Bài giảng Địa lí Lớp 11 - Bài 10: Cộng hòa nhân dân Trung Hoa - Tiết 1: Tự nhiên, dân cư và xã hội (Bản chuẩn kĩ năng)

Cộng hòa nhân dân Trung Hoa 
Bài 12 
DiÖn tÝch: 9,57 triÖu km² 
D©n sè: 1,3 tØ ng­êi (2005) 
Thñ ®«: B¾c Kinh 
Quốc Kì 
Quốc Huy 
Tiết 1: Tự Nhiên, dân cư và xã hội 
I. Vị trí địa lý và lãnh thổ 
Vị trí địa lí 
20° B 
73 0 § 
53 0 B 
135 0 § 
- Nằm ở phía Đông Á 
Toạ độ: + 20° B – 53° B 
 + 73° Đ – 135° Đ 
LB NGA 
MOÂNG COÅ 
TRIEÀU TIEÂN 
CADAÊCXTAN 
CÖRÔGÖXTAN 
TATGIKIXTAN 
AÁN ÑOÄ 
NEÂPAN 
BUTAN 
MIANMA 
LAØO 
VIEÄT NAM 
APGANIXTAN 
PAKIXTAN 
Th¸i 
B×nh D­¬ng 
- Tiếp giáp: 
 + Phía Đông: giápThái Bình Dương rộng lớn, giàu tiềm năng 
 + Phía Bắc, Tây, Nam: giáp 14 nước; đường biên giới chủ yếu là núi cao và hoang mạc 
BUTAN 
2. Lãnh thổ 
Diện tích: 9.57 triệu km² đứng thứ 4 thế giới 
Lãnh thổ rộng lớn: 22 tỉnh, 4 thành phố trực thuộc TW, 5 khu tự trị, 2 đặc khu kinh tế (Hồng Kong và Ma Cao) 
17,1 triÖu km2 
9.97 triÖu km2 
9.6 triÖu km2 
9.57 triÖu km2 
20° B 
73 0 § 
53 0 B 
135 0 § 
Lãnh thổ rộng lớn 
5700 Km 
3650 Km 
 Thuận lợi: 
 - Cảnh quan thiên nhiên đa dạng 
 - Thông thương, mở rộng quan hệ quốc tế với các nước 
 - Phát triển kinh tế biển 
 Khó khăn: 
 - Quản lý đất nước, an ninh quốc phòng 
 - Bị đe dọa bởi thiên tai (bão, lũ lụt) 
II. Điều kiện tự nhiên 
105 0 Đ 
Miền Tây 
Miền Đông 
Hoạt động nhóm 
Hoàn thành phiếu học tập 
Nhãm 1 (tæ 1,2): T×m hiÓu ®Æc ®iÓm tù nhiªn cña miÒn §«ng 
Nhãm 2 (tæ 3,4): T×m hiÓu ®Æc ®iÓm tù nhiªn cña miÒn T©y 
Thêi gian hoµn thµnh 4 phót 
§Æc ®iÓm 
MiÒn T©y 
MiÒn §«ng 
Địa hình và đất đai 
KhÝ hËu 
S«ng ngßi 
Kho¸ng s¶n 
§¸nh gi¸ 
ThuËn lîi 
Khã kh¨n 
105 0 § 
MiÒn t©y 
MiÒn ®«ng 
Bµi 12. céng hoµ nh©n d©n trung hoa 
Tiªt 1. Tù nhiªn, d©n c­ vµ x· héi 
I. VÞ trÝ ®Þa lÝ vµ l·nh thæ 
II. §iÒu kiÖn tù nhiªn 
§Þa h×nh 
MiÒn §«ng 
MiÒn T©y 
- Nói cao ®å sé 
- Bån ®Þa vµ hoang m¹c 
- NhiÒu ®ång cá 
§ång b»ng ch©u thæ réng lín, ®Êt phï sa mµu mì 
Miền Tây 
CN T©y T¹ng 
Mieàn Ñoâng 
105 0 § 
MiÒn t©y 
MiÒn ®«ng 
Bµi 10. céng hoµ nh©n d©n trung hoa 
Tiªt 1. Tù nhiªn, d©n c­ vµ x· héi 
I. VÞ trÝ ®Þa lÝ vµ l·nh thæ 
II. §iÒu kiÖn tù nhiªn 
KhÝ hËu 
MiÒn §«ng 
MiÒn T©y 
- ¤n ®íi lôc ®Þa kh¾c nghiÖt 
- M­a Ýt 
- ¤n ®íi vµ cËn nhiÖt giã mïa 
- M­a nhiÒu 
0 0 C 
0 0 C 
MiÒn ®«ng 
MiÒn t©y 
105 0 § 
MiÒn t©y 
MiÒn ®«ng 
Bµi 12. céng hoµ nh©n d©n trung hoa 
Tiªt 1. Tù nhiªn, d©n c­ vµ x· héi 
I. VÞ trÝ ®Þa lÝ vµ l·nh thæ 
II. §iÒu kiÖn tù nhiªn 
S«ng ngßi 
MiÒn §«ng 
MiÒn T©y 
N¬i b¾t nguån cña nh÷ng con s«ng. S«ng ng¾n dèc, nhiÒu th¸c ghÒnh 
NhiÒu s«ng lín ch¶y qua: s«ng Hoµng Hµ, s«ng Tr­êng Giang 
SÔNG TRƯỜNG GIANG 
Là sông dài nhất Trung Quốc 5800 Km bồi đắp lên đồng bằng Hoa Trung màu mỡ. 
Thượng nguồn sông Trường Giang 
S«ng Hoµng Hµ 
Cao nguyªn ®Êt hoµng thæ - n¬i s«ng Hoµng Hµ ch¶y qua 
S«ng Hoµng Hµ ch¶y ngang qua hoang m¹c G«-bi 
Sông Hoàng Hà dài 5464 km đứng thứ 2 ở Trung Quốc sau sông Trường Giang, sông chảy qua vùng cao nguyên hoàng thổ mang theo lượng phù sa lớn có màu vàng rất đặc trưng. 
105 0 § 
MiÒn t©y 
MiÒn ®«ng 
Bµi 12. céng hoµ nh©n d©n trung hoa 
Tiªt 1. Tù nhiªn, d©n c­ vµ x· héi 
I. VÞ trÝ ®Þa lÝ vµ l·nh thæ 
II. §iÒu kiÖn tù nhiªn 
Kho¸ng s¶n 
MiÒn §«ng 
MiÒn T©y 
Than, s¾t, dÇu má. 
Than, dÇu má, s¾t, c¸c kim lo¹i mµu 
Than, dÇu má, kho¸ng s¶n kim lo¹i mµu 
DÇu má, s¾t, than 
Kho¸ng s¶n 
NhiÒu s«ng lín ch¶y qua: s«ng Hoµng Hµ, Tr­êng Giang, T©y Giang. 
N¬i b¾t nguån cña nh÷ng con s«ng. S«ng ng¾n, dèc, nhiÒu th¸c ghÒnh 
S«ng ngßi 
- ¤n ®íi vµ cËn nhiÖt giã mïa 
- M­a nhiÒu >1000mm/n¨m 
- ¤n ®íi lôc ®Þa kh¾c nghiÖt 
- M­a Ýt < 300mm/n¨m 
KhÝ hËu 
- §ång b»ng ch©u thæ réng lín : §«ng B¾c, Hoa B¾c, Hoa Trung, Hoa Nam 
- §Êt phï sa mµu mì 
- Nói cao ®å sé 
- Bån ®Þa vµ hoang m¹c 
- NhiÒu ®ång cá 
§Þa h×nh, ®Êt ®ai 
MiÒn §«ng 
MiÒn T©y 
§Æc ®iÓm 
Th«ng tin ph¶n håi phiÕu häc tËp 
MiÒn §«ng 
MiÒn T©y 
§¸nh gi¸ 
ThuËn lîi 
Khã kh¨n 
 - Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp (nhÊt lµ ngµnh trång trät) 
 - TËp trung ®«ng d©n c­ 
 - Khai th¸c kho¸ng s¶n 
Th­êng xuyªn lò lôt, b·o vµo mïa m­a 
- Ch¨n nu«i gia sóc 
- Khai th¸c kho¸ng s¶n 
- Ph¸t triÓn thuû ®iÖn 
Trë ng¹i trong ®i l¹i giao l­u kinh tÕ gi÷a miÒn §«ng vµ T©y 
Thµnh phè Qu¶ng Ch©u 
C¶ng Th­îng H¶i 
Lßng ch¶o T©n C­¬ng 
Hoang m¹c G«Bi 
Lò lôt trªn s«ng Hoµng Hµ 
H¹n h¸n ë MiÒn T©y 
Ch¨n nu«i bß trªn cao nguyªn T©y T¹ng 
Thu ho¹ch rau qu¶ ë Qu¶ng §«ng 
III. Dân cư và xã hội 
1. Dân cư 
a. Dân số 
 D ựa vào bảng số liệu 10 nước đông dân nhất thế giới năm 2005, hãy nhận xét về quy mô dân số của Trung Quốc? 
L à nước đông dân nhất thế giới (1,3 tỉ người chiếm 1/5 dân số thế giới – năm 2005) 
Năm 
1950 
1970 
1990 
2000 
2005 
Dân số (tr.người) 
500 
776 
1143 
1262 
1303 
Tỉ suất gia tăng tự nhiên (%) 
2,5 
1,8 
1,1 
0,9 
0,6 
Hãy nhận xét về tổng số dân và tỉ suất gia tăng dân số của Trung Quốc qua các năm? 
-Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên giảm (0,6% năm 2005) song số người tăng hàng năm vẫn còn cao 
Thuận lợi: 
 - Nguồn lao động dồi dào 
 - Thị trường tiêu thị rộng lớn 
Khó khăn: 
 - Gây sức ép tới phát triển kinh tế, giải quyết việc làm, chất lượng cuộc sống và ô nhiễm môi trường 
* Biện pháp: 
 - Thực hiện chính sách dân số triệt để: mỗi gia đình chỉ có một con 
 - Xuất khẩu lao động 
Là một quốc gia đa dân tộc với hơn 50 dân tộc khác nhau, đông nhất là người Hán (chiếm hơn 90% số dân cả nước 
b. Dân tộc 
Em hãy nhận xét sự phân bố dân cư của Trung Quốc? 
c. Phân bố dân cư 
- Dân cư phân bố không đồng đều 
- Dân cư tập trung đông ở miền Đông (chiếm 90% dân số cả nước), thưa thớt ở miền Tây 
(?) Dân cư phân bố không đồng đều sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển KT –XH. 
Khó khăn: 
 - Miền Đông: người dân thiếu việc làm, nhà ở, môi trường bị ô nhiễm 
 - Miền Tây lại thiếu lao động trầm trọng Khó khăn trong khai thác tài nguyên 
Giải pháp: 
 - Hỗ trợ vốn phát triển kinh tế ở miền Tây 
+ Dân thành thị chiếm 37% dân số cả nước (năm 2005) 
 Tỉ lệ dân thành thị ngày càng tăng 
 BiÓu ®å c¬ cÊu d©n n«ng th«n vµ thµnh thÞ cña Trung Quèc 
37% 
63 % 
 - Chú trọng đầu tư phát triển giáo dục, với tỉ lệ biết chữ từ 15 tuổi đạt trên 90% (năm 2005) 
2. Xã hội 
- Một quốc gia có nền văn minh lâu đời với nhiều công trình kiến trúc và phát minh quý giá. 
  Phát triển KT –XH (nhất là du lịch) 
Gốm sứ 
La bàn cổ 
Chữ viết 500 năm TCN 
Giấy 100 năm sau công nguyên 
thµnh phè B¾c kinh 
Thiªn ®µn (B¾c kinh) 
V¹n lý tr­êng thµnh 
Víi vÞ trÝ thuËn lîi vµ sù ®a d¹ng cña tù nhiªn, sù phong phó vÒ tµi nguyªn kho¸ng s¶n cïng víi nguån lao ®éng dåi dµo lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ Trung Quèc. Nhê c¸c ®iÒu kiÖn nµy mµ kinh tÕ Trung Quèc cã sù ph¸t triÓn v­ît bËc trong c¸c n¨m gÇn ®©y.