Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Bài 24: Phân bố dân cư. Các loại hình quần cư và đô thị hóa (Chuẩn kĩ năng)

 chào các em 
Các em quan sát các hình ảnh sau: 
Bµi 24 
PHÂN BỐ DÂN CƯ.CÁC LOẠI HÌNH QUẦN CƯ VÀ ĐÔ THỊ HÓA 
CẤU TRÚC BÀI HỌC 
PHÂN BỐ DÂN CƯ 
ĐÔ THỊ HOÁ 
Khái 
niệm 
Đặc 
điểm 
Ảnh 
hưởng 
của 
ĐTH 
đến 
phát 
triển 
KT- XH 
 Khái 
Niệm, 
Tiêu chí 
Đặc 
điểm 
Các 
nhân 
tố 
ảnh 
hưởng 
Phân bố dân cư: 
1. Kh¸i niÖm: 
	 - Phân bố dân cư: Là sự sắp xếp dân số một cách tự giác hoặc tự phát trên một lãnh thổ nhất định, phù hợp với điều kiện sống và các yêu cầu của Xã hội. 
	- Tiêu chí thể hiện tình hình phân bố dân cư là Mật độ dân số (là số dân cư trú, sinh sống trên 1 đơn vị diện tích) 
Công thức: Maät ñoä daân soá = 
Đơn vị tính Mật độ dân số là: Người / km2. 
Áp dụng: Tính mật độ dân số của Châu Phi và Châu Mĩ 
(BT3 trang 97) 
D ùa vµo kiÕn thøc ë môc 1, phÇn I (trang 93, SGK) em h·y nªu kh¸i niÖm vÒ Ph©n bè d©n c­? 
Tiêu chí để thể hiện tình hình phân bố dân cư là gì? 
Soá daân 
Dieän tích 
2. Đặc điểm: 
N hãm 1 
Dùa vµo b¶ng 24.1, em h·y nhËn xÐt t×nh h×nh 
ph©n bè d©n c­ trªn thÕ giíi? 
Nhãm 2 
Dùa vµo b¶ng 24.2, h·y nªu sù thay ®æi vÒ tØ träng 
ph©n bè d©n c­ trªn thÕ giíi thêi k× 1650-2005. 
Thời gian: 2 ’ 
2. Đặc điểm: 
a. Dân cư trên thế giới phân bố không đều trong không gian. 
- Mật độ dân số trung bình thế giới: 48 người/ km2 (2005) 
N hãm 1 
Dùa vµo b¶ng 24.1, em h·y nhËn xÐt t×nh h×nh 
ph©n bè d©n c­ trªn thÕ giíi? 
STT 
Khu vöïc 
Maät ñoä daân soá 
( ngöôøi/km 2 ) 
STT 
Khu vöïc 
Maät ñoä daân soá 
( ngöôøi/ 
km 2 ) 
1 
Baéc Phi 
23 
10 
Ñoâng AÙ 
131 
2 
Ñoâng Phi 
43 
11 
Ñoâng-Nam AÙ 
124 
3 
Nam Phi 
20 
12 
Taây AÙ 
45 
4 
Taây Phi 
45 
13 
Trung-Nam AÙ 
143 
5 
Trung Phi 
17 
14 
Baéc AÂu 
55 
6 
Baéc Mó 
17 
15 
Ñoâng AÂu 
93 
7 
Ca-ri-beâ 
166 
16 
Nam AÂu 
115 
8 
Nam Mó 
21 
17 
Taây AÂu 
169 
9 
Trung Mó 
60 
18 
Chaâu Ñaïi Döông 
4 
Nhóm 1, 2: 
2. Đặc điểm: 
a. Dân cư trên thế giới phân bố không đều trong không gian. 
- Mật độ dân số trung bình thế giới: 48 người/ km2 (2005) 
- Một số KV đông dân như: Tây Âu, Ca – ri – bê, Trung – Nam Á, Đông Nam Á... 
Ngược lại, một số KV rất thưa dân như: Châu Đại Dương, Trung Phi, Bắc Mĩ... 
§«ng B¾c Hoa K× 
§«ng Nam Braxin 
T©y Phi 
§«ng Nam Á 
§«ng Á 
TrungNam Á 
T©y ¢u 
Nhãm 2 
Dùa vµo b¶ng 24.2, h·y nªu sù thay ®æi vÒ tØ träng 
ph©n bè d©n c­ trªn thÕ giíi thêi k× 1650-2005. 
b. Biến động về sự phân bố dân cư theo thời gian: 
Naêm 
Caùc chaâu luïc 
1650 
1750 
1850 
2005 
AÙ 
53.8 
61.5 
61.1 
60.6 
AÂu 
21.5 
21.2 
24.2 
11.4 
Mó 
2.8 
1.9 
5.4 
13.7 
Phi 
21.5 
15.1 
9.1 
13.8 
Ñaïi döông 
0.4 
0.3 
0.2 
0.5 
Toaøn theâù giôùi 
100.0 
100.0 
100.0 
100.0 
- Từ 1650 – 2005, tỉ trọng phân bố dân cư ở Châu Á, Châu Mĩ, Châu Đại dương có xu hướng tăng; tỉ trọng phân bố dân cư ở Châu Âu và Châu Phi giảm. 
- Châu Á vãn chiếm tỉ trọng cao nhất. 
b. Biến động về sự phân bố dân cư theo thời gian: 
3. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phân bố dân cư: 
Tự nhiên 
ChuyÓn c­ 
KhÝ hËu 
LÞch sö khai th¸c LT 
TÝnh chÊt nÒn KT 
Tr×nh ®é PT KT 
N­íc 
§Þa h×nh, ®Êt 
Kho¸ng s¶n 
Kinh tế - Xã hội 
Nhân tố 
Nhóm nhân tố nào đóng vai trò quyết định trong phân bố dân cư? 
II. Đô thị hoá: 1. Khái niệm: 
Em hãy nêu Khái niệm đô thị hóa? 
Nông thôn 
Thành thị 
II. Đô thị hoá: 
1. Khái niệm: 
	Là một quá trình kinh tế – xã hội mà biểu hiện của nó là sự tăng nhanh về số lượng và quy mô của các điểm dân cư đô thị, sự tập trung dân cư trong các thành phố và phổ biến rộng rãi lối sống thành thị. 
2. Đặc điểm: 
a. Dân cư thành thị có xu hướng tăng nhanh. 
b. Dân cư tập trung vào các thành phố lớn và cực lớn. 
c. Phổ biến rộng rãi lối sống thành thị. 
* C©u hái th¶o luËn: (Thời gian: 2’) 
- Nhãm 1: Dùa vµo b¶ng 24.3, h·y nhËn xÐt vÒ sù thay ®æi d©n c­ thµnh thÞ vµ n«ng th«n trªn thÕ giíi trong thêi k× 1900 – 2005. 
- Nhãm 2: C¨n cø vµo h×nh 24, h·y cho biÕt: 
+ Nh÷ng ch©u lôc vµ khu vùc nµo cã tØ lÖ d©n c­ thµnh thÞ cao nhÊt? 
+ Nh÷ng ch©u lôc vµ khu vùc nµo cã tØ lÖ d©n thµnh thÞ thÊp nhÊt? 
- Nhãm 3: H·y lÊy mét sè vÝ dô chøng minh qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ lµm cho lèi sèng cña d©n c­ n«ng th«n nhÝch l¹i gÇn lèi sèng thµnh thÞ vÒ nhiÒu mÆt. 
a.Xu höôùng taêng nhanh daân soá thaønh thò 
Naêm 
Khu vöïc 
1900 
1950 
1970 
1980 
1990 
2000 
2005 
Thaønh thò 
13.6 
29.2 
37.7 
39.6 
43.0 
45.0 
48.0 
Noâng thoân 
86.4 
70.8 
62.3 
60.4 
57.0 
55.0 
52.0 
Toaøn theâù giôùi 
100.0 
100.0 
100.0 
100.0 
100.0 
100.0 
100.0 
?.Döïa vaøo baûng soá lieäu treân, haõy nhaän xeùt veà tình hình phaân boá daân cö treân theá giôùi 
Nh×n vµo b¶ng 24.3 ta thÊy: 
+ Trong thêi k× 1900- 2005, tØ lÖ d©n c­ thµnh thÞ cã xu h­íng t¨ng nhanh 
+ TØ lÖ d©n c­ n«ng th«n cã xu h­íng gi¶m xuèng. 
C¨n cø vµo h×nh 24, h·y cho biÕt: 
+ Nh÷ng ch©u lôc vµ khu vùc nµo cã tØ lÖ d©n c­ thµnh thÞ cao nhÊt? 
+ Nh÷ng ch©u lôc vµ khu vùc nµo cã tØ lÖ d©n thµnh thÞ thÊp nhÊt? 
Dùa vµo h×nh 24, ta thÊy: 
+ Nh÷ng ch©u lôc vµ khu vùc cã tØ lÖ d©n c­ thµnh thÞ cao: B¾c MÜ, Nam MÜ, B¾c ¢u, T©y ¢u, Nam ¢u, B¾c ¸, §«ng B¾c ¸, ch©u §¹i D­¬ng, mét phÇn B¾c Phi. 
+ Nh÷ng ch©u lôc vµ khu vùc cã tØ lÖ d©n thµnh thÞ thÊp nhÊt: Trung Phi, §«ng Phi... 
Mét sè thµnh phè lín trªn thÕ giíi 
th­îng h¶i 
new york 
mªhic« cyti 
tokyo 
b.Daân cö taäp trung vaøo caùc thaønh phoá lôùn 
	Soá löôïng caùc thaønh phoá coù soá daân treân 1 trieäu ngöôøi ngaøy caøng nhieàu. Hieän nay treân theá giôùi coù treân 270 thaønh phoá töø 1 trieäu daân trôû leân, 50 thaønh phoá coù soá daân töø 5 trieäu trôû leân 
Ở Việt Nam, 2 thành phố đông dân nhất là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh (trên 5 triệu người) 
c. Phổ biến rộng rãi lối sống thành thị.  
Mét sè vÝ dô chøng minh: ¡n mÆc, gi¶i trÝ, kiÕn tróc nhµ ë... 
H·y lÊy mét sè vÝ dô chøng minh qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ lµm cho lèi sèng cña d©n c­ n«ng th«n nhÝch l¹i gÇn lèi sèng thµnh thÞ vÒ nhiÒu mÆt. (Liên hệ địa phương) 
3. Ảnh h­ëng cña ®« thÞ ho¸ ®Õn ph¸t triÓn KT- XH vµ m«i tr­êng. 
TÝch cùc 
§Èy nhanh tèc ®é t¨ng tr­ëng 
kinh tÕ. 
- Thay đổi lại sự phân bố dân cư. 
-Thay đổi về sinh ,tử ,hôn nhân 
Tiªu cùc 
Lµm mÊt c©n ®èi vÒ nh©n lùc gi÷a 
 thµnh thÞ vµ n«ng th«n. 
- C¸c tÖ n¹n x· héi gia t¨ng. 
- ¤ nhiÔm m«i tr­êng. 
Khi ®« thÞ ho¸ xuÊt ph¸t 
tõ c«ng nghiÖp ho¸ 
§« thÞ ho¸ 
§« thÞ ho¸ kh«ng xuÊt ph¸t 
tõ c«ng nghiÖp ho¸ . 
§iÒu khiÓn qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ 
=> Đô thị hóa cần phải xuất phát từ công nghiệp hóa, phù hợp với công nghiệp hóa. 
* Bµi tËp vÒ nhµ: 1, 3 (trang 97 SGK)* ChuÈn bÞ néi dung thùc hµnh (trang 98 SGK). 
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM!