Bài giảng Lịch sử Khối 8 - Bài 13: Chiến tranh thế giới thứ nhất từ năm 1914 đến năm 1918 (Bản chuẩn kiến thức)

chiến tranh thế giới I 
Kiểm tra bài cũ 
 Các nước châu Phi bị thực dân phương Tây xâm lược mạnh nhất vào khoảng thời gian nào ? 
A – Thế kỉ XV B – Thế kỉ XVII 
C – Thế kỉ XVI D – Những năm 70 – 80 /XIX 
 Khu vực Mĩ Latin là: 
A – Một châu lục ở Nam Mĩ 
B – Một bộ phận của nước Mĩ 
C – Bộ phận lãnh thổ lớn ở châu Mĩ: một phần Bắc Mĩ, Trung và Nam Mĩ, quần đảo Caribe 
 
 
i. Nguyên nhân của chiến tranh 
a. Tình hình CNTB châu Âu và quan hệ quốc tế trước chiến tranh 
* Tình hình của CNTB cuối XIX đ ầu XX 
 Căn cứ vào lược đ ồ và kiến thức đã học hãy rút ra đ ặc đ iểm mang tính quy luật của CNTB? 
- CNTB phát triển theo quy luật không đ ều làm thay đ ổi sâu sắc so sánh lực lượng giữa các nước đế quốc 
+ Anh , Pháp – tụt xuống hàng thứ 3,4 
+ Mĩ, Đ ức – vươn lên thứ 1,2 
Anh 
Pháp 
Mĩ 
đ ức 
Mĩ 
đ ức 
Anh 
Pháp 
- Sự phân chia thuộc đ ịa không đ ều  
Tên Đế quốc 
dtích mẫu quốc (km 2 ) 
dtích thuộc đ ịa (km2) 
Anh 
151.000 
34.910.000 
Pháp 
536.000 
10.250.000 
Bỉ 
29.500 
2.400.000 
Bồ Đào Nha 
92.000 
2.062.000 
Hà Lan 
83.000 
2.046.000 
Mĩ 
9.420.000 
1.850.000 
I – ta – li – a 
286.000 
1.400.000 
Nhật Bản 
418.000 
288.000 
* Quan hệ quốc tế 
 Sự phát triển không đ ều của CNTB dẫn đ ến hậu qu ả tất yếu gì? Để giải quyết mâu thuẫn này các nước đế quốc phải làm gì? 
- Mâu thuẫn giữa các nước đế quốc về vấn đề thuộc đ ịa nảy sinh ngày càng gay gắt 
- Các cuộc chiến tranh giành thuộc đ ịa nổ ra khắp nơi 
	 ( HS tự lấy dẫn chứng ) 
 “ Nh ư khúc dạo đ ầu của bản hoà tấu đ ẫm máu , đ ó là chiến tranh thế giới I” 
- Trong cuộc chạy đ ua giành thị trường , Đ ức là kẻ hung hăng nhất 
 Quan hệ giữa các đế quốc ở châu Âu căng thẳng : Hình thành nên 2 khối quân sự ở châu Âu 
Phe Đ ức Anh Phe 
Liên á o – Hung Pháp hiệp 
Minh I – ta – li – a Nga ư ớc 
Lược đ ồ hai khối quân sự trong chiến tranh TG I 
Lược đ ồ hai khối quân sự trong chiến tranh TG I 
 Mưu đ ồ của các nước đế quốc khi thành lập 2 khối quân sự ? 
Ôm mộng xâm lược , cướp đoạt lãnh thổ của nhau , đ iên cuồng chạy đ ua vũ trang chuẩn bị cho chiến tranh đế quốc nhằm chia lại thị trường thế giới 
 Qua tìm hiểu mối quan hệ quốc tế cuối XIX dầu XX, rút ra đ ặc đ iểm nổi bật trong quan hệ quốc tế ? Nguyên nhân sâu xa của chiến tranh ? 
* Nguyên nhân 
- Sâu xa : 
+, Quan hệ căng thẳng giữa các đế quốc về vấn đề thị trường đ ặc biệt là Anh - Đ ức 
+, Các nước đế quốc muốn lợi dụng chiến tranh để đàn áp phong trào giải phóng dân tộc và phong trào công nhân 
- Nguyên nhân trực tiếp : 
+, 28/6/1914 hoàng thân áo – Hung bị một người Serbi ám sát . Các đế quốc tuyên chiến với nhau 
* Chiến tranh bùng nổ 
1/8/1914 Đ ức tuyên chiến với Nga 
3/8/1914 Đ ức tuyên chiến với Pháp 
4/8/1914 Anh tuyên chiến với Đ ức 
 Chiến tranh thế giới I chính thức bùng nổ 
ii. Diễn biến của chiến tranh 
1. Giai đoạn thứ nhất ( 1914 – 1916 ) 
Lúc đ ầu chỉ có 5 cường quốc châu Âu tham chiến , sau đ ó lan rộng ra thành chiến tranh thế giới 
Chiến sự diễn ra ở nhiều nơi nhưng chiến trường chính là 2 mặt trận : phía Tây ( Anh – Pháp chống Đ ức ) và phía Đô ng ( Nga chống Đ ức , á o – Hung ) 
 Yêu cầu : HS lập bảng Thống kê diễn biến chiến tranh thế giới I: Thời gian , chiến sự , kết qu ả 
* Năm 1914 : Mở đ ầu chiến tranh Đ ức thực hiện kế hoạch đá nh nhanh thắng nhanh : Đêm 3/8 Đ ức tràn vào Bỉ, đá nh thọc sang Pháp 
 Phe Hiệp ư ớc đá nh bại chiến lược đá nh nhanh thắng nhanh của Đ ức nh ư thế nào ? 
Mặt trận phía Đô ng : Nga tấn công Đô ng Phổ 
- Mặt trận phía Tây : Anh – Pháp phản công 
* Năm 1915 : Đ ức , á o – Hung dồn toàn lực tấn công Nga  Cầm cự trong các chiến hào.(pT – pĐ) 
* Năm 1916: Đ ức chuyển mục tiêu tấn công về phía Tây  Thiệt hại nặng nề sau trận Vecdoong 
Em có nhận xét gì về giai đoạn đ ầu của chiến tranh ( mức độ, cục diện chiến trường , hậu qu ả của chiến tranh )? 
Người chết trong chiến tranh 
2. Giai đoạn 2 ( 1917 – 1918) 
 Hãy nêu các sự kiện có ả nh hưởng quan trọng tới cục diện chiến tranh thế giới II? 
11/1917 CMT10 Nga thành công 
Thành lập nh à nước Xô Viết 
Kêu gọi hoà bình , Kí hoà ư ớc Bret Litop – Liên Xô rút khỏi chiến tranh 
Thành lập nh à nước Xô Viết  
Liên Xô kí hoà ư ớc Bret Litop 
* Chiến tranh thế giới I kết thúc 
 Yêu cầu : HS lập bảng Thống kê diễn biến chiến tranh thế giới I: Thời gian , chiến sự , kết qu ả 
- 2/1917 Đ ức dồn lực tấn công mặt trận phía Tây 
Đ ức tấn công pT 
Tướng Đ ức bàn kế hoạch 
Quân Đ ức trên chiến trường Pháp 
Chiến tranh tàu ngầm không hạn chế 
Tàu ngầm hiện đại của Đ ức 
Tàu hàng Anh bị đá nh đắm 
Sử dụng hơi đ ộc 
Sử dụng máy bay 
- 7/1918 Mĩ đổ bộ vào châu Âu; Anh , Pháp phản công , cục diện chiến tranh thay đ ổi 
+, Đ ức bỏ chạy khỏi Pháp , Bỉ 
+, Đ ồng minh của Đ ức đ ầu hàng 
- 11/11/1918 Đ ức đ ầu hàng vô đ iều kiện kết thúc chiến tranh 
Tại một toa tầu trong rừng Compiegne Đ ức kí giấy đ ầu hàng vô đ iều kiện 
III. Kết cục của chiến tranh 
1. Hậu qu ả: 
* Những tổn thất nặng nề về người và của 
Nước 
Thiệt hại về người ( triệu ) 
T.hại về vật chất ( triệu USD) 
Nga 
2,3 
7,658 
Pháp 
1,4 
11,208 
Anh 
0,7 
24,143 
Mĩ 
0,08 
17,337 
Đ ức 
2,0 
19,884 
á o - Hung 
1,4 
5,438 
* Những nước thắng trận thu lợi lớn , các nước bại trận phải chịu những đ iều khoản nặng nề theo Hoà ư ớc Vec – xai  Trật tự thế giới mới : Vecxai – Oasinhtơn 
Bản đ ồ châu Âu trước chiến tranh 
Bản đ ồ châu Âu sau chiến tranh 
 Hệ qu ả ngoài ý muốn của các nước Đế quốc khi tham chiến ? 
* Phong trào cách mạng phát triển : CMT10 Nga làm thay đ ổi lớn trong cục diện chính trị thế giới 
2. Tính chất 
- Chiến tranh đế quốc phi nghĩa