Bài giảng Lịch sử Khối 7 - Tiết 22, Bài 13: Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII (Bản đẹp)

CHÀO MỪNG THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ 
MÔN LỊCH SỬ LỚP 7 
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN 
(Thế kỉ XIII - XIV) 
BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
TIẾT 22: I. NHÀ TRẦN THÀNH LẬP 
NĂM HỌC: 2011 - 2012 
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN 
(Thế kỉ XIII - XIV) 
BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
TIẾT 22: I. NHÀ TRẦN THÀNH LẬP 
1. Nhà Lý sụp đổ 
? Em hãy cho biết tình hình nhà nước phong kiến ở thế kỉ XII? 
- Cuối TK XII, nhà Lý suy yếu, vua, quan nhà Lý ăn chơi sa đọa, không chăm lo đời sống nhân dân. 
? Vì sao triều đình phong kiến lại suy yếu ? 
Bấy giơ ̀ nhà vua vẫn cư ́ tiến hành mọi việc thô ̉ mộc không ngừng , nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp , cũng gia ̉ vơ ̀ làm ngơ đê ̉ bưng bít đi , chỉ ham thích của cải . Các bầy tôi ( quan lại ) đều bắt chước , tranh nhau bán quan buôn ngục , ngoài ra không còn nghi ̃ đến việc gì ”. 
( Khâm định Việt sư ̉ thông giám cương mục ) 
 Nguyên nhân : chính quyền không còn quan tâm đến đời sống nhân dân , quan lại ăn chơi sa đọa . 
→ Hạn hán, lụt lội xảy ra liên miên, đời sống nhân dân cực khổ, nhiều nơi nổi dậy đấu tranh. 
? Việc làm trên của vua quan nhà Lý đã dẫn đến những hậu quả gì ? 
? Trước tình hình đó nhà Lý đã làm gì? 
- Nhà Lý dựa vào thế lực của họ Trần để dẹp loạn. 
- Tháng 12 năm Ất Dậu ( đầu năm 1226), Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh 
=> Nhà Trần thành lập 
Triều Lý được thành lập tư ̀ cuối năm 1009 trải qua 9 đời vua tồn tại trong 215 năm : 
	- Lý Thái Tô ̉ (1009-1028): 19 năm 
	- Lý Thái Tông (1028-1054): 27 năm 
	- Lý Thánh Tông (1054-1072) : 17 năm 
	- Lý Nhân Tông (1072-1127) : 56 năm 
	- Lý Thần Tông (1128-1138) : 10 năm 
	- Lý Anh Tông (1138-1175) : 37 năm 
	- Lý Cao Tông (1176-1210) : 35 năm 
	- Lý Huê ̣ Tông (1211-1224): 14 năm 
	- Lý Chiêu Hoàng (1224-1225): 1 năm 
Chùa một cột 
Văn Miếu 
QuốcTử Giám 
Rồng thời Lý 
Đền thơ ̀ 8 vị vua Lý 
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN 
(Thế kỉ XIII - XIV) 
BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
TIẾT 22: I. NHÀ TRẦN THÀNH LẬP 
1. Nhà Lý sụp đổ 
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền 
? Sau khi lên nắm chính quyền, nhà Trần đã làm gì ? 
- Bộ máy nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền, được phân làm 3 cấp , cả nước chia thành 12 lộ 
? Bộ máy quan lại thời Trần được tổ chức như thế nào ? 
Dẹp yên rối loạn, xây dựng lại bộ máy nhà nước. 
+ Triều đình 
+ Các đơn vị hành chính trung gian từ lộ, phủ, huyện, châu 
+ Cấp hành chính cơ sở là xã 
- Thực hiện chế độ Thái thượng hoàng 
- Đặt thêm một số cơ quan như Quốc sử viện, Thái y viện, Tôn nhân phủ và một số chức quan mới nhu: Hà đê sứ, khuyến nông sứ, đồn điền sứ. 
? Em có nhận xét gì về tổ chức hệ thống quan lại thời Trần ? 
=> Tổ chức bộ máy quan lại và các đơn vị hành chính được hoàn chỉnh và chặt chẽ hơn. 
Vua 
( Th¸i Th­îng Hoµng ) 
Quan văn 
( Hä TrÇn ) 
Quan vâ 
( Hä TrÇn ) 
C¸c c¬ quan 
C¸c chøc quan 
Quèc sö 
viªn 
Th¸i 
y 
viªn 
T«n nh©n phñ 
Hµ ®ª 
sø 
KhuyÕn n«ng sø 
đ ån ® iÒn sø 
12 lé 
( Ch¸nh , phã an phñ sø ) 
Phñ 
(Tri phñ ) 
Ch©u , huyÖn 
(Tri chËu tri huyÖn ) 
X· 
(X· quan ) 
Vua 
Quan v aê n 
Quan văn 
24 lé , phñ 
(Tri phñ , tri ch©u ) 
HuyÖn 
H­¬ng , X· 
S¥ Ñ å Bé M¸Y NHµ N¦íC THêI TRÇN 
S¥ Ñ å Bé M¸Y NHµ N¦íC THêI lý 
? So với bộ máy nhà nước thời Lý , thời Trần có gì giống và khác ? Nhận xét ? 
Nhà Lý 
Nhà Trần 
Khác nhau 
 Vua 
 Quan đại thần 
 + Quan văn 
 + Quan võ 
Cả nước chia làm 24 lộ 
Thực hiện chế độ Thái thượng hoàng . 
Các chức quan đại thần do người họ Trần nắm giữ . 
Đặt thêm một số cơ quan và chức quan để trông coi sản xuất . 
- Cả nước chia làm 12 lộ . 
Giống nhau 
Đều tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền . 
Nhận xét : Bô ̣ máy nhà Trần hoàn chỉnh , chặt che ̃ hơn nhà Lý . Điều này chứng tỏ nhà Trần quan tâm tới nhiều mặt của đất nước . Năng lực quản lý của nhà Trần được nâng cao . 
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN 
(Thế kỉ XIII - XIV) 
BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
TIẾT 22: I. NHÀ TRẦN THÀNH LẬP 
1. Nhà Lý sụp đổ 
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền 
3. Pháp luật thời Trần 
? Nhà Trần đã làm gì để củng cố hệ thống pháp luật ? 
- Ban hành bộ luật mới “ Quốc triều hình luật ”. Nội dung giống như pháp luật thời Lý nhưng được bổ sung thêm . Luật xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản . Quy định cụ thể việc mua bán ruộng đất . 
? Em hãy s o sánh Hình Luật thời Trần với bộ Hình Thư thời Lý ? 
- Hình Luật thời Trần cũng giống như Hình Thư thời Lý như đượ c bổ sung thêm : 
+ Pháp luật xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản 
+ Quy định cụ thể việc mua bán ruộng đất. 
? Vậy c ơ quan thi hành luật pháp thời Trần được củng cố như thế nào ? 
- Cơ quan pháp luật được tăng cường và hoàn thiện . 
- Đặt cơ quan Thẩm hình viện để xử kiện . 
? Ai là vị vua đầu tiên của triều đại nhà Trần ? 
Trần Kinh 
Trần Cảnh 
Trần Thừa 
Trần Thuyên 
Đ 
? M oät cheá ñoä ñaëc bieät chæ coù ôû trieàu nhaø Traàn : 
a. Cheá ñoä laäp Thaùi töû sôùm . 
b. Cheá ñoä Thaùi thöôïng hoaøng . 
c. Cheá ñoä laäp nhieàu hoaøng haäu . 
Đ 
5.Điền vào chỗ trống : 
Bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta là . 
Được viết dưới thời  
 Đến thời Trần , ban hành bộ luật mới  
 So với pháp luật thời Lý , luật pháp thời Trần  
. 
 hình thư 
Lý ù 
Quốc triều 
và hoàn thiện hơn . 
hình luật 
tăng cường 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
Hướng dẫn về nhà : 
- Học bài . 
 Chuẩn bị : Phần II/ Nha ̀ Trần 
 xây dựng quân đội va ̀ phát triển kinh tê ́ ( SGK/ 52). 
? Qua hình 27 SGK em có nhận xét như thế nào về quân 
 đội nhà Trần ? 
? Nhà Trần có những biện pháp gì để phát triển kinh tế ? 
Đền thơ ̀ Lý Chiêu Hoàng 
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ