Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Bài 21: Quy luật địa đới và quy luật phi địa đới - Lê Văn Mạnh

` 
Gi¸o ¸n §Þa lÝ 10 
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HẢI DƯƠNG TRƯỜNG THPT KẺ SẶT 
Giáo viên: Lê Văn Mạnh 
Geography 
Kiểm tra bài cũ 
* 
Sinh quyển 
Thạch quyển 
Khí quyển 
Thủy quyển 
Thổ nhưỡng quyển 
Câu hỏi: 
 Kể tên các thành phần của lớp vỏ địa lí (cảnh quan)? 
 Hãy nêu mối quan hệ của các thành phần trong lớp vỏ địa lí (cảnh quan) của Trái Đất? 
Tiết 24 - Bài 21: Quy luật địa đới và quy luật phi địa đới. 
Quy luật địa đới 
I 
Quy luật phi địa đới 
II 
1. Khái niệm 
2. Biểu hiện của quy luật 
1. Khái niệm 
2. Biểu hiện của quy luật 
Khái niệm: Quy luật địa đới là sự thay đổi có tính quy luật của các thành phần địa lí và cảnh quan địa lí theo vĩ độ ( từ Xích đạo về hai cực ). 
 Dạng cầu của Trái Đất làm cho góc chiếu của tia sáng Mặt Trời tới bề mặt đất thay đổi từ Xích đạo về hai cực , vì vậy lượng bức xạ Mặt Trời mà mặt đất nhận được cũng thay đổi theo .  
 Bức xạ Mặt Trời là nguồn gốc và động lực của nhiều hiện tượng và quá trình tự nhiên ở bề mặt đất . Vì thế , sự phân bố theo đới và lượng bức xạ Mặt Trời đã gây ra tính địa dới của nhiều thành phần và cảnh quan địa lí trên Trái Đất . 
Quy luật địa đới 
I 
1. Khái niệm 
Nguyên nhân 
Quy luật địa đới 
I 
2. Biểu hiện của quy luật 
Quan sát hình 12.1; hình 14.1; hình 19.1 và 19.2 kết hợp với nội dung SGK và kiến thức đã học: 
Đọc tên các vành đai nhiệt, các đới khí hậu, vành đai khí áp trên Trái Đất? 
Nhận xét – giải thích sự thay đổi của thổ nhưỡng, sinh vật từ Xích đạo về hai cực? 
Hình 12.1 
Hình 14.1 
Hình 19.1 
Hình 19.2 
Quy luật địa đới 
I 
2. Biểu hiện của quy luật 
a. Sự phân bố các vòng đai nhiệt trên Trái Đất 
Trên Trái Đất có 7 vòng đai nhiệt: 
 Vòng đai nóng nằm giữa hai đường đẳng nhiệt năm +20 0 C của hai bán cầu (khoảng giữa 30 0 B và 30 0 N) 
 Hai vòng đai ôn hoà ở hai bán cầu nằm giữa đường đẳng nhiệt năm +20 0 C và đường đẳng nhiệt +10 0 C của tháng nóng nhất. 
 Hai vòng đai lạnh ở các vĩ độ cận cực của hai bán cầu, nằm giữa đường đẳng nhiệt +10 0 C và 0 0 C của tháng nóng nhất. 
 Hai vòng đai băng giá vĩnh cửu bao quanh cực, nhiệt độ quanh năm đều dưới 0 0 C. 
Quy luật địa đới 
I 
2. Biểu hiện của quy luật 
Trên Trái Đất có các đai khí áp sau: 
Đai áp thấp Xích Đạo 
Đai áp cao Cận chí tuyến 
Đai áp thấp Ôn đới 
Đai áp cao Cực đới. 
Trên Trái Đất có các đới gió sau: 
 Đới gió Mậu dịch 
 Đới gió Tây ôn đới 
 Đới gió Đông cực đới. 
.. 
b. Các đai khí áp và các đới gió trên Trái Đất. 
Quy luật địa đới 
I 
2. Biểu hiện của quy luật 
c. Các đới khí hậu trên Trái Đất 
Quy luật địa đới 
I 
2. Biểu hiện của quy luật 
d. Các nhóm đất và các kiểu thảm thực vật 
Có 
 10 
nhóm 
đất 
Chính 
 trên 
Trái 
Đất 
Có 10 kiểu thảm thực vật trên Trái Đất 
Quy luật phi địa đới 
II 
1. Khái niệm 
1. Khái niệm 
Quy luật phi 
 địa đới là quy 
luật phân bố 
không phụ thuộc vào tính chất phân bố theo địa đới 
của các thành 
 phần địa lí và 
cảnh quan . 
* Nguyên nhân 2 
Sự phân chia bề mặt Trái Đất thành lục địa , đại dương và địa hình núi cao . 
* Nguyên nhân 1 
Do nguồn năng lượng bên trong của Trái Đất 
Quy luật phi địa đới 
II 
2. Biểu hiện của quy luật 
a. Quy luật đai cao 
Khái niệm 
Quy luật đai cao là sự thay đổi có quy luật của các thành phần tự nhiên và các cảnh quan theo độ cao địa hình. 
Nguyên nhân 
Sự giảm nhiệt độ theo độ cao cùng với sự thay đổi về độ ẩm và lượng mưa ở miền núi. 
 Biểu hiện 
Sự phân bố của các vành đai đất và thực vật theo độ cao địa hình ( hình 26.11 và 29). 
Khái 
niệm 
Quy luật địa ô là sự thay đổi có quy luật của các thành phần tự nhiên và các cảnh quan theo kinh độ . 
Nguyên 
nhân 
Sự phân bố đất liền và biển , đại dương , làm cho khí hậu ở lục địa bị phân hoá từ đông sang tây : càng vào trung tâm lục địa , tính chất lục địa càng tăng . Ngoài ra còn do ảnh hưởng của các dãy núi chạy theo hướng kinh tuyến . 
Biểu 
hiện 
Sự thay đổi các kiểu thảm thực vật theo kinh độ là biểu hiện rõ nét nhất của quy luật địa ô. 
Quy luật phi địa đới 
II 
2. Biểu hiện của quy luật 
a. Quy luật địa ô 
 Kết luận: Các quy luật địa đới và phi địa đới không tác động riêng lẻ mà diễn ra đồng thời và tương hỗ lẫn nhau . Tuy nhiên , mỗi quy luật lại đóng vai trò chủ yếu trong từng trường hợp cụ thể , chi phối mạnh mẽ chiều hướng phát triển của tự nhiên. 
Cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi 
Thank You ! 
Hình ảnh: Các vòng đai nhiệt trên Trái Đất 
Hình 14.1. Bản đồ các đới khí hậu trên Trái Đất 
Hình 19.1 
Hình 19.2.