Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Bài 9: Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất (Bản chuẩn kĩ năng)

Ngày 01 tháng 10 năm 2009 
Tiết 10.Bài 9 : 
tác đ ộng của ngoại lực đ ến đ ịa hình bề mặt trái đ ất ( tiếp theo ) 
2. Qúa trình bóc mòn . 
Bóc mòn là qu á trình dưới tác nhân của ngoại lực làm chuyển rời các sản phẩm phong hóa khỏi vị trí ban đ ầu của nó . 
 CH: Em hãy nêu một số đ ịa hình đư ợc hình thành do qu á trình bóc mòn ? 
* Đ ịa hình xâm thực do nước chảy trên mặt : 
 - Các rãnh nông 
- Các khe rãnh xói mòn 
- Các thung lũng Sông,suối . 
Đ ịa hình do dòng chảy thường xuyên 
* Đ ịa hình do gió thổi mòn , khoét mòn : 
	- Hố trũng thổi mòn 
	- Ngọn đá hình nấm 
	- Bề mặt cát tổ ong 
CH: Dựa vào hình 9.5 trong SGK em hãy mô tả qu á trình hình thành ngọn đá hình nấm ? 
Đ ịa hình do gió khoét mòn 
Đ ịa hình do gió thổi mòn 
* Đ ịa hình tạo thành do tác đ ộng xâm thực , mài mòn của nước biển : 
 Các bậc thềm , hàm ếch sóng vỗ , vách biển ... 
 CH: Dựa vào hình 9.6 (SGK) em hãy mô tả qu á trình hình thành bậc thềm sóng vỗ ? 
 ( Sóng vỗ vào bờ -> vách biển bị ăn mòn vào tạo thành hốc hàm ếch ... Bờ đổ xuống tạo thành vách biển mới.Vách biển cứ thế lùi dần , chân vách tạo thành bậc thềm sóng vỗ ). 
Đ ịa hình hình thành do tác đ ộng của băng hà: 
Các phiô 
- Nền đá bị mài mòn 
- Đá trán cừu ... 
Bờ biển – Filo - Nauy 
3. Qúa trình vận chuyển . 
- Là qu á trình di chuyển vật liệu từ nơi này đ ến nơi khác . 
Khoảng cách vận chuyển phụ thuộc vào : 
 + Đ ộng năng của qu á trình 
 + Kích thước và trọng lượng của vật liệu 
 + Đ iều kiện tự nhiên của bề mặt đ ệm 
Có 2 hình thức vận chuyển : 
 + Cuốn đi nhờ đ ộng năng của ngoại lực 
 + Lăn trên bề mặt dốc nhờ trọng lực của vật liệu và đ ộng năng của ngoại lực 
4. Qúa trình bồi tụ . 
Bồi tụ là qu á trình tích tụ các vật liệu phá huỷ . 
Phụ thuộc vào đ ộng năng của nhân tố ngoại lực . 
Có 2 hình thức bồi tụ : 
 + Vật liệu tích tụ dần trên đư ờng di chuyển theo thứ tự giảm dần kích thước và trọng lượng . 
 + Vật liệu tích tụ và phân lớp theo trọng lực . 
* Kết qu ả: 
Đ ịa hình bồi tụ do nước chảy tạo ra : các bãi bồi , đ ồng bằng phù sa sông , tam giác châu ... 
Đ ồng bằng châu thổ Sông Nil 
Đ ồng bằng sông Cửu Long 
Đ ồng bằng Bắc Bộ 
Đ ịa hình bồi tụ do gió : Các cồn cát , đ ụn cát ... 
Cồn cát ở Trung Quốc 
Cồn cát ở Quảng Bình 
Qúa trình hình thành cồn cát 
Đ ịa hình bồi tụ do sóng biển nh ư: bãi biển ... 
 Đ ịa hình hình thành do sóng biển 
 * Củng cố bài . 
 CH: Em hãy nêu mối quan hệ giữa qu á trình phong 
hoá, vận chuyển và bồi tụ ? 
 - Qúa trình phong hóa tạo ra vật liệu phá huỷ 
 - Qúa trình vận chuyển di chuyển vật liệu phá huỷ đ ến nơi xa hơn 
 - Qúa trình bồi tụ kết thúc qu á trình vận chuyển , tạo nên dạng đ ịa hình mới . 
 Câu hỏi trắc nghiệm 
 1) Qu á trình thổi mòn do gió thường xảy ra mạnh ở vùng : 
 a/ xích đạo b/ Nhiệt đ ới ẩm 
 c/ Hàn đ ới d/ Khí hậu kh ô khan 
 2) Dạng đ ịa hình hàm ếch sóng vỗ đư ợc hình thành chủ yếu do qu á trình : 
 a/ Phong hoá b/ xâm thực 
 c/ Mài mòn d/ Thổi mòn 
 3) Kết qu ả của qu á trình bồi tụ ở hạ lưu các sông lớn hình thành : 
 a/ Các đ ụn cát giữa sông b/ Bãi cát ven biển 
 c/ Đ ồng bằng châu thổ d/ Các đ ầm phá ven biển 
Bảng so sánh nội lực và ngoại lực 
Nội dung so sánh 
Nội lực 
Ngoại lực 
1. Là lực phát sinh ? 
2.Biểu hiện qua các hiện tượng nào ? 
3. Nguyên nhân 
4.Xu hướng biến đ ổi đ ịa hình bề mặt Trái Đ ất 
5. Kết qu ả tương tác giữa nội lực và ng . lực 
Bảng so sánh nội lực và ngoại lực 
Nội dung so sánh 
Nội lực 
Ngoại lực 
1. Là lực phát sinh ? 
Bên trong TĐ 
Bên ngoài TĐ 
2.Biểu hiện qua các hiện tượng nào ? 
Núi lửa , đ ộng đ ất , uốn nếp đ ứt gẫy ... 
Qúa trình P. hoá: lí học , hoá học , sinh học . 
Qu á trình sâm thực bào mòn,bồi tụ do gió nước chảy .. 
3. Nguyên nhân 
Do năng lượng ở trong lòng đ ất sinh ra 
Chủ yếu do năng lượng bức xạ của mặt trời 
4.Xu hướng biến đ ổi đ ịa hình bề mặt Trái Đ ất 
Làm bề mặt TĐ trở nên gồ ghề ( kiến tạo đ ịa hình ) 
Làm bề mặt trái đ ất trở nên bằng phẳng( phá huỷ , san bằng đ ịa hình ) 
5. Kết qu ả tương tác giữa nội lực và ng . lực 
Tạo nên bề mặt Trái Đ ất nh ư hiện nay 
Tiết học đ ến đây là kết thúc ! 
 Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo đã đ ến dự !