Bài giảng Lịch sử 8 - Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp và những chuyển biến về KT-XH ở VN - Đào Mạnh Thắng

GIÁO ÁN: LỊCH SỬ 8 
Giáo viên thực hiện : Đào Mạnh Thắng 
TRƯỜNG THCS số 1 Gia Phú 
CHƯƠNG II:  XÃ HỘI VIỆT NAM TỪ NĂM 1897 ĐẾN NĂM 1918 
CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ XÃ HỘI Ở VIỆT NAM ( Tiết 1) 
Tiết 47 - Bài 29 
KIẾN THỨC CƠ BẢN 
- Nội dung cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Pháp 
- Ảnh hưởng của cuộc khai thác thuộc địa đối với nền kinh tế , văn hóa Việt Nam 
I.CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP 1897 - 1914 
- Để tiến hành khai thác thuộc địa Pháp đã làm gì ? 
- Bộ máy nhà nước được tổ chức như thế nào ? 
1.Tổ chức bộ máy nhà nước 
-1887 Pháp thành lập liên bang Đông Dương gồm Việt Nam – Lào – CPC 
- Việt Nam bị chia làm 3 xứ 
+ Bắc Kì : Nửa bảo hộ 
+ Trung Kì : Bảo hộ 
+Nam Kì : Thuộc địa 
- Mỗi xứ gồm nhiều tỉnh , đứng đầu là người Pháp , dưới là huyện , phủ , châu . 
- Tổ chức hành chính cơ sở ở VN vẫn là làng , xã do các chức dịch người bản xứ nắm giữ 
Bắc Kì 
Trung Kì 
Nam Kì 
Sô ñoà boä maùy thoáng trò cuûa Phaùp ôû Ñoâng Döông 
TOAØN QUYEÀN ÑOÂNG DÖÔNG 
Boä maùy chính quyeàn caáp Xaõ , Thoân ( Baûn xöù ) 
Boä maùy chính quyeàn caáp Tænh , Huyeän ( Phaùp + Baûn xöù ) 
Boä maùy chính quyeàn caáp Kì ( Phaùp ) 
Baéc Kì 
( Thoáng söù ) 
Trung Kì 
( Khaâm söù ) 
Nam Kì 
( Thoáng ñoác ) 
Laøo 
( Khaâm söù ) 
Cam- pu-chia 
( Khaâm söù ) 
Naêm 
Soá ngöôøi 
1897 
2860 
1902 
3778 
1906 
4390 
1911 
5683 
Soá ngöôøi Phaùp ôû Ñoâng Döông 
Dinh toàn quyền Pháp ở Sài Gòn 
(Nay là dinh Thống nhất) 
Toøa aùn cuûa Phaùp taïi Saøi Goøn , nay laø 
Toøa aùn nhaân daân TP.HCM 
Sô ñoà toå chöùc nhaø nöôùc Vieät Nam 
TOAØN QUYEÀN ÑOÂNG DÖÔNG 
(PHAÙP) 
BAÉC KÌ 
( Thoáng söù Phaùp ) 
TRUNG KÌ 
( Khaâm söù Phaùp ) 
NAM KÌ 
( Thoáng söù Phaùp ) 
TÆNH (PHAÙP) 
PHUÛ, HUYEÄN, CHAÂU (PHAÙP+BAÛN XÖÙ) 
LAØNG XAÕ (BAÛN XÖÙ) 
Câu hỏi : 
-Qua sơ đồ bộ máy nhà nước , em có nhận xét gì ? 
- Bộ máy nhà nước được thiết lập chặt chẽ từ trung ương đến địa phương đều do người Pháp chi phối . 
- Kết hợp giữa nhà nước thực dân và quan lại phong kiến . 
Câu hỏi : 
- Thực dân Pháp thiết lập bộ máy nhà nước nhằm mục đích gì ? 
+ Chia rẽ các dân tộc Đông Dương trong sự thống nhất giả tạo . 
+ Tăng cừng ách áp bức , kìm kẹp , làm giàu cho TB Pháp . 
+ Biến Đông Dương thành một tỉnh của Pháp , xóa tên VN – Lào – CPC trên bản đồ thế giới . 
- Tại sao mãi đến đầu thế kỉ XX Pháp mới tiến hành khai thác thuộc địa ? 
+ Đầu TKXX mới dập tắt các phong trào khởi nghĩa , cơ bản hoàn thành công cuộc bình định VN và ĐD. 
2.Chính sách kinh tế . 
Thảo luận nhóm 2 phút . 
- Nhóm 1: Trong nông nghiệp Pháp bóc lột như thế nào ? Phương thức bóc lột ? Vì sao ? 
- Nhóm 2: Trong Công nghiệp Pháp bóc lột như thế nào ? Tác động ra sao tới VN? 
- Nhóm 3: Trong thương nghiệp Pháp thực hiện chính sách gì ? Mục đích ? 
2.Chính sách kinh tế . 
- Nông nghiệp : Đẩy mạnh cướp đoạt ruộng đất 
+ Bóc lột theo kiểu phát canh thu tô . 
- Công nghiệp : Khai thác mỏ , xuất khẩu kiếm lời . 
- Thương nghiệp : Độc chiếm thị trường , mua bán hàng hóa , nguyên liệu , thu thuế 
- GTVT: Tăng cường xây dựng hệ thống đường giao thông 
Soá lieäu ruoäng ñaát bò Phaùp chieám 
Caû nöôùc 
( 10.900 ha ) 
 ha 
 Naêm 
Caû nöôùc 
( 301.000 ha ) 
Baéc Kì 
( 470.000 ha ) 
Nam Kì 
( 1.528.000 ha ) 
Câu hỏi : Chính sách văn hóa giáo dục của Pháp dưới thời kì này thế nào ? 
3. Chính sách văn hóa giáo dục . 
GVMR: Ngoài ra mở thêm một số trường sư phạm Hà Nội , NĐ, Huế , Gia ĐỊnh , trường mĩ thuật , trường dạy nghề , kĩ thuật , trường y sĩ Hà Nội 1902... 1917 Xa rô sang làm toàn quyền lại mở trường đại học thu phục nhâm tâm , Khải Định ra dụ chỉ bãi bỏ các trường chữ Hán . Ngoài ra dùng báo chí tuyên truyền như tờ Nam Trung nhật báo , Lục tỉnh tân văn .. Xuất bản báo tranh ảnh , bản đồ , tem thư ; Một số tác giả tên tuổi : Tản Đà , Phan Kế Bính ..... 
Hệ thống giáo dục chia làm 3 bậc : 
+ Ấu học : 
+ Tiểu học : 
+ Trung học : 
Câu hỏi thảo luận :*/ Mục đích của chính sách văn hóa giáo dục là gì ? */ Theo em chính sách văn hóa giáo dục của Pháp có phải để “ khia hóa văn minh” cho người Việt Nam hay không ? Vì sao ? 
- Mục đích của chính sách này là nô dịch và ngu dân . 
- Pháp muốn lợi dụng nền nho học lỗi thời để ngu dân , tạo ra một đội ngũ tay sai bản xứ và nhu cầu học tập của con em quan chức thực dân , chúng bắt đầu mở trường học mới và đưa tiếng Pháp vào chương trình bắt buộc của bậc trung học và tự chọn tiểu học . 
Bài tập:Khoanh tròn vào trước ý trả lời em cho là đúng nhất : Mục đích của Pháp trong việc mở trường học để làm gì ? 
A. Phát triển nền giáo dục Việt Nam. 
B. Khai minh nền văn hóa - giáo dục VN. 
c. Do nhu cầu học tập của con em quan chức thực dân và để đào tạo người bản xứ phục vụ cho Pháp . 
D. Do nhu cầu học tập của nhân dân ngày một cao .