Bài giảng Địa lí Lớp 11 - Bài 8: Liên bang Nga - Tiết 1: Tự nhiên, dân cư và xã hội (Bản đẹp)

BÀI 8 
Diện tích: 17,1 triệu km 2 
 Dân số: 143 triệu người (năm 2005) 
 Thủ đô: Mát-xcơ-va 
LIÊN BANG NGA ( TIẾT 1) 
TIẾT 1: TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI 
Dựa vào lược đồ hãy cho biết LB Nga giáp với các nước, các đại dương nào? 
Giáp 14 nước : Na Uy, Phần Lan, Ba Lan, Mông Cổ, Triều Tiên, Trung Quốc, Ex-tô-ni-a, Lat-vi-a, Lit-va, Bê-la-rút, U-rai-na, A-gec-bai-gal, Ca-dăc-xtan, gru-dia. 
Các biển và đại dương : Bắc Băng Duơng, Thái Bình Dương, biển Ban Tích, biển Đen, biển Ca-xpi 
Vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ: 
=> Lãnh thổ rộng lớn: có quan hệ với nhiều nước, thiên nhiên đa dạng, giàu tài nguyên 
Diện tích lớn nhất thế giới, nằm cả 2 châu lục Á và Âu 
Lãnh thổ trải dài phần lớn đồng bằng Đông Âu và toàn bộ lãnh thổ. 
Với vị trí địa lý như trên, Nga có thuận lợi cho phát triển kinh tế? 
Bản đồ tự nhiên LB Nga 
II. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN 
-Nhóm 1: Địa hình 
-Nhóm 2: Khoáng sản 
-Nhóm 3: Rừng và sông hồ 
-Nhóm 4: Khí hậu 
II . ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN 
Thời gian 3 phút: mỗi nhóm trả lời các câu hỏi sau 
Dựa vào hình 8.1: Địa hình và khoáng sản hãy nhận xét: 
? Đặc điểm chung địa hình nước Nga. 
? Lãnh thổ nước Nga có thể chia làm mấy phần? Ranh giới. 
D. Uran 
S. Ienixay 
NHÓM 1 
? Địa hình của mỗi phần lãnh thổ có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế. 
D. Uran 
S. Ienixay 
NHÓM 1 
? Nhận xét về nguồn tài nguyên khoáng sản của Nga. 
? Nguồn tài nguyên khoáng sản này thuận lợi để phát triển những ngành công nghiệp nào. 
Khoáng sản 
Trữ lượng 
Xếp hạng trên thế giới 
Than đá (tỉ tấn) 
202 
3 
Dầu mỏ (tỉ tấn) 
9,5 
7 
Khí tự nhiên (tỉ m3) 
56000 
1 
Quặng sắt (tỉ tấn) 
70 
1 
Quặng Kali (tỉ tấn) 
3,6 
1 
NHÓM 2: 
NHÓM 3: RỪNG VÀ SÔNG HỒ 
S. Vôn ga 
S. Ô bi 
S. Ênitxây 
S. Lêna 
NHÓM 3: RỪNG VÀ SÔNG HỒ 
Hå Bai Can 
Rõng Tai ga 
Khí hậu ôn đới 
Khí hậu hàn đới 
Khí hậu cận nhiệt 
NHÓM 4: KHÍ HẬU 
Các yếu tố 
Miền Tây 
Miền Đông 
Địa hình 
Đồng bằng (Đông Âu và Tây Xibia); dãy núi Uran và vùng trũng 
Núi và cao nguyên 
Đất đai 
Màu mỡ->vùng trồng cây lương thực, thực phẩm và chăn nuôi chính 
Đất pốt dôn -> ít thuận lợi cho sx nông nghiệp 
Khí hậu 
Ôn đới - ôn hoà hơn miền Đông 
Ôn đới lục địa khắc nghiệt 
Sông ngòi 
Nhiều sông: Ôbi, Ênitxay, Vônga 
Ít sông, có 1 số sông lớn: sông Lê na 
Khoáng sản 
Giàu: dầu mỏ, khí tự nhiên, quặng sắt, lim loại màu 
Kim cương,than, dầu mỏ, vàng 
Rừng 
Rừng Taiga 
Rừng Taiga rộng lớn 
=> Thuận lợi: Phát triển kinh tế đa ngành 
Em hãy đánh giá những thuận lợi và khó khăn của tự nhiên đối với sự phát triển kinh tế xã hội? 
Khó khăn: 
+ Địa hình núi và cao nguyên chiếm diện tích lớn 
+ Nhiều vùng rộng lớn khí hậu băng giá và khô hạn. 
+ Tài nguyên phong phú nhưng phân bố chủ yếu vùng núi hoặc vùng lạnh giá. 
7 
6 
5 
4 
3 
2 
1 
0 
7 
6 
4 
2 
0 
5 
1 
Tuổi 
Nữ 
Nam 
0-4 
5-9 
10-14 
15-19 
15-19 
20-24 
25-29 
30-34 
35-39 
40-44 
45-49 
50-54 
55-59 
60-64 
65-69 
70-74 
75-79 
80-84 
≥ 85 
Hình 8.3. Tháp dân số LB Nga (năm 2001) 
Năm 
Số dân 
1991 
148,3 
1995 
147,8 
1999 
146,3 
2000 
145,6 
2001 
144,9 
2003 
143,3 
2005 
143,0 
Bảng 8.2. SỐ DÂN CỦA LB NGA 
(Đơn vị : Triệu người) 
Dựa vào bảng 8.2 và hình 8.3 hãy nhận xét về sự biến động và xu hướng phát triển dân số của LB Nga. Nêu hệ quả của sự thay đổi đó 
II. Đặc điểm dân cư và xã hội 
Dân cư 
Là nước đông dân thứ 6 thế giới 
Gia tăng tự nhiên âm (0,7%) 
Là quốc gia có nhiều dân tộc ( hơn 100 dân tộc, 80% người Nga). 
Dựa vào hình 8.4, hãy cho biết sự phân bố dân cư của LB Nga. Sự phân bố đó có thuận lợi và khó khăn gì đối với việc phát triển kinh tế ? 
Mật độ dân số (người/km 2) 
Dưới 1 
Từ 1 đến 10 
Trên 10 đến 25 
Trên 25 
- Mật độ dân số trung bình là 8,4 người/km 2 
+ 70% dân số sống ở thành phố 
 + Dân cư tập trung ở phái Tây 
- D©n c­ ph©n bè kh«ng ®Òu 
2. Xã hội 
- Nga có nhiều kiến trúc, tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng thế giới. 
- Là nước đầu tiên đưa người vào vũ trụ 
- Là nước phát minh ra 1/3 số bằng phát minh, sáng chế của thế giới trong thập kỉ 60-70 của thế kỷ XX. 
- Tỉ lệ học vấn cao, 99% dân số biết chữ. 
Trường ĐH tổng hợp quốc gia Lô-mô-nô-xốp 
Lê Nin 
Tschaikowski 
H×nh 1 
H×nh 2 
H×nh 3 
mét sè t¸c phÈm v¨n häc , nghÖ thuËt, nhµ b¸c häc næi tiÕng cña liªn bang nga lµ 
B. A.X. Pu- skin 
C. ChiÕn tranh vµ hoµ b×nh 
D. C¶ 3 ®¸p ¸n trªn 
§¸p ¸n: D 
A . M.V.L«-m«-l«-xèp 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
§Æc ®iÓm d©n c­ cña Liªn Bang Nga cã khã kh¨n g× ®èi vãi sù ph¸t triÓn kinh tÕ: 
B. 
C. §a d¹ng vÒ v¨n ho¸, thÞ tr­êng tiªu thô réng lín 
§¸p ¸n: D 
A. ThiÕu nguån lao ®éng trong t­¬ng lai, kinh tÕ ph¸t triÓn kh«ng ®Òu 
§¸p ¸n 
D. §¸p ¸n A,B ®óng 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
Chi phÝ phóc lîi x· héi lín 
Dặn dò 
1. Làm bài thực hành