Bài giảng Lịch sử 8 - Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp và những chuyển biến về KT-XH ở VN - Vũ Xuân Tài

Phịng Giáo Dục – Đào Tạo Bình Giang  Trường THCS Hùng Thắng 
CHUYÊN ĐỀ LỊCH SỬ LỚP 8 
Giáo viên : V ũ Xu©n Tài 
Tổ : KHXH 
NĂM HỌC 2010- 2011 
 Nêu chính s ách kinh tế trong chương trình khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp ở Việt Nam? 
Kiểm tra bài cũ : 
Chính sách trên của thực dân Pháp nhằm mục đích gì ? 
- Nông nghiệp : cướp đoạt ruộng đất . 
- Công nghiệp : khai thác mỏ để xuất khẩu , đầu tư công nghiệp nhẹ . 
- Thương nghiệp : Độc chiếm thị trường . 
 - Giao thông vận tải : xây dựng một số tuyến đường giao thông để phục vụ cho chương trình khai thác thuộc địa và đàn áp các phong trào yêu nước . 
- Tăng thêm các loại thuế 
=> Kinh tế Việt Nam vẫn là nền sản xuất nhỏ , lạc hậu , phụ thuộc . 
Vơ vét sức người , tài nguyên của nước ta làm giàu cho tư bản Pháp . 
Bài 29: CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN  VỀ KINH TẾ, XÃ HỘI Ở VIỆT NAM ( tiếp theo ). 
II. NHỮNG BIẾN CHUYỂN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
	 1. Các vùng nông thôn : 
I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897 - 1914) 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
1. Các vùng nông thôn : 
 a. Giai cấp Địa chủ phong kiến 
 - Ngày càng đông , đa phần đầu hàng , làm tay sai cho thực dân Pháp . 
 - Một số địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước . 
Dưới thời Pháp thuộc , giai cấp địa chủ phong kiến có những thay đổi như thế nào ? 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
1. Các vùng nông thôn : 
 a. Giai cấp Địa chủ phong kiến 
 - Ngày càng đông đa phần đầu hàng , làm tay sai cho Thực Dân Pháp . 
 - Một số địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước . 
 b. Giai cấp Nông dân : 
 - Bị mất ruộng đất , bần cùng hoá sống cơ cực , không lối thoát . 
 - Một bộ phận nhỏ trở thành tá điền . 
 - Một bộ phận phải “ Tha phương cầu thực ” 
 - Số ít thành công nhân . 
 => Họ căm ghét thực dân Pháp và Phong Kiến , có ý thức dân tộc sâu sắc , sẵn sàng đứng lên đấu tranh giành lấy tự do, no ấm . 
Tình hình đời sống của giai cấp nông dân có những biến chuyển gì ? 
H99: Nơng dân Việt Nam trong thời kì Pháp thuộc 
Giai cấp nông dân có thái độ như thế nào đối với thực dân và phong kiến ? 
Hải Phịng 
Huế 
Quy Nhơn 
Sài Gịn – Chợ lớn 
Vinh 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
Các vùng nông thôn : 
 a. Giai cấp Địa chủ phong kiến 
 b. Giai cấp Nông dân : 
2. Đô thị phát triển , sự xuất hiện các giai cấp , tầng lớp mới : 
 a. Đô thị phát triển : 
 - Cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX đô thị Việt Nam ra đời và phát triển nhanh : Hà Nội , Hải Phòng , Sài Gòn - Chợ Lớn , Nam Định , Vinh  
Cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, đơ thị Việt Nam ra đời và phát triển như thế nào ? 
Nhà hát lớn thành phố Hà Nội(1911) 
Xe điện trên đường phố Hà Nội . 
Lược đồ : Các đơ thị Việt Nam cuối TKXIX đầu TKXX 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
Các vùng nông thôn : 
 a. Giai cấp Địa chủ phong kiến 
 b. Giai cấp Nông dân : 
2. Đô thị phát triển , sự xuất hiện các giai cấp , tầng lớp mới : 
 a. Đô thị phát triển 
 - Cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX nhiều đô thị mới xuất hiện và phát triển nhanh : Hà Nội , Hải Phòng , Sài Gòn - Chợ Lớn , Nam Định , Vinh  
 b. Một số giai cấp và tầng lớp mới xuất hiện : 
 - Tư sản . 
 - Tiểu tư sản thành thị . 
 - Công nhân . 
Cùng với sự phát triển của đô thị , các giai cấp , tầng lớp mới nào đã xuất hiện ? 
Giai cấp , tầng lớp mới xuất hiện 
Tư 
sản 
Công nhân 
Tiểu tư sản thành thị 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
Các vùng nông thôn : 
 a. Giai cấp Địa chủ phong kiến 
 b. Giai cấp Nông dân : 
2. Đô thị phát triển , sự xuất hiện các giai cấp , tầng lớp mới : 
 a. Đô thị phát triển 
 b. Một số giai cấp và tầng lớp mới xuất hiện : 
 - Tư sản . 
 - Tiểu tư sản thành thị . 
 - Công nhân . 
Th¶o luËn nhãm: nªu ®Ỉc ®iĨm(thµnh phÇn, nghỊ nghiƯp, ®êi sèng)vµ thµi ®é chÝnh trÞ cđa c¸c tÇng líp, giai cÊp? 
Ảnh : Cơng nhân Việt Nam trong thời kì Pháp thuộc 
TÇng líp 
§Ỉc ®iĨm(thµnh phÇn, nghỊ nghiƯp, ®êi sèng) 
Th¸i ®é chÝnh trÞ 
T­ s¶n 
Thµnh phÇn: Hä lµ c¸c nhµ thÇu kho¸n, ®¹i lÝ, chđ x­ëng, chđ c¸c h·ng bu«n... 
 NghỊ nghiƯp: Kinh doanh, bu«n b¸n. 
 §êi sèng: BÞ thùc d©n Ph¸p chỊn Ðp, thÕ lùc kinh tÕ, chÝnh trÞ yÕu ít. 
S½n sµng tho¶ hiƯp víi TDP. 
 Mét bé phËn nhá cã ý thøc d©n téc. 
 Muèn cã nh÷ng thay ®ỉi ®Ĩ lµm ¨n ch­a d¸m bµy tá th¸i ®é hay tham gia c¸ch m¹ng. 
TiĨu t­ s¶n 
TT 
Thµnh phÇn: Hä lµ c¸c chđ x­ëng nhá, c¬ së bu«n b¸n nhá, nh÷ng viªn chøc cÊp thÊp nh­: nhµ gi¸o, b¸c sÜ th­ kÝ, häc sinh, sinh viªn... 
 NghỊ nghiƯp: Lµm c«ng ¨n l­¬ng, bu«n b¸n nhá.. 
§êi sèng: BÊp bªnh 
Cã ý thøc d©n téc. 
 S½n sµng tham gia vµo c¸c cuéc vËn ®éng c¸ch m¹ng tõ ®Çu thÕ kØ XX 
C«ng nh©n 
Thµnh phÇn: PhÇn lín xuÊt th©n tõ n«ng d©n. 
 NghỊ nghiƯp: Lµm c«ng ¨n l­¬ng. 
 §êi sèng: Cùc khỉ 
- Kiªn quyÕt chèng ®Õ quèc, phong kiÕn giµnh ®éc lËp d©n téc. 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
1. Các vùng nông thôn : 
 a. Giai cấp Địa chủ phong kiến 
 b. Giai cấp Nông dân : 
2. Đô thị phát triển , sự xuất hiện các giai cấp , tầng lớp mới : 
 a. Đô thị phát triển 
 b. Một số giai cấp và tầng lớp mới xuất hiện : 
 - Tư sản . 
 - Tiểu tư sản thành thị . 
 - Công nhân . 
3. Xu hướng mới trong cuộc vận động giải phóng dân tộc : 
 - Đầu thế kỉ XX tư tưởng dân chủ tư sản ở Châu Âu được truyền bá vào Việt Nam. 
 - Xu hướng mới : Các trí thức Nho học tiến bộ Việt Nam đã vận động cứu nước theo con đường dân chủ tư sản . 
Nh÷ng c¬ së nào làm xuÊt hiƯn xu h­íng c¸ch m¹ng míi ? 
- ChÝnh s¸ch khai th¸c thuéc ® Þa lµm cho kinh tÕ , x· héi ViƯt Nam ph©n ho¸, biÕn ® ỉi s©u s¾c. 
- Luång t­ t­ëng d©n chđ t­ s¶n ë Ch©u ¢u truyỊn b¸ vµo n­íc ta . 
- NhËt B¶n ®i theo con ®­ êng t­ b¶n chđ nghÜa trë nªn giµu m¹nh kÝch thÝch nhiỊu nh µ yªu n­íc lĩc bÊy giê muèn noi theo con ®­ êng cøu n­íc cđa NhËt B¶n . 
=> Xu h­íng c¸ch m¹ng míi : c¸ch m¹ng d©n chđ t­ s¶n . 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
1 . Các vùng nông thôn : 
 a. Giai cấp Địa chủ phong kiến 
 - Ngày càng đông đa phần đầu hàng , làm tay sai cho Thực Dân Pháp . 
 - Một số địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước . 
 b. Giai cấp Nông dân : 
 - Bị mất ruộng đất bần cùng hoá sống cơ cực , không lối thoát . 
 - Một bộ phận nhỏ trở thành tá điền . 
 - Một bộ phận phải “ tha phương cầu thực ” 
 - Số ít thành công nhân . 
 - Họ căm ghét thực dân Pháp và Phong Kiến , có ý thức dân tộc sâu sắc , sẵn sàng đứng lên đấu tranh giành lấy tự do, no ấm . 
2. Đô thị phát triển , sự xuất hiện các giai cấp , tầng lớp mới : 
 a. Đô thị phát triển 
 - Cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX nhiều đô thị mới xuất hiện và phát triển nhanh : Hà Nội , Hải Phòng , Sài Gòn - Chợ Lớn , Nam Định , Vinh  
 b. Một số giai cấp và tầng lớp mới xuất hiện : 
 - Tư sản . 
 - Tiểu tư sản thành thị . 
 - Công nhân . 
3. Xu hướng mới trong cuộc vận động giải phóng dân tộc : 
 - Đầu thế kỉ XX tư tưởng dân chủ tư sản ở Châu Âu được truyền bá vào Việt Nam. 
 - Xu hướng mới : Các trí thức Nho học tiến bộ Việt Nam đã vận động cứu nước theo con đường dân chủ tư sản . 
Ở nông thôn các giai cấp cũ bị phân hóa 
Địa chủ 
phong kiến 
Tay sai của đế quốc 
 Một bộ phận nhỏ cĩ tinh thần yêu nước 
Nơng dân 
- Sẵn sàng tham gia đấu tranh cách mạng 
Đô thị phát triển : 
- Nhiều đô thị mới xuất hiện và phát triển nhanh  
Các giai cấp , tầng lớp mới ra đời : 
Tư sản 
Thoả hiệp với đế quốc . 
 Một bộ phận nhỏ cĩ tinh thần dân tộc 
Tiểu tư sản 
- Tích cực tham gia chống phong kiến , đế quốc . 
Cơng nhân 
- Kiên quyết chống đế quốc , phong kiến . 
Xu hướng mới trong vận động giải phóng dân tộc 
Vận động cứu nước theo con đường dân chủ tư sản . 
CỦNG CỐ: NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
DẶN DỊ 
- Về nhà học bài cũ theo câu hỏi SGK.Làm bài tập 3, 4 trang 143. 
- Chuẩn bị bài 30: PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN NĂM 1918 
+ Tìm hiểu tiểu sử của Phan Bội Châu , Phan Châu Trinh, Lương Văn Can. 
+ Các hoạt động của phong trào Đông Du , Đông Kinh Nghĩa Thục , cuộc vận động Duy Tân và chống thuế ở Trung Kì . 
+ Sưu tầm các tư liệu về Nguyễn Tất Thành .