Bài giảng Giải phẫu sinh lý người - Chương 10: Hệ nội tiết

 H Ệ NỘI TIẾT 
 Đại cương . 
 Cấu tạo một số tuyến nội tiết chính 
+ Tuyến Yên 
+ Tuyến Giáp 
+ Tuyến Thượng thận 
+ Tuyến Tùng 
+ Tuyến Tuỵ 
+ Tuyến Sinh dục 
Đại Cương 
 + Tuyến nội tiết là tuyến không có ống dẫn , chất tiết mang đặc tính sinh học cao được đổ thẳng vào máu 
+ Chất tiết được gọi là hormon . 
* Vai trò : Cùng với hệ thần kinh , hệ nội tiết thực hiện sự điều tiết hoá học trong cơ thể nhằm đáp ứng yêu cầu của cơ thể 
Đại Cương 
 + Tuyến nội tiết là tuyến không có ống dẫn , chất tiết mang đặc tính sinh học cao được đổ thẳng vào máu 
+ Chất tiết được gọi là hor mon . 
* Vai trò : Cùng với hệ thần kinh , hệ nội tiết thực hiện sự điều tiết hoá học trong cơ thể nhằm đáp ứng yêu cầu của cơ thể 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
 Tuyến yên là một tuyến tương đối nhỏ , nặng khoảng 0,5 g 
. Chúng gắn vào vùng dưới đồi (hypothalamus) ở đáy não bằng một cuống 
1.Tuyến yên 
Có 3 thuỳ : Thuỳ trước , thuỳ sau , thuỳ trung gian 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
1.Tuyến yên 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
1.Tuyến yên 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
1.Tuyến yên 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
2.Tuyến giáp 
+ Nặng khoảng 35 g, nằm ở dưới lớp cơ cổ 
 + KL này thay đổi tuỳ vào từng giai đoạn phát triển của cơ thể và thay đổi theo trạng thái hấp thu iôt của cơ thể 
 + Tuyến giáp có khả năng tiết ra hormon Thyoxin làm tăng cường quá trình TĐC của cơ thể , tăng qt tạo nhiệt và giúp cho sự tăng trưởng của cơ 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
2.Tuyến giáp 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
2.Tuyến giáp 
Cơng thức cấu tạo của Thyroxine (T4)  
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
2.Tuyến giáp 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
3.Tuyến Thượng thận 
+ Nằm trên đỉnh của 2 quả thận 
 + Tách khỏi quả thận bởi bao liên kết dày bọc xung quanh , bao này ăn sâu vào bên trong , chia thành nhiều thuỳ 
+ Cấu tạo gồm có 2 phần : Vỏ và Tuỷ 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
3.Tuyến Thượng thận 
 + Tại phần vỏ tiết ra 28 loại hormon : Cootifol , Hydrocotifol , Alosterol  có chức năng ngăn cản quá trình thấm gluco vào tế bào , đặc biệt là tế bào cơ -> làm tăng lượng đường gluco trong máu 
 + Phần tuỷ tiết ra hai loại hormon : Adrenalin và Noraadrenalin có chức năng điều tiết trong trường hợp cơ thể ở trạng thái sợ hãi hoặc xúc động mạnh 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
3.Tuyến Thượng thận 
Một số hormone của tuyến thượng thận   
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
4.Tuyến Tùng 
 + Nằm trên 2 củ não sinh tư của não giữa 
 + Nặng khoảng 0,5 g 
 + Có vai trò : kìm hãm hoạt động của tuyến yên , tham gia điều hoà trao đổi nước , trao đổi muối và kali 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
5.Tuyến Tuỵ 
 + Là tuyến pha 
 + Đảo tuỵ ( Langehan ) được cấu tạo bởi 3 loại tế bào : α , β , ¥ 
 + Có vai trò : tiết ra hormon , trong đó hormon insulin làm giảm lượng gluco trong máu , hormon glucagon làm tăng lượng gluco trong máu 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
5.Tuyến Tuỵ 
Tác dụng của insulin và glucagon trong việc kiểm sốt đường huyết 
CÁC TUYẾN NỘI TIẾT CHÍNH 
6.Tuyến Sinh dục 
+ Tuyến sinh dục ở nam giới là tinh hoàn , ở nữ giới là buồng trứng 
+ Hormon sinh dục nam gọi chung là : androgen; testosteron , androteron . Hàm lượng testosteron trong người trưởng thành là : 700mg/100ml, ở trẻ em là 40mg/100ml, ở nữ giới 40mg/100ml 
+ Hormon sinh dục nữ : Oesteron , progesteron , hormon nhau thai