Bài giảng Lịch sử Khối 7 - Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên Thế kỉ XIII (Chuẩn kiến thức)

NEXT 
Nhiệt liệt 
chào mừng các thầy cô giáo và các em đến với bài học hôm nay 
	KIỂM TRA BÀI CŨ: 
1. Quân đội nhà Trần được tổ chức như thế nào ? 
 Có 2 bộ phận : Cấm quân và quân ở các lộ 
2. Việc xây dựng quân đội nhà Trần có điểm gì giống và khác với thời Lý ? 
- Tuyển dụng theo chính sách : ngụ binh ư nông 
- Theo chủ trương : quân cốt tinh nhuệ không cốt đông 
 Giống nhau : 
 Khác nhau : 
+ Quân đội có hai bộ phận 
+ Chính sách : Ngụ binh ư nông 
+ Cấm quân tuyển chọn những người khoẻ mạnh ở quê hương họ Trần 
+ Chủ trương : Cốt tinh nhuệ không cốt đông 
	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	( THẾ KỈ XIII) 
Tiết 24 
	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
Sự bành trướng của đế quốc Mông Cổ 
Quân Mông Cổ với lực lượng mạnh và hiếu chiến đã tiến hành xâm lược và thống trị nhiều nước ở châu Á, châu Âu . Câu thơ “ không có một dòng suối , một con sông nào không tràn đầy nước mắt chúng ta , không còn một ngọn núi , một cánh đồng nào không bị quân Mông Cổ giày xéo ” nhà thơ Ác mê ni (1210- 1290) 
Diện tích : 35 triệu km 2 ( 1,5 triệu km 2) 
Dân số : gần 50% dân số thế giới 
Chân dung 
Thiết Mộc Chân 
( Thành Cát Tư Hãn ) 
người thi ết lập 
đế ch ế 
Mông Cổ 
H. 29 Hình vẽ quân Mông cổ 
Em có nhận xét gì khi 
xem bức hình bên 
Đây là hình vẽ quân Mông Cổ giao chiến với quân 
Ả rập và sự thắng lợi của họ . 
Đây là những chiến binh hết sức thiện chiến d ũ ng mãnh như những con chim Điêu – Biểu tượng của người Khiết đan 
- Mông cổ 
“- Quân Mông Cổ lớn lên trên yên ngựa , tự luyện tập chiến đấu , từ mùa xuân đến mùa đông , ngày ngày săn bắn , đó là cách sống của họ 
 - Về đánh trận , họ lợi ở dã chiến , không thấy lợi thì không tiến quân 
Trăm quân kị quay vòng , có thể bọc được vạn người . Nghìn quân kị tản ra có thể dài tới trăm dặm , kẻ địch chia ra thì họ chia ra , kẻ địch hợp lại thì họ hợp lại nên kị đội là thế mạnh của họ 
 Đội quân lúc ẩn lúc hiện , đến thì như trời rơi xuống , đi thì nhanh như chớp giật . Họ mà thắng thì đuổi theo địch chém giết không để trốn thoát , họ mà thua thì chạy rất nhanh , đuổi theo không kịp ” theo lời sử học nhà Tống 
 Qu ân Mông Cổ xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì ? 
Trung Quèc 
Liªn Bang Nga 
Ch©u ¢u 
M«ng Cæ 
Ñaïi Vieät 
	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	( THẾ KỈ XIII) 
Ti ết 24 
	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
	 Cu ối n ăm 1257 để xâm lược toàn bộ Trung Quốc , quân Mông Cổ tiến hành xâm lược Đại Việt , rồi từ Đại Việt tấn công nhà Tống từ phía nam . 
Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ 
 a. Nhà Trần chuẩn bị 
	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	( THẾ KỈ XIII ) 
 Ti ết 24 
	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
	 Vua Trần ban lệnh sắm sửa vũ khí , quân đội ngày đêm luyện tập sẵn sàng chiến đấu . Bố phòng các nơi hiểm yếu 
 b. Diễn biến 	 
- Địch : Đầu tháng 1-1258,3 vạn quân theo đường sông Thao tiến vào nước ta .- Ta: V ừa chặn đánh vừa rút lui để bảo toàn lực lượng .- Thực hiện kế sách vườn không nhà trống,làm cho địch gặp nhiều khó khăn .- Cuối tháng 1-1258 ta mở cuộc phản công lớn ở Đông Bộ Đầu . 
 C.Kết quả : - Quân Mông Cổ phải rút khỏi Thăng Long chạy về nước . 
	 THẢO LUẬN 
	 Nhóm 1,3 
Tại sao quân ta đánh bại quân Mông Cổ ? Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất ? 
	 Nhóm 2,4 
Em hãy nêu những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất ? 
	 Nhóm 1, 3 
Tại sao quân ta đánh bại quân Mông Cổ ? Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất ? 
* Quân ta đánh bại quân Mông Cổ v ì 
Vương triều Trần và nhân dân Đại Việt không hề run sợ , kiên quyết kháng chiến chống xâm lược 
- Đường lối kháng chiến đúng đắn , sáng tạo “ Chiến tranh nhân dân ”. Khai thác và đánh vào chỗ yếu của giặc , phát huy thế mạnh của ta 
* Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc 
 kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất 
- Khi giặc mạnh Ta không dốc toàn lực lượng đối phó mà , đánh lâu dài , chờ thời cơ 
 Khi giặc gặp khó khăn : Ta phản công . Đó là kế “ lấy yếu đánh mạnh , lấy ít đánh nhiều ” hay “ lấy đoản binh thắng trường trận ” 
	 Nhóm 2,4 
 Những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất 
 - Ba lần bắt giam sứ giả Mông Cổ 
 - Nhà Trần ban lệnh cho cả nước sắm sửa vũ khí 
 - Các đội dân binh thành lập , ngày đêm luyện tập võ nghệ , sẵn sàng đánh giặc 
 - Trần Thủ Độ trả lời vua Trần “ Đầu thần chưa rơi xuống đất xin bệ hạ đừng lo” 
Tóm tắt diễn biến 
Thông tin 
 Phía địch 
Phía ta 
Thời gian 
Từ đầu tháng 1 đến cuối tháng 1 – 1258 ( Mậu Ngọ ) 
Lực lượng 
3 vạn 
Toàn dân 
Chỉ huy 
Ngột Lương Hợp Thai 
Vua tôi nhà Trần 
Hướng tiến quân của giặc và rút lui của ta 
Vân Nam  S. Thao  Bạch Hạc  Bình Lệ Nguyên  Phủ Lỗ  Thăng Long 
Chặn đánh ở Bình Lệ Nguyên  Chặn đánh ở Phủ Lỗ  Rút khỏi Thăng Long  Thiên Mạc 
Hướng tiến quân của ta 
và rút chạy 
của giặc 
Thăng Long  Bình Lệ Nguyên  Bạch Hạc  S. Thao  Quy Hoá  
về nước 
Phản công ở Đông Bộ Đầu  Bình Lệ Nguyên  Bạch Hạc  Quy Hoá 
Phương pháp 
Đánh nhanh thắng nhanh 
Đánh lâu dài . Thực hiện kế vườn không nhà trống . 
Tránh chỗ mạnh , đánh chỗ yếu 
Kết quả 
Địch lúng túng , bị động , rút chạy 
Ta phản công truy kích , giành thắng lợi 
1.Vua Mông Cổ đã sai tên tướng nào chỉ huy 3 vạn quân xâm lược Đại Việt : 
 a. Thoát Hoan 
2. “ Đầu thần chưa rơi xuống đất,xin bệ hạ đừng lo” là câu nói của : 
a. Trần Quốc Tuấn 
b. Trần Quốc Toản 
 c. Trần Thủ Độ 
d. Trần Bình Trọng 
 b. Hốt Tất Liệt 
 c. Ô Mã Nhi 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
d. Ngột Lương Hợp Thai 
BÀI TẬP I. Em hãy chọn một chữ cái đúng nhất 
3. Hãy nêu các sự kiện lịch sử gắn với các địa danh trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ 
 Sông Thao : 
- Bình Lệ Nguyên : 
- Thiên Mạc : 
 - Thăng Long: 
 Đông Bộ Đầu : 
- Quy Hoá : 
Quân giặc tiến vào xâm lược nước ta 
Khi quân giặc đến đây thì bị chặn đánh 
Do thế giặc mạnh , vua Trần cho lùi quân để bảo toàn lực lượng 
Nhân dân thực hiện chủ trương “ vườn không nhà trống ” 
Quân đội nhà Trần mở cuộc phản công lớn 
Trên đường rút chạy về nước quân giặc bị chặn đánh 
 Dặn dò - Học bài cũ:Trình bày diễn biến cuộc kháng chiến lần thứ nhất bằng lược đồ .- Xem trước bài mới:Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên lần 2. 
Chúc các thầy cô mạnh khoẻ , hạnh phúc . 
Chúc các em chăm ngoan - học giỏi . 
GV: Tr­¬ng M¹nh Viªm 
ch©n thµnh c¶m ¬n 
c¸c thÇy , c« gi¸o vµ c¸c em 
Dân 
 ta 
phải 
biết 
 sử 
ta 
Cho 
tường 
gốc tích 
nước 
 nhà 
 Việt 
Nam 
Hồ Chí Minh