Bài giảng Hệ điều hành Linux - Lý Minh Thuận

c kết phân vùng ổ cứng. Ví dụ:# umount /mnt/c97Mở tập tin hay thư mục98Tùy chọn99Tạo tập tin hay thư mụcTạo thư mụcTạo tập tin100Xóa tập tin hay thư mụcXóa tt hay tm101Sắp xếp các tập tin hay thư mục102Xem chế độ dòng lệnh từ thư mụcClick chọn thư mục đó rồi ,click phài chọn lệnh open rồi chọn Xtem103Nhấp phải thư mục:linuxwindows104Nói thêm105III. HỆ THỐNG TiẾN TRÌNH TRONG LINUX: Ñònh nghóa : Tieán trình (process) laø moät chöông trình ñôn chaïy treân khoâng gian ñòa chæ aûo cuûa noù . Caàn phaân bieät tieán trình vôùi leänh vì moät doøng leänh treân shell coù theå sinh ra nhieàu tieán trình. Doøng leänh :nroff -man ps.1 | grep kill | moreseõ sinh ra 3 tieán trình khaùc nhau.106Tieán trình vôùi ñoái thoaïi (Interactive processes) : laø tieán trình khôûi ñoäng vaø quaûn lyù bôûi shell, keå caû tieán trình forthground hoaëc background. Tieán trình batch (Batch processes) : Tieán trình khoâng gaén lieàn ñeán baøn ñieàu khieån (terminal) vaø ñöôïc naèm trong haøng ñôïi ñeå laàn löôït thöïc hieän. Tieán trình aån treân boä nhôù (Daemon processes) : Laø caùc tieán trình chaïy döôùi neàn (background). 107Các lệnh xử lý tiến trìnhÑeå hieån thò taát caû caùc process, ta coù theå söû duïng leänh ps –a Leänh kill : Döøng moät tieán trìnhLeänh at : cho pheùp thöïc hieän caùc tieán trình ôû caùc thôøi ñieåm mong muoán. Leänh at cho pheùp thöïc hieän moät tieán trình vaøo thôøi ñieåm nhaäp trong doøng leänh.108Leänh batch : ñeå cho heä thoáng töï quyeát ñònh khi naøo tieán trình ñöôïc thöïc hieän döïa treân möùc ñoä taûi cuûa heä thoáng Cuù phaùp cuûa batch nhö sau :$ batch Leänh top cho pheùp hieån thò söï hoaït ñoäng cuûa caùc tieán trình, ñaëc bieät laø caùc thoâng tin veà taøi nguyeân heä thoáng cuõng nhö vieäc söû duïng taøi nguyeân ñoù cuûa töøng tieán trình. . Leänh top coøn cho pheùp theo doõi xem coù tieán trình naøo chieám duïng quaù nhieàu thôøi gian CPU cuõng nhö truy caäp ñóa khoâng.109IV. MẠNG TRONG LINUXNối mạng: hướng dẫn nối mạng qua đường bradband ( xDSL) theo giao thức PPPoEĐăng nhập với account ‘penguin’Khởi động TerminalDùng lệnh su để trở thành rootDùng lệnh /sbin/adsl-setupPhần login name:đăng nhập tên User do nhà ISP cung cấpPhần Interface: để như mặc định,nhấn EnterNó hỏi có muốn nối mạng thường xuyên hay chỉ nối khi cần thiết ,chon ‘stay up’1101) Nối mạng continuously’ bằng cách nhập no và EnterPhần DNS: thông ISP để DNS là dynamic, nhập ‘server’ và EnterPhần Password : nhập Password do nhà ISP cung cấpPhần Userctrl : nhập ‘yes’ và EnterPhần FireWalling: nhập ‘1’ và EnterTiếp theo nhập ‘yes’ và Enter để máy tự nối mạng mỗi lần khởi động.Cuối cùng nhập ‘y’ để save lại những thông tin vừa rồi.Dùng lệnh /sbin/iup pppo để bắt đầu nối mạngDùng lệnh /sbin/adsl-status/etc/sysconfig/network-scrips /ifcfg-pppo để kiểm tra đã nối mạng chưa.1112) Cập nhật:Cập nhật các gói (packets) mới nhất là việc cần làm ngay .Để update ,cách đơn giản nhất là dùng tiện ích yum .Muốn biết cách dùng yum gõ man yum.Đăng nhập với account penguin , khởi động ‘terminal’Thực hiện lệnh ‘su’ để trở thành root.Thực hiện lệnh yum update để chương trình yum tự động download và cài đặt những gói mới nhất .Khi hỏi là có đồng ý hay không thì gõ ‘y’ và nhấn Enter.Bạn phải đợi từ 30->45’ để yum cập nhật mọi thứ 1122) Cập nhậtChú ý: sau khi cập nhật ,bạn khởi động lại hệ thống .trong danh sách của boot loader (grup) có thể tồn tại nhiều loại Linux với các phiên bản khác nhau.Đây là kết quả của Kernel bởi yum .Bạn hãy chọn kernel mới nhất ( có số version cao nhất). Sauk hi boot xong bạn có thể xóa bỏ Kernel cũ bằng tiện ích rpm113V. Quaûn lyù ngöôøi söû duïng : Moãi user ñöôïc löu trong moät doøng goàm 7 coät. Coät 1 : teân ngöôøi söû duïngCoät 2 : PASSWORD,chæ coù root môùi coù quyeàn ñoïc.Coät 3:4 : user ID:group IDCoät 5: Teân ñaày ñuû cuûa ngöôøi söû duïng. Coät 6: thö muïc caù nhaânCoät 7: chöông trình seõ chaïy ñaàu tieân sau khi login (thöôøng laø shell) cho user114Taïo user (account) môùi : Ñeå taïo moät moät account, baïn coù theå söû duïng leänh adduser (hoaëc useradd tuøy vaøo phieân baûn). Taát nhieân laø baïn phaûi laøm thao taùc naøy döôùi quyeàn root (daáu nhaéc #)115Xoùa user (account) : Leänh userdel duøng ñeå xoùa moät user. Baïn cuõng coù theå xoùa moät user baèng caùch xoùa ñi doøng döõ lieäu töông öùng trong taäp tin /etc/passwd.116PHẦN V SO SÁNH GiỮA LINUX VÀ WINDOWSI GiỐNG NHAU:Chế độ hiển thị:	+ Dos và Linux có chế độ hiển thị là ký tự	+ x_windows và windows có chế độ đồ họaLưu trữ dữ liệu: theo dạng cấu trúc cây 117I. Giống nhau.. lưu trữ dữ liệu: dưới dạng cấu trúc cây.Cả hai đều có khả năng xử lý các thao tác:liệt kê,tìm kiếm,xóa,sửa,di chuyểnKhởi động chương trình: từ dòng lệnh hoặc kích chuột vào biểu tượng.Trong môi trường đồ họa: có khả năng phóng to,thu nhỏ,di chuyển và đóng cửa sổ,tạo ra các thành phần giao diện đồ họa thân thiện như nút ấn,menu118II. Khác nhau:a. Red Hat Enterprise.Không đủ các gói.Trong thực tế khi quản trị hệ thống sẽ cần cài đặt các bản vá lỗi, nâng cấp bảo mật và thay đổi nhiều thứ trong hệ thống nhằm đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp. Quản trị hệ thống Linux yêu cầu sử dụng nhiều công cụ quản lý và tốn nhiều thời gian hơn.b. Windows Server.Dễ dàng cấu hình và quản lý điều này có nghĩa khả năng ổn định tốt hơn. - Chuẩn hoá các công cụ quản trị cơ bản.- Cung cấp những công cụ rất mạnh giúp các nhà quản trị có khả năng tuỳ biến đáp ứng các yêu cầu công việc và sự thay đổi trong tương lai.Thêm vào đó, Windows Server được thử nghiệm rất nhiều trong các hãng phần cứng. Khả năng tương thích và tối ưu hoá phần cứng cũng như được sự hỗ trợ từ các hãng phần cứng tốt hơn.1. Reliability - Độ ổn định1192. Security - Bảo mật a. Red Hat Enterprise.Tất cả mọi người có thể xem các đoạn mã viết chương trình cho Linux .Linux thiếu sự hỗ trợ bảo mật từ các hãng bảo mật lớn.b. Windows Server Bảo mật cao hơn.Tổ chức công nghệ thông tin sẽ được nâng cao bảo vệ với các công nghệ của Windows Server, với giải pháp quản trị, quản lý theo quy chuẩn và dễ dàng II. KHÁC NHAU1203. Choice – lựa chọn a. Red Hat Enterprise.Trong thực tế thì vẫn ít tổ chức IT nào lựa chọn hệ điều hành và các ứng dụng trong Linux để đáp ứng tất cả các hoạt động kinh doanh thương mại của họ.B)Microsoft cung cấp nhiều lựa chọn hơn cho mỗi nền tảng máy chủ.- Với hàng nghìn ứng dụng- 750.000 đối tác trên khắp thế giới- Có hơn 450.000 Kỹ sư trên nền tảng Microsoft (MCSE)- Có hơn 6 triệu nhà phát triển- Một hãng sản xuất phần mềm độc lập lớn nhất thế giớiHệ điều hành của Microsoft vẫn đang thống trị ngành IT của thế giới.II KHÁC NHAU 1214. Manageability - Quản lýa. Red Hat Enterprise.Quản lý không chỉ đơn thuần là nâng cấp các công cụ. Các tổ chức IT luôn đưa ra vấn đề khi lựa chọn hệ thống đó là thời gian và tiền của bỏ ra. Với việc quản lý client và server đem lại nhiều thuận lợi hơn.Red Hat bao gồm công cụ cập nhật Yum giúp bạn download các gói và các phần mềm, nhưng không phải nhà quản trị nào cũng cần. Và cái họ cần có khi lại khác đó là mail, dữ liệu thương mại, và các ứng dụngb. Windows Server.Windows Server và các công cụ quản lý như Microsoft System Center đáp ứng đơn giản trong quản lý và tốn ít thời gian.Dynamic System Intiative (DSI) là một công nghệ của Microsoft cho các sản phẩm và giải pháp giúp doanh nghiệp tối ưu trong thương mại.Windows Server cũng hỗ trợ nhiều chuẩn, nhiều ứng dụng cũng được phát triển trên nền Microsoft.II KHÁC NHAU 122LÔÏI ÍCH KHI SỬ DỤNG LINUXLinux là trong soá nhöõng heä ñieàu haønh thoâng duïng nhaát hieän nay. Linux laø heä ñieàu haønh mieãn phí ñöôïc nhieàu ngöôøi söû duïng nhaát hieän nay .baûn thaân Linux cuõng coù saün toaøn boä nghi thöùc maïng TCP/IP, giuùp baïn deã daøng keát noái Internet vaø guûi thö ñieän töû. Linux cuõng coù Xfree86, moät giao dieän ñoà hoaï GUI ñaày ñuû, caên cöù treân heä X Windows123LÔÏI ÍCH khaû naêng thích öùng cuûa caùc heä môû:khaû naêng thích öùng cuûa heä ñieàu haønh giuùp baïn chuyeån noù töø moät neàn naøy sang neàn khaùc maø vaãn hoaït ñoäng toát. Nhöõng heä naøy coù theå hoaït ñoäng maø khoâng caàn boå xung theâm baát cöù giao dieän thöông mại ñaét tieàn naøo, maø thoâng thöôøng baïn phaûi moùc tieàn tuùi ra mua sau khi mua nhöõng heä ñieàu haønh khaùc.124LÔÏI ÍCHLinux coù haøng ngaøn öùng duïng, bao goàm caùc chöông trình baûng bieåu, cô sôû döõ lieäu, söû lyù vaên baûn, phaùt trieån öùng duïng, vieát baènng nhieàu ngoân ngöõ ñieän toaùn, chöa keå nhöõng phaàn meàn vieãn thoâng troïn goùi.ngoaøi ra Linux cuõng coù haøng loaït caùc troø chôi giải trí treân neàn vaên baûn hoaëc ñoà hoaï 125LÔÏI ÍCH lôïi ích cho giôùi chuyeân nghieäp ñieän toaùn.Linux cuõng taïo cho baïn ñieàu kieän cho baïn lieân laïc vôùi caùc heä vaên phoøng coâng ty baïn. Neáu baïn laø quaûn trò vieân maïng UNIX , Linux coù theå giuùp baïn laøm vieäc taïi nhaø.Linux có heä thoáng môû ( open system) vaø khaû naêng hoaït ñoäng lieân thoâng (interoperability) 126BAÁT TIEÄN KHI SÖÛ DUÏNG LINUXCoù leõ baát tieän lôùn nhaát khi söû duïng Linux chính laø khoâng coù moät coâng ty naøo chòu traùch nhieäm phaùt trieån heä ñieàu haønh naøy. Thieáu Trôï Giuùp Kyõ ThuaätCaùc Vaán Ñeà Veà Phaàn Cöùng:ï Linux khoâng deã caøi ñaët vaø raát nhieàu khi khoâng töông thích vôùi moät vaøi phaàn cöùng naøo ñó127BAÁT TIEÄNLinux khoâng theå chaïy treân taát caû moïi neàn phaàn cöùng cuûa PC hieän nay.Noùi cho cuøng thì Linux laø moät heä thoáng daønh cho daân hacker.128Taïi sao laïi söû duïng Linux ? Linux laø mieãn phí (free). Linux raát oån ñònh. Linux töø nhöõng phieân baûn ñaàu tieân caùch ñaây 5-6 naêm ñaõ raát oån ñònh. Ngay caû server Linux phuïc vuï nhöõng maïng lôùn (haøng traêm maùy traïm) cuõng hoaït ñoäng raát oån ñònh.Linux ñaày ñuû. Taát caû nhöõng gì baïn thaáy ôû IBM, SCO, Sun  ñeàu coù ôû Linux. C compiler, perl interpeter, shell , TCP/IP, proxy, firewall, taøi lieäu höôùng daãn ... ñeàu raát ñaày ñuû vaø coù chaát löôïng. Heä thoáng caùc chöông trình tieän ích cuõng raát ñaày ñuû .Linux raát meàm deûo trong caáu hình. Linux cho ngöôøi söû duïng caáu hình raát linh ñoäng, 129130