Bài giảng điện tử môn Đại số Lớp 6 - Chương 1 - Bài 13: Ước và bội (Chuẩn kiến thức)

KiÓm tra bµi cò : 
Bµi1 
 Trong c¸c sè 5319 ;3240; 831. 
 a, Sè nµo chia hÕt cho 3 
mµ kh«ng chia hÕt cho 9. 
 b, Sè nµo chia hÕt cho 
c¶ 2; 3; 5; 9. 
Bµi 2 . 
 § iÒn ch ÷ sè vµo dÊu * ®Ó: 
 a, 3*5 chia hÕt cho 3. 
 b, 7*2 chia hÕt cho 9. 
 c, *63* chia hÕt 
cho c¶ 2; 3; 5; 9. 
§¸p ¸n: 
Bµi 1. a, 831 
 b, 3240 
 Bµi 2. a, 315; 345; 375. 
 b, 702; 792. 
 c, 9630. 
1) H·y nh¾c l¹i khi nµo th × sè tù nhiªn a chia hÕt sè tù nhiªn b ≠ 0 
 Sè tù nhiªn a chia hÕt cho sè tù nhiªn b ≠ 0 nÕu cã sè tù nhiªn x sao cho a = b.x 
2) 18 3 ( vì 3 . 6 = 18). 
 18 4 ( vì không có số tự nhiên nào nhân với 4 bằng 18 ). 
 Còn cách nói nào khác 
khi 18 3 ? 
 B aøi 13 : ­ íc vµ béi 
1. ¦ íc vµ béi 
NÕu cã sè tù nhiªn a chia hÕt cho sè tù nhiªn b th × ta nãi 
 a lµ béi cña b, cßn b gäi lµ ­ íc cña a. 
?1 
Sè 18 cã lµ béi cña 3 kh«ng ? Cã lµ béi cña 4 kh«ng ? 
Sè 4 cã lµ ­ íc cña 12 kh«ng ? Cã lµ ­ íc cña 15 kh«ng ? 
Tr ¶ lêi : Sè 18 lµ béi cña 3, kh«ng lµ béi cña 4. 
Sè 4 lµ ­ íc cña 12, kh«ng lµ ­ íc cña 15 
 a lµ béi cña b 
 b lµ ­ íc cña a 
Baøi taäp 1 
 Câu 
 Đúng 
 Sai 
 32 là bội của 8 
 16 là ước của 4 
 100 là bội của 21 
 5 là ước của 100 
 1 là ước của 99 
 0 là ước của 7 
 0 là bội của 13 
x 
x 
x 
x 
x 
x 
x 
Điền dấu ‘x’ vào ô thích hợp trong các câu sau : 
 B aøi 13 : ­ íc vµ béi 
1. ¦ íc vµ béi 
 NÕu cã sè tù nhiªn a chia hÕt cho sè tù nhiªn b th × ta nãi a lµ béi cña b, cßn b gäi lµ ­ íc cña a. 
 a lµ béi cña b 
 b lµ ­ íc cña a 
CHÚ Ý: 
* Số 1 là ước của mọi số . 
* Số 0 là bội của mọi số khác 0. 
* Số 0 không là ước của bất kì số nào . 
 B aøi 13 : ­ íc vµ béi 
1. ¦ íc vµ béi 
 NÕu cã sè tù nhiªn a chia hÕt cho sè tù nhiªn b th × ta nãi a lµ béi cña b, cßn b gäi lµ ­ íc cña a. 
 a lµ béi cña b 
 b lµ ­ íc cña a 
CHÚ Ý: 
* Số 1 là ước của mọi số . 
* Số 0 là bội của mọi số khác 0. 
* Số 0 không là ước của bất kì số nào . 
2.Cách tìm bội và ước của một số 
* Tập hợp các ước của a, kí hiệu Ư (a). 
* Tập hợp các bội của b, kí hiệu B(b ). 
 ­ íc vµ béi 
1. ¦ íc vµ béi 
2. C¸ch t×m ­ íc vµ béi . 
a) Caùch tìm boäi 
VÝ dô 1. T×m c¸c béi nhá h¬n 30 cña 7 . 
B(7) = {0; 7; 14; 21; 28} 
Ta cã thÓ t×m c¸c béi cña mét sè b»ng c¸ch nh©n sè ® ã 
 lÇn l­ît víi 0; 1; 2 ;3;  
?2 
T×m c¸c sè tù nhiªn x mµ x € B(8) vµ x< 40. 
x € {0; 8; 16; 24; 32} 
 a lµ béi cña b 
 b lµ ­ íc cña a 
? Nªu c¸ch t×m béi cña 7 
? Nªu c¸ch t×m béi cña a. 
* Tập hợp các ước của a, kí hiệu Ư (a). 
* Tập hợp các bội của b, kí hiệu B(b ). 
BAØI TAÄP 2 
* Tìm các số tự nhiên x mà x  B(8) và x<40. 
Bài giải 
B(8) ={ 0 ; 8 ; 16 ; 24 ; 32 ; 40 ; 48 ;56 ; }. 
 Vì x  B(8) và x < 40 nên 
 x  { 0 ; 8 ;16 ; 24 ; 32 }. 
 Hãy tìm tập hợp Ư(8) 
 ­ íc vµ béi 
1. ¦ íc vµ béi 
2. C¸ch t×m ­ íc vµ béi . 
a) Caùch tìm boäi 
VÝ dô 1. T×m c¸c béi nhá h¬n 30 cña 7 . 
 a lµ béi cña b 
 b lµ ­ íc cña a 
* Tập hợp các ước của a, kí hiệu Ư (a). 
* Tập hợp các bội của b, kí hiệu B(b ). 
VÝ dô 2. T×m tËp hîp ¦(8). 
? Nªu c¸ch t×m ­ íc cña 8. 
¦(8) = {1; 2; 4; 8} 
? Nªu c¸ch t×m ­ íc cña a. 
 Ta t×m c¸c ­ íc cña a b»ng c¸ch lÇn l­ît chia a cho c¸c sè tù nhiªn tõ 1 ® Õn a ®Ó xÐt xem a chia hÕt cho nh÷ng sè nµo , khi ® ã c¸c ­ íc Êy lµ ­ íc cña a. 
?3 
ViÕt c¸c phÇn tö cña tËp hîp ¦(12) 
¦(12) = {1; 2; 3; 4; 6; 12} 
b) Caùch tìm öôùc 
BAØI TAÄP 3 
 * Tìm x  Ư ( 20 ) và x > 8. 
Bài giải 
Ư( 20 ) = { 1 ; 2 ; 4 ; 5 ; 10 ; 20 }. 
Vì x  Ư ( 20 ) và x > 8 nên 
 x  { 10 ; 20 } . 
?4 
T×m c¸c ­ íc cña 1 vµ t×m mét vµi béi cña 1. 
B(1) = {0; 1; 2; 3; 4; } 
¦(1) = {1} 
? Sè 1 cã bao nhiªu ­ íc sè . 
? Sè 1 lµ ­ íc cña nh÷ng sè tù nhiªn nµo 
Sè 1 chØ cã mét ­ íc lµ 1. 
Sè 1 lµ ­ íc cña mäi sè tù nhiªn . 
? Sè 0 cã lµ ­ íc cña sè tù nhiªn nµo kh«ng . 
Sè 0 kh«ng lµ ­ íc cña bÊt kú sè tù nhiªn nµo . 
? Sè 0 lµ béi cña nh÷ng sè tù nhiªn nµo . 
Sè 0 lµ béi cña mäi sè tù nhiªn kh¸c 0. 
CỦNG CỐ 
Cách tìm bội của số b 
Cách tìm ước của số a 
* Lấy số b nhân lần lượt với các số 0 ; 1 ; 2 ; 3 ; 4 ;  * Kết quả nhân được là bội của b. 
* Lấy số a chia lần lượt cho các số tự nhiên từ 1 đến a . * Nếu chia hết cho số nào thì số đó là ước của a . 
nhân 
chia 
0 ; 1 ; 2 ; 3 ; 4 ;  
1 đến a 
Tương đương 
Tương đương 
 a  B(b ) 
 b  Ư (a) 
 a b 
TRÒ CHƠI 
Chia lớp thành 2 nhóm , cùng chơi trò chơi tìm số . 
 Luật chơi : 
* Mỗi nhóm được cho trước 5 điểm 
* Tìm đúng số theo yêu cầu được 2 điểm . 
* Tìm sai số theo yêu cầu bị trừ 1 điểm . 
* Thời gian chơi là 1 phút . 
Cho vòng tròn chứa số sau : 
 54 3 
136 342 
15 78 
144 18 92 
30 12 67 
443 39 
 248 2 99 
 1008 
6 
Hãy tìm 
các số  B(9) 
Hãy tìm 
các số  Ư (90) 
ĐÁP ÁN: 
 54 3 
136 342 
15 78 
144 18 92 
30 12 67 
443 39 
 248 2 99 
 1008 
6 
Các số  B(9) 
các số  Ư (90) 
54 
342 
144 
18 
99 
1008 
3 
15 
2 
30 
6 
18 
18 
Bµi tËp : 
Bµi 111 trang 44 SGK. 
 a) T×m c¸c béi cña 4 trong c¸c sè : 8; 14; 20; 25. 
 b)ViÕt tËp hîp c¸c béi cña 4 nhá h¬n 30. 
 c) ViÕt d¹ng tæng qu¸t c¸c sè lµ béi cña 4. 
a) 8; 20 
b) {0; 4; 8; 12; 16; 20; 24; 28} 
c) 4k (k € N) 
Bµi 113 trang 44 SGK. 
T×m sè tù nhiªn x sao cho : 
x € B(12) vµ 20 x 50 ; 
 x 15 vµ 0<x 40 ; 
x €¦(20) vµ x>8 ; 
16 x. 
 24; 36; 48. 
 15 30. 
 10; 20. 
 1; 2; 3; 4 ;8; 16. 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
Học thuộc định nghĩa bội và ước . 
Học thuộc cách tìm bội và ước của một số .