Bài giảng Địa lí Lớp 12 - Bài 39: Vấn đề khai thác lãnh thổ theo chiều sâu ở Đông Nam Bộ (Bản đẹp)

Tieát 44. Baøi 39 . 
Vaán ñeà khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu ôû Ñoâng Nam Boä 
Tieát 44. Baøi 39.Vaán ñeà khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu ôû Ñoâng Nam Boä 
1.Khaùi quaùt chung 
 Gồm 6 tỉnh, thành phố. 
Diện tích : 23,6 nghìn km 2 (chiếm 7,1% diện tích cả nước) 
 Dân số : 12 triệu người (2006) chiếm 14,3% dân số cả nước. 
 Đặc điểm về nền kinh tế : 
+ Là vùng dẫn đầu cả nước về GDP, giá trị sản xuất CN và giá trị hàng xuất khẩu. 
+ Có nền kinh tế hàng hóa sớm phát triển,cơ cấu kinh tế phát triển hơn so với các vùng khác. 
+ Là vùng sử dụng có hiệu quả nguồn tài nguyên, nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao. 
Các chỉ số 
So với cả nước (%) 
Tổng GDP 
42,0 
Giá trị sản xuất CN 
55,6 
Số dự án FDI được cấp phép (1988-2006) 
61,2 
Tổng số vốn đăng kí FDI (1988-2006) 
53,7 
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng bình quân theo đầu người. 
Gấp 2,3 lần trung bình cả nước 
Một số chỉ số của ĐNB so với cả nước 
Tieát 44. Baøi 39.Vaán ñeà khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu ôû Ñoâng Nam Boä 
1.Khaùi quaùt chung 
2.Nhöõng theá maïnh vaø haïn cheá cuûa yeáu cuûa vuøng 
a.Vò trí ñòa lí 
b.Ñieàu kieän töï nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân 
c.Ñieàu kieän kinh teá- xaõ hoäi 
Nêu và phân tích những thuận lợi về VTĐL trong phát triển nền kinh tế mở của vùng ĐNB? 
a. Vị trí địa lí 
* Tự nhiên : nằm ở vị trí chuyển tiếp từ miền núi xuống đồng bằng châu thổ và biển Đông. 
* Kinh tế : có VTĐL thuận lợi cho phát triển nền kinh tế mở với sự phát triển của hệ thống GTVT. 
Giáp với các vùng giàu nguyên liệu, năng lượng. 
Nằm ở vị trí trung chuyển của các tuyến đường hàng hải, hàng không quốc tế, thuận lợi cho giao lưu trong và ngoài nước. 
Nằm trong VKTTĐ phía Nam. 
Phát triển tổng hợp kinh tế biển. 
Tieát 44. Baøi 39.Vaán ñeà khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu ôû Ñoâng Nam Boä 
1.Khaùi quaùt chung 
2.Nhöõng theá maïnh vaø haïn cheá cuûa yeáu cuûa vuøng 
a.Vò trí ñòa lí 
b.Ñieàu kieän töï nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân 
c.Ñieàu kieän kinh teá- xaõ hoäi 
Đất 
Khí hậu 
Nguồn nước 
Biển 
Rừng 
Khoáng sản 
Địa hình 
b. Điều kiện tự nhiên và TNTN 
Nêu những thuận lợi về ĐKTN để phát triển kinh tế ở ĐNB? 
Tieát 44. Baøi 39.Vaán ñeà khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu ôû Ñoâng Nam Boä 
Điều kiện tự nhiên 
Địa hình 
Đất 
Khí hậu 
Nguồn nước 
Rừng 
Biển 
Không thật lớn, có VQG Cát Tiên, khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ 
Gần 2 ngư trường trọng điểm, có điều kiện lí tưởng để xây dựng cảng cá, NTTS nước lợ 
Do hệ thống s.Đ.Nai cung cấp và có giá trị nhiều mặt (thủy điện, thủy lợi, giao thông) 
Cận xích đạo, 2 mùa mưa khô, ít chịu ảnh hưởng của bão. 
Thoải, tương đối bằng phẳng với các dải đồi lượn sóng cao trung bình 
200-300 m 
Là thế mạnh của vùng, có 2 loại chính: badan và đất xám bạc màu. Ngoài ra còn đất phù sa, đất mặn ven biển 
Khoáng sản 
Dầu khí, sét, cao lanh 
Có tiềm năng lớn về phát triển CCN, cây ăn quả 
trên quy mô lớn. 
Sông Đồng Nai 
Vườn quốc gia Cát Tiên 
Linh trưởng 
Chim bói cá 
Gấu ngựa 
Rừng ngập mặn (khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ- tp HCM) 
Một số động vật ở khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ 
Tieát 44. Baøi 39.Vaán ñeà khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu ôû Ñoâng Nam Boä 
1.Khaùi quaùt chung 
2.Nhöõng theá maïnh vaø haïn cheá cuûa yeáu cuûa vuøng 
a.Vò trí ñòa lí 
b.Ñieàu kieän töï nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân 
c.Ñieàu kieän kinh teá- xaõ hoäi 
c. Điều kiện kinh tế- xã hội 
Là địa bàn thu hút mạnh lực lượng lao động có CMKT cao. 
Có sự tích tụ lớn về vốn và kĩ thuật, thu hút mạnh nguồn vốn đầu tư nước ngoài. 
Có cơ sở hạ tầng phát triển tốt (đặc biệt là GTVT và TTLL). 
=> Là vùng có điều kiện thuận lợi để phát triển tổng hợp nền kinh tế. 
Tieát 44. Baøi 39.Vaán ñeà khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu ôû Ñoâng Nam Boä 
1.Khaùi quaùt chung 
2.Nhöõng theá maïnh vaø haïn cheá cuûa yeáu cuûa vuøng 
a.Vò trí ñòa lí 
b.Ñieàu kieän töï nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân 
c.Ñieàu kieän kinh teá- xaõ hoäi 
3.Khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu. 
*Khái niệm : 
Khai thác lãnh thổ theo chiều sâu là việc nâng cao hiệu quả khai thác lãnh thổ trên cơ sở đẩy mạnh đầu tư vốn, KHCN nhằm khai thác tốt nhất các nguồn lực tự nhiên và KT-XH, đảm bảo duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao , đồng thời giải quyết tốt các vấn đề xã hội và bảo vệ môi trường. 
Tieát 44. Baøi 39.Vaán ñeà khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu ôû Ñoâng Nam Boä 
1.Khaùi quaùt chung 
2.Nhöõng theá maïnh vaø haïn cheá cuûa yeáu cuûa vuøng 
a.Vò trí ñòa lí 
b.Ñieàu kieän töï nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân 
c.Ñieàu kieän kinh teá- xaõ hoäi 
3.Khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu. 
a.Trong coâng nghieäp 
b.Trong khu vöïc dòch vuï 
c.Trong noâng,laâm nghieäp 
d.Trong phaùt trieån toång hôïp kinh teá bieån. 
Hoạt động nhóm (3 phút) 
Nhóm 1: ngành công nghiệp 
Nhóm 2: ngành dịch vụ 
Nhóm 3: ngành nông, lâm nghiệp 
Nhóm 4: phát triển tổng hợp kinh tế biển. 
Yêu cầu : nghiên cứu hiện trạng và phương hướng phát triển của các ngành kinh tế. 
Tieát 44. Baøi 39.Vaán ñeà khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu ôû Ñoâng Nam Boä 
1.Khaùi quaùt chung 
2.Nhöõng theá maïnh vaø haïn cheá cuûa yeáu cuûa vuøng 
a.Vò trí ñòa lí 
b.Ñieàu kieän töï nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân 
c.Ñieàu kieän kinh teá- xaõ hoäi 
3.Khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu. 
a.Trong coâng nghieäp 
b.Trong khu vöïc dòch vuï 
c.Trong noâng,laâm nghieäp 
d.Trong phaùt trieån toång hôïp kinh teá bieån. 
a. Trong công nghiệp. 
*Đặc điểm: 
Là vùng chiếm hơn 1/2 GTSXCN cả nước (55,6%) 
Cơ cấu ngành đa dạng với vị trí nổi bật của các ngành công nghệ cao. 
*Vấn đề năng lượng: 
Phát triển nguồn điện : xây dựng các nhà máy thủy điện (Trị An, Thác Mơ, Cần Đơn); nhiệt điện ( Phú Mĩ, Bà Rịa, Thủ Đức) 
Phát triển mạng lưới điện : đường dây siêu cao áp 500kV, các trạm biến áp 500kV và 1 số mạch 500kV 
Thủy điện Trị An 
Thủy điện Thác Mơ 
Nhiệt điện Phú Mĩ 
Tieát 44. Baøi 39.Vaán ñeà khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu ôû Ñoâng Nam Boä 
1.Khaùi quaùt chung 
2.Nhöõng theá maïnh vaø haïn cheá cuûa yeáu cuûa vuøng 
a.Vò trí ñòa lí 
b.Ñieàu kieän töï nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân 
c.Ñieàu kieän kinh teá- xaõ hoäi 
3.Khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu. 
a.Trong coâng nghieäp 
b.Trong khu vöïc dòch vuï 
c.Trong noâng,laâm nghieäp 
d.Trong phaùt trieån toång hôïp kinh teá bieån. 
b. Trong khu vực dịch vụ 
Các ngành dịch vụ chiếm tỉ trọng ngày càng cao trong cơ cấu kinh tế của vùng. 
Hoàn thiện cơ sở hạ tầng, đa dạng hóa các loại hình dịch vụ. 
Là vùng dẫn đầu cả nước về sự tăng trưởng nhanh và có hiệu quả của các ngành dịch vụ. 
Địa đạo Củ Chi (tp HCM) 
Công viên Đầm Sen 
Nhà tù Côn Đảo (Bà Rịa- Vũng Tàu) 
Cầu Phú Mĩ 
Đại lộ Đông- Tây 
Tieát 44. Baøi 39.Vaán ñeà khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu ôû Ñoâng Nam Boä 
1.Khaùi quaùt chung 
2.Nhöõng theá maïnh vaø haïn cheá cuûa yeáu cuûa vuøng 
a.Vò trí ñòa lí 
b.Ñieàu kieän töï nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân 
c.Ñieàu kieän kinh teá- xaõ hoäi 
3.Khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu. 
a.Trong coâng nghieäp 
b.Trong khu vöïc dòch vuï 
c.Trong noâng,laâm nghieäp 
d.Trong phaùt trieån toång hôïp kinh teá bieån. 
c. Trong nông, lâm nghiệp. 
* Trong nông nghiệp : 
 Vấn đề thủy lợi có ý nghĩa hàng đầu : đã xây dựng công trình thủy lợi Dầu Tiếng và dự án Phước Hòa. 
Ý nghĩa : 
- Cung cấp nước cho sản xuất, sinh hoạt. 
- Giải quyết nước tưới vào mùa khô, tiêu nước cho vùng thấp dọc s.Đ.Nai và s.La Ngà -> tăng diện tích đất trồng trọt, tăng hệ số sử dụng đất, đảm bảo tốt hơn về LTTP 
Thay đổi cơ cấu cây trồng, mở rộng diện tích các loại CCN. 
* Trong lâm nghiệp : bảo vệ vốn rừng. 
- Có giá trị giao thông, du lịch, NTTS. 
Khi dự án được hoàn thành sẽ cung cấp nước thô cho dân sinh và công nghiệp các tỉnh, thành; bảo đảm đủ nước tưới cho hơn 58.000 ha đất nông nghiệp; xả hoàn kiệt và bảo vệ môi trường cho hạ du sông Bé 14m3/s, xả đẩy mặn sông Sài Gòn, cải thiện môi trường và chất lượng nguồn nước vùng hạ du 2 sông Sài Gòn và Vàm Cỏ Đông... 
Ảnh 3D của dự án thủy lợi Phước Hòa (thuộc tỉnh Bình Dương- Bình Phước) 
 Hồ Dầu Tiếng ( tỉnh Tây Ninh) rộng 270 km 2 , chứa 1,5 tỉ m 3 nước, đảm bảo tưới cho hơn 170.000 ha đất thường xuyên bị thiếu nước về mùa khô của tỉnh Tây Ninh và của huyện Củ Chi. 
Vùng trồng cây cao su 
Tieát 44. Baøi 39.Vaán ñeà khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu ôû Ñoâng Nam Boä 
1.Khaùi quaùt chung 
2.Nhöõng theá maïnh vaø haïn cheá cuûa yeáu cuûa vuøng 
a.Vò trí ñòa lí 
b.Ñieàu kieän töï nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân 
c.Ñieàu kieän kinh teá- xaõ hoäi 
3.Khai thaùc laõnh thoå theo chieàu saâu. 
a.Trong coâng nghieäp 
b.Trong khu vöïc dòch vuï 
c.Trong noâng,laâm nghieäp 
d.Trong phaùt trieån toång hôïp kinh teá bieån. 
d. Phát triển tổng hợp kinh tế biển 
* Khai thác tài nguyên sinh vật biển 
* Khai thác dầu khí : sản lượng tăng nhanh, đạt 18,5 triệu tấn (2005) 
- Việc phát triển CN lọc, hóa dầu và các ngành dịch vụ khai thác dầu khí làm thay đổi mạnh mẽ cơ cấu kinh tế và sự phân hóa lãnh thổ của vùng. 
* Du lịch biển : Vũng Tàu, Côn Đảo 
* GTVT : cảng Sài Gòn, Vũng Tàu. 
Vũng Tàu 
Côn Đảo 
 Cảng Sài Gòn là một cảng quốc tế, cảng chính của  miền Nam Việt Nam . Tổng diện tích mặt bằng là 570.000 m2 gồm 5 bến cảng (Nhà Rồng, Khánh Hội, Tân Thuận I, Tân Thuận II và Cần Thơ) với 2.830 m cầu tàu, 250.000 m2 bãi, và 80.000 m2 kho hàng. Mới đây, Cảng Sài Gòn đã thực hiện thành công dịch vụ trung chuyển container, mở đường cho giai đoạn phát triển mới của ngành Hàng hải Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế.