Bài giảng Lịch sử địa phương Lớp 8 - Thăng Long. Hà Nội từ 1802 đến 1884

NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vÒ dù giê th¨m líp 8A 
Giáo viên thực hiện : Lê Quang Thắng 
NĂM HỌC :2 014 -2015 
THĂNG LONG - HÀ NỘI TỪ 1802 ĐẾN 1884 
Kiểm tra bài cũ 
Trình bày những đề nghị cải cách duy tân ở Việt Nam cuối thế kỉ XIX? Kết cục của những đề nghị cải cách trên ? 
- Dân giàu , nước mạnh . 
- Đương đầu với ke ̉ thu ̀. 
- Trần Đình Túc . 
- Nguyễn Lô ̣ Trạch . 
- Nguyễn Huy Tê ́. 
- Nguyễn Trường Tô ̣. 
- Đinh Văn Điền . 
1. Mục đích : 
2. Những nha ̀ cải cách tiêu biểu : 
Đáp án : 
3. Nội dung: 
Đổi mới vê ̀ kinh tê ́, xa ̃ hội , tài chính , ngoại giao , giáo dục  
4. Kết cục : 
Những cải cách trên đều không thực hiện được . Vì : 
 Các đê ̀ nghi ̣ cải cách trên còn nhiều hạn chê ́. 
- Triều đình phong kiến nhà Nguyễn bảo thủ , lạc hậu . 
Tiết 44 – Lịch sử địa phương 
Bài 1 - Hà Nội từ năm 1802 đến năm 1884. 
NỘI DUNG CƠ BẢN 
 Hà Nội thời Nguyễn . 
 Buổi đầu chống thực dân Pháp xâm lược (1864 – 1884) 
Thành Thăng Long thời Nguyễn hình vuông , chu vi khoảng 5 km. Phía Bắc là phố Phan Đình Phùng ngày nay, phía nam là phố Trần Phú , phía đông khoảng đường Lý Nam Đế , Phùng Hưng , phía tây khoảng đường Hùng Vương , phố Ông Ích Khiêm . Tường thành cao khoảng 4m, dày khoảng 16 m, phía dưới xây bằng đá xanh , đá ong , phía trên xây bằng gạch hộp . Thành mở 5 cửa : Bắc , Đông , Tây , Đông – Nam và Tây – Nam. Các cửa này xây năm 1805. Bên trong thành , chính giữa Hoàng cung có điện Kính Thiên chỉ mở cửa khi vua ngự giá Bắc tuần hoặc tiếp sứ thần phương Bắc . Phía trước điện Kính Thiên có Đoan Môn . 
Tên gọi Hà Nội chính thức xuất hiện từ bao giờ ? 
Năm 1831, Minh Mạng lập tỉnh Hà Nội . 
 LƯỢC ĐỒ: THÀNH HÀ NỘI THỜI NGUYỄN 
THỌ XƯƠNG 
VĨNH THUẬN 
Sông Nhị Hà 
Sông Kim Ngưu 
Sông Tô Lịch 
T hành H à N ội khi đó giới hạn bởi ba con sông: sông Hồng ở phía Đông, sông Tô phía Bắc và sông Kim Ngưu phía Nam. 
Khu hoàng thành được xây dựng gần hồ Tây với cung điện hoàng gia cùng các công trình chính trị. 
Tiết 44 – Lịch sử địa phương : Bài 1 - Hà Nội từ năm 1802 đến năm 1884. 
1. Hà Nội thời Nguyễn 
a. Thăng Long được đổi tên thành Hà Nội . 
Hà Nội thời Nguyễn có những thay đổi gì về hành chính – chính trị ? 
Tiết 44 – Lịch sử địa phương : Bài 1 - Hà Nội từ năm 1802 đến năm 1884. 
1. Hà Nội thời Nguyễn 
a. Thăng Long được đổi tên thành Hà Nội . 
Năm 1931 đổi tên thành Hà Nội . 
Tiết 44 – Lịch sử địa phương : Bài 1 - Hà Nội từ năm 1802 đến năm 1884. 
1. Hà Nội thời Nguyễn 
a. Thăng Long được đổi tên thành Hà Nội . 
Năm 1831 đổi tên thành Hà Nội . 
Hà Nội không còn là trung tâm chính trị . 
b. Hà Nội vẫn là trung tâm kinh tế . 
Hà Nội thời Nguyễn có những xu hướng phát triển kinh tế nào ? 
Có hai xu hướng : 
+ Nông thôn hóa . 
+ Đô thị hóa . 
Làng cổ Hà Nội 
Một góc thành Hà Nội 
Ngoại thành Hà Nội 
Tiết 44 – Lịch sử địa phương : Bài 1 - Hà Nội từ năm 1802 đến năm 1884. 
1. Hà Nội thời Nguyễn 
a. Thăng Long được đổi tên thành Hà Nội . 
b. Hà Nội vẫn là trung tâm kinh tế . 
Em biết những công trình văn hóa nào của Hà Nội thời Nguyễn ? Trình bày về một trong số những công trình đó ? 
c. Văn hóa . 
* Công trình văn hóa : 
Đền Ngọc Sơn . 
 Tháp Bút . 
 Đài nghiên  
Tiết 44 – Lịch sử địa phương : Bài 1 - Hà Nội từ năm 1802 đến năm 1884. 
1. Hà Nội thời Nguyễn 
a. Thăng Long được đổi tên thành Hà Nội . 
b. Hà Nội vẫn là trung tâm kinh tế . 
Em biết những danh nhân văn hóa nào của Hà Nội thời Nguyễn ? Trình bày về một trong số những danh nhân đó ? 
c. Văn hóa . 
* Công trình văn hóa : 
* Danh nhân văn hóa : 
 Cao Bá Quát . 
 Nguyễn Văn Siêu . 
 Bà Huyện Thanh Quan  
Cầu Thê Húc - Đền Ngọc Sơn 
( Ngày nay) 
 Cầu Thê Húc - Đền Ngọc Sơn 
( Thời Nguyễn ) 
c. Văn hoá : 
Tháp Hoà Phong - Hồ Hoàn Kiếm 
Nhận xét của một người nước ngoài : 
“ Mặc dù không còn là nơi vua chúa ở nữa , tôi cho rằng đó vẫn là một thành phố đứng đầu vương quốc về nghệ thuật , công nghiệp , thương nghiệp , về sự giàu có , số dân đông đúc , về sự lịch duyệt và học vấn . Phải nói rằng , trong khắp vương quốc , không có ngành công nghiệp nào khác ngoài Kẻ Chợ và tất cả Bắc kì , Nam kì không nơi nào vượt qua được nơi này . Chính ở đó đã tụ tập từ các nơi về những văn nhân , thợ giỏi , nhà buôn lớn , chính ở đó đã sản xuất ra các mặt hàng thiết yếu và những đồ mĩ nghệ xa hoa . Tóm lại , đó chính là trái tim đất nước .” 
Tiết 44 – Lịch sử địa phương : Bài 1 - Hà Nội từ năm 1802 đến năm 1884. 
2. Buổi đầu chống thực dân Pháp xâm lược (1864 - 1884) 
a. Hà Nội những năm 1864 – 1874. 
Pháp thực hiện âm mưu ấy như thế nào ? Tóm tắt cuộc đánh chiếm Hà Nội của thực dân Pháp năm 1873? 
Pháp đánh chiếm Hà Nội lần thứ nhất . 
1. Hà Nội thời Nguyễn 
Nguyễn Tri Phương và nhân dân kháng chiến bảo vệ thành . 
Chiến thắng Cầu Giấy lần thứ nhất => Pháp rút khỏi thành . 
Phố cổ Hà Nội 
Phố Hà Nội ( xưa ) 
Ô quan chưởng 
( cửa ô Thanh Hà ) 
Tiết 44 – Lịch sử địa phương : Bài 1 - Hà Nội từ năm 1802 đến năm 1884. 
2. Buổi đầu chống thực dân Pháp xâm lược (1864 - 1884) 
a. Hà Nội những năm 1864 – 1874. 
Vì sao Pháp chiếm Hà Nội lần thứ hai ? Tóm tắt cuộc đánh chiếm Hà Nội của thực dân Pháp năm 1882? 
Pháp đánh chiếm Hà Nội lần thứ hai . 
1. Hà Nội thời Nguyễn 
Hoàng Diệu và nhân dân kháng chiến bảo vệ thành . 
Chiến thắng Cầu Giấy lần thứ hai => Pháp rút khỏi thành . 
b. Hà Nội những năm 1875 – 1884. 
Quân Pháp đánh thành Hà Nội 
CẦU GIẤY 
CẦU GIẤY NĂM 1882 
Gác – ni – ê và Ri - vi - e bị giết . 
Hà Nội từ năm 1802 đến năm 1884 
a. Thăng Long được đổi thành Hà Nội 
b. Hà Nội vẫn là trung tâm kinh tế 
a. Hà Nội những năm 1864 - 1874 
b. Hà Nội những năm 1875 – 1884. 
c. Văn hóa 
1. Hà Nội thời Nguyễn 
2. Bước đầu chống thực dân Pháp xâm lược (1864 – 1884) 
TRÒ CHƠI Ô CHỮ: 
ÔNG LÀ AI? 
N 
Ư 
Ở 
G 
Ô 
T 
N 
Q 
R 
U 
A 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
R 
T 
À 
N 
H 
I 
G 
T 
Y 
Đ 
Ủ 
H 
N 
T 
Ồ 
H 
À 
O 
D 
G 
N 
Ệ 
U 
I 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Y 
C 
Ấ 
I 
U 
G 
Ầ 
N 
N 
Ơ 
S 
Ọ 
C 
G 
N 
U 
G 
N 
Ể 
Y 
 
M 
L 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
Đây là nơi triều đình nhường cho Pháp làm nhượng địa trước khi Pháp đánh Hà Nội lần thứ hai ? (7 chữ cái ) 
Đây là tên người trấn giữ thành Hà Nội trong cuộc đánh chiếm lần thứ hai của Pháp ? (9 chữ cái ) 
Đây là nơi Ri – vi – e tử trận ? (7 chữ cái ) 
Đây là con trai tổng đốc Nguyễn Tri Phương , đã hi sinh để bảo vệ thành Hà Nội ? (9 chữ cái ) 
Cụm kiến trúc văn hoá gắn liền với Hồ Gươm ? (7 chữ cái ) 
Đây là phố đặt trường thi Hương thời Nguyễn ? (8 chữ cái ) 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Công trình văn hoá được coi là biểu tượng của của Hà Nội , được xây dựng trong Văn Miếu – Quốc Tử Giám ? (10 chữ cái ) 
Ă 
H 
Ê 
U 
N 
V 
Á 
C 
K 
C 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Tên một cửa ô trước được gọi tên là Ô Thanh Hà ( Đông Hà ) (11 chữ cái ) 
H 
T 
Ầ 
N 
Ê 
U 
S 
I 
TRß CH¥I: Më TRANH 
1 
5 
3 
4 
9 
8 
7 
6 
2 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Đây là nơi triều đình nhường cho Pháp làm nhượng địa trước khi Pháp đánh Hà Nội lần 2? 
Người trấn giữ thành Hà Nội trong cuộc đánh chiếm lần thứ hai của Pháp ? 
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ 
 HỌC BÀI. 
 SƯU TẦM THÊM TƯ LIỆU VỀ HÀ NỘI 1885 - 1918. 
 TIẾT SAU KIỂM TRA 1 TIẾT 
Xin cám ơn các thầy cô giáo đa ̃ vê ̀ dư ̣ tiết học .