Bài giảng Giáo dục công dân lớp 10 - Tiết 31 – Bài 15: Công dân với một số vấn đề cấp thiết của nhân loại

ùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc baûo veä moâi tröôøng :* Theá naøo laø baûo veä moâi tröôøng ?	 Baûo veä moâi tröôøng thöïc chaát laø khaéc phuïc maâu thuaãn naûy sinh trong quan heä giöõa ngöôøi vaø töï nhieân, laøm theá naøo ñeå hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi khoâng phaù vôõ caùc yeáu toá caân baèng cuûa töï nhieân.* Ngaøy 5/6/1992 ñaõ xaûy ra moät söï kieän gì lieân quan ñeán vaán ñeà moâi tröôøng ?	Ngaøy 5/6/1992, Hoäi nghò Thöôïng ñænh veà baûo veä moâi tröôøng ôû Ri-oâ-ñeâ Gia-neâ-roâ (Bra-xin) vôùi 120 nöôùc tham döï, ñaõ ra lôøi keâu goïi toaøn nhaân loaïi cuøng nhau baûo veä Traùi ñaát, baûo veä haønh tinh, xaây döïng cuoäc soáng beàn vöõng cho moïi ngöôøi.* Nöôùc ta ñaõ ban haønh Luaät Baûo veä moâi tröôøng vaøo naêm naøo ?	 2005* Laø hoïc sinh, chuùng ta caàn phaûi laøm gì ñeå baûo veä moâi tröôøng ?	Laø thanh nieân hoïc sinh, chuùng ta coù nghóa vuï phaûi thöïc hieän toát luaät phaùp vaø caùc chính saùch cuûa Nhaø nöôùc veà baûo veä moâi tröôøng. Cuï theå :	+ Giöõ gìn traät töï, veä sinh lôùp hoïc, tröôøng hoïc, nôi ôû vaø nôi coâng coäng.	+ Baûo veä vaø söû duïng tieát kieäm taøi nguyeân thieân nhieân.	+ Tích cöïc tham gia toång veä sinh tröôøng lôùp, nôi ôû, ñöôøng laøng, ngoõ xoùm, 	+ Coù thaùi ñoä pheâ phaùn ñoái vôùi caùc haønh vi laøm aûnh höôûng khoâng toát ñeán moâi tröôøng.Date10	1/ OÂ nhieãm moâi tröôøng vaø traùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc baûo veä moâi tröôøng : 	2/ Söï buøng noå veà daân soá vaø traùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc haïn cheá söï buøng noå veà daân soá : Coâng daân vôùi moät soá vaán ñeàTieát 31 – Baøi 15Date11	2/ Söï buøng noå veà daân soá vaø traùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc haïn cheá söï buøng noå veà daân soá : 	a) Söï buøng noå veà daân soá : Tình hình daân soá theá giôùi	Từ thế kỉ 18 đến thế kỉ 19, trong khoảng 200 năm, dân số tăng gấp đôi; nhưng đến thế kỉ 20, trong thời gian từ thập niên 30 đến thập niên 70, chỉ trong vòng 45 năm mà dân số đã tăng gấp đôi.	Dự tính từ nay về sau, thời gian dân số tăng lên gấp đôi sẽ rút ngắn còn 35 - 37 năm.	Vào thế kỉ 20, khi mức tăng dân số ở các nước phát triển trở nên ổn định và giảm thấp thì ở các nước đang và kém phát triển vẫn đang ở quá trình bùng nổ dân số.Theá naøo laø buøng noå daân soá ?	Buøng noå daân soá laø söï gia taêng daân soá quaù nhanh trong moät thôøi gian ngaén, gaây aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán moïi maët cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. AÛnh höôûng cuûa söï buøng noå daân soá :	 Buøng noå daân soá ñaõ trôû thaønh noãi lo cuûa nhieàu nöôùc,cuûa caû coäng ñoàng quoác teá, laøm phaù vôõ caùc yeáu toá caân baèng cuûa töï nhieân - xaõ hoäi, laøm caïn kieät taøi nguyeân, suy thoaùi traàm troïng neàn kinh teá quoác daân,gaây ra ñoùi ngheøo beänh taätuy hieáp tröïc tieáp ñeán söï toàn taïi cuûa loaøi ngöôøi.Date12	2/ Söï buøng noå veà daân soá vaø traùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc haïn cheá söï buøng noå veà daân soá : 	a) Söï buøng noå veà daân soá : 	b) Traùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc haïn cheá söï buøng noå veà daân soá : 	Laø coâng daân chuùng ta phaûi : chaáp haønh nghieâm chænh vaø tích cöïc tuyeân truyeàn, vaän ñoäng moïi ngöôøi thöïc hieän toát Luaät Hoân nhaân vaø Gia ñình naêm 2000, chính saùch daân soá, keá hoaïch hoùa gia ñình cuûa Nhaø nöôùc.Date13	1/ OÂ nhieãm moâi tröôøng vaø traùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc baûo veä moâi tröôøng : 	2/ Söï buøng noå veà daân soá vaø traùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc haïn cheá söï buøng noå veà daân soá : Coâng daân vôùi moät soá vaán ñeàTieát 31 – Baøi 15	3/ Nhöõng dòch beänh hieåm ngheøo vaø traùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc phoøng ngöøa, ñaåy luøi nhöõng dòch beänh hieåm ngheøo : Date14	3/ Nhöõng dòch beänh hieåm ngheøo vaø traùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc phoøng ngöøa, ñaåy luøi nhöõng dòch beänh hieåm ngheøo : 	a) Nhöõng dòch beänh hieåm ngheøo : 	Nhaân loaïi ngaøy nay ñang phaûi ñoái maët vôùi nhöõng dòch beänh hieåm ngheøo naøo ? Dòch beänh hieåmngheøoAIDSLaoSoát reùtDòch taûTim maïchHuyeát aùpUng thöSARSTheá giôùi : coù gaàn 40 trieäu ngöôøi nhieãm HIV (2000 ), trong ñoù 90% ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieånVieät Nam :104.111 ngöôøi nhieãm HIV,17.289 ngöôøi bò AIDS, 10.071 ngöôøi cheát vì AIDS (2005).Theá giôùi : 3169 ngöôøi trong ñoù coù 144 ngöôøi ñaõ töû vong (2003)Vieät Nam : 68 ngöôøi, cheát 5 ngöôøi (2003 ).H5N1Date15	* Nhöõng dòch beänh nguy hieåm ñoù ñang laø moái ñe doïa nhö theá naøo ñoái vôùi loaøi ngöôøi ?	 Caùc dòch beänh hieåm ngheøo ñaõ uy hieáp ñeán söï soáng coøn cuûa toaøn nhaân loaïi.	* Vôùi nhöõng dòch beänh hieåm ngheøo nhö theá, nhaân loaïi caàn phaûi laøm gì ?	 Toaøn nhaân loaïi phaûi hôïp taùc ñeå ngaên chaën,phoøng choáng, ñaåy luøi nhöõng dòch beänh hieåm ngheøo ñeå töï cöùu laáy mình.Date16	3/ Nhöõng dòch beänh hieåm ngheøo vaø traùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc phoøng ngöøa, ñaåy luøi nhöõng dòch beänh hieåm ngheøo : 	a) Nhöõng dòch beänh hieåm ngheøo : 	b) Traùch nhieäm cuûa coâng daân trong vieäc tham gia phoøng ngöøa vaø ñaåy luøi nhöõng dòch beänh hieåm ngheøo : Laø hoïc sinh chuùng ta caàn phaûi :	- Tích cöïc reøn luyeän thaân theå. 	- Soáng an toaøn, laønh maïnh. 	- Tích cöïc tham gia tuyeân truyeàn phoøng choáng dòch beänh hieåm ngheøo, teä naïn xaõ hoäi.Date17Tại Việt Nam Theo sử sách, khoảng năm 2000 TCN, thời vua Hùng dựng nước, dân số Việt Nam khoảng 1 triệu người; năm 1901, cả nước có 10 triệu người; năm 1926 là khoaûng 16.308.000 người; từ 1926 đến 1965, với số thời gian khoaûng 30 năm, dân số tăng gấp 2 lần; từ 1960 đến 1985, chỉ khoaûng 25 năm dân số đã tăng gấp đôi. Tính từ thaùng 1 đến tháng 10/2007, có hơn 945.000 trẻ em được sinh ra, tăng gần 27.000 trẻ so với năm 2006. Trong đó 30/64 tỉnh, thành có có tỷ lệ tăng cao như: Hà Nội, Cao Bằng, Bạc Liêu, Phú Thọ... Toàn quốc có 18 tỉnh/thành có số người sinh con thứ 3. Số người mới đặt vòng tránh thai giảm 2,9%; số người mới triệt sản giảm 12%. Date18Người ta hoạch định rằng : Nếu 1 cặp vợ chồng với thu nhập 8 triệu đồng / tháng thì vừa đủ ñeå chỉ nên có tối đa 2 con (töông ñöông 2 trieäu ñoàng/ngöôøi/thaùng), như vậy sẽ ổn định được cuộc sống, chăm sóc con cái đầy đủ, học hành đến nơi đến chốn... Nhưng nếu bạn cố sinh 1 đứa con thứ 3, như vậy khoản chi cho moãi người lại bị giảm bớt xuoáng coøn : 1,6 triệu/người , các khoản chi sẽ phải tính toán lại và như vậy cuộc sống sẽ trở nên khó khăn hơn trong mọi sinh hoạt, chăm lo con cái ....Đó mới chỉ là 1 gia đình, nếu tính diện rộng ra toàn xã hội thì seõ naûy sinh nhieàu vaán ñeà khaùc nöõa.Đẻ nhiều, buộc phải chăm lo con cái, năng xuất lao động giảm.Việc lo lắng sinh hoạt gia đình, học hành của con cái, trang trải các khoản chi phí khác cao hơn, buộc bạn phải tìm kiếm thêm thu nhập và rõ ràng sẽ khó có thể quan tâm đầy đủ đến việc các con học hành, chơi đùa như thế nào ?	 Khiến cho kinh tế bị chững lại, hoặc trì trệ kém phát triển vì cung không đủ cầu, hieäu xuất lao động yếu, hiệu quả kinh tế xã hội giảm sút... Date19	Tổ chức y tế thế giới (WHO) đã nêu tên những căn bệnh nguy hiểm nhất thế kỷ mà con người đang phải đối mặt :	1/ Dịch SARS 	Một trong những điều đáng lo ngại nhất đối với con người đó là sự xuất hiện bất ngờ của một loại bệnh mới, bởi khi đó khoa học chưa kịp hiểu gì về nó và cũng không kịp làm gì để ngăn chặn sự lây lan nhanh đến chóng mặt của nó. Tiêu biểu cho loại bệnh này chính là SARS. 	Năm 2003, virut SARS đã gây nên một cơn ác mộng đối với toàn thế giới. SARS là một loại bệnh lây qua tiếp xúc thông thường và chỉ trong 1 tuần bị nhiễm bệnh, các triệu chứng sẽ xuất hiện rất nhanh chóng. Đây là căn bệnh có tỷ lệ tử vong cực cao và tiềm ẩn nhiều vấn đề mà khoa học cũng không thể xác định được. May mắn cho cả thế giới là SARS đã được khống chế kịp thời. Virut SARS chỉ tồn tại trong 6 tháng trước khi nó có thể gây ra hàng trăm cái chết đáng sợ cho con người. 2/ Dòch cuùm	Khaùc vôùi cuùm thoâng thöôøng, loaïi virut cuùm môùi ñaëc bieät raát khoù tieâu dieät. Nhöõng naêm gaàn ñaây, H5N1 – moät daïng tieâu bieåu cuûa virut cuùm – ñaõ xuaát hieän ôû gia caàm vaø deå daøng laây sang ngöôøi chæ qua vieäc tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi gia caàm bò beänh. Ñaây laø loaïi virut deå bò ñoät bieán vaø raát khoù döï ñoaùn. H5N1 coù theå khoâng gaây töû vong cao nhö SARS, song noù cuõng ñaõ gaây ra haøng traêm ca töû vong vaø chaéc chaén vaãn chöa theå döøng laïi ôû ñoù.3/ Soát xuaát huyeát	Ñöùng thöù 3 trong danh saùch nhöõng dòch beänh nguy hieåm cuûa theá kyû XXI laø dòch soát xuaát huyeát. Ñaây khoâng phaûi laø loaïi beänh môùi, vaøo naêm 1990, noù ñaõ töøng trôû thaønh côn aùc moäng cuûa con ngöôøi vaø khoâng loaïi tröø baát cöù khu vöïc naøo treân theá giôùi. Loaïi virut Marburg vaø Ebola coù tæ leä töû vong khaù cao chæ sau moät vaøi ngaøy phaùt beänh. Khu vöïc chaâu Phi ñaëc bieät coù tæ leä ngöôøi maéc beänh soát xuaát huyeát cao. 	4/ Beänh soát reùt	Laø dòch beänh xeáp thöù 4 trong danh saùch nhöõng caên beänh nguy hieåm nhaát cuûa theá kyû XXI cuûa WHO. Öôùc tính coù khoaûng 1 trieäu ngöôøi cheát moãi naêm vì maéc beänh naøy. Nhöng theo ñaùnh giaù cuûa WHO, thì con soá ngöôøi cheát do soát reùt seõ khoâng chæ döøng laïi ôû ñoù. Noù seõ vaãn tieáp tuïc laø moät trong nhöõng caên beänh caàn phaûi ñöôïc caûnh baùo treân toaøn theá giôùi.	5/ Dòch taû	 	Beân caïnh soát reùt, dòch taû cuõng vöøa coù moät söï quay trôû laïi. Theo caûnh baùo cuûa WHO, con ngöôøi cuõng caàn phaûi coù moät bieän phaùp môùi ñeå kieåm soaùt söï phaùt trieån vaø laây lan cuûa caên beänh naøy. Chieán tranh, xung ñoät vaø thieân tai ñaõ goùp phaàn khoâng nhoû vaøo söï buøng phaùt trôû laïi cuûa dòch taû. Beân caïnh ñoù laø caùc yeáu toá khaùc ñi keøm nhö : ñoùi ngheøo, thieáu nöôùc sinh hoaït 	Dòch taû seõ vaãn tieáp tuïc laø keû thuø nguy hieåm ñoái vôùi con ngöôøi trong nhöõng naêm tôùi. Bôûi vaãn coøn nhieàu quoác gia maø ôû ñoù, ngöôøi daân vaãn phaûi soáng trong nhöõng ñieàu kieän thieáu thoán, ñoùi ngheøo vaø laïc haäu. ÔÛ ñoù, dòch taû laø moät haäu quaû taát yeáu. Date20Cuûng coá vaø daën doø : 	+ Hoïc baøi thaät toát.	+ Ñoïc tröôùc baøi 16.Date21