Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Bài 2: Một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lý trên bản đồ - Vũ Thị Ngọc Quý

Bài 2 : 
MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP BIỂU HIỆN 
 CÁC ĐỐI TƯỢNG ĐỊA LÝ TRÊN BẢN ĐỒ 
Giáo viên sọan giảng : Võ Thị Ngọc Quí 
I) Mục tiêu bài học : 
Sau bài học học sinh cần : 
- Hiểu mỗi phương pháp thể hiện một số đối tượng , từng đặc điểm thể hiện từng phương pháp 
- Hiểu rõ được hệ thống ký hiệu dùng để thể hiện các đối tượng . 
- Nhận thấy sự cần thiết của bảng chú giải 
II) Thiết bị dạy học 
- Bản đồ công nghiệp điện Việt Nam 
- Bản đồ gió và bão ở Việt Nam 
- Bản đồ phân bố dân cư Châu Á 
- Bản đồ diện tích và sản lượng lúa 
 Việt Nam, năm 2000 . 
III) Các bước lên lớp 
Ổn định lớp 
Kiểm tra bài cũ 
1) Nêu khái niệm bản đồ ? 
2) Phép chiếu phương vị đứng thường dùng để vẽ những loại bản đồ ở khu vực nào ? Hệ thống kinh vĩ tuyến của phép chiếu này có đặc điểm gì ? 
3) Phép chiếu hình trụ đứng thường dùng để vẽ những loại bản đồ ở khu vực nào ? Hệ thống kinh vĩ tuyến của phép chiếu này có đặc điểm gì ? 
Bài mới 
Bài 2 : 
MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP BIỂU HIỆN 
 CÁC ĐỐI TƯỢNG ĐỊA LÝ TRÊN BẢN ĐỒ 
Giáo viên sọan giảng : Võ Thị Ngọc Quí 
Chia 4 nhóm 
Nhóm 1 : 
Thảo luận , trình bày phương pháp ký hiệu 
( Quan sát hình 2.1, 2.2, trang 9, 10) 
Nhóm 2 : 
Thảo luận , trình bày phương pháp đường chuyển động 
( Quan sát hình 2.3, trang 11) 
Nhóm 3 : 
Thảo luận , trình bày phương pháp chấm điểm 
( Quan sát hình 2.4, trang 12) 
Nhóm 4 : 
Thảo luận , trình bày phương pháp bản đồ , biểu đồ và phương pháp khoanh vùng 
 ( Quan sát hình 2.5, trang 13 - 14) 
I ) Phương pháp ký hiệu : 
a/ Đối tượng biểu hiện 
Biểu hiện các đối tượng phân bố 
các điểm cụ thể . 
- Hãy cho biết có những dạng ký hiệu chính nào ? 
Quan sát hình 2.1 SGK trang 9 
 b./ Các dạng 
 ký hiệu : 
 b./ Các dạng 
 ký hiệu : 
Ký hiệu hình học 
Ký hiệu chữ 
Ký hiệu tượng hình 
 Vị trí , số lượng , 
 cấu trúc , chất lượng và động lực phát 
 triển của đối tượng . 
c./ Khả năng biểu hiện 
Dựa vào hình 2.2 
- Hãy chứng minh rằng phương pháp ký hiệu không những chỉ nêu được tên và vị trí mà còn thể hiện được cả chất lượng của các đối tượng trên bản đồ 
II) Phương pháp ký hiệu đường chuyển động : 
a./ Đối tượng biểu hiện : 
- Thể hiện sự di chuyển của các hiện tượng tự nhiên , kinh tế-xã hội trên bản đồ . 
b./ Khả năng biểu hiện 
- Khối lượng của đối tượng 
- Hướng và t ốc độ di chuyển của đối tượng 
Quan sát hình 2.3 
Em hãy cho biết phương pháp ký hiệu đường chuyển động biểu hiện được những đặc điểm nào của gió và bão trên bản đồ ? 
 III) Phương pháp chấm điểm : 
III) Phương pháp chấm điểm : 
a./ Đối tượng biểu hiện : 
- Biểu hiện các hiện tượng phân bố phân tán , bằng các điểm chấm trên bản đồ , mỗi chấm đều có một giá trị nào đó . 
b./ Khả năng biểu hiện 
- Sự phân bố các đối tượng 
- Số lượng của đối tượng 
Quan sát hình 2.4, em hãy cho biết : - Các đối tượng địa lý được biểu hiến bằng những phương pháp nào ? - Mỗi điểm chấm trên bản đồ tương ứng bao nhiêu người ? 
Quan sát hình 2.5 
- Xác định phương pháp biểu hiện diện tích và sản lượng lúa nước ta , năm 2000? 
IV) Phương pháp 
bản đồ , biểu đồ : 
a/ Đối tượng biểu 
hiện : 
- Thể hiện giá trị tổng của một hiện tượng địa lý trên lãnh thổ , bằng cách đặt biểu đồ vào phạm vi lãnh thổ đó . 
b./ Khả năng biểu hiện 
Số lượng , chất lượng và cơ cấu của 
đối tượng . 
Ngoài ra , còn có nhiều phương pháp khác như : Khoanh Vùng , 
 đường đẳng trị . . . . 
Hình 2.6 
– Một số cách khác nhau thể hiện vùng trồng thuốc lá . 
Củng cố bài 
Phương pháp biểu hiện 
Đối tượng biểu hiện 
Khả năng biểu hiện 
Phương pháp ký hiệu 
Phương pháp ký hiệu đường chuyển động 
Phương pháp chấm điểm 
Phương pháp bản đồ biểu đồ 
Bài tập : Điền những nội dung thích hợp vào bảng sau đây 
1) Điểm nào dưới đây không thuộc phương pháp ký hiệu : 
a./ Biểu hiện đối tượng phân bố theo điểm 
b./ Nêu được tên và vị trí đối tượng 
c./ Thể hiện được số lượng và chất lượng của đối tượng 
d./ Thể hiện tốc độ vận chuyển của đối tượng 
1) Điểm nào dưới đây không thuộc phương pháp ký hiệu : 
a./ Biểu hiện đối tượng phân bố theo điểm 
b./ Nêu được tên và vị trí đối tượng 
c./ Thể hiện được số lượng và chất lượng của đối tượng 
d./ Thể hiện tốc độ vận chuyển của đối tượng 
2) Để phân biệt vùng phân bố của một dân tộc nào đó ở giữa các dân tộc khác , thường dùng phương pháp : 
a./ Bản đồ , biểu đồ 
b./ Khoanh vùng 
c./ Chấm điểm 
d./ Ký hiệu 
2) Để phân biệt vùng phân bố của một dân tộc nào đó ở giữa các dân tộc khác , thường dùng phương pháp : 
a./ Bản đồ , biểu đồ 
b./ Khoanh vùng 
c./ Chấm điểm 
d./ Ký hiệu 
3) Để biệu hiện sự phân bố dân cư của một lãnh thổ thường sử dụng phương pháp : 
a./ Ký hiệu 
b./ Chấm điểm 
c./ Ký hiệu đường chuyển động 
d./ cả b và c đúng 
3) Để biệu hiện sự phân bố dân cư của một lãnh thổ thường sử dụng phương pháp : 
a./ Ký hiệu 
b./ Chấm điểm 
c./ Ký hiệu đường chuyển động 
d./ Cả b và c đúng 
Dặn dò 
Học bài 2 
Trả lời câu hỏi trang 14 
Xem trước bài 3