Bài giảng Giáo dục công dân lớp 10 - Nguyễn Hoàng Giang - Bài 11: Một Số Phạm Trù Cơ Bản Của Đạo Đức

BÀI GIẢNG MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 10TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCMKHOA GIÁO DỤC CHÍNH TRỊGVHD:THS LÊ THANH HÀSVTH : NGUYỄN HOÀNG GIANGTp.HCM.Tháng /11/2006BÀI 11 MỘT SỐ PHẠM TRÙ CƠ BẢN CỦA ĐẠO ĐỨC NỘI DUNG BÀI HỌC1. NGHĨA VỤ2. LƯƠNG TÂM3. NHÂN PHẨM VÀ DANH DỰ4. HẠNH PHÚC1. NGHĨA VỤNghĩa vụ là sự phản ánh các quan hệ đạo đức trong xã hộiQuan hệ gia đìnhQuan hệ cô trò Nghĩa vụ là gì ?Các loại động vật có biết thể hiện nghĩa vụ của mình hay không? Vì sao ?Trong cuộc sống ai cũng có nhu cầu và lợi ích riêng để tồn tại và phát triển bản thân mình Các loại nhu cầu Ta phải làm gì để thoả mãn được các nhu cầu đây ?Học tập trong ngôi trường hiện đạiLàm sao bảo đảm được hài hoà những nhu cầu lợi ích các thành viên trong xã hội? Nghĩa vụ là trách nhiệm của cá nhân đối với nhu cầu lợi ích chung của cộng đồng, của xã hộiVậy nghĩa vụ là gì ?Hãy nêu một số nghĩa vụ mà em biết?Học tậpBảo vệ tổ quốc Đóng học phí Chấp hành giao thôngNghĩa vụ quân sựb Người thanh niên hiện nay phải có ghĩa vụ gì ?Thanh niên Tích cực học tập Tích cực lao động sản xuất Sẵn sàng tham gia vào sự nghiệp bảo vệ vững chắc Tổ quốc 	XHCN Chăm lo rèn luyện đạo đức bản thân Chú ý : Nhiều lúc nhu cầu, lợi ích cá nhân có sự mậu thuẩn với nhu cầu lợi ích xã hội Vậy ta phải làm sao?NHIỆM VỤ CỦA THANH NIÊN 	a. Lương tâm là gì ? Lương tâm là năng lực tự đánh giá và điều chỉnh hành vi đạo đức của bản thân trong mối quan hệ với người khác và xã hội. Lương tâm tồn tại dưới mấy trạng thái?Hai trạng tháiThanh thảnCắn rưtVai trò tích cực của các trạng thái của lương tâm đối với cá nhân như thế nào?Trạng tháiThanh thản giúp con người tự tin hơn vào bản thân và phát huy được tính tích cưcï trong hành vi của mình. Cắn rứt lương tâm giúp cá nhângiúp cá nhân điều chỉnh hành vi cho phù hợp với yêu cầu của xã hội.Thường xuyên rèn luyện tư tưởng đạo đức theo quan điểm tiến bộ, cách mạng và tự giác thực hiện các hành vi đạo đức hàng ngàyThực hiện đầy đủ nghĩa vụ của bản thân một cách tự nguyện, phấn đấu trở thành một công dân tốtBồi dưỡng những tình cảm trong sáng, đẹp đẽ trong quan hệ giữa người với người. Hướng nhận thức con người đến sự cao thượng.b Làm thế nào để trở thành người có lương tâm ?	a. Nhân phẩm là gì ?	Nhân phẩm là toàn bộ những phẩm chất mà mỗi con người có được. Nói cách khác, nhân phẩm là giá trị làm người của mỗi con người. Trong xã hội có nhiều người xem thường nhân phẩm của mình để đạt được các mục dích thấp hèn 	3.Nhân phẩm và danh dựTại sao người có nhân phẩm lại được xã hội coi trọng ?	Vì đó là những người có tư cách đạo đức tốt, có đạo đức trong sáng là những tấm gương cho mọi người noi theoBán rẽ nhân phẩm của minhVua ma tuý tuổi 17Gái mại dâmNhững người có nhân phẩm cao cả 	Một người như thế nào được xem là có nhân phầm ? Người có nhân phẩm là người có lương tâm. Có nhu cầu vật chất và tinh thần lành mạnhLuôn thực hiện tốt các nghĩa vụ đạo đức đối với xã hội và với người khácBiết tôn trọng các quy tắc chuẩn mực đạo đức tiến bộb. Danh dự là gì ? Danh dự là nhân phẩm đã được đánh giá và công nhận NHỮNG NGƯỜI CÓ DANH DỰDanh dự có cơ sở từ những cống hiến thự tế của con người đối với xã hội, với người khác Em hãy nêu một số đóng góp của mình trong các phong trào của lớp, của trường ?Hiến màu nhân đạoTham gia mùa hè xanhDanh dự thường đi chung với tự trọngKhi cá nhân đó biết tôn trọng và bảo vệ danh dự của mình thì người đó được coi là có lòng tự trọng	VD : Thầy giáo không nhận tiền của phụ huynh xin điểm cho con.Biểu hiệnBiết làm chủ các nhu cầu của bản thân Kiềm chế các nhu cầu, ham muốn thấp kémBiết quý trọng nhân phẩm và danh dự của người khác Luôn cố gắng tuân theo các quy tắc chuẩn mực đạo đức tiến bộ của xã hội 4. Hạnh phúca Hạnh phúc là gì ?Em hãy nêu các nhu cầu của mình trong cuộc sống ?Các loại nhu cầu Nhu cầu vật chất Nhu cầu tinh thần Con người có thoả mản được nhu cầu của minh hay không ? Vì sao ?	Hạnh phúc là cảm xúc vui sướng của con người trong cuộc sống khi được đáp ứng, thoả mãn các nhu cầu chân chính, lành mạnh về vật chất và tinh thần.Hạnh phúc là gì?Gia đình hạnh phúcHạnh phúc khi tốt nghiệpHạnh phúc là cảm xúc của con người nên nó luôn gắn với từng cá nhân, vì vậy khi nói đến hạnh phúc trước hết là hạnh phúc cá nhân.Cần phải tôn trọng, bảo vệ hạnh phúc cá nhân, tạo điều kiện cho các cá nhân vươn tới hạnh phúc.Hạnh phúc xã hội là cuộc sống hạnh phúc cho tất cả mọi ngườib. Hạnh phúc cá nhân và hạnh phúc xã hộiTại sao nói hạnh phúc cá nhân và hạnh phúc xã hội có quan hệ chặt chẽ với nhau, luôn bổ sung cho nhau ? Vì trên cơ sở hạnh phúc từng cá nhân mà hạnh phúc xã hội có được và khi được sống trong xã hội hạnh phúc thì các cá nhân có đủ điều kiện phấn đấu cho hạnh phúc của mìnhHạnh phúc cá nhân và hạnh phúc xã hội luôn bổ sung cho nhau. Vì vậy khi các cá nhân phấn đấu hạnh phúc cho bản thân mình thì cũng phải biết đồng thời phải biết thực hiện nghĩa vụ đối với người khác, với cộng đồng, chỉ như vậy hạnh phúc của mỗi người mới trở nên trọn vẹn và có ý nghĩa xã hội