Bài giảng Lịch sử 12 - Bài 20: Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp kết thúc (1953 - 1954)

àn cảnh nào ?- Sau 8 năm tiến hành chiến tranh xâm lược Việt Nam, Pháp thiệt hại ngày càng lớn, bị loại khỏi vòng chiến đấu 39 vạn quân, ngày càng lâm vào thế bị động trên chiến trườngEm có nhận xét gì về sự thay đổi của chính phủ Pháp và bộ máy cai trị thực dân ở Đông Dương từ 1946 đến 1953?- Mĩ ngày càng can thiệp sâu vào cuộc chiến tranh ở Đông Dương. (x)(x)Phó Tổng thống Mỹ: Nixơn (x) đến động viên binh sĩ Pháp ở Đông Dương(x)NămTỷ FrancChiếm tỉ lệ trong ngân sách Đông Dương195052 19%195162 16%1952200 35%1953285 43%1954555 73% MỸ VIỆN TRỢ CHO PHÁP TRONG CHIẾN TRANH Ở ĐÔNG DƯƠNGĐược sự thỏa thuận của Mỹ, Pháp cử Nava sang làm Tổng chỉ huy quân đội Pháp ở Đông Dương. Nava đề ra kế hoạch quân sự mới. Tướng NAVATrình bày nội dung chủ yếu của kế hoạch Nava?TRUNG QUOÁCSaøi Goøn* NỘI DUNG KẾ HOẠCH NAVA:- Bước 1: (thu- đông 1953 và xuân 1954), giữ thế phòng ngự chiến lược ở miền Bắc, tiến công chiến lược để bình định Trung Bộ và Nam Đông Dương, xây dựng đội quân cơ động chiến lược mạnh.Phòng ngự chiến lượcTiến công chiến lượcTiến công chiến lượcTRUNG QUOÁCSaøi Goøn* NỘI DUNG KẾ HOẠCH NAVA:- Bước 2: (từ thu - đông 1954): chuyển lực lượng ra chiến trường Bắc Bộ, thực hiện tiến công chiến lược, cố gắng giành thắng lợi quân sự quyết định, buộc ta phải đàm phán với những điều kiện có lợi cho chúng - Bước 1: (thu- đông 1953 và xuân 1954), giữ thế phòng ngự chiến lược ở miền Bắc, tiến công chiến lược để bình định Trung Bộ và Nam Đông Dương, xây dựng đội quân cơ động chiến lược mạnh.Tiến công chiến lượcQua nội dung kế hoạch, em hãy cho biết điểm mấu chốt của kế hoạch Nava là gì?TRUNG QUOÁCSaøi GoønThực hiện kế hoạch, từ thu – đông 1954, Nava tập trung 44 tiểu đoàn cơ động, càn quét bình định vùng chiếm đóng, mở cuộc tiến công lớn vào Ninh Bình và Thanh Hoá.II. CUỘC TIẾN CÔNG CHIẾN LƯỢC ĐÔNG – XUÂN 1953-1954 VÀ CHIẾN DỊCH ĐIỆN BIÊN PHỦ NĂM 19541. Cuộc tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953-1954.a. Chủ trương, kế hoạch của Đảng ta:Đảng ta đã đề ra chủ trương, kế hoạch như thế nào trong Đông – Xuân 1953-1954?a. Chủ trương, kế hoạch của Đảng ta:- Tập trung lực lượng tiến công vào hướng quan trọng, nơi địch tương đối yếu nhưng lại quan trọng về chiến lược mà chúng không thể bỏ nhằm tiêu diệt thêm sinh lực địch, giải phóng thêm đất đai. - Chủ động phân tán lực lượng địch, tạo điều kiện tiêu diệt chúng b. Diễn biến chiến cuộc Đông – Xuân 1953-1954:Em hãy thống kê về các cuộc tiến công chiến lược của ta theo mẫu sau:Thời gian Lực lượng tiến công Hướng tiến công Kết quảThời gian Lực lượng tiến công Hướng tiến công Kết quảTháng 12-1953Bộ đội taLai ChâuGiải phóng thị xã Lai Châu. Điện Biên Phủ trở thành nơi tập trung quân thứ hai của Pháp.Đầu tháng 12-1953Liên quân Lào – ViệtTrung LàoGiải phóng Thà khẹt uy hiếp Xavanakhét. Xênô trở thành nơi tập trung quân thứ ba của Pháp.Tháng 01-1954Liên quân Lào – ViệtThượng LàoGiải phóng lưu vực sông Nậm Hu và tỉnh Phongxalì. Luông Phabang và Mường Sài trở thành nơi tập trung quân thứ tư của PhápTháng 02-1954 Bộ đội ta Bắc Tây NguyênGiải phóng thị xã Kon Tum, uy hiếp Plâyku. Plâyku trở thành nơi tập trung quân thứ năm của PhápTRUNG QUOÁCSaøi Goøn Nơi địch tập trung quânTrình bày kết quả và ý nghĩa của chiến cuộc Đông – Xuân 1953-1954?- Ta buộc địch phải phân tán lực lượng thành 5 nơi: Đồng bằng Bắc bộ, Điện Biên Phủ, Xênô, Luông Phabang – Mường Sài và Plâyku.- Kế hoạch Nava bước đầu bị phá sản.- Chuẩn bị về vật chất và tinh thần cho quân và dân ta mở cuộc tổng tiến công quyết định vào Điện Biên Phủ.2. Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ:a. Âm mưu, thủ đoạn của Pháp:Âm mưu, thủ đoạn của Pháp sau khi kế hoạch Nava bước đầu bị phá sản như thế nào?Xây dựng Điện Biên Phủ thành một tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương, gồm 3 phân khu, 49 cứ điểm; số quân cao nhất là 16200 tênSơ đồ tập đoàn cứ điểm Điện Biên PhủĐờ Caxtơri ở Điện Biên Phủ Tại sao Pháp lại chọn Điện Biên Phủ để xây dựng thành một tập đoàn cứ điểm mạnh nhằm quyết chiến chiến lược với ta?Toàn cảnh thung lũng Mường Thanhb. Chủ trương của Đảng ta: Đầu tháng 12-1953, Bộ Chính trị họp và quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ.Tại sao Đảng ta quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ?Chuẩn bị cho chiến dịch Điện Biên PhủChuẩn bị cho chiến dịch Điện Biên PhủSơ đồ chiến dịch Điện Biên Phủ 1954- Đợt 1: Từ ngày 13 đến 17-3-1954, quân ta tiến công tiêu diệt cụm cứ điểm Him Lam và toàn bộ phân khu Bắc Ta tấn công đợt 1Ta tấn công đợt 2Ta tấn công đợt 3Vòng vây sau đợt 1Vòng vây sau đợt 2Chỉ huy sở của địchSân bay địchĐịch phản kíchĐịch phản kíchCứ điểm của địchc. Diễn biến:Được chia thành 3 đợt:Cuộc tấn công mở đầu chiến dịchSơ đồ chiến dịch Điện Biên Phủ 1954- Đợt 2: Từ ngày 30-3 đến 26-4-1954, quân ta đồng loạt tiến công các cứ điểm phía Đông phân khu Trung tâm như các cứ điểm E1, D1, C1, A1, bao vây, chia cắt địch.Ta tấn công đợt 1Ta tấn công đợt 2Ta tấn công đợt 3Vòng vây sau đợt 1Vòng vây sau đợt 2Chỉ huy sở của địchSân bay địchĐịch phản kíchĐịch phản kíchCứ điểm của địchMỹ khẩn cấp tăng cứu viện cho Pháp ở Đông DươngSơ đồ chiến dịch Điện Biên Phủ 1954- Đợt 3: Từ ngày 01- 5 đến 07-5-1954, quân ta đồng loạt tiến công phân khu Trung tâm và phân khu Nam, chiều 7-5 tướng Đờ Caxtơri cùng toàn bộ ban tham mưu của địch đầu hàng và bị bắt sống. Ta tấn công đợt 1Ta tấn công đợt 2Ta tấn công đợt 3Vòng vây sau đợt 1Vòng vây sau đợt 2Chỉ huy sở của địchSân bay địchĐịch phản kíchĐịch phản kíchCứ điểm của địchChiến dịch Điện Biên Phủ kết thúc thắng lợi* Kết quả:Ta loại khỏi vòng chiến đấu 16200 địch, trong đó có 1 thiếu tướng, bắn rơi và phá huỷ 62 máy bay các loại, thu toàn bộ vũ khí, phương tiện chiến tranh Vũ khí và phương tiện chiến tranh ta thu đượcd. Kết quả và ý nghĩa:- Đập tan hoàn toàn kế hoạch Nava, giáng đòn quyết định vào ý chí xâm lược của thực dân Pháp.- Làm xoay chuyển cục diện chiến tranh ở Đông Dương, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc đấu tranh ngoại giao của ta giành thắng lợi.* Ý nghĩa:Chiến thắng Điện Biên Phủ có ý nghĩa như thế nào?Tượng đài chiến thắng Điện Biên PhủCÂU HỎI CỦNG CỐ1/ Trình bày hoàn cảnh ra đời và nội dung của kế hoạch Nava?2/ Trình bày diễn biến, kết quả và ý nghĩa của chiến cuộc Đông – Xuân 1953-1954?3/ Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ đã được chuẩn bị và giành thắng lợi như thế nào? Nêu kết quả và ý nghĩa của chiến dịch?TÀI LIỆU THAM KHẢO* Một số tài liệu viết về Điện Biên Phủ* Bác Hồ nói về chiến thắng Điện Biên Phủ* Đại tướng Võ Nguyên Giáp* Một số hình ảnh về tinh thần quyết chiến quyết thắng của quân dân ta trong chiến dịch Điện Biên Phủ* Một số hình ảnh về sự thất bại của thực dân Pháp trong chiến dịch Điện Biên Phủ(Trích trong Hồ Chí Minh toàn tập)Trở lạiBÁC HỒ NÓI VỀ CHIẾN THẮNG ĐIỆN BIÊN PHỦ“ Báo chí phản động Pháp, Mỹ đã phải nhận rằng: Điện Biên Phủ là cuộc thất bại to nhất từ ngày Pháp đầu hàng Đức(1940). Quân viễn chinh Pháp đã bị chặt mất đầu” (T.6, tr.567) “ Chiến thắng Điện Biên Phủ càng làm sáng ngời chân lý của chủ nghĩa Mác Lênin trong thời đại ngày nay: chiến tranh xâm lược của bọn đế quốc nhất định thất bại, cách mạng giải phóng của dân tộc nhất định thành công” (T.9, tr.661) “ Điện Biên Phủ như là một cái mốc chói lọi bằng vàng của lịch sử. Nó ghi rõ nơi chủ nghĩa thực dân lăn xuống dốc và tan rã, đồng thời phong trào giải phóng dân tộc khắp thế giới đang lên cao đến thắng lợi hoàn toàn” (T.9, tr.713) “ Hơn 50 ngày ta đánh đồnTa chiếm một đồn lại một đồnQuân ta anh dũng ít ai bằngNa va, Cô nhi đều méo mặt,Quân giặc tan hoang ta vây chặtGiặc kéo hàng loạt ra hàng taQuân ta vui hát “khải hoàn ca” Mười ba quan năm đều hàng nốtTên tướng chỉ huy cũng bị nhốtMột vạn sáu ngàn tên giặc TâyQuân giặc tan hoang ta vây chặtĐều là tù binh hoặc bỏ thây” 	(T.6, tr. 555) MỘT SỐ TÀI LIỆU THAM KHẢO- Võ Nguyên Giáp – Vài hồi ức về Điện Biên Phủ, Nxb QĐND, HN 1977 - Võ Nguyên Giáp – Điện Biên Phủ, Nxb CTQG, HN 1994 - Nguyễn Văn Khoan – Tư liệu báo chí năm 1954 về chiến dịch Điện Biên Phủ, Nxb Trẻ, Tp HCM 2004 (Lưu ý tìm hiểu các bức thư, chỉ thị của Bác Hồ gửi đồng bào, chiến sĩ trong suốt thời gian diễn ra chiến dịch Điện Biên Phủ)- Võ Nguyên Giáp – Điểm hẹn lịch sử, Nxb QĐND, HN 2000- Phan Ngọc Liên – Lịch sử và giáo dục lịch sử, Nxb CTQG, HN 2003 Trở lạiĐẠI TƯỚNG VÕ NGUYÊN GIÁP Tướng Võ Nguyên Giáp quê làng An Xá, Lộc Thuỷ, Lệ Thuỷ, Quảng Bình. Ông sinh 25-8-1911 trong một gia đình nhà nho, khoa bảng, yêu nước. Năm 13 tuổi, Ông vào Huế học trường Quốc Học, sau đó ra Hà Nội học ở khoa Luật, Đại học tổng hợp. Ông đỗ bằng cử nhân kinh tế chính trị loại ưu. Năm 1939, Ông cùng ông Phạm Văn Đồng sang Trung Quốc gặp lãnh tụ Nguyễn Aí Quốc và được Người dìu dắt vào Đảng Cộng sản Đông Dương 1940. 22-12-1944, thừa uỷ nhiệm của Bác Hồ, ông thành lập đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân và năm 1945 được cử vào Ban Chấp hành TW. 20-1-1948 Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh phong ông làm Đại tướng đầu tiên của QĐNDVN. Ông là đại biểu Quốc hội từ khoá I(1946) đến khoá IV( 1986). Tên tuổi của ông đã gắn liền với chiến thắng Điện Biên Phủ vang dội lịch sử năm 1954. Ông đã được Nhà nước tặng thưởng 1 Huân chương Sao vàng, 2 Huân chương Hồ Chí Minh, 2 Huân chương Quân công hạng I, 1 Huân chương chiến thắng hạng I. Hiện nay, ở tuổi 95 nhưng ông vẫn vui sống và làm việc tại nhà 30 Hoàng Diệu – Hà Nội. Ký giả người Anh – Piter Mac Donald viết: “ từ 1944 đến 1975, cuộc đời của ông Giáp gắn liền với chiến đấu và chiến thắng, đã làm ông trở thành một trong những Thống soái lớn của tất cả các thời đại “ Trở lại Bác Hồ khen tặng các chiến sĩ thắng trận Điện Biên Phủ 18h45 ngày 06-5-1954 quân ta đánh chiếm đồi A1Đoàn xe đạp thồ phục vụ chiến dịchTrao cờ “Quyết chiến quyết thắng” của Bác Hồ trước giờ xuất kích mở màn chiến dịch Phá núi...Mở đường cho quân ta vào chiến dịch ĐBP Trở lại Pi rốt - sĩ quan chỉ huy pháo binh địch ở ĐBP tự sát sau khi Him Lam thất thủMáy bay địch bị bắn rơi ở ĐBP 14-3-1954Giặc lái Pháp bị bắt ở Điện Biên PhủQuân Pháp nhảy dù cứu viện cho ĐBP07-5-1954 tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ bị đập tan hoàn toànTướng Cô Nhi ở Hà Nội đang chỉ huy cứu viện cho quân Pháp ở Điện Biên PhủTrở lại