Bài giảng Hướng dẫn dạy học và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập - Môn Tiếng việt theo chuẩn kiến thức, kĩ năng

Öt Nam (BT1, BT2, môc III), t×m vµ viÕt ®óng mét vµi tªn riªng ViÖt Nam (BT3). HS kh¸, giái lµm ®­îc ®Çy ®ñ BT3 (môc III)Nh­ vËy, yªu cÇu ViÕt tªn vµ tìm trªn b¶n ®å (BT3) “C¸c quËn, huyÖn, thÞ x· / danh lam th¾ng c¶nh, di tÝch lÞch sö ë tØnh hoÆc thµnh phè cña em” chØ ®Æt ra ®èi víi HS kh¸, giái; những HS kh¸c chØ cÇn “tìm vµ viÕt ®óng mét vµi tªn riªng ViÖt Nam” theo néi dung BT3 lµ ®¹t ChuÈn.VD 6 : TiÕng ViÖt 4TuÇnTªn bµi d¹yYªu cÇu cÇn ®¹tGhi chó2TËp lµm v¨n - T¶ ngo¹i h×nh cña nh©n vËt trong bµi v¨n kÓ chuyÖn  HiÓu : Trong bµi v¨n kÓ chuyÖn, viÖc t¶ ngo¹i h×nh cña nh©n vËt lµ cÇn thiÕt ®Ó thÓ hiÖn tÝnh c¸ch cña nh©n vËt (ND Ghi nhí). / BiÕt dùa vµo ®Æc ®iÓm ngo¹i h×nh ®Ó x¸c ®Þnh tÝnh c¸ch nh©n vËt (BT1, môc III) ; kÓ l¹i ®­îc mét ®o¹n c©u chuyÖn Nµng tiªn èc cã kÕt hîp t¶ ngo¹i h×nh bµ l·o hoÆc nµng tiªn (BT2). HS kh¸, giái kÓ ®­îc toµn bé c©u chuyÖn, kÕt hîp t¶ ngo¹i h×nh cña 2 nh©n vËt (BT2).Việc xác định rõ mức độ yêu cầu cần đạt như trên giúp GV dạy học phù hợp trình độ HS, tạo điều kiện đạt Chuẩn môn học ở lớp dạy cụ thể cho mọi đối tượng ở các vùng miền khác nhau trên toàn quốc. 3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh	Tµi liÖu H­íng dÉn thùc hiÖn ChuÈn kiÕn thøc, kÜ năng m«n TiÕng ViÖt lµ căn cø gióp GV kiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp th­êng xuyªn cña HS trong tõng tiÕt häc. 	Dùa vµo Yªu cÇu cÇn ®¹t ®èi víi tõng bµi d¹y, GV kh«ng chØ nhËn biÕt ®­îc kÕt qu¶ häc tËp cña HS ë møc ®é ®¹t ChuÈn (trung bình) hay ch­a ®¹t ChuÈn (yÕu, kÐm) mµ cßn x¸c ®Þnh ®­îc c¸c møc ®é trªn ChuÈn (kh¸, giái)- Néi dung Yªu cÇu cÇn ®¹t cã những yÕu tè ®Þnh l­îng, GV căn cø vµo ®ã ®Ó cho ®iÓm (hoÆc ®Ó khen ngîi, ®éng viªn, khuyÕn khÝch, tiÕp tôc gióp ®ì,...). VD : Bµi chính tả cña HS, nÕu trình bµy ®óng "yªu cÇu cÇn ®¹t", kh«ng m¾c qu¸ 5 lçi lµ ®¹t ChuÈn (5-6 ®iÓm), m¾c qu¸ 5 lçi lµ ch­a ®¹t ChuÈn (cã thÓ ch­a cho ®iÓm ®Ó tiÕp tôc gióp ®ì, t¹o ®iÒu kiÖn cho HS phÊn ®Êu ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n), m¾c 1 lçi hoÆc kh«ng m¾c lçi lµ trªn ChuÈn ë møc Giái (9-10 ®iÓm). Hoặc, ở bài Luyện từ và câu MRVT Trung thực - Tự trọng (Tiếng Việt lớp 4, Tuần 5), nếu HS "tỡm được 1, 2 từ đồng nghĩa, trái nghĩa với từ trung thực và đặt câu với một từ tỡm được (BT1, BT2)” là đạt Chuẩn, HS mới tỡm được trên 2 từ ”đồng nghĩa, trái nghĩa với từ trung thực”, đặt câu tỡm với trên 2 từ tỡm được là trên Chuẩn,...- Néi dung Yªu cÇu cÇn ®¹t chØ lµ yÕu tè ®Þnh tÝnh, GV căn cø vµo "chÊt l­îng" ®¹t ®­îc ®Ó ph©n ®Þnh møc ®é. VD : HS kÓ l¹i ®­îc tõng ®o¹n c©u chuyÖn râ rµng, ®óng ý (TiÕng ViÖt líp 2, líp 3) lµ ®¹t ChuÈn (trung bình) ; kÓ l¹i ®­îc tõng ®o¹n c©u chuyÖn ®óng, ®ñ ý vµ diÔn ®¹t b»ng lêi cña m×nh mét c¸ch kh¸ sinh ®éng hoÆc kÓ ®­îc toµn bé c©u chuyÖn râ rµng, ®óng néi dung lµ trªn ChuÈn (kh¸, giái). Hoặc, ở bài Kể chuyện đã nghe, đã đọc (Tiếng Việt lớp 4, Tuần 3), nếu HS "Kể được câu chuyện (mẩu chuyện, đoạn truyện) đã nghe, đã đọc có nhân vật, có ý nghĩa, nói về lòng nhân hậu (theo gợi ý ở SGK – truyện trong SGK); kể rõ ràng, rành mạch, bước đầu biểu lộ tỡnh cảm qua giọng kể” là đạt Chuẩn; kể được câu chuyện ngoài SGK đúng yêu cầu đề bài, đạt yêu cầu về lời kể là trên Chuẩn,... Riêng đối với các bài kiểm tra định kì, ngoài Yêu cầu cần đạt nêu trong tài liệu (Tuần ôn tập), GV còn dựa vào mức độ cần đạt nêu ở Tiêu chí ra đề kiểm tra môn Tiếng Việt (đối với bài kiểm tra cuối học kI, cuối năm học) nêu trong tài liệu Đề kiểm tra học kì cấp Tiểu học dành cho từng lớp, đối với các môn học đánh giá bằng điểm số, Môn Tiếng Việt được đánh giá bằng điểm số, cho điểm từ 1 đến 10, không cho điểm 0 và điểm thập phân ở các lần kiểm tra. + Đối với môn Tiếng Việt, mỗi lần KTĐK có 2 bài kiểm tra : Đọc, Viết. Điểm của 2 bài kiểm tra này được quy về 1 điểm chung là điểm trung bình cộng điểm của 2 bài (làm tròn 0,5 thành 1).+ Khi x¸c ®Þnh ®iÓm häc lùc m«n (HLM) KI (hoÆc ®iÓm HLM.KII) b»ng c¸ch tÝnh trung b×nh céng cña ®iÓm KT§K.GKI vµ ®iÓm KT§K.CKI (hoÆc trung b×nh céng cña ®iÓm KT§K.GKII vµ ®iÓm KT§K.CKII), kÕt qu¶ cã thÓ lµ sè thËp ph©n (kh«ng lµm trßn sè).Bµi kiÓm tra §äc (10 ®iÓm) Bµi kiÓm tra §äc gåm 2 phÇn : §äc thµnh tiÕng - §äc thÇm vµ lµm bµi tËp (h×nh thøc tr¾c nghiÖm kh¸ch quan). - §äc thµnh tiÕng : + Néi dung kiÓm tra : HS ®äc mét ®o¹n v¨n (kho¶ng 1 phót) theo quy ®Þnh sè ch÷ ë tõng giai ®o¹n ®èi víi tõng líp (ChuÈn kiÕn thøc, kÜ n¨ng) trong bµi TËp ®äc ®· häc ë SGK TiÕng ViÖt (do GV lùa chän vµ chuÈn bÞ tr­íc; ghi sè trang trong SGK, tªn bµi vµ ®o¹n ®äc vµo phiÕu cho tõng HS bèc th¨m, ®äc thµnh tiÕng, sau ®ã tr¶ lêi 1 c©u hái vÒ néi dung ®o¹n ®äc). Chó ý : tr¸nh tr­êng hîp 2 HS kiÓm tra liªn tiÕp ®äc mét ®o¹n gièng nhau. + GV ®¸nh gi¸, cho ®iÓm dùa vµo nh÷ng yªu cÇu quy ®Þnh ë mçi líp (theo h­íng dÉn KT§K cña Bé GD&§T). VÝ dô : KT§K CKI líp 2 vÒ ®äc thµnh tiÕng nh­ sau :	 * §äc ®óng tiÕng, ®óng tõ : 3 ®iÓm. (§äc sai d­íi 3 tiÕng : 2,5 ®iÓm ; ®äc sai tõ 3 ®Õn 5 tiÕng : 2 ®iÓm ; ®äc sai tõ 6 ®Õn 10 tiÕng : 1,5 ®iÓm ; ®äc sai tõ 11 ®Õn 15 tiÕng : 1,0 ®iÓm ; ®äc sai tõ 16 ®Õn 20 tiÕng : 0,5 ®iÓm ; ®äc sai trªn 20 tiÕng : 0 ®iÓm). * Ng¾t nghØ h¬i ®óng ë c¸c dÊu c©u (cã thÓ m¾c lçi vÒ ng¾t nghØ h¬i ë 1 hoÆc 2 dÊu c©u) : 1 ®iÓm. (Kh«ng ng¾t nghØ h¬i ®óng ë 3 ®Õn 4 dÊu c©u : 0,5 ®iÓm; kh«ng ng¾t nghØ h¬i ®óng ë 5 dÊu c©u trë lªn : 0 ®iÓm). * Tèc ®é ®äc ®¹t yªu cÇu (40 ch÷ / kh«ng qu¸ 1 phót) : 1 ®iÓm. (§äc tõ trªn 1 phót ®Õn 2 phót: 0,5 ®iÓm ; ®äc qu¸ 2 phót, ph¶i ®¸nh vÇn nhÈm : 0 ®iÓm).	* Tr¶ lêi ®óng ý c©u hái do GV nªu : 1 ®iÓm. (Tr¶ lêi ch­a ®ñ ý hoÆc hiÓu c©u hái nh­ng diÔn ®¹t cßn lóng tóng, ch­a râ rµng : 0,5 ®iÓm ; kh«ng tr¶ lêi ®­îc hoÆc tr¶ lêi sai ý : 0 ®iÓm). - §äc thÇm vµ lµm bµi tËp + Néi dung kiÓm tra : HS ®äc thÇm mét v¨n b¶n ®· häc trong SGK TiÕng ViÖt (hoÆc v¨n b¶n ngoµi SGK phï hîp víi chñ ®iÓm ®· häc - ®èi víi HS ë vïng thuËn lîi) cã ®é dµi theo quy ®Þnh sè ch÷ ë tõng giai ®o¹n (ChuÈn kiÕn thøc, kÜ n¨ng). Sau ®ã HS lµm bµi tËp (theo sè l­îng c©u hái-bµi tËp quy ®Þnh cho tõng líp); thêi gian HS lµm bµi kho¶ng 30 phót. Theo h­íng dÉn cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o vÒ kiÓm tra ®Þnh k× m«n TiÕng ViÖt, bµi kiÓm tra §äc ®­îc tÝnh 10 ®iÓm (tØ lÖ ®iÓm §äc thµnh tiÕng / ®iÓm §äc thÇm vµ lµm bµi tËp cã thay ®æi theo c¸c khèi líp, c¨n cø vµo tr×nh ®é ®äc ngµy cµng ph¸t triÓn ë HS). Cô thÓ nh­ sau : - Líp 1 : Thùc hiÖn theo h­íng dÉn riªng cho mçi giai ®o¹n Häc vÇn, LuyÖn tËp tæng hîp. (Tham kh¶o tµi liÖu §Ò kiÓm tra häc k× cÊp TiÓu häc – Líp 1, NXB Gi¸o dôc, 2008). - Líp 2, líp 3 : 6 ®iÓm §äc thµnh tiÕng / 4 ®iÓm §äc thÇm vµ lµm bµi tËp (4 c©u tr¾c nghiÖm, mçi c©u 1 ®iÓm). - Líp 4, 5 : 5 ®iÓm §äc thµnh tiÕng / 5 ®iÓm §äc thÇm vµ lµm bµi tËp Líp 4 : 8 c©u tr¾c nghiÖm, gåm 6 c©u 0,5 ®iÓm, 2 c©u 1,0 ®iÓm ; Líp 5 : 10 c©u tr¾c nghiÖm, mçi c©u 0,5 ®iÓm). c.2. Bµi kiÓm tra ViÕt (10 ®iÓm) Bµi kiÓm tra ViÕt gåm 2 phÇn : ChÝnh t¶ - TËp lµm v¨n (®èi víi c¸c líp 2, 3, 4, 5). HS viÕt bµi ChÝnh t¶, bµi TËp lµm v¨n trªn giÊy kÎ « li ; thêi gian lµm bµi kiÓm tra ViÕt kho¶ng 40 phót.* Chó ý : Riªng ë líp 1, HS chØ kiÓm tra viÕt chÝnh t¶ (tËp chÐp vÇn - tõ ng÷ - c©u hoÆc ®o¹n v¨n) theo h­íng dÉn cô thÓ cho mçi giai ®o¹n Häc vÇn, LuyÖn tËp tæng hîp. (Tham kh¶o tµi liÖu §Ò kiÓm tra häc k× cÊp TiÓu häc – Líp 1, S®d). - ChÝnh t¶ (5 ®iÓm)+ GV ®äc cho HS viÕt (ChÝnh t¶ nghe – viÕt) hoÆc yªu cÇu HS tËp chÐp (®èi víi líp 1) mét ®o¹n v¨n (th¬) trÝch ë bµi TËp ®äc ®· häc trong SGK TiÕng ViÖt (hoÆc v¨n b¶n ngoµi SGK phï hîp víi chñ ®iÓm ®· häc - ®èi víi HS ë vïng thuËn lîi) cã ®é dµi theo quy ®Þnh sè ch÷ ë tõng giai ®o¹n (ChuÈn kiÕn thøc, kÜ n¨ng). Thêi gian viÕt bµi ChÝnh t¶ kho¶ng 15 phót. + §¸nh gi¸, cho ®iÓm : Bµi viÕt kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, ch÷ viÕt râ rµng, tr×nh bµy ®óng ®o¹n v¨n (th¬) : 5 ®iÓm. Mçi lçi chÝnh t¶ trong bµi viÕt (sai-lÉn phô ©m ®Çu hoÆc vÇn, thanh; kh«ng viÕt hoa ®óng quy ®Þnh), trõ 0,5 ®iÓm.* L­u ý : NÕu ch÷ viÕt kh«ng râ rµng, sai vÒ ®é cao, kho¶ng c¸ch, kiÓu ch÷ hoÆc tr×nh bµy bÈn,... bÞ trõ 1 ®iÓm toµn bµi. - TËp lµm v¨n (5 ®iÓm)+ HS viÕt theo yªu cÇu cña ®Ò bµi TËp lµm v¨n thuéc néi dung ch­¬ng tr×nh ®· häc ë tõng giai ®o¹n (ChuÈn kiÕn thøc, kÜ n¨ng c¸c líp 2, 3, 4, 5). Thêi gian HS viÕt bµi TËp lµm v¨n kho¶ng 25 phót. + GV ®¸nh gi¸, cho ®iÓm dùa vµo yªu cÇu vÒ néi dung vµ h×nh thøc tr×nh bµy, diÔn ®¹t cña bµi tËp lµm v¨n cô thÓ (cã thÓ cho theo c¸c møc ®iÓm tõ 0,5 - 1 - 1,5... ®Õn 5 ®iÓm) ; hoÆc cho ®iÓm bµi chÝnh t¶ (tËp chÐp) ë líp 1 theo h­íng dÉn cô thÓ ë mçi giai ®o¹n Häc vÇn, LuyÖn tËp tæng hîp. (Tham kh¶o tµi liÖu §Ò kiÓm tra häc k× cÊp TiÓu häc – Líp 1, S®d) d) C¸ch tÝnh ®iÓm kiÓm tra ®Þnh k× m«n TiÕng ViÖt§iÓm tõng phÇn cña bµi kiÓm tra (§äc thµnh tiÕng, §äc thÇm vµ lµm bµi tËp, ChÝnh t¶, TËp lµm v¨n) cã thÓ cho ®Õn 0,25 ®iÓm ; ®iÓm chung cña bµi kiÓm tra §äc hay ViÕt cã thÓ cho ®Õn 0,5 ®iÓm. HS chØ ®­îc lµm trßn ®iÓm sè 1 lÇn duy nhÊt khi céng trung b×nh ®iÓm cña 2 bµi kiÓm tra §äc - ViÕt ®Ó thµnh ®iÓm KT§K m«n TiÕng ViÖt (nÕu lÎ 0,5 th× ®­îc lµm trßn thµnh 1 ®Ó thµnh ®iÓm sè nguyªn, kh«ng cho ®iÓm 0 vµ ®iÓm thËp ph©n ë c¸c lÇn kiÓm tra - theo Quy ®Þnh §¸nh gi¸ vµ xÕp lo¹i häc sinh tiÓu häc). ë cÊp TiÓu häc, tiªu chÝ ®Ò kiÓm tra ®Þnh k× tËp trung ®¸nh gi¸ ë 3 møc ®é theo tØ lÖ nh­ sau : - NhËn biÕt 50% - Th«ng hiÓu 30% - VËn dông 20% (theo tµi liÖu §Ò kiÓm tra häc k× cÊp TiÓu häc, NXB Gi¸o dôc, 2008). - KiÕn thøc (NhËn biÕt) : ®­îc xem nh­ lµ sù nhËn l¹i, ghi nhí vµ nhí l¹i th«ng tin.- Th«ng hiÓu : ®­îc xem lµ lo¹i tri thøc cho phÐp giao tiÕp vµ sö dông c¸c th«ng tin ®· cã.- VËn dông : ®­îc xem lµ kÜ n¨ng vËn dông th«ng tin (quy t¾c, ph­¬ng ph¸p, kh¸i niÖm chung) vµo t×nh huèng míi mµ kh«ng cã sù gîi ý. Ngoµi những ph­¬ng diÖn nªu trªn, tµi liÖu H­íng dÉn thùc hiÖn ChuÈn kiÕn thøc, kÜ năng m«n TiÕng ViÖt cßn ph¸t huy t¸c dông trong viÖc båi d­ìng, n©ng cao năng lùc chuyªn m«n, nghiÖp vô cña GV ; lµ căn cø ®Ó nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ giê d¹y, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc qu¶n lÝ, chØ ®¹o chuyªn m«n, gãp phÇn æn ®Þnh vµ n©ng cao chÊt l­îng d¹y häc m«n TiÕng ViÖt tiÓu häc ë c¸c vïng miÒn kh¸c nhau trªn c¶ n­íc. h­íng dÉn d¹y häc vµ kiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËpm«n TIẾNG VIỆT theo chuÈn kiÕn thøc, kÜ n¨ngHậu Giang, ngày 2 tháng 4 năm 2009