Bài giảng Lịch sử 8 - Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX - Lê Thị Huệ
I.Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913)
- Yên Thế ở phía Tây tỉnh Bắc Giang, địa hình hiểm trở.
- Đa số là dân ngụ cư, hai lần bị mất đất nên rất câm thù thực dân Pháp
* Nguyên nhân: Pháp đem quân bình định Yên Thế.
- Lãnh đạo: Hoàng Hoa Thám (g/c nông dân)
Diễn biến: 30 năm, gồm 3 giai đoạn
1884 – 1892: Nghĩa quân hoạt động riêng rẽ, chưa có sự
chỉ huy thống nhất.
1893 – 1908: nghĩa quân vừa chiến đấu vừa xây dựng cơ sở, hai lần giảng hòa với Pháp.
1909 – 1913: Pháp tập trung tấn công, càn quét, nghĩa quân
hao mòn dần, 10/2/1913, Đề Thám bị sát hại, phong trào tan rã.
Giáo viên: Lê Thị Huê CHÀO MỪNG CÁC EM HỌC SINH KiỂM TRA BÀI CŨ Trình bày cuộc khởi nghĩa Hương Khê . Gợi ý: Cuộc khởi nghĩa do Phan Đình Phùng lãnh đạo.Chia làm hai giai đoạn : - Giai đoạn 1: (1885-1888) xây dựng căn cứ và chuẩn bị lực lượng rèn đúcvũ khí - Giai đoạn 2: (1888-1895) chiến đấu bằng nhiều hình thức phong phú , công đồn , chặn đường tiếp tế , dùng hầm chông , cạm bẫy để tiêu diệt địch , đã đẩy lui nhiều cuộc càn quét của địch . 28/12/1895, Phan Đình Phùng hy sinh , nghĩa quân dần tan rã . KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX BÀI 27 - TIẾT 42 Nội dung trọng tâm - Diễn biến cuộc khởi nghĩa Yên Thế và ý nghĩa của nó Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi . I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913) S.§µ S.§uèng S.Lôc Nam S.Th¬ng S.CÇu S.Hång S.L« S.Hång S.Th¸I B×nh B I Ó n § « n g H¶I Phßng Trung Quèc L¹ng S¬n Th¸I Nguyªn B¾c Ninh VÜnh Yªn Yªn ThÕ Nói Cai Kinh Nói Tam §¶o Em biết gì về địa hình và dân cư ở Yên Thế ? SƠN TÂY PHÚC YÊN - Yên Thế ở phía Tây tỉnh Bắc Giang , địa hình hiểm trở . - Đa số là dân ngụ cư , hai lần bị mất đất nên rất căm thù thực dân Pháp BÀI 27 - TIẾT 42 KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX Nêu nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa ? KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁPCỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX TIẾT 43 I.Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913) - Nguyên nhân : Pháp đem quân bình định Yên Thế . - Yên Thế ở phía Tây tỉnh Bắc Giang , địa hình hiểm trở . - Đa số là dân ngụ cư , hai lần bị mất đất nên rất câm thù thực dân Pháp Lãnh đạo chính của cuộc khởi nghĩa là ai ? Ông có đặc điểm gì khác với các lãnh đạo trong phong trào Cần vương ? Lãnh đạo : Đề Thám ( Hoàng Hoa Thám ) Giai cấp nông dân §Ò Th¸m ( tøc Hoµng Hoa Th¸m ) Cuộc khởi nghĩa Yên Thế chia làm mấy giai đoạn ? Nêu hoạt động của từng giai đoạn ? S.§µ S.§uèng S.Lôc Nam S.Th¬ng S.CÇu S.Hång S.L« S.Hång S.Th¸I B×nh B I Ó n § « n g Hµ Néi Tuyªn Quang Nh · Nam Bè H¹ S¬n T©y H¶I Phßng Trung Quèc L¹ng S¬n Th¸I Nguyªn Phån X¬ng B¾c Giang B¾c Ninh VÜnh Yªn Hå Chuèi Nói Cai Kinh Nói Tam §¶o Cao Thîng 1884-1895 PHÚC YÊN S.§µ S.§uèng S.Lôc Nam S.Th¬ng S.CÇu S.Hång S.L« S.Hång S.Th¸I B×nh B I Ó n § « n g Hµ Néi Tuyªn Quang Nh · Nam Bè H¹ S¬n T©y H¶I Phßng Trung Quèc L¹ng S¬n Th¸I Nguyªn Phån X¬ng B¾c Giang B¾c Ninh VÜnh Yªn Hå Chuèi Nói Cai Kinh Nói Tam §¶o Cao Thîng 1893-1908 PHÚC YÊN “ NghÜa qu©n Yªn ThÕ tÊt c¶ ® Òu can ®¶m, thiÖn chiÕn , tuyÖt ® èi phôc tïng ngêi chØ huy , xuÊt s¾c trong c¸ch ®¸ nh phôc kÝch vµ ®¸ nh trong rõng , hiÓu biÕt mét c¸ch k× l¹ mäi thuËn lîi cña ® Þa h×nh ®Ó vËn dông trong chiÕn ® Êu ”. ( NhËn xÐt cña viªn sÜ quan Ph¸p Ga-li-ª-ni trong cuèn “ Ba binh ® oµn ë B¾c K×”.) S.§µ S.§uèng S.Lôc Nam S.Th¬ng S.CÇu S.Hång S.L« S.Hång S.Th¸I B×nh B I Ó n § « n g Hµ Néi Tuyªn Quang §¸p CÇu Nh · Nam Cao Thîng Bè H¹ S¬n T©y H¶I Phßng Trung Quèc L¹ng S¬n Th¸I Nguyªn Phån X¬ng B¾c Giang B¾c Ninh VÜnh Yªn Hå Chuèi Nói Cai Kinh Nói Tam §¶o PHÚC YÊN 1909-1913 KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁPCỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX TIẾT 43 I.Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913) - Yên Thế ở phía Tây tỉnh Bắc Giang , địa hình hiểm trở . - Đa số là dân ngụ cư , hai lần bị mất đất nên rất câm thù thực dân Pháp * Nguyên nhân : Pháp đem quân bình định Yên Thế . - Lãnh đạo : Hoàng Hoa Thám ( g/c nông dân ) * Diễn biến : 30 năm , gồm 3 giai đoạn - 1884 – 1892: Nghĩa quân hoạt động riêng rẽ , chưa có sự chỉ huy thống nhất . - 1893 – 1908: nghĩa quân vừa chiến đấu vừa xây dựng cơ sở , hai lần giảng hòa với Pháp . - 1909 – 1913: Pháp tập trung tấn công , càn quét , nghĩa quân hao mòn dần , 10/2/1913, Đề Thám bị sát hại , phong trào tan rã . “ Ngêi anh hïng d©n téc Êy cïng mét sè Ýt nghÜa qu©n cña « ng ®· chiÕm lÜnh c¶ mét tØnh nhá vµ ®¬ ng ® Çu víi thùc d©n Ph¸p trong nhiÒu n¨m .” (“ Hå ChÝ Minh toµn tËp ”, tËp I trang 412) Tại sao cuộc khởi nghĩa Yên Thế tồn tại gần 30 năm? Phong trào phần nào đã kết hợp được yêu cầu độc lập dân tộc với nguyện vọng dân chủ, bước đầu giải quyết vấn đề ruộng đất cho nông dân. Vì sao khởi nghĩa Yên Thế bị thất bại? Ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa? * Nguyên nhân thất bại - § Þa bµn ho¹t ® éng cßn h¹n hÑp trong mét ph¹m vi nhÊt ® Þnh . - Lùc lîng gi÷a ta vµ ® Þch cßn qu ¸ chªnh lÖch . - Cha cã sù l·nh ®¹o cña giai cÊp tiªn tiÕn , bÕ t¾c vÒ ® êng lèi . * Ý nghĩa lịch sử: - ThÓ hiÖn tÝnh chÊt d©n téc , yªu níc s©u s¾c. - Tiªu biÓu cho tinh thÇn quËt khëi cña n«ng d©n . - Cã t¸c dông lµm chËm qu ¸ tr×nh x©m lîc , b×nh ® Þnh vïng trung du vµ miÒn nói phÝa B¾c cña thùc d©n Ph¸p . KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁPCỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX TIẾT 43 I.Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913) II/ Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi : Nªu tªn mét sè cuéc khëi nghÜa chèng Ph¸p cña ® ång bµo miÒn nói cuèi thÕ kØ XIX? - Ở Nam Kì: người Thượng, Khơ-me, Xtiêng. - Ở miền Trung có Hà Văn Mao, Cầm Bá Thước cầm đầu. - Ở Tây Nguyên có Nơ-trang Gư, Ama Con, Ama Giơ-hao - Ở Tây Bắc có Nguyễn Quang Bích, Nguyễn Văn Giáp. - Ở Sơn La có Đèo Chính Lục, Đặng Phúc Thành. - Ở Hà Giang có Hà Quốc Thượng đứng đầu. - Vùng Đông Bắc Bắc Kì có nghĩa quân của Lưu Kì. Em cã nhËn xÐt g× vÒ phong trµo kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p cña ®ång bµo miÒn nói cuèi thÕ kØ XIX? Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi phát triển mạnh mẽ, bền bỉ và kéo dài, đã trực tiếp góp phần làm chậm quá trình xâm lược và bình định của thực dân Pháp. Bµi tËp cñng cè 1. § iÒn néi dung thÝch hîp t¬ng øng víi b¶ng sau ®Ó thÊy sù kh¸c nhau gi÷a khëi nghÜa Yªn ThÕ víi phong trµo CÇn V¬ng ? Néi dung Phong trµo cÇn V¬ng Khëi nghÜa Yªn ThÕ Môc ® Ých Ngêi l·nh ®¹o Lùc lîng Thêi gian Nh÷ng néi dung kh¸c Thảo luận nhóm 1. § iÒn néi dung thÝch hîp t¬ng øng víi b¶ng sau ®Ó thÊy sù kh¸c nhau gi÷a khëi nghÜa Yªn ThÕ víi phong trµo CÇn V¬ng ? Néi dung Phong trµo cÇn V¬ng Khëi nghÜa Yªn ThÕ Môc ® Ých Phß vua cøu níc . B¶o vÖ m¶nh ® Êt Yªn ThÕ . Ngêi l·nh ®¹o SÜ phu , v¨n th©n yªu níc . N«ng d©n xuÊt s¾c. Lùc lîng C¸c tÇng líp nh©n d©n N«ng d©n . Thêi gian KÐo dµi h¬n mêi n¨m (1883 – 1895) KÐo dµi gÇn 30 n¨m (1884 – 1913) Nh÷ng néi dung kh¸c Cã thêi gian hoµ ho·n , h×nh thøc ® Êu tranh phong phó h¬n Bµi tËp cñng cè 2. LËp niªn biÓu vÒ c¸c cuéc khëi nghÜa lín trong phong trµo kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p nh÷ng n¨m cuèi thÕ kØ XIX: Cuéc khëi nghÜa Ngêi l·nh ®¹o § Þa bµn ho¹t ® éng Thêi gian Bµi tËp cñng cè 2. LËp niªn biÓu vÒ c¸c cuéc khëi nghÜa lín trong phong trµo kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p nh÷ng n¨m cuèi thÕ kØ XIX: Cuéc khëi nghÜa Ngêi l·nh ®¹o § Þa bµn ho¹t ® éng Thêi gian Khëi nghÜa Ba §× nh Ph¹m Bµnh , § inh C«ng Tr¸ng Nga S¬n ( Thanh Ho¸) 1886 - 1887 Khëi nghÜa B·I SËy NguyÔn ThiÖn ThuËt B·I SËy ( Hng Yªn ) 1883 – 1892 Khëi nghÜa H¬ng Kh ª Phan §× nh Phïng , Cao Th¾ng Gåm 4 tØnh : Thanh Ho¸, NghÖ An, Hµ TÜnh , Qu¶ng B×nh 1884 - 1913 Khëi nghÜa Yªn ThÕ Thñ lÜnh n«ng d©n xuÊt s¾c (§Ò N¾m, §Ò Th¸m ) Yªn ThÕ (B¾c Giang vµ c¸c tØnh l©n cËn ) 1884 - 1913 Dặn dò - Häc bµi : N¾m hoµn c¶nh , diÔn biÕn , nguyªn nh©n thÊt b¹i, ý nghÜa lÞch sö cña phong trµo . - Tr ¶ lêi c©u hái : NhËn xÐt chung vÒ phong trµo kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p cuèi thÕ kØ XIX ? - ChuÈn bÞ bµi tập lịch sử : Lập bảng về các sự kiện của cuộc kháng chiến chống Pháp từ 1858-1895 .
File đính kèm:
- bai_giang_lich_su_8_khoi_nghia_yen_the_va_phong_trao_chong_p.ppt