Bài giảng Địa lý 10 Bài 15 Thuỷ quyển: một số nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước sông. Một số sông lớn trên trái đất

 BÀI 15 	 THUỶ QUYỂNMỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT. Chuẩn kiến thức kỹ năng 1. Về kiến thức: - Các vòng tuần hoàn nước trên Trái Đất. - Những nhân tố ảnh hưởng tới dòng chảy. - Những nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước của một con sông. - Một số kiểu sông. 2. Về kỹ năng: - Phân biệt được mối quan hệ giữa các nhân tố tự nhiên với chế độ dòng chảy của một con sông. 3. Về thái độ hành vi: Có ý thức bảo vệ rừng, bảo vệ nguồn nước. *I. THỦY QUYỂN1. Khái niệm Thủy quyển là lớp nước trên Trái ĐấtBao gồm:	Nước trên lục địa Nước trong biển và đại dươngHơi nước trong khí quyểnSơ đồ vòng tuần hoàn của nước2. Tuần hoàn của nước trên Trái Đất*Vòng tuần hoàn nhỏMưa Tuyết rơiHồNước bốc hơiSông suốiTầng đất thấm nướcBiển và đại dươngVòng tuần hoàn lớnNước ngầmGió3Mưa2. Tuần hoàn của nước trên Trái ĐấtVòng tuần hoàn nhỏ Nước chỉ tham gia hai giai đoạn: bốc hơi và nước rơib. Vòng tuần hoàn lớn Nước tham gia vào 3 hoặc 4 giai đoạn: Bốc hơi, nước rơi, dòng chảy, (ngấm)→dòng ngầm (→biển, biển lại bốc hơi)1. Chế độ mưa, băng tuyết, nước ngầmNhiệt đới, địa hình thấp của khu vực ôn đớiÔn đới lạnh và những nơi sông bắt nguồn từ núi caoII. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG2. Địa thế, thực vật và hồ đầmĐịa thếThực vậtHồ đầmII. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG1. Chế độ mưa, băng tuyết, nước ngầmNhiệt đới, địa hình thấp của khu vực ôn đớiÔn đới lạnh và những nơi sông bắt nguồn từ núi cao- Nguồn cung cấp nước chủ yếu là nước mưa. Chế độ nước sông phụ thuộc vào chế độ mưa: mùa lũ = mùa mưa; mùa cạn = mùa khô. Nước ngầm: điều tiết chế độ dòng chảy. Chế độ nước sông phụ thuộc vào lượng băng tuyết tan. Mùa lũ trùng với mùa xuânII. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNGSông ĐàMưaBăng tan trên núiBăng trôi trên sôngNước ngầmNước ngầm khi bắt đầu có mưaCho ví dụ minh hoạ về mối quan hệ giữa chế độ nước sông với chế độ mưa?Ví dụ sông Hồng: + Mùa lũ (t6 – t10) gần trùng với mùa mưa (t5 - t10) + Mùa cạn gần trùng với mùa khô (ít mưa)2. Địa thế, thực vật và hồ đầmĐịa thếThực vậtHồ đầmQuy định tốc độ dòng chảyGiúp điều hòa dòng chảy cho sông ngòi, giảm lũ lụt Điều hoà chế độ nước sông II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNGĐịa thếSông miền núiSông đồng bằngHãy cho biết vì sao mực nước lũ ở các sông ngòi miền Trung nước ta thường lên rất nhanh?Do sông ngòi miền trung ngắn và dốc Có nhiều phụ lưu cấp nước vào dòng chảy chính Thực vậtSau cơn mưa trong rừng nhiệt đớiEm hãy cho biết vì sao trong những năm qua ở Việt Nam các trận lũ lớn xảy ra ngày càng nhiềuHồ LŨ MIỀN TRUNG Ở VIỆT NAM9III. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤTSÔNG AMAZÔN 8SÔNG NIN - MÓN QUÀ CỦA TẠO HOÁSÔNG I-Ê-NÍT-X©y SôngNơi bắt nguồnDiện tíchlưuvực (km2)Chiềudài (km)VịtríNguồncung cấpnước chính Sông Nin Hồ Vic-to-ri-a2.881.0006.685Khu vựcxích đạo, cận xích đạo cận nhiệt Châu PhiMưa vànướcngầm Sông A-ma-dônDãyAn-det 7.170.000 6.437Khu vực xíchđạo châu MỹMưa vànước ngầm Sông I-ê-nit-xê-i Dãy Xai-an2.580.000 4.102 Khu vực ôn đới lạnh ChâuÁBăngtuyết tan10Sông Nơibắt nguồnDiện tích lưuVực(km2)Chiều dài(km)Vị tríNguồncung cấp nước chínhSông Mê KôngSơn nguyênTâyTạng795.0004.220Nhiệt đới gió mùa châu ÁMưa, nước ngầm, băng tuyết*Thông tin: 2. Nước ngầm, thực vật, hồ đầm có tác dụng đối với chế độ nước sông: Điều hoà dòng chảy, giảm lũ lụt 	 Giữ nước vào mùa mưa 	 Cung cấp nước vào mùa hạ 	 Tất cả đều đúngBADC12 3. Câu nào sau đây không chính xác: Sông Nin là sông dài nhất thế giới 	 Sông A-ma-dôn là sông lớn nhất thế giới 	 Nguồn cung cấp nước chủ yếu của sông I-ê-nít-xê-i là nước mưa và nước ngầm ABC13PHIẾU HỌC TẬP SỐ 11. Hoàn thành nội dung bảng sauNhân tốẢnh hưởng tới chế độ nước sôngChế độ mưaBăng tuyếtNước ngầm2. Nêu ví dụ minh họa về quan hệ giữa chế độ nước sông với chế độ mưaPHIẾU HỌC TẬP SỐ 21. Hoàn thành nội dung bảng sauNhân tốẢnh hưởng tới chế độ nước sôngĐịa thếThực vậtHồ đầm2. Giải thích vì sao lũ trên các sông miền Trung lên nhanh?3. Ở lưu vực sông, rừng phòng hộ được trồng ở đâu? Hãy giải thích vì sao?