Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Bài 10: Thực hành "Nhận xét phân bố các vành đai động đất, núi lửa và vùng núi trẻ trên bản đồ"

NhiÖt liÖt chµo mõng 
c¸c thÇy, c« gi¸o vÒ dù tiÕt häc 
ngµy h«m nay 
 Bµi tËp 1:Cho b¶ng sè liÖu sau 
B¶ng diÖn tÝch gieo trång, ph©ntheo nhãm c©y (ngh×n ha) 
N¨m 
C¸c nhãm c©y 
1990 
2002 
Tæng sè 
C©y l­¬ng thùc 
C©y c«ng nghiÖp 
C©y thùc phÈm,c©y ¨n qu¶,c©y kh¸c . 
9040,0 
6474,6 
1199,3 
1366,1 
12831,4 
8320,3 
2337,3 
2173,8 
a,H·y vÏ biÓu ®å h×nh trßn thÓ hiÖn c¬ cÊu diÖn tÝch gieo trång c¸c nhãm c©y. BiÓu ®å n¨m 1990 cã b¸n kÝnh 20mm;n¨m 2002 cã b¸n kÝnh 24mm. 
b,Tõ b¶ng sè liÖu vµ biÓu ®å ®· vÏ,h·y nhËn xÐt vÒ sù thay ®æiquy m« diÖn tÝch vµ tû träng diÖn tÝch gieo trång cña c¸c nhãm c©y. 
 B ước 1 :xác định yêu cầu đề bài 
B¶ng diÖn tÝch gieo trång, ph©ntheo nhãm c©y (nhg×n ha) 
N¨m 
C¸c nhãm c©y 
1990 
2002 
Tæng sè 
C©y l­¬ng thùc 
C©y c«ng nghiÖp 
C©y thùc phÈm,c©y ¨n qu¶,c©y kh¸c. 
9040,0 
6474,6 
1199,3 
1366,1 
12831,4 
8320,3 
2337,3 
2173,8 
a,H·y vÏ biÓu ®å h×nh trßn thÓ hiÖn c¬ cÊu diÖn tÝch gieo trång c¸c nhãm c©y . BiÓu ®å n¨m 1990 cã b¸n kÝnh 20mm;n¨m 2002 cã b¸n kÝnh 24mm. 
b,Tõ b¶ng sè liÖu vµ biÓu ®å ®· vÏ, h·y nhËn xÐt vÒ sù thay ®æi quy m« diÖn tÝch vµ tû träng diÖn tÝch gieo trång cña c¸c nhãm c©y . 
 B­íc 2:Xö lý sè liÖu ra % 
(Chó ý ®Õn kh©u lµm trßn sè sao cho tæng c¸c thµnh phÇn trong 1 n¨m ph¶i ®óng=100%) 
Tổng diện tích gieo trồngcủa mỗi năm là 100 %. Từ đó có thể xác định % của 
các nhóm cây trồng 
Vd:năm 1990 tổng diện tích gieo trồng là 9040 nghìn ha cơ cấu =100% .Vậy cơ 
cấu gieo trồng cây lương thực là(x): 
 x (%) = 
C ách tính phần trăm 
 Diện tích cây lương thực x 100 
 Tổng diện tích gieo trồng 
Thay số 
x(%) = 
6474,6 x 100 
 9040,0 
= 71,6 % 
KẾT QUẢ XỬ LÍ SỐ LIỆU 
LOẠI CÂY 
Cơ cấu diện tích gieo trồng (%) 
1990 
2002 
Tổng số 
100 
100 
Cây lương thực 
71,6 
64,8 
Cây công nghiệp 
13,3 
18.2 
Cây thực phẩm, cây ăn quả, cây khác 
15,1 
16,9 
Bước 3 ;Tính góc ở tâm trên biểu đồ hình tròn 
Cách tính góc ở tâm 
Biểu đồ hình tròn có góc ở tâm bằng 360 o tương ứng với 100%.Vậy 1% tương ứng 3,6 o . 
Muốn tính mỗi nhóm cây của một năm tương ứng với bao nhiêu độ trên hình tròn ta chỉ việc lấy cơ cấu của mỗi năm nhân với 3,6 o 
Vd:Góc ở tâm biểu đồ hình tròn năm 1990 của nhóm cây lương thực là: 
 71,6 x 3,6 = 
258 o 
KẾT QUẢ XỬ LÍ SỐ LIỆU 
LOẠI CÂY 
Góc ở tâm trên biểu đồ hình tròn (độ) 
1990 
2002 
Tổng số 
360 
360 
Cây lương thực 
258 
233 
Cây công nghiệp 
48 
66 
Cây thực phẩm, cây ăn quả, cây khác 
54 
61 
KẾT QUẢ XỬ LÍ SỐ LIỆU 
LOẠI CÂY 
Cơ cấu diện tích gieo trồng (%) 
Góc ở tâm trên biểu đồ tròn (độ) 
1990 
2002 
1990 
2002 
Tổng số 
100 
100 
360 
360 
Cây lương thực 
71,6 
64,8 
258 
233 
Cây công nghiệp 
13,3 
18.2 
48 
66 
Cây thực phẩm, cây ăn quả, cây khác 
15,1 
16,9 
54 
61 
B ƯỚC 4: V Ẽ BIỂU ĐỒ 
Bán kính biểu đồ hình tròn: 
 Năm 1999 : 20 mm 
 Năm 2002: 24 mm 
Sau khi vẽ hình tròn ta kẻ một đường thẳng vào chính giữa tia chỉ 12 giờ. 
 -Vẽ các chỉ tiêu thuận chiều kim đồng hồ 
(Xem hình bên ) 
- Vẽ các hình nan quạt ứng với tỷ trọng của từng nhóm cây trong cơ cấu diện tích gieo trång các nhóm cây.(Dùng đo độ để đo số độ tương ứng với cơ cấu diện tích gieo trồng từng nhóm cây như đã tính ) 
-Ghi giá trị % vào các hình nan quạt hoặc ở ngoài theo giá trị tương ứng. 
- Vẽ đến đâu tô màu hoặc dùng kí hiệu đến đấy đồng thời thiết lập bảng chú giải. 
- Ghi tên biểu đồ 
Biểu đồ cơ cấu diện tích gieo trồng các nhóm cây năm 1990 và 2002 
LOẠI CÂY 
Cơ cấu diện tích gieo trồng (%) 
diện tích gieo trồng ( nghìn ha) 
1990 
2002 
1990 
2002 
Tổng số 
100 
100 
9040,0 
12831,4 
Cây lương thực 
71,6 
64,8 
6474,6 
8320,3 
Cây công nghiệp 
13,3 
18.2 
1199,3 
2337,3 
Cây thực phẩm, cây ăn quả, cây khác 
15,1 
16,9 
1366,1 
2173,8 
Bước 5: Nhận xét 
Từ bảng số liệu và biểu đồ đã vẽ , hãy nhận xét sự thay đổi về: 
Qui mô, diện tích v à tỉ trọng diện tích gieo trồng của các nhóm cây 
Biểu đồ cơ cấu diện tích gieo trồng các nhóm cây năm 1990 và 2002 
Nhận xét: 
Cây lương thực : Diện tích gieo trồng tăng từ 6474,6 nghìn ha năm 1990 lên 8320,3 nghìn ha, tăng 1845,7 nghìn ha. 
+Nhưng tỷ trọng diện tích lại giảm từ 71,6% năm 1990 xuống còn 64,8% năm 2002,giảm 6,8% 
Cây công nghiệp: Diện tích gieo trồng tăng từ 1199,3 nghìn ha năm 1990 lên 2337,3 nghìn ha, tăng 1138 nghìn ha. 
+ Tỷ trọng diện tích lại cũng tăng từ 13,3% năm 1990 lên 18,2% năm 2002,tăng 4,9% 
Cây thực phẩm,cây ăn quả ,cây khác : Diện tích gieo trồng tăng từ 1366,1nghìn ha năm 1990 lên 2173,8 nghìn ha., tăng 807,7 nghìn ha. 
+ Tỷ trọng diện tích lại cũng tăng từ 15,1% năm 1990 lên 16,9% năm 2002, tăng 1,8% 
Sự thay đổi trên cho thấy nước ta đang thoát khỏi tình trạng độc canh cây lúa chuyển sang trồng các loại cây khác hướng ra xuất khẩu . 
Các bước cần thiết khi làm tập vẽ biểu đồ hình tròn 
Bước 1 :Xác định yêu cầu đề bài 
B­íc 2:Xö lý sè liÖu ra %(n ếu đề bài số liệu chưa phải là %) 
Bước 3 ;Tính góc ở tâm trên biểu đồ hình tròn 
Bước 4 .Vẽ biểu đồ 
Sau khi vẽ hình tròn ta kẻ một đường thẳng vào chính giữa tia chỉ 12 giờ. 
 -Vẽ các chỉ tiêu thuận chiều kim đồng hồ 
-Vẽ các hình nan quạt ứng với tỷ trọng của từng nhóm cây trong cơcấu.(Dùng đo độ để đo số độ tương ứng) 
 -Ghi giá trị % vào các hình nan quạt hoặc ở ngoài theo giá trị tương ứng. 
-Vẽ đến đâu tô màu hoặc dùng kí hiệu đến đấy đồng thời thiết lập bảng chú giải. 
- Ghi tên biểu đồ 
Bước 5 : Nhận xét(Nếu đề bài yêu cầu) 
CÁCH VẼ BIỂU ĐỒ ĐƯỜNG 
ĐÁP ÁN BÀI TẬP 2 
Hướng dẫn về nhà 
 Hoàn thiện bài bài tập 2 
Soạn bài “Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố công nghiệp 
C¶m ¬n thÇy, c« gi¸o ®· vÒ dù 
tiÕt häc ngµy h«m nay