Bài giảng Lịch sử 8 - Bài 29: Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân pháp và những chuyển biến về kinh tế, xã hội ở Việt Nam

Chương IILỊCH SỬ 8Giáo viên thực hiện: LÊ THỊ THƯƠNGXà HỘI VIỆT NAM KIỂM TRA BÀI CŨ1) Vì sao một số sĩ phu, quan lại triều đình Huế đưa ra những đề nghị cải cách ở những năm cuối thế kỷ XIX?a. Kinh tế – xã hội Việt Nam khủng hoảngb. Xuất phát từ lòng yêu nước, thương dân, muốn cho nước nhà giàu mạnh, có thể đường đầu với cuộc xâm lược của thực dân Pháp.c. Bản thân một số sĩ phu, quan lại có điều kiện đi nhiều, biết nhiều, đã từng chứng kiến sự phồn thịnh của tư bản Âu-Mĩ và thành tựu văn hoá phương Tây.d. a, b, c đều đúng.2) Nguyên nhân quan trọng nhất làm cho những cải cách không thể thực hiện được?a) Các đề nghị cải cách còn lẻ tẻ, rời rạc.b) Các cải cách rập khuôn, mô phỏng nước ngoài, khi điều kiện nước ta có những điểm khác biệt.c) Triều đình phong kiến Nguyễn bảo thủ, cự tuyệt, đối lập với mọi sự thay đổi.d) a, b, c đều đúng.Tiết 47I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)1. Chính sách kinh tế2. Chính sách văn hóa giáo dụcBài 29CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ, Xà HỘI Ở VIỆT NAMI. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914) Thực dân Pháp tiến hành khai thác thuộc địa lần thứ nhất ở nước ta với những nội dung gì? Sau khi căn bản hoàn thành bình định bằng quân sự, thực dân Pháp bắt tay khai thác thuộc địa, với chương trình, chúng tấn công một cách toàn diện vào nước ta.I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)Tổ chức bộ máy nhà nước- Năm 1897, Pháp thành lập Liên bang Đông Dương. LIÊN BANG ĐÔNG DƯƠNGI. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)Tổ chức bộ máy nhà nướcLIÊN BANG ĐÔNG DƯƠNG (Toàn quyền Đông Dương)BẮC KÌ (Thống sứ)TRUNG KÌ (Khâm sứ)NAM KÌ (Thống đốc)CAMPUCHIA(Khâm sứ)LÀO (Khâm sứ)BỘ MÁY CHÍNH QUYỀN CẤP KÌ (Pháp)BỘ MÁY CHÍNH QUYỀN CẤP TỈNH (Pháp + bản xứ)BỘ MÁY CHÍNH QUYỀN CẤP HUYỆN, XÃ, THÔN (bản xứ )I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)Tổ chức bộ máy nhà nước- Năm 1887, Pháp thành lập Liên bang Đông Dương.- Việt Nam bị chia thành 3 kì với 3 chế độ cai trị khác nhau.Phủ toàn quyền Đông Dương tại Hà Nội I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)Tổ chức bộ máy nhà nước- Năm 1887, Pháp thành lập Liên bang Đông Dương.- Việt Nam bị chia thành 3 kì với 3 chế độ cai trị khác nhau.ĐẤT BẢO HỘĐẤT NỬA BẢO HỘ ĐẤT THUỘC PHÁPI. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)1. Chính sách kinh tếLĩnh vựcNội dung các chính sáchNông nghiệpCông nghiệpGiao thông vận tảiThương nghiệpTài chính Tập trung khai thác than và kim loại. Xây dựng một số ngành: xi-măng, điện nước, giấy, rượu, đường, vải sợi... Xây dựng hệ thống: đường bộ, đường thủy, đường sắt.Nắm giữ độc quyền thị trường Việt Nam.Đánh thuế nặng, đặt thêm thuế mới để tăng ngân sách. Đẩy mạnh việc cướp đoạt ruộng đất. Bóc lột nông dân theo kiểu phát canh thu tô.I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)1. Chính sách kinh tế- Các chính sách kinh tế(SGK)Việc thực hiện các chính sách kinh tế của Pháp nhằm mục đích gì?Vơ vét sức người, sức của ở Việt Nam, đáp ứng nhu cầu của chính quốc.- Mục đích:Nhà máy xi-măng Hải PhòngGa Hà Nội (năm 1900)Cảng Sài GònNgân hàng Đông Dương (Ngân hàng nhà nước hiện nay)I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)1. Chính sách kinh tế- Các chính sách kinh tế(SGK)- Mục đích:- Tác động tích cực:Nội dung của các chính sách kinh tế có những yếu tố tích cực nào? Những yếu tố của nền sản xuất TBCN được du nhập vào VN.I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)- Mục đích:- Tác động tích cực:+ Tài nguyên thiên nhiên của Việt Nam bị khai thác cạn kiệt.Kinh tế VN về cơ bản vẫn là nền sản xuất nhỏ, lạc hậu, phụ thuộc vào nền kinh tế Pháp.- Hậu quả:Hậu quả của nó đối với nền kinh tế Việt Nam?+ Nông nghiệp lạc hậu. Nông dân bị bóc lột tàn nhẫn, bị mất ruộng đất.+ Công thương nghiệp không phát triển được, đời sống nhân dân cơ cực, đất nước nghèo đi.1. Chính sách kinh tế- Các chính sách kinh tếI. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)2. Chính sách văn hóa, giáo dục- Cho đến năm 1919, Pháp vẫn duy trì nền giáo dục của thời phong kiến, sau đó có thêm môn tiếng Pháp.“Nhà nước ba năm mở một khoaTrường Nam thi lẫn với trường Hà.Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọẬm oẹ quan trường miệng thét loa.Lộng cắm rợp trời quan sứ đếnVáy lê quét đất mụ đầm ra.Nhân tài đất Bắc nào ai đóNgoảnh cổ mà trông cảnh nước nhà.”VỊNH KHOA THI HƯƠNG NĂM ĐINH DẬUTú Xương- Năm 1905: Thiết lập hệ thống giáo dục phổ thông gồm 3 bậc: Ấu học, Tiểu học, Trung học.I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)2. Chính sách văn hóa, giáo dục- Cho đến năm 1919, Pháp vẫn duy trì nền giáo dục của thời phong kiến, sau đó có thêm môn tiếng Pháp.- Năm 1905: Thiết lập hệ thống giáo dục phổ thông gồm 3 bậc: Ấu học, Tiểu học, Trung học.Đọc đoạn in nghiêng trong SGK, nhận xét về hệ thỐng giáo dục ?- Hạn chế tối đa số người đi học.- Nội dung học: chữ Pháp dần dần trở thành yêu cầu bắt buộc (đào tạo tay sai).I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)2. Chính sách văn hóa, giáo dục Trường Bưởi	 (trường Chu Văn An-Hà Nội)Trong lớp học- Năm 1906: Mở trường Đại Học Đông Dương.- Cho đến năm 1919, Pháp vẫn duy trì nền giáo dục của thời phong kiến, sau đó có thêm môn tiếng Pháp. - Năm 1905: Thiết lập hệ thống giáo dục phổ thông gồm 3 bậc: Ấu học, Tiểu học, Trung học.I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)2. Chính sách văn hóa, giáo dục- Cho đến năm 1919, Pháp vẫn duy trì nền giáo dục của thời phong kiến.- Năm 1905: Thiết lập hệ thống giáo dục phổ thông gồm 3 bậc: Ấu học, Tiểu học, Trung học.- Năm 1906: Mở trường Đại Học Đông Dương.Trường Đại học Đông Dương (Đại học quốc gia Hà Nội ngày nay)Giờ học môn Vật lý tại giảng đường Đại học Đông DươngI. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)2. Chính sách văn hóa, giáo dục- Cho đến năm 1919:- Năm 1905:- Năm 1906:Theo em, chính sách văn hóa, giáo dục của Pháp có phải để “khai hóa văn minh” cho người Việt Nam hay không? Tại sao?- Tạo ra một lớp người chỉ biết phục tùng.* Mục tiêu:- Kìm hãm nhân dân ta trong vòng ngu dốt để dễ bề cai trị.- Triệt để sử dụng phong kiến Nam triều, dùng người Việt trị người Việt.CỦNG CỐ BÀI HỌC1) Mục đích chính sách cai trị Đông Dương của thực dân Pháp thể hiện ở bộ máy nhà nước như thế nào?a) Chia rẽ các dân tộc ở Đông Dương, các dân tộc ở Việt Nam.a) Biến Đông Dương thành một tỉnh của nước Pháp, xoá tên Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia trên thế giới.c) Tăng cường ách áp bức, kìm kẹp, làm giàu cho tư bản Pháp.d) a, b, c đều đúng.2) Chính sách khai thác của thực dân Pháp đã gây tác hại như thế nào cho nền kinh tế nước ta?a) Nền kinh tế Việt Nam cơ bản vẫn là nền sản xuất nhỏ, lạc hậu, phụ thuộc.b) Tài nguyên thiên nhiên bị bóc lột cùng kiệt.c) Nông nghiệp giẫm chân tại chỗ.d) Công nghiệp phát triển nhỏ giọt, thiếu hẳn công nghiệp nặng.e) a, b, c đều đúng.d) a, b, c đều đúng.DẶN DÒ1. Học bài (các câu hỏi SGK)2. Chuẩn bị bài 29, phần II NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA Xà HỘI VIỆT NAMGợi ý chuẩn bị bài: Xã hội Việt Nam đã có những thay đổi như thế nào do tác động của Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Pháp?Tiết 47,48I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914)Bài 29:CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ, Xà HỘI Ở VIỆT NAMII. NHỮNG CHUYỂN BiẾN TRONG Xà HỘI VIỆT NAMNghÒ nghiÖp Giai cÊp tÇng lípTh¸i ®é ®èi víi ®éc lËp d©n téc §Þa chñ phong kiÕn ChiÕm ®o¹t ruéng ®Êt bãc lét ®Þa t« MÊt hÕt ý thøc d©n téc, lµm tay sai cho ®Õ quèc. Mét sè ®Þa chñ nhá vµ võa cã tinh thÇn yªu n­íc N«ng d©n Lµm ruéng C¨m thï ®Õ quèc, phong kiÕn s½n sµng ®øng lªn ®Êu tranh v× ®éc lËp Êm no T­ s¶n Kinh doanh c«ng th­¬ng nghiÖp Tháa hiÖp víi ®Õ quèc. Mét bé phËn cã ý thøc d©n téc TiÓu t­ s¶n Lµm c«ng ¨n l­¬ng bu«n b¸n nhá Sèng bÊp bªnh, mét bé phËn cã tinh thÇn yªu n­íc chèng ®Õ quèc C«ng nh©n B¸n søc lao ®éng lµm thuª Kiªn quyÕt chèng ®Õ quèc, giµnh ®éc lËp d©n téc, xãa bá chÕ ®é ng­êi bãc lét ng­êi BÀI TẬPGIẢI Ô CHỮKIMLOAI12GIAOTHÔ3NGĐIACHUNGUDÂN4Ngoài khai thác than TD Pháp còn khai thác?Trong văn hóa giáo dục nhằm dễ cai trị dân ta?Phục vụ cho công cuộc khai thácPháp phát triển ngành?Đây là giai cấp tay sai đắc lực cho PhápChú ý các chữ màu đỏ trong mỗi câu trả lờiSoá lieäu ruoäng ñaát bò Phaùp chieámCaû nöôùc(10.900 ha) ha Naêm Caû nöôùc(301.000 ha)Baéc Kì(470.000 ha)Nam Kì(1.528.000 ha)Toång saûn löôïng khai thaùc than(285.915 Taán)(415.000 Taán)(500.000 Taán) Taán Naêm Ga HuÕ ngµy x­a