Bài giảng Địa lí Lớp 10 - Thuỷ quyển. Một số nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước sông. Một số sông lớn trên TĐ

GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ LỚP 10 
BÀI 15 : THỦY QUYỂN . MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH 	HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT 
Cho biết một số vai trò to lớn của nước đối với cuộc sống chúng ta ? 
 Ở đâu có nước thì ở đó có sự sống , thiếu nước sự sống của con người và các loài sinh vật sẽ không tồn tại , nước chiếm tới 75% cơ thể con người 
- Cung cấp nguồn lương thực , thực phẩm quý giá cho con người 
- Có giá trị lớn về thủy điện , thủy lợi , giao thông , cung cấp phù sa  
- Điều hòa khí hậu mát mẻ 
-  
Học tập và tìm hiểu về nước để có ý thức bảo vệ , giữ gìn nguồn nước quý giá , bảo vệ môi trường sống , bảo vệ sức khỏe và sự tồn vong của xã hội loài người 
Dựa vào kiến thức đã học , hãy cho biết nước trên Trái Đất tồn tại ở những dạng nào ? 
HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN 
NƯỚC NGỌT Ở TRÊN LỤC ĐỊA: SÔNG SUỐI, AO HỒ, BĂNG TUYẾT, NƯỚC NGẦM 
NƯỚC MẶN TRONG CÁC BIỂN, ĐẠI DƯƠNG 
THỦY QUYỂN 
I. KHÁI NIỆM THỦY QUYỂN 
THỦY QUYỂN 
NƯỚC TRÊN LỤC ĐỊA 
NƯỚC TRONG ĐẠI DƯƠNG 
HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN 
NƯỚC TRONG ĐẠI DƯƠNG 
HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN 
NƯỚC TRÊN LỤC ĐỊA 
Có mối quan hệ như thế nào ? 
Tại sao các dạng nước vẫn được duy trì thường xuyên trên Trái đất mà không mất đi ? 
VÒNG TUẦN HOÀN NƯỚC 
TUẦN HOÀN CỦA NƯỚC TRÊN TRÁI ĐẤT 
Cho biết nước tham gia vào những vòng tuần hoàn nào ? 
Hoàn thành các sơ đồ sau 
Vòng tuần hoàn nhỏ 
Vòng tuần hoàn lớn 
NƯỚC BIỂN, ĐẠI DƯƠNG 
BỐC HƠI 
MÂY 
MƯA 
NƯỚC BIỂN, ĐẠI DƯƠNG 
BỐC HƠI 
MÂY 
LỤC ĐỊA 
MƯA 
CÁC DẠNG NƯỚC 
THÀNH PHẦN NƯỚC TRÊN TRÁI ĐẤT 
97% 
3% 
NƯỚC MẶN 
NƯỚC NGỌT 
68,7% 
30,1% 
0,3% nước mặt ngọt 
Đỉnh núi băng và sông băng 
Nước ngầm 
Chỉ có 2% là nước sông nhưng có vai trò hết sức quan trọng nên cần tìm hiểu chế độ của nó 
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỌ NƯỚC SÔNG 
NHÓM 
NHÂN TỐ 
HOẠT ĐỘNG 
CHẾ ĐỘ MƯA 
BĂNG TUYẾTÁ 
NƯỚC NGẦMÁ 
ĐỊA THẾ 
THỰC VẬTÁ 
HỒ , ĐẦM 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
Tại sao người ta nói tàn phá rừng cũng là một nguyên nhân gây ra lũ bùn , lũ quét ? Từ đó cho biết ảnh hưởng của thực vật đối với chế độ nước sông ? Trả lời câu hỏi và giải thích : “ ở lưu vực sông rừng phòng hộ được trồng ở đâu ?” 
Cho biết chế độ mưa ở các đới khí hậu : xích đạo , nhiệt đới gió mùa , Địa trung hải , ôn đới hải dương phía tây ? Tìm mối liên hệ giữa chế độ nước sông với chế độ mưa ở các đới khí hậu đó ? Cho ví dụ 
So sánh địa hình ở miền núi và đồng bằng ? Tốc độ dòng chảy ở 2 khu vực ra sao ? Từ đó cho biết ảnh hưởng của địa thế đối với chế độ nước sông . Giải thích tại sao ở miền trung nước ta lũ ở các sông lên nhanh . 
Hồ đầm có tác dụng điều hòa nước sông như thế nào ? Giải thích tại sao chế độ nước sông Mê Công điều hòa hơn chế độ nước sông hồng . 
Nước ngầm có vai trò như thế nào đối với chế độ nước sông ? Ơû miền đất đá dễ thấm nước chế độ sông ra sao , ở miền đất khó thấm chế độ nước sông ra sao ? Cho ví dụ 
Băng tuyết tập trung ở đâu ? Tan ra vào mùa nào ? Từ đó quyết dịnh tới chế độ nước sông như thế nào ? Cho ví dụ 
1. CHẾ ĐỘ MƯA 
KIỂU KHÍ HẬU 
CHẾ ĐỘ MƯA 
CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG 
XÍCH ĐẠO 
NHIỆT ĐỚI GIÓ MÙA 
ÔN ĐỚI HẢI DƯƠNG 
ĐỊA TRUNG HẢI 
Mưa lớn , quanh năm 
6 tháng mưa 
Mưa quanh năm 
Mưa vào mùa Đông 
Lưu lượng lớn , điều hòa 
Không điều hòa , mùa lũ , mùa khô hạn 
Điều hòa 
Không điều hòa 
Mưa quanh năm 
Chế độ nước sông điều hòa 
Mưa theo mùa 
Chế độ nước sông không điều hòa 
VÍ DỤ 
SÔNG AMAZÔN 
SÔNG CỬU LONG 
Chảy qua miền khí hậu nhiệt đới gió mùa có một mùa mưa và một mùa khô 
Chảy qua miền khí hậu xích đạo có một mưa lớn quanh năm 
Có một mùa nước lớn và một mùa cạn , lưu lượng nước thất thường 
Lưu lượng nước lớn quanh năm 
NĂNG LƯỢNG BXMT LỚN, NHIỆT ĐỘ TĂNG 
BĂNG, TUYẾT TAN RA 
CUNG CẤP NƯỚC CHO SÔNG NGÒI 
2.BĂNG TUYẾT 
Gây lũ lụt , nước lớn vào mùa đầu mùa xuân , mùa thu cạn kiệt 
CÁC SÔNG Ở MIỀN XIBIA - NGA 
Chảy từ Nam – lên Bắc 
Đầu mùa xuân 
Thượng nguồn nhân được lượng nhiệt độ lớn , băng tuyết tan ra 
Hạ nguồn nhận được ánh sáng ít , băng tuyết chưa kịp tan 
Nước chảy tràn , gây lũ lụt , hình thành nhiều hồ , đầm lầy 
3.NƯỚC NGẦM 
Cung cấp nước , điều tiết dòng chảy cho sông ngòi 
Vùng đất đá thấm nước tốt 
Nguồn dữ trữ và cung cấp nước cho sông ngòi 
Vùng đất đá khó thấm nước 
Điều tiết dòng chảy cho sông ngòi kém 
4. ĐỊA THẾ 
Tốc độ dòng chảy lớn 
MƯA 
PHỤ LƯU 
PHỤ LƯU 
MIỀN NÚI 
Tăng nhanh 
Lưu lượng nước tập trung 
MIỀN TRUNG NƯỚC TA 
Hệ thống núi ăn sát ra tận biển , độ dốc lớn 
Mưa tập trung . Tốc độ dòng chảy lớn 
Lũ lên nhanh 
5.THỰC VẬT 
Một phần được giữ lại trên cành , lá cây 
Một phần được thảm mục và cây cỏ giữ lại 
Một phần len theo rễ cây ngấm xuống đất 
Điều tiết dòng chảy , giảm tốc độ dòng chảy , cung cấp nước 
Chặt phá rừng đầu nguồn làm cho xói mòn đất , gây lũ quét , lũ bùn , sạt lở đất và gây thiếu nước vào mùa khô 
6. HỒ, ĐẦM 
Là nơi chứa nước 
Điều tiết dòng chảy cho sông 
MÙA MƯA 
Nước được chứa trong hồ , giảm lưu lượng nước cho sông 
MÙA KHÔ 
Nước chảy trong hồ ra cung cấp nước cho sông 
Mùa mưa nước dâng lên , một phần chảy vào Biển Hồ , giảm lưu lượng nước cho sông MêKông 
Mùa khô , khi nước sông MêKông hạ xuống , nước trong Biển Hồ chảy ra cung cấp nước cho sông 
BIỂN HỒ 
III. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT 
HOẠT ĐỘNG : Hoàn thành đầy đủ các thông tin vào phiếu học tập 
SÔNG 
NƠI BẮT NGUỒN 
DIỆN TÍCH LƯU VỰC 
CHIỀU DÀI 
VỊ TRÍ 
NGUỒN CUNG CẤP NƯỚC CHÍNH 
Tìm một số sông lớn khác có nguồn cung cấp nước tương tự và xác định vị trí của chung trên bản đồ tự nhiên thế giới 
1.SÔNG NIN 
Hồ Victoria 
Nin 
Chảy qua nhiều vùng có khí hậu khác nhau 
Chảy qua sa mạc nhưng lưu lượng nước vẫn lớn 
Là sông dài nhất thế giới , bồi đắp nên Tam giác châu điển hình 
Sơng Amazon 
3.SÔNG IÊNITXÊI 
IÊNITXÊI 
Nước lớn vào mùa xuân , mùa hạ 
Đóng băng vào mùa đông