Bài giảng Lịch sử Khối 7 - Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên thế kỉ XIII - Vũ Xuân Tài

TRƯỜNG THCS HïNG TH¾NG 
LÞch sö 7 
 GV: VU XUAN TAI 
	 KIỂM TRA BÀI CŨ: 
1. Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng như thế nào ? Việc xây dựng quân đội thời nhà Trần có điểm gì giống và khác với thời Lý ? 
 Giống nhau : 
	 + Quân đội có hai bộ phận . 
	+ Chính sách : “ Ngụ binh ư nông ” 
 Khác nhau : 
	 + Cấm quân tuyển chọn những người khoẻ mạnh ở quê hương họ Trần 
	+ Chủ trương : “ Quân lính cốt tinh nhuệ , không cốt đông ” 
	 	 Bài 14( 4 tiết ) 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	 ( THẾ KỈ XIII) 	 
I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
II - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG 
 QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN ( 1285) 
III - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC NGUYÊN ( 1287-1288) 
IV- NGUYÊN NHÂN THẮNG LỢI VÀ Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA BA 	LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC 	MÔNG – NGUYÊN 
	 Bài 14 :BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	 ( THẾ KỈ XIII) 	 
I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
Tiết 23 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
MÔNG CỔ 
Bản đồ thế giới 
L­îc ® å Ch©u ¢u , Ch©u ¸, Ch©u Phi 
Cao nguyên Mông Cổ 
Nếp sinh hoạt người Mông Cổ 
Chân dung Thành Cát Tư Hãn ( Thiết Mộc Chân ) 
là người sáng lập ra q uốc gia phong ki ến Mông Cổ và đế quốc Mông Cổ 
H. 29 Hình vẽ quân Mông cổ 
“- Quân Mông Cổ lớn lên trên yên ngựa , tự luyện tập chiến đấu , từ mùa xuân đến mùa đông , ngày ngày săn bắn , đó là cách sống của họ 
 - Về đánh trận , họ lợi ở dã chiến , không thấy lợi thì không tiến quân 
Trăm quân kị quay vòng , có thể bọc được vạn người . Nghìn quân kị tản ra có thể dài tới trăm dặm , kẻ địch chia ra thì họ chia ra , kẻ địch hợp lại thì họ hợp lại nên kị đội là thế mạnh của họ 
 Đội quân lúc ẩn lúc hiện , đến thì như trời rơi xuống , đi thì nhanh như chớp giật . Họ mà thắng thì đuổi theo địch chém giết không để trốn thoát , họ mà thua thì chạy rất nhanh , đuổi theo không kịp ” theo lời sử học nhà Tống 
Em có suy nghĩ gì về quân đội Mông Cổ khi quan sát các hình ảnh và thông tin trên ? 
Lợi dụng sức mạnh vượt trội về quân sự đó của mình , quân Mông Cổ đã làm gì trong thế kỉ XIII? 
L­îc ® å Ch©u ¢u , Ch©u ¸, Ch©u Phi 
Sự bành trướng của đế quốc Mông Cổ 
Quân Mông Cổ với lực lượng mạnh và hiếu chiến đã tiến hành xâm lược và thống trị nhiều nước ở châu Á, châu Âu .Câu thơ “ không có một dòng suối , một con sông nào không tràn đầy nước mắt chúng ta , không còn một ngọn núi , một cánh đồng nào không bị quân Mông Cổ giày xéo ” nhà thơ Ác mê ni ( 1210- 1290) 
Diện tích : 35 triệu km 2 ( 1,5 triệu km 2) 
Dân số : gần 50% dân số thế giới 
	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	( THẾ KỈ XIII) 
	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
- Thiết lập ách đô hộ đối với Đại Việt . 
- Làm bàn đạp tấn công lên phía nam Trung Quốc tiêu diệt Nam Tống 
Quân Mông Cổ xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì ? 
Tiết 23 
Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ 
	 	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG 
	QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) 
	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
Đ øng tr­íc nguy c¬ qu©n M«ng cæ sang x©m l­îc . Vua t«i nh µ TrÇn ®· chuÈn bÞ nh ữ ng g ì ®Ó ® èi phã ? 
a. Nhà Trần chuẩn bị : 
Ban lệnh cả nước sắm sửa vũ khí . 
- Thành lập các đội dân binh ngày đêm luyện tập võ nghệ . 
b. Diễn biến : 
Tiết 23 
1/1258 ( 3 v¹n qu©n 
29/1/1258 
 ( Vĩnh Phúc ) 
Bạch Hạc 
Bình Lệ Nguyên 
Phù Lỗ 
( Đông Anh 
THĂNG LONG 
Đông Bộ Đầu 
THIÊN MẠC 
( Duy Tiên , Hà Nam) 
Quy Hoá ( ( Yên Bái , Lào Cai ) 
Tiết 23: Bài 14 BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM 	LƯỢC MÔNG- NGUYÊN ( THẾ KỈ XIII) 
	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258 ) 
 1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
 2. Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ 
	 a. Nhà Trần chuẩn bị 
	 b. Diễn biến 
Tháng ................ ,  quân Mông Cổ do chỉ huy tiến vào nước ta theo đường Bạch Hạc Bình Lệ Nguyên 
Vua Trần cho quân  để bảo toàn lực lượng . 
Nhân dân Thăng Long thực hiện chủ trương  
- Quân giặc lâm vào thế bị động về , lực lượng tiêu hao dần 
Nắm được thời cơ , quân đội nhà Trần mở cuộc phản công lớn ở. 
1- 1258 
3 vạn 
Ngột Lương Hợp Thai 
sông Thao 
Thăng Long 
rút lui 
Vườn không nhà trống 
lương thực 
Đông Bộ Đầu 
c. Kết quả : 
	 	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	( THẾ KỈ XIII ) 
	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ 
Quân Mông Cổ thua trận , rút khỏi Thăng Long 
- Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi vẻ vang . 
Cuộc phản công của quân dân nhà Trần đạt kết quả như thế nào ? 
TIẾT 23 
	 Thảo luận (3 phút ) 
	 Nhóm 1,2 
Tại sao trong vòng chưa đầy 1 tháng quân ta đánh bại quân Mông Cổ ? 	 Nhóm 3,4 
Em hãy nêu những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất ? 
	 Nhóm 1, 2 
Tại sao trong vòng chưa đầy 1 tháng quân ta đánh bại quân Mông Cổ ? 
Do lòng yêu nước , tinh thần đoàn kết chống giặc của quân dân ta . 
Có sự chuẩn bị chu đáo và thái độ kiên quyết chống giặc của quân và dân ta 
- Do có đường lối đánh giặc đúng đắn , sáng tạo , biết chớp lấy thời cơ . 
Khi giặc gặp khó khăn : ta mới phản công . Đó là kế ” lấy yếu đánh mạnh , lấy ít đánh nhiều ” 
- Khi giặc mạnh : ta không dốc toàn lực lượng đối phó mà nhử sâu chúng vào trận địa , đánh lâu dài 
* Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất 
	 Nhóm 3,4 
 Những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất 
 - Ba lần bắt giam sứ giả Mông Cổ 
 - Nhà Trần ban lệnh cho cả nước sắm sửa vũ khí 
 - Các đội dân binh thành lập , ngày đêm luyện tập võ nghệ , sẵn sàng đánh giặc 
 - Trần Thủ Độ trả lời vua Trần “ Đầu thần chưa rơi xuống đất xin bệ hạ đừng lo” 
1/1258 ( 3 v¹n qu©n 
29/1/1258 
 ( Vĩnh Phúc ) 
Bạch Hạc 
Bình Lệ Nguyên 
Phù Lỗ 
( Đông Anh 
THĂNG LONG 
Đông Bộ Đầu 
THIÊN MẠC 
( Duy Tiên , Hà Nam) 
Quy Hoá ( ( Yên Bái , Lào Cai ) 
1. Quân Mông Cổ xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì ? Hãy chọn các câu trả lời mà em cho là đúng . 
 a. Chiếm đóng , thống trị Đại Việt 
2. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất quân ta thắng lớn tại đâu ? 
a. Thăng Long 
b. Đông Bộ Đầu 
c. Quy Hóa 
d. Thiên Mạc 
 b. Làm bàn đạp tấn công các nước châu Âu 
 c. Làm bàn đạp tấn công Nam Tống 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
Tường thuật lại diễn biến cuộc kháng chiến chống quân xâm lược quân Mông Cổ (1258)? 
Chuẩn bị phần II: Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285) 
Sự chuẩn bị xâm lược Đại Việt của nhà Nguyên lần thứ hai có gì khác so với lần thứ nhất ? 
Tường thuật diễn biến , kết quả cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên lần 2 (1285). 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
	 	 Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC 	MÔNG- NGUYÊN ( THẾ KỈ XIII) 
I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤTCHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
TIẾT 23 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
- Thiết lập ách đô hộ đối với Đại Việt . 
- Làm bàn đạp tấn công lên phía nam Trung Quốc tiêu diệt Nam Tống 
Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ 
a. Nhà Trần chuẩn bị : 
Ban lệnh cả nước sắm sửa vũ khí . 
- Thành lập các đội dân binh ngày đêm luyện tập võ nghệ . 
b. Diễn biến : 
Tháng 1 -1258 ,  3 vạn quân Mông Cổ do Ngột Lương Hợp Thai chỉ huy tiến vào nước ta theo đường sông Thao Bạch Hạc Bình Lệ Nguyên Thăng Long 
- Vua Trần cho quân rút lui để bảo toàn lực lượng . 
Nhân dân Thăng Long thực hiện chủ trương vườn không nhà trống 
- Quân giặc lâm vào thế bị động về lương thực , lực lượng tiêu hao dần 
Nắm được thời cơ , quân đội nhà Trần mở cuộc phản công lớn ở Đông Bộ Đầu . 
c. Kết quả : 
Quân Mông Cổ thua trận , rút khỏi Thăng Long 
- Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi vẻ vang . 
CHÀO TẠM BIỆT 
GV:NGUYỄN THỤY HỒNG QUỲNH LIÊN