Bài giảng điện tử Lịch sử Khối 7 - Bài 15: Sự phát triển kinh tế và văn hoá thời Trần (Tiếp theo)

sử dụng triệt để tranh ảnh vào bài dạy 
CHUYÊN ĐỀ 
Bài Cũ : 
Em hãy nêu tình hình kinh tế của nhà Trần sau chiến tranh ? 
* Nông nghiệp : 
- Khuyến khích sản xuất , mở rộng diện tích trồng trọt . 
- Ruộng đất công làng xã chiếm phần lớn diện tích ruộng đất trong nước , ruộng đất tư hữu nhiều . 
-> Nông nghiệp phục hồi , phát triển . 
* Thủ công nghiệp : 
- Nhà nước tiếp tục quản lý . 
- Các sản phẩm có trình độ kĩ thuật cao . 
* Thương nghiệp : 
- Trao đổi buôn bán trong nước và ngoài nước phát triển . 
- Nhiều trung tâm kinh tế được mở : Vân Đồn , Thăng Long 
Bài 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN ( tt ) 
 II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ. 
1. ĐỜI SỐNG VĂN HOÁ. 
THẢO LUẬN: 
 3 PHÚT . 
* Nhóm 1, 3: Hãy kể các tín ngưỡng cổ truyền phổ biến trong nhân dân dưới thời Trần ? Nêu dẫn chứng để chứng tỏ Đạo Phật thời kỳ này phát triển ? 
 -> Tục thờ cúng tổ tiên , thờ các anh hùng dân tộc , những người có công với làng nước , 
 -> Có nhiều người đi tu . Chùa chiền mọc lên ở khắp nơi . 
* Nhóm 2,4: Nho giáo thời kỳ này phát triển như thế nào ? Nêu những hình thức sinh hoạt văn hoá của nhân dân ta thời Trần ? 
-> Nho giáo phát triển 
-> Ca hát , nhảy múa , hát chèo , hát tuồng , đấu vật,múa rối , 
Em có nhận xét gì về đời sống sinh hoạt văn hóa của nhân dân ta dưới thời Trần ? 
-> Đa dạng , phong phú . 
LIÊN HỆ: 
1. Ơû địa phương em có các tôn giáo , tín ngưỡng nào ? 
-> Đạo Tin Lành , Thiên Chúa Giáo , thờ tổ tiên , thờ các anh hùng dân tộc(đài tưởng niệm xã Đa nhim ) 
TƯỢNG PHẬT TRONG CHÙA PHẬT TÍCH 
 ĐỀN NHÀ TRẦN 
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ TÔN GIÁO, TÍN NGƯỠNG THỜI TRẦN 
TƯỢNG THỜ CHU VĂN AN TẠI VĂN MIẾU 
LIÊN HỆ: 
2. Hãy nêu những trò chơi dân gian của các dân tộc Việt Nam mà em biết ? 
-> Nhảy dây , đá cầu , đấu vật , đẩy gậy , ném còn  
MỘT SỐ TRÒ CHƠI DÂN GIAN CỦA DÂN TỘC 
ĐẤU VẬT 
Ô QUAN 
 THI NẤU CƠM 
THI NẤU CƠM 
TRÒ CHƠI RỒNG RẮN 
CHƠI NÉM CÒN 
Em hãy lấy dẫn chứng về tập quán 
sống giản dị của nhân dân ta ? 
-> Đi chân đất , áo quần đơn giản 
BÀI 15:SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN ( tt ) 
	II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ 
1. ĐỜI SỐNG VĂN HOÁ. 
- Các tín ngưỡng cổ truyền được phổ biến . 
- Cả Đạo Phật và Nho giáo đều phát triển . 
- Các hình thức sinh hoạt văn hoá sôi nổi , đa dạng . 
 2.VĂN HỌC. 
1. Theo em văn học thời kì này được viết bằng loại chữ gì ? Nội dung phản ánh điều gì ? 
CHỮ HÁN 
CHỮ HÁN 
CHỮ NÔM 
車 xe 
孤 cơi 
家 nhà 
<車 xa 
< 孤 cơ 
< 家 gia 
PHIÊN ÂM TỪ CHỮ HÁN 
SANG CHỮ NÔM 
2.VĂN HỌC. 
2. Hãy kể tên một số tác giả , tác phẩm nổi tiếng ? 
CHỮ NÔM 
PHIÊN ÂM 
CHỮ QUỐC NGỮ 
諭諸裨將檄文 余常聞之紀信以身代死而脫高帝由于以背受戈而蔽招王蓣讓吞炭而復主讎申蒯断臂而赴國難敬德一小生也身翼太宗而得免世充之圍杲卿一遠臣也口罵禄山而不從逆賊之計 
Dư thường văn chi:Kỷ Tín dĩ thân đại tử nhi thốt Cao Đế;Do Vu dĩ bối thụ qua nhi tế Chiêu Vương.Dự Nhượng thốn thán nhi phục chủ thù;Thân Khối đoạn tí nhi phĩ quốc nạn.Kính Đức nhất tiểu sinh dã , thân dực Thái Tơng nhi đắc miễn Thế Sung 
Ta thường nghe : Kỷ Tín đem mình chết thay , cứu thốt cho Cao Ðế ; Do Vu chìa lưng chịu giáo , che chở cho Chiêu Vương . Dự Nhượng nuốt than, báo thù cho chủ ; Thân Khối chặt tay cứu nạn cho nước . Kinh Ðức một chàng tuổi trẻ , thân phị Thái Tơng thốt khỏi vịng vây Thế Sung 
HỊCH TƯỚNG SĨ (TRẦN QUỐC TUẤN) 
II.SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ. 
1. ĐỜI SỐNG VĂN HOÁ. 
2. VĂN HỌC. 
- Văn học chữ Hán , chữ Nôm có nội dung phong phú . 
3. GIÁO DỤC VÀ KHOA HỌC - KĨ THUẬT. a. Giáo dục : 
- Em hãy trình bày về tình hình giáo dục thời Trần ? 
-> Trường học được xây dựng nhiều . các kì thi được tổ chức ngày càng nhiều . 
BIA TIẾN SĨ 
VĂN MIẾU- QUỐC TỬ GIÁM 
 Thầy giáo Chu Văn An sinh 1292 là người ham học , liêm khiết.ông đậu tiến sĩ nhưng không ra làm quan mà ở nhà dạy học , về sau giữ chức tư nghiệp Quốc sử giám , ông dâng sớ chém 7 tên quan nịnh thần , vua không nghe , ông từ quan về quê dạy học .  
 THẦY CHU VAN AN 
DANH SÁCH CÁC TRẠNG NGUYÊN NỔI TIẾNG DƯỚI THỜI TRẦN 
stt 
TÊN 
NĂM ĐỖ 
ĐỜI VUA 
GHI CHÚ 
1 
Nguyễn Hiền 
1247 
Trần Thái Tơng 
Trạng nguyên nhỏ tuổi nhất , Trạng nguyên đầu tiên . 
2 
Trương Xán 
1256 
Trần Thái Tơng 
Trại Trạng nguyên 
3 
Trần Cố 
1266 
Trần Thánh Tơng 
Kinh Trạng nguyên 
4 
Mạc Đĩnh Chi 
1304 
Trần Anh Tơng 
Lưỡng quốc Trạng nguyên 
3. GIÁO DỤC VÀ KHOA HỌC - KĨ THUẬT. 
- Em có nhận xét gì về giáo dục thời Trần ? 
-> Được quan tâm , phát triển . 
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ. 
 1.ĐỜI SỐNG VĂN HOÁ.2. VĂN HỌC.3.GIÁO DỤC VÀ KHOA HỌC-KĨ THUẬT. 
 a. Giáo dục : 
 - Được quan tâm và phát triển . 
b. Khoa học-kĩ thuật . 
Về quân sự có tác phẩm nào nổi tiếng ? 
-> “ Binh thư yếu lược ” 
* Trong lĩnh vực y học có thành tựu nào ? 
-> Nghiên cứu và chữa trị bằng thuốc nam . 
* Trong lĩnh vực thiên văn và thủ công nghiệp có những thành tựu gì ? 
 -> Nhà thiên văn học : Đặng Lộ , Trần Nguyên Đán . Chế tạo được súng thần cơ , đóng thuyền lớn . 
 II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ. 1.ĐỜI SỐNG VĂN HOÁ.2. VĂN HỌC.3.GIÁO DỤC VÀ KHOA HỌC-KĨ THUẬT. a. giáo dục : 
 b. Khoa học - kĩ thuật : 
 - Có nhiều thành tựu . 
4. Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc . 
* Thời kì này có các công trình kiến trúc nào nổi tiếng ? 
THÁP PHỔ MINH 
THÀNH TÂY ĐÔ 
HOÀNG THÀNH THĂNG LONG 
4. NGHỆ THUẬT KIẾN TRÚC VÀ ĐIÊU KHẮC. 
* Các thác phẩm điêu khắc thời trần thường là những con vật gì ? 
* So sánh rồng thời Lí và rồng thời Trần 
THỜI LÍ 
THỜI TRẦN 
- Mình trơn , thân uốn khúc uyển chuyển như một ngọn lửa 
- Có sừng , mình có vẩy , thể hiện sức mạnh và sự uy nghiêm . 
 RỒNG THỜI LÍ 
RỒNG 
 THỜI 
 TRẦN 
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ. 
1. ĐỜI SỐNG VĂN HOÁ. 
2. VĂN HỌC. 
3. GIÁO DỤC VÀ KHOA HỌC-KĨ THUẬT. 
4. NGHỆ THUẬT KIẾN TRÚC VÀ ĐIÊU KHẮC. 
Kiến trúc : Tháp Phổ Minh , Thánh Tây Đô . 
Điêu khắc : Nghệ thuật chạm khắc tinh xảo . 
MỘT SỐ VẬT DỤNG BẰNG GỐM, SỨ THỜI TRẦN 
VÒ BẰNG MEN NGỌC XANH 
KHAY BẰNG GỐM MEN NÂU 
CHẬU HOA 
THẠP GỐM HOA 
- Được sự quan tâm của nhà nước , do kinh tế phát triển , xã hội ổn định , lòng tự hào , tự cường dân tộc được củng cố và nâng cao sau các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm thắng lợi 
Em hãy khoanh tròn chữ cái đứng trước những câu trả lời đúng . 
* Những thành tựu về văn hoá mà nhà Trần đạt được là : 
Cả đạo phật và nho giáo không phát triển . 
Trường học được xây dựng nhiều . 
Cứ 10 năm nhà Trần tổ chức một khoa thi tuyển nhân tài . 
Cơ quan viết sử ra đời là quốc sử viện . 
Tuệ tĩnh là người thầy thuốc nổi tiếng . 
DẶN DÒ 
- Học Sinh về nhà học bài : 
 + Đời sống văn hoá thời Trần . 
+ Những thành tựu về giáo dục , khoa học – kĩ thuật , nghệ thuật thời Trần . 
- Chuẩn bị bài 16: 
+ Tìm hiểu về tình hình kinh tế và xã hội nhà Trần cuối thế kỉ XIV. 
+ Tìm hiểu các cuộc đấu tranh của nông nô và nô tì cuối thế kỉ XIV.