Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Bài 21: Quy luật địa đới và quy luật phi địa đới (Bản chuẩn kiến thức)

QUY LUAT DIA DOI VA 
QUY LUAT PHI DIA DOI 
 Nội dung cần nắm trong bài học 
+ Quy luật địa đới : Khái niệm , nguyên nhân và biểu hiện của quy luật địa đới . 
+ Quy luật phi địa đới : Khái niệm , nguyên nhân và biểu hiện của quy luật phi địa đới . 
I. QUY LUẬT ĐỊA ĐỚI 
Qua những hình ảnh tr ên 
em hiểu thế nào là quy luật địa đới ? 
1. Khái niệm 
	 Là sự thay đổi có quy luật của tất cả các thành phần địa lí và cảnh quan địa lí theo vĩ độ ( từ Xích đạo đến cực ). 
	 2. Nguyên nhân 
	- Do Trái Đất có hình cầu . 
	- Sự thay đổi năng lượng Mặt Trời từ Xích đạo về 2 cực . 
Em có nhận xét gì về sự thay đổi của tia sáng Mặt Trời khi đến Trái Đất từ xích đạo về 2 cực , sự thay đổi lượng bức xạ sẽ ảnh hưởng đến sự phân bố của các thành phần nào ? 
Tia sáng mặt trời 
Trái Đất 
Góc nhập xạ 
Nếu trái đất không phải dạng cầu mà có hình dạng khác VD hình vuông  thì có xuất hiện qui luật trên không ? Tại sao ? 
3. Biểu hiện 
a. Sự phân bố các vòng đai nhiệt trên Trái Đất 
 - Trên Địa cầu có 7 vòng đai nhiệt : 
Vòng đai nóng 
Ôn hoà 
Lạnh 
Băng giá vĩnh cửu 
Có mấy vành đai nhiệt trên trái đất ? Đó là những vành đai nào ? 
0 0 
B 
N 
30 0 B 
30 0 N 
60 0 N 
60 0 B 
 Các vành đai nhiệt trên trái đất 
+20 0 C 
+20 0 C 
+10 0 C 
+10 0 C 
10 0 C: nhiệt độ tháng nóng nhất 
b) Các đai khí áp và các đới gió trên Trái Đất 
 Khí áp : 
Trên Địa cầu có 7 đai khí áp . 
Gió : 
Trên Địa cầu có 6 đới gió . 
c) Các đới khí hậu trên Trái Đất 
Dựa vào Bản đồ các đới khí hậu trên Trái Đất , hãy cho biết trên Địa cầu có bao nhiêu đới khí hậu ? Đó là những đới nào , kể tên ? 
 Trên Địa cầu có 7 đới khí hậu . 
 Các đới khí hậu trên Trái Đất 
Đới khí hậu cực 
ĐớI khí hậu cận cực 
ĐớI khí hậu ôn đới 
Kiểu khí hậu ôn đới lục địa 
Kiểu khí hậu ôn đới hải dương 
ĐớI khí hậu cận nhiệt 
Kiểu khí hậu cận nhiệt hoang mạc và bán hoang mạc 
Kiểu khí hậu cận nhiệt hảI dương 
Kiểu khí hậu cận nhiệt Địa Trung Hải 
Đới khí hậu nhiệt đới 
Kiểu khí hậu hoang mạc và bán hoang mạc nhiệt đới 
Kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa 
Đới khí hậu cận xích đạo 
Đới khí hậu xích đạo 
d) Các nhóm đất và các kiểu thảm thực vật 
Kể tên các nhóm đất từ xích đạo về hai cực 
 Kẻ tên các kiểu thảm thực vật từ xích đạo về hai cực 
 Các đới đất và các thảm thực vật 
Băng tuyết 
Đất đài nguyên 
Đất pốt dôn 
Đất nâu , xám rừng lá rộng ôn đới 
Đất đen thảo nguyên , đồng cỏ núi cao 
Đất nâu rừng , cây bụi lá cứng 
Đất đỏ , vàng cận nhiệt 
Đất xám hoang mạc , bán HM 
Đất đỏ , nâu đỏ xa van 
Đất đỏ vàng(feralit ), đen nhiệt đới 
Hoang mạc lạnh 
Đài nguyên 
Rừng lá kim 
Rừng lá rộng và hỗn hợp ôn đới 
Rừng cận nhiệt ẩm 
Rừng và cây bụi lá cứng cận nhiệt 
Rừng nhiệt đới 
Xa van, cây bụi 
Hoang mạc , bán hoang mạc 
Thảo nguyên , cây bụi ưa khô 
và đồng cỏ núi cao 
II. QUY LUẬT PHI ĐỊA ĐỚI 
1. Khái niệm 
	- Là quy luật phân bố không phụ thuộc vào tính chất phân bố theo địa đới của các thành phần địa lí và cảnh quan . 
2. Nguyên nhân : 
 Do nguồn năng lượng bên trong lòng đất 
phân chia bề mặt đất thành : lục địa , đại dương và địa hình núi cao . 
Năng lượng trong 
 lòng đất 
Các dãy núi 
Lục địa , 
Đại dương 
Quy luật đai cao 
Quy luật địa ô 
Giảm 0,6 0 C/100m 
Tăng 1 0 C/100m 
Khô nóng 
 Gió phơn 
3. Biểu hiện 
Kh¸i niÖm 
Nguyªn nh©n 
BiÓu hiÖn 
Quy luËt ® ai cao 
 L à sù thay ® æi cã quy luËt cña c¸c thµnh phÇn tù nhiªn theo ®é cao ® Þa h×nh . 
Gi¶m nhanh nhiÖt ®é theo ®é cao , sù thay ® æi ®é Èm , l­îng m­a. 
- Vµnh ® ai ® Êt 
- Vµnh ® ai thùc vËt 
Quy luËt ® Þa « 
Là sù thay ® æi c¸c thµnh phÇn tù nhiªn theo kinh ®é. 
 Sù ph©n bè ® Êt liÒn vµ biÓn --> khÝ hËu kh¸c nhau . 
- Nói thay ® æi th ả m thùc vËt theo kinh ®é. 
Các kiểu thảm thực vật chính trên thế giới 
Các kiểu thảm thực vật chính trên thế giới 
Ở Bắc Mỹ , theo vĩ tuyến 40 từ Tây sang 
Đông có những kiểu thảm thực vật nào ? 
Vì sao lại phân bố như vậy ? 
Các thảm thực vật theo hướng kinh tuyến ở Bắc Mỹ 
Quy luật đai cao : 
 Dựa vào sgk , các hình ảnh về các vành đai thực vật và đất theo độ cao sau đây : Trình bày khái niệm , nguyên nhân , biểu hiện của quy luật đai cao . 
Cảnh quan rừng ở núi Ka- li-man-gia-rô 
Sườn đông của Đỉnh núi Everest 
Tại sao khi lên Đà Lạt , chúng ta cảm thấy mát mẻ hơn Tp Hồ Chí Minh , cũng như thấy sự khá biệt về thảm thực vật giữa hai nơi ? 
Kalexnik n ói : 
“ Cái gì phụ thuộc vào sự phân bố bức xạ Mặt Trời thì có tính chất địa đới , cái gì phụ thuộc vào tác dụng của lực bên trong thí có tính chất phi địa đới . 
Trong cấu trúc và trong sự phát triển của vỏ cảnh quan Trái Đất , các yếu tố địa đới và phi địa đớI thống nhất một cách có mâu thuẫn và không bao giờ tách rời nhau .” 
Bai hoc ket thuc 
Cam on su chu y lang nghe cua cac em