Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Bài 33: Một số hình thức chủ yếu của tổ chức lãnh thổ công nghiệp (Bản hay)
Khái niệm
Tổ chức lãnh thổ công nghiệp là sự sắp xếp, phối hợp giữa các quá trình và cơ sở sản xuất công nghiệp trên một lãnh thổ nhất định để sử dụng hợp lý các nguồn lực sẵn có nhằm đạt hiệu quả cao về kinh tế xã hội và môi trường.
Điểm công nghiệp
Khái niệm:
Là hình thức tổ chức đơn giản nhất, gồm một hoặc hai xí nghiệp nằm gần nguồn nguyên - nhiên liệu công nghiệp hoặc vùng nguyên liệu nông sản.
Như vậy điểm công nghiệp có đặc điểm:
- Gồm nhiều xí nghiệp phân bố lẻ tẻ, phân tán, không có mối liên hệ giữa các xí nghiệp.
- Đồng nhất với một điểm dân cư.
- Phân công lao động về mặt địa lí, các xí nghiệp độc lập về kinh tế có công nghệ sản phẩm hoàn chỉnh.
Quy mô:
- Quy mô nhỏ từ vài chục hoặc vài trăm, hàng nghìn công nhân tùy thuộc tính chất từng xí nghiệp.
Ví Dụ : Điểm công nghiệp chế biến chè ở Mộc Châu(Sơn La),chế biến cà phê ở Tây Nguyên, chế biến điều ở Bình Phước
Moät Soá Hình Thöùc Chuû Yeáu Cuûa Toå Chöùc Laõnh Thoå Coâng Nghieäp Baøi 33 Ñòa lí kinh teá xaõ hoäi 10 Khái niệm Tổ chức lãnh thổ công nghiệp là sự sắp xếp , phối hợp giữa các quá trình và cơ sở sản xuất công nghiệp trên một lãnh thổ nhất định để sử dụng hợp lý các nguồn lực sẵn có nhằm đạt hiệu quả cao về kinh tế xã hội và môi trường . Haõy keå moät vaøi hình thöùc toå chöùc laõnh thoå coâng nghieäp ôû ñòa phöông mà em biết ? I. Moät soá hình thöùc cuûa toå chöùc laõnh thoå coâng nghieäp : Döïa vaøo hình treân haõy cho bieát ñaây laø hình thöùc TCLTCN naøo ? Neâu ñaëc ñieåm vaø cho ví duï cuï theå ? 1.Ñieåm coâng nghieäp Khaùi nieäm : Laø hình thöùc toå chöùc ñôn giaûn nhaát , goàm moät hoaëc hai xí nghieäp naèm gaàn nguoàn nguyeân - nhieân lieäu coâng nghieäp hoaëc vuøng nguyeân lieäu noâng saûn . Nguyên liệu Xí nghiệp 1 Xí nghiệp 2 Điểm công nghiệp Dân cư Sản phẩm 2 Sản phẩm 1 * Ñaëc ñieåm : Nhö vaäy ñieåm coâng nghieäp coù ñaëc ñieåm : - Goàm nhieàu xí nghieäp phaân boá leû teû , phaân taùn , khoâng coù moái lieân heä giöõa caùc xí nghieäp . - Ñoàng nhaát vôùi moät ñieåm daân cö . - Phaân coâng lao ñoäng veà maët ñòa lí , caùc xí nghieäp ñoäc laäp veà kinh teá coù coâng ngheä saûn phaåm hoaøn chænh . Quy moâ : - Quy moâ nhoû töø vaøi chuïc hoaëc vaøi traêm , haøng nghìn coâng nhaân tuøy thuoäc tính chaát töøng xí nghieäp . Ví Duï : Ñieåm coâng nghieäp cheá bieán cheø ôû Moäc Chaâu(Sôn La),cheá bieán caø pheâ ôû Taây Nguyeân , cheá bieán ñieàu ôû Bình Phöôùc Xí nghiệp cơ khí Moät Soá hình aûnh veà ñieåm coâng nghieäp Xí nghieäp cheá bieán thuyû haûi saûn Xí nghieäp cheá bieán ñieàu 2. Khu coâng nghieäp taäp trung (KCN) CH ÚNG TA ĐÃ TỪNG NGHE VÀ BIẾT ĐẾN “KHU CÔNG NGHIỆP” NHƯNG CÁC EM CÓ HÌNH DUNG ĐƯỢC NÓ NHƯ THẾ NÀO KHÔNG ? Sô ñoà Khu coâng nghieäp Bình Minh – Vónh Long KCN Nhôn Traïch Nhaø xöôûng 6 thuoäc KCN Bieân Hoøa II * Ñaëc ñieåm : Vò trí ñòa lí thuaän lôïi , khoâng coù daân sinh soáng . Taäp trung töông ñoái nhieàu caùc xí nghieäp vôùi khaû naêng hôïp taùc saûn xuaát cao . Chi phí saûn xuaát thaáp , caùc saûn phaåm vöøa ñeå tieâu duøng trong nöôùc vöøa xuaát khaåu . Coù caùc xí nghieäp dòch vuï hoã trôï saûn xuaát coâng nghieäp . Dịch vụ trọn goùi . Moâi tröôøng chính trò vaø phaùp luaät oån ñònh . Khaùi nieäm : Laø khu vöïc ñaát ñai coù ranh giôùi nhaát ñònh , coù keát caáu haï taàng töông ñoái toát vaø saûn phaåm coù khaû naêng caïnh tranh treân thò tröôøng theá giôùi . * Quy moâ : - Dieän tích 50 ha trôû leân ñeán vaøi traêm ha. Ñeán năm 2007 coù 179 KCN vaø 5KCX ( KCX Taân Thuaän , Linh Trung 1,2, Ñaø Naüng , Noäi Baøi (HN), Traø Noùc ( Caàn Thô ), coù 1 khu coâng ngheä cao Hoøa Laïc(HN ). Vôùi toång dieän tích laø 42.986 ha trong ñoù ñaát cho thueâ khoaûng 50% Khu coâng nghieäp Hoaø Khaùnh Khu chế xuất Taân Thuận Khu coâng nghieäp Vieät Nam- Singapo Linh Trung EM BIẾT GÌ VỀ TP.HỒ CHÍ MINH ÑOÙ LAØ MOÄT TRUNG TAÂM KINH TEÁ, CHÍNH TRÒ, VAÊN HOÙA LÔÙN NHAÁT CAÛ NÖÔÙC 3.Trung taâm coâng nghieäp Khaùi nieäm : Laø hình thöùc toå chöùc laõnh thoå coâng nghieäp ôû trình ñoä cao , laø khu vöïc taäp trung coâng nghieäp gaén vôùi ñoâ thò vöøa vaø lôùn . * Đaëc ñieåm : - Vò trí ñòa lí thuaän lôïi . - Goàm nhieàu ñieåm coâng nghieäp , khu coâng nghieäp vaø nhieàu xí nghieäp coâng nghieäp coù moái quan heä chaët cheõ veà saûn xuaát , kó thuaät , coâng ngheä . - Coù caùc xí nghieäp noøng coát ( haït nhaân ). - Caùc xí nghieäp boå trôï , phuïc vuï . - Nôi coù daân cö sinh soáng cô sôû haï taàng , vaät chaát kó thuaät töông ñoái ñoàng boä . Quy moâ : - Qui moâ lôùn - Coù taàm aûnh höôûng khaù lôùn ñoái vôùi neàn kinh teá cuûa quoác gia ñoù . Ví Duï : Trung taâm coâng nghieäp Haø Noäi , Thaønh Phoá Hoà Chí Minh , Haûi Phoøng ... 4. Vùng công nghiệp Khaùi nieäm : Ñaây laø hình thöùc cao nhaát cuûa toå chöùc laõnh thoå coâng nghieäp . Coù hai loaïi : - Vuøng ngaønh : laø taäp hôïp veà laõnh thoå caùc xí nghieäp cuøng loaïi Ñôn ngaønh - Vuøng toång hôïp : goàm caùc xí nghieäp , cuïm coâng nghieäp , khu coâng nghieäp , trung taâm coâng nghieäp coù moái quan heä chaët cheõ vôùi nhau Ña ngaønh . * Ñaëc ñieåm : Coù nhöõng neùt töông ñoàng veà taøi nguyeân , vò trí ñòa lyù , nhieàu lao ñoäng cuøng söû duïng chung naêng löôïng , giao thoâng vaän taûi . Coù 1 vaøi ngaønh coâng nghieäp chuû choát taïo neân höôùng chuyeân moân hoùa . Caùc ngaønh phuïc vuï vaø boå trôï . Qui moâ : - Vuøng coâng nghieäp phaân boá treân moät qui moâ laõnh thoå roäng lôùn . vuøng 2: caùc tænh ÑBSH vaø Quaûng Ninh , Thanh Hoùa , Ngheä An, Haø Tónh Vuøng 3: caùc tænh töø Quaûng Bình ñeán Ninh Thuaän Vuøng 4 caùc tænh thuoäc Taây Nguyeân tröø Laâm Ñoàng Vuøng 5: caùc tænh ÑNB, Bình Thuaän , Laâm Ñoàng Vuøng 6: caùc tænh ÑBSCL Vuøng 1: caùc tænh trung du mieàn nuùi Baéc Boä ( tröø QN) T Ổ CHỨC LÃNH THỔ CÔNG NGHIỆP KHU CÔNG NGHIỆP TRUNG TÂM CÔNG NGHIỆP ĐI ỂM CÔNG NGIỆP VÙNG CÔNG NGHIỆP KHAI THÁC ĐẠT HIỆU QUẢ KINH TẾ CAO Haõy xaùc ñònh caùc hình thöùc toå chöùc toå chöùc laõnh thoå coâng nghieäp ÑCN TTCN KCNTT VCN I. Vai troø : Söû duïng hôïp lí nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân , vaät chaát vaø lao ñoäng nhaèm ñem laïi hieäu quaû cao veà kinh teá – xaõ hoäi vaø moâi tröôøng . Goùp phaàn thöïc hieän vieäc coâng nghieäp hoaù , hieän ñaïi hoaù . Cuûng coá : Noái coät A vôùi coät B sao cho hôïp lí ? Coät A Coät B 1.Ñieåm coâng nghieäp 2. Khu coâng nghieäp 4.Trung taâm coâng nghieäp 3.Vuøng coâng nghieäp . a.Coù ranh giôùi roõ raøng , khoâng coù daân cö sinh soáng . b. Ñieåm daân cö vaø moät hoaëc hai xí nghieäp coâng nghieäp . c.Gaén vôùi ñoâ thò vöøa vaø lôùn , coù vò trí ñòa lí thuaän lôïi . d. Bao goàm nhieàu ñieåm , khu coâng nghieäp , trung taâm coâng nghieäp coù moái quan heä veà saûn xuaát . b. Ñieåm daân cö vaø moät hoaëc hai xí nghieäp coâng nghieäp . Saép xeáp caùc hình sao cho phuø hôïp Daën doø : Hoïc baøi 33 vaø chuaån bò baøi 35
File đính kèm:
bai_giang_dia_li_lop_10_bai_33_mot_so_hinh_thuc_chu_yeu_cua.ppt



