
2/ Phép chiếu hình nón 
* Khái niệm : là cách thể hiện mạng lưới kinh , vĩ tuyến lên mặt chiếu là hình nón . 
* Trong phép chiếu hình nón đứng : trục hình nón trùng với trục địa cầu , nguồn chiếu đặt ở tâm địa cầu , kinh tuyến là những đoạn thẳng đồng quy ở cực , vĩ tuyến là những cung tròn đồng tâm , càng xa vĩ tuyến tiếp xúc độ chính xác càng giảm . 
 Vẽ khu vực có vĩ độ trung 
 bình : châu Âu , Hoa Kỳ  
3/ Phép chiếu hình trụ 
* Khái niệm : là cách thể hiện mạng lưới kinh , 
 vĩ tuyến lên mặt chiếu là hình trụ . 
* Trong phép chiếu hình trụ đứng : đường xích đạo là vòng tròn tiếp xúc giữa địa cầu với hình trụ , nguồn chiếu đặt ở tâm địa cầu , kinh , vĩ tuyến là những đường thẳng song song và vuông góc với nhau , càng xa khu vực xích đạo độ chính xác càng giảm . 
Vẽ 
bản 
đồ 
thế 
giới , 
châu 
Phi 
Trong các phép chiếu hình , khu vực có độ chính xác cao nhất trên bản đồ là :..? 
khu vực trung tâm , nơi tiếp xúc giữa quả cầu với mặt phẳng chiếu . 
CỦNG CỐ BÀI 
Quan sát các bản đồ sau và cho biết sự khác nhau giữa hệ thống kinh, vĩ tuyến của ba bản đồ này như thế nào? 
TRẢ LỜI 
Vĩ tuyến là những cung tròn đồng tâm, kinh tuyến là những đoạn thẳng đồng quy ở cực. 
Vĩ tuyến là những vòng tròn đồng tâm, kinh tuyến là những đoạn thẳng đồng quy ở cực. 
Kinh, vĩ tuyến là những đường thẳng song song và vuông góc với nhau