Bài giảng điện tử môn Lịch sử Lớp 7 - Bài 11: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075-1077)

Cuộc kháng chiến 
 chống quân xâm lược Tống 
 (1075 -1077) 
Bài 11. Tiết 14 
II. Giai đoạn thứ hai (1076 - 1077) 
1. Kháng chiến bùng nổ 
a. Phßng bị : 
- Thủy : đóng ở Đông Kênh , do Lý Kế Nguyên chỉ huy . 
- Bộ : bố trí bộ binh dọc theo chiến tuyến sông Như Nguyệt , do Lý Thường Kiệt chỉ huy . 
Hình ảnh phòng tuyến sông Cầu ngày nay 
- Nơi đây địa thế rất hiểm yếu : hai bên bờ sông có nhiều chỗ núi ăn sát bờ sông hoặc các rừng cây um tùm 
Đây là vị trí chặn ngang các hướng tấn công của địch từ Quảng Tây ( Trung Quốc ) đến Thăng Long 
-> Sông Như Nguyệt được ví như chiến hào tự nhiên khó có thể vượt qua 
? Tại sao Lý Thường Kiệt chọn sông Như Nguyệt làm phòng tuyến chính ? 
? Em hãy trình bày diễn biến cuộc kháng chiến ở giai đoạn đầu ? 
b. Diễn biến 
b. Diễn biến 
§ Þch 
Ta 
Cuèi 1076: qu©n Tèng tiÕn vµo n­íc ta theo 2 ®­ êng 
 §­ êng bé : TriÖu TiÕt , Qu¸ch Quú chØ huy v­ît ¶i Nam Quan vµ L¹ng S¬n , theo ®­ êng Thiªn Lý tiÕn vµo Th¨ng Long 1/ 1077 
- § Õn bê B¾c s«ng Nh ­ NguyÖt , chóng lóng tóng 
- §­ êng thñy : do Hßa M©u dÉn ® Çu theo ®­ êng biÓn phÝa B¾c ®¶o H¶i Nam, tiÕn vµo vÞnh B¾c Bé ( Qu¶ng Ninh ) råi ®æ bé lªn ® Êt liÒn , ®Ó tiÕp øng cho c¸nh qu©n bé . 
Th©n C¶nh Phóc cho qu©n nóp trong rõng nói ven ®­ êng ®¸ nh nh÷ng trËn nhá , tiªu hao sinh lùc ® Þch , c¶n b­íc tiÕn cña chóng . 
- Lý KÕ Nguyªn chÆn ®¸ nh liªn tiÕp 10 trËn t¹i vïng ven biÓn nªn chóng kh«ng thÓ tiÕn s©u vµo vµo ®Ó hç trî ® ång bän 
c. Kết quả : 
 Quân Tống phải rải rác ở bờ Bắc sông Như Nguyệt 
? Quan sát lược đồ , em hãy cho biết sự phân bố lực lượng của địch trên phòng tuyến Như Nguyệt như thế nào 
 2. Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt 
 a. Diễn biến 
? Em hãy trình bày diễn biến trận chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt , dựa vào lược đồ hình 21 (SGK/ 43)? 
b. Kết quả : 
 Quân Tống chấp nhận giảng hoà , vội vã rút về nước 
Hình ảnh Lý Thường Kiệt trong trận chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt 
? Tại sao Lý Thường Kiệt lại cho người đọc bài thơ giữa lúc cuộc chiến đang gay go? 
Khích lệ tinh thần chiến đấu của quân ta 
Làm cho tinh thần địch hoang mang , lo sợ . 
Lý Thường Kiệt cho người đọc bài thơ giữa lúc cuộc chiến đang gay go 
Bài tập thảo luận nhóm : 
? Nêu những nét độc đáo trong cách đánh giặc của Lý Thường Kiệt ? 
Những nét độc đáo trong cách đánh giặc của Lý Thường Kiệt ? 
- Chọn được vị trí nơi phòng thủ thuận lợi cho ta : phòng tuyến sông Như Nguyệt 
Cách tấn công : 
+ Đoán định được lực lượng chủ chốt của địch 
+ Tiến hành tiêu giệt lực lượng quân thuỷ 
+ Chặn đường lương thực 
+ Đánh lạc hướng của địch 
+ Mở cuộc tấn công khi thời cơ đến 
- Cách kết thúc chiến tranh : giặc thua nhưng lại giảng hoà với chúng 
c. Nguyên nhân thắng lợi : 
- Tinh thần đoàn kết , chiến 
đấu anh dũng của nhân 
dân ta 
- Sự chỉ huy tài tình 
Của Lý Thường Kiệt 
TrËn chiÕn c«ng trªn phßng tuyÕn Nh ­ NguyÖt th¾ng lîi lµ do ®©u? 
d. Ý nghĩa : 
Củng cố nền độc lập tự chủ của Đại Việt 
Đập tan ý chí xâm lược của nhà Tống 
 Bài tập : 	 1. Nối mốc thời gian và các sự kiện sau cho phù hợp ? 
Thời gian 
Sự kiện 
1. Cuối năm 1076 
Đại quân Tống vượt cửa ải Nam Quan , 
qua Lạng Sơn , tiến vào nước ta 
2. Tháng 1/ 1077 
B. Lý Thường Kiệt mở một cuộc tấn công 
lớn và trận tuyến của địch 
3. Cuối mùa xuân năm 1077 
C. Một đạo quân lớn gồm 10 vạn bộ binh 
tinh nhuệ , 1 vạn ngựa chiến cùng 20 vạn 
dân phu do các tướng Quách Quỳ , Triệu 
Tiết chỉ huy tiến vào nước ta 
	2. Chọn các từ cho sẵn sau đây : tự hào , hạnh phúc , độc lập , tin tưởng , niềm tin điền vào chỗ ( ) của đoạn văn cho đúng với ý nghĩa  của cuộc kháng chiến chống Tống (1075 - 1076)? 
	 Cuộc kháng chiến chống Tống thắng lợi đã giữ vững được  của nước nhà và đem lại cho nhân dân ta niềm .. sâu sắc , lòng . ở sức mạnh và tiền đồ của dân tộc . 
* Dặn dò : 
Học thuộc bài theo câu hỏi cuối SGK, trình bày diến biến cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt theo lược đồ SGK 
Đọc và tập trả lời câu hỏi bài : Đời sống kinh tế , văn hoá