Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Bài 13: Sự ngưng động nước trong khí quyển. Mưa (Bản chuẩn kĩ năng)

Ngưng đọng hơi nước trong khí quyển 
1.Ngưng đọng hơi nước 
Sương mù 
mây 
mưa 
tuyết 
- Khí áp 
- Frong 
- Gió 
- Địa hình 
- Dòng biển 
Ảnh hưởng 
đến lượng mưa 
Phân bố 
 lượng mưa 
Theo vĩ độ 
Theo Đông Tây 
2. 
3. 
Em hãy cho biết khi nào thì hơi nước ngưng tụ ? 
I.Ngưng đọng hơi nước trong khí quyển 
Điều kiện ngưng đọng hơi nước : 
Không khí đã bão hoà mà vẫn tiếp thêm hơi nước hoặc gặp lạnh . 
Có hạt nhân ngưng đọng 
Hơi nước ngưng đọng gây nên những hiện tượng gì ? 
Sương mù sinh ra trong điều kiện nào ? 
Tác hại ? 
2.Sương mù 
 Điều kiện : 
 + Độ ẩm cao 
 + Khí quyển ổn định theo chiều thẳng đứng 
 + Có gió nhẹ 
Tại sao khí quyển bất ổn lại không gây ra sương mù?Trên thế giới nước nào có sương mù nhiều nhất ? 
Hãy mô tả quá trình hình thành mây ? Và mưa diễn ra như thế nào ? 
Đám mây khổng lồ 
Hình ảnh trận mưa nhìn từ xa 
3.Mây và mưa 
a.Quá trình hình thành mây 
Không khí lên cao càng lạnh , hơi nước đọng thành những hạt nhỏ nhẹ tụ thành từng đám mây . 
b. Mưa 
Khi các hạt nước trong mây có kích thước lớn thành các hạt nước rơi xuống mặt đất . 
Quá trình hình thành mây khác gì với quá trình hình thành sương mù ? 
Khi nào thì có tuyết rơi ? 
c.Tuyết rơi 
Nước rơi gặp nhiệt độ dước 0 o C thì có tuyết rơi 
Tại sao hoa tuyết lại có nhiều kiểu khác nhau ? 
Sự phân bố băng tuyết trên thế giới 
Các hạt mưa đá 
Điều kiện hình thành mưa đá ? 
Tác hại ? 
d.Mưa đá 
Nước rơi dưới dạng băng 
Ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất nông nghiệp 
II.Những nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa 
Trong những khu vực áp thấp , áp cao , nơi nào hút gió , nơi nào phát gió ? 
Nó ảnh hưởng đến lượng mưa như thế nào ? 
1.Khí áp 
Khu vực áp thấp thường mưa nhiều 
Khu vực áp cao ít mưa hoặc không mưa . 
Tại sao ở vùng cận chí tuyến thường có 
 những hoang mạc lớn ? 
Khi hai khối khí gặp nhau thì gây ra hiện tượng gì ? 
Frong nóng 
Frong lạnh 
Không khí nóng 
Co lại 
Frong lạnh 
Frong nóng 
Bốc hơi 
Không khí lạnh 
Dải hôi tụ nhiệt đới là gì ? Gây ra hiện tượng gì ? 
2.Frong 
Miền có frong , dải hội tự đi qua thường có mưa nhiều . 
Kể tên các loại gió đã học ? Trong các loại gió đó , gió nào gây mưa nhiều , mưa ít?Tại sao ? 
3.Gió 
Gió Tây ôn đới mưa nhiều 
Miền có gió mùa mưa nhiều 
Miền có gió Mậu dịch mưa ít 
Nhìn vào hình giải thích vì sao miền ven Địa trung Hải của Tây Bắc Châu Phi cũng nằm cùng vĩ độ như nước ta nhưng có khí hậu nhiệt đới khô , còn nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm ? 
Dòng biển có ảnh hưởng đến lượng mưa như thế nào?vd . 
4.Dòng biển 
Ở ven bờ các đại dương , những nơi có dòng biển nóng đi qua thường có mưa nhiều , nơi có dòng lạnh đi qua mưa ít . 
Em hãy giải thích địa hình ảnh hưởng đến lượng mưa như thế nào ? 
5.Địa hình 
Không khí ẩm chuyển động gặp địa hình cao -> mưa nhiều . 
Sườn đón gió mưa nhiều , sườn khuất gió mưa ít 
Cho biết tình hình phân bố lượng mưa theo vĩ độ , 
giải thích tại sao lại có sự phân bố như vậy ? 
1.Lượng mưa phân bố không đều theo vĩ độ 
Phân bố không đều theo vĩ độ từ xích đạo về cực 
Khu vực xích đạo mưa nhiều nhất . 
Hai khu vực chí tuyến mưa ít 
Hai khu vực ôn đới mưa nhiều 
Hai khu vực cực mưa ít nhất . 
III.Sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất 
Tình hình phân bố lượng mưa theo vĩ tuyến 40 o C từ Tậy sang Đông ? 
2.Lượng mưa phân bố không đều do ảnh hưởng của đại dương 
Ở mỗi đới từ Tây sang Đông có sư 5phân bố không đều 
Do ảnh hưởng của những yếu tố về lục địa , về đại dương , địa hình . 
Câu trắc nghiệm 
1.Mây sẽ tạo thành mưa khi : 
a.Kích thước lớn đến mức độ nhất định 
b.Trọng lượng lớn đến mức độ nhất định 
c.Sự ngưng đọng hơi nước đã đến mức bão hoà 
d.Kích thước đủ lớn để thắng được các luồng không khí thẳng đẩy lên . 
2.Khu vực có mưa nhiều nhất trên Trái Đất là : 
A.Cực 
B.Ôn đới 
C.Chí tuyến 
D.Xích đạo