Bài giảng Lịch sử Khối 8 - Bài 29: Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp và những chuyển biến về KT-XH ở VN (Bản hay)

CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP Ở VIỆT NAM. 
I. HOÀN CẢNH 
Sau khi thực hiện song việc bình định v ề quân sự , thực dân pháp bắt đầu khai thác thuộc địa lần thứ nhất(1897-1914). 
Ngày 22-03-1897, toàn quyền Đông Dương Pônđume đã trình lên bộ trưởng bộ thuộc địa Pháp một dự án chương trình hoạt động khai thác thuộc địa lần một . 
II. MỤC ĐÍCH 
- Khai t hác nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú . 
- B óc lột nguồn nhân công rẻ mạt . 
- Biến Việt Nam trở th ành thị trường tiêu thụ hàng hóa của thực dân Pháp . 
1- Toå chöùc boä maùy Nhaø nöôùc . 
Thöïc daân Phaùp thaønh laäp Lieân bang Ñoâng Döông goàm : Bắc Kỳ , Trung Kỳ , Nam Kỳ , Cam- pu-chia vaø Laøo , ñöùng ñaàu laø vieân Toaøn quyeàn Ñoâng Döông ngöôøi Phaùp . 
III. NỘI DUNG 
LIEÂN BANG ÑOÂNG DÖÔNG 
LIEÂN BANG ÑOÂNG DÖÔNG 
1- Toå chöùc boä maùy Nhaø nöôùc . 
- Thöïc daân Phaùp thaønh laäp Lieân bang Ñoâng Döông goàm : Bắc Kỳ , Trung Kỳ , Nam Kỳ , Cam- pu-chia vaø Laøo , ñöùng ñaàu laø vieân Toaøn quyeàn Ñoâng Döông ngöôøi Phaùp . 
- Vieät Nam Phaùp chia laøm ba xöù , vôùi ba cheá ñoä khaùc nhau . 
+ Bắc Kỳ , chế ñoä nöûa baûo hoä . 
+ Trung Kỳ , chế ñoä baûo hoä . 
+ Nam Kỳ , chế ñoä thuoäc ñòa . 
- Moãi xöù goàm nhieàu tænh . Döôùi tænh laø phuû , huyeän , chaâu vaø laøng xaõ . 
SÔ ÑOÀ BOÄ MAÙY THOÁNG TRÒ CUÛA PHAÙP ÔÛ ÑOÂNG DÖÔNG 
LIEÂN BANG ÑOÂNG DÖÔNG 
Boä maùy chính quyeàn caáp laøng xaõ ( Baûn xöù ) 
Boä maùy chính quyeàn caáp tænh , phuû , huyeän , chaâu ( Phaùp v à Baûn xöù ) 
Boä maùy chính quyeàn caáp Kì ( Phaùp ) 
Baéc Kì 
( Thoáng söù ) 
Trung Kì 
( Khaâm söù ) 
Nam Kì 
( Thoáng ñoác ) 
Cam- pu-chia 
( Khaâm söù ) 
Laøo 
( Khaâm söù ) 
SÔ ÑOÀ TOÅ CHÖÙC NHAØ NÖÔÙC VIEÄT NAM 
BA XỨ - BA CHẾ ĐỘ 
BAÉC KÌ 
N ửa bảo hộ 
TRUNG KÌ 
B ảo hộ 
NAM KÌ 
Thu ộc địa 
TÆNH ( Người Pháp ) 
PHUÛ, HUYEÄN, CHAÂU ( Người Pháp ) 
LAØNG XAÕ ( Người Việt ) 
2- Chính saùch kinh teá . 
a/ Noâng nghieäp . 
Cöôùp ruoäng ñaát , phaùt canh thu toâ . 
b/ Coâng nghieäp . 
- Khai thaùc than vaø kim loaïi 
Xaây döïng caùc ngaønh coâng nghieäp 
cheá bieán thực phẩm , ngaønh 
coâng nghieäp vaät lieäu xaây döïng , ... 
c/ Thöông nghieäp . 
Ñoäc chieám thò tröôøng mua baùn haøng hoùa , nguyeân lieäu . 
d/ Giao thoâng vaän taûi . 
 Taêng cöôøng xaây döïng heä thoáng giao thoâng đường bộ , đường thủy vaø đường sắt . 
e/ Taøi chính . 
 Nắm giöõ ñoäc quyền veà vieäc thu chi vaø thueá khoùa ôû Vieät Nam. 
Mục đích chính sách kinh tế của Pháp ? 
 Tác hại của nó đối với kinh tế nước ta ? 
Mục đích : Vơ vét sức người , sức của làm giàu cho Pháp . 
 Tác hại : 
+ Tài nguyên thiên nhiên cạn kiệt . 
+ Nông nghiệp đình đốn . 
+ CN kém phát triển , thiếu CN nặng . 
 Biến nền kinh tế dân tộc thành nền kinh tế sản xuất nhỏ , lạc hậu và phụ thuộc . 
SOÁ LIEÄU RUOÄNG ÑAÁT BÒ PHAÙP CHIEÁM 
Caû nöôùc 
( 10.900 ha ) 
 ha 
 Naêm 
Caû nöôùc 
( 301.000 ha ) 
Baéc Kì 
( 470.000 ha ) 
Nam Kì 
( 1.528.000 ha ) 
TOÅNG SAÛN LÖÔÏNG KHAI THAÙC THAN 
( 285.915 Taán ) 
( 415.000 Taán ) 
( 500.000 Taán ) 
 Taán 
 Naêm 
Ga xe ñieän CHÔÏ LÔÙN 
Ga xe ñieän SAØI GOØN 
Chôï Beán Thaønh vaø Sôû Ñöôøng Saét 
Đồng tiền ĐÔNG DƯƠNG 
3- Chính saùch vaên hoùa , giaùo duïc 
- Duy trì neàn giaùo duïc phong kieán , theâm moân tieáng Phaùp . 
- Môû nhỏ giọt moät soá tröôøng hoïc vaø cô sôû vaên hoùa , y teá . 
GIÁO DỤC THỜI PHÁP THUỘC 
Chính sách VH-GD của Pháp có phải là để khai hóa văn minh cho nước ta không ? Tại sao ? 
+ Trường học mở dè dặt , càng lên lớp cao , số lương HS càng giảm . 
+ Hệ thống giáo dục : chia làm 3 bậc : 
* Ấu học : học chữ Hán và Quốc ngữ . 
* Tiểu hoc: học chữ Hán và Quốc ngữ , chữ Pháp là môn tự nguyện . 
* Trung học : học chữ Hán và Quốc ngữ , chữ Pháp là môn bắt buộc . 
Chính sách ngu dân . 
Duy trì giáo dục Hán học , lợi dụng hệ tư tưởng pk để cai trj . 
Tạo ra một lớp người làm tay sai đắc lực .  Dùng người Việt trị người Việt . 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
1. Các vùng nông thôn 
Ở Nông thôn Việt Nam có các giai cấp : 
 Giai cấp địa chủ . 
 Giai cấp nông dân . 
1. Các vùng nông thôn 
a. Giai cấp địa chủ phong kiến 
 Kinh doanh ruộng đất , bóc lột địa tô . 
 Số lượng ngày càng đông , về cơ bản mất hết ý thức dân tộc , làm tay sai cho đế quốc . 
b. Giai cấp nông dân 
H99: Nông dân Việt Nam trong thời kì Pháp thuộc 
“ Nửa đêm thuế thúc trống dồn  Sân đình máu chảy . làng thôn lính đầy .Cha trốn ra Hòn Gai cuốc mỏ ,  Anh chạy vào đất đỏ làm phu  Bán thân đổi mấy đồng xu  Thịt xương vùi gốc cao su mấy tầng .Con đói lả ôm lưng mẹ khóc Mẹ địu con đấu thóc cầm hơi  Kiếp nghèo cơm vãi , cơm rơi  Biết đâu nẻo đất phương trời mà đi ”. (Tố Hữu ) 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
1. Các vùng nông thôn 
a. Giai cấp địa chủ phong kiến 
b. Giai cấp nông dân 
H99: Nông dân Việt Nam trong thời kì Pháp thuộc 
 Phân hóa : làm tá điền , làm phu , làm công . 
 Nghèo khổ , không lối thoát . 
 Căm thù đế quốc phong kiến , sẵn sàng nổi dậy đấu tranh 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
2. Đô thị phát triển , sự xuất hiện các giai cấp , tầng lớp mới 
 Cuối TKXIX đầu TKXX, đô thị ra đời và phát triển ngày càng nhiều 
Nhà hát thành phố Hà Nội 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
2. Đô thị phát triển , sự xuất hiện các giai cấp , tầng lớp mới 
 Cuối TKXIX đầu TKXX, đô thị ra đời và phát triển ngày càng nhiều 
 Các giai cấp mới , tầng lớp mới xuất hiện . 
+ Tư sản . 
+ Tiểu tư sản . 
+ Công nhân . 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
2. Đô thị phát triển , sự xuất hiện các giai cấp , tầng lớp mới 
a. Tầng lớp tư sản 
 Kinh doanh công thương nghiệp . 
 Thoả hiệp với đế quốc . 
- Làm công ăn lương , buôn bán nhỏ 
- Có tinh thần chống đế quốc , yêu nước 
b. Tầng lớp tiểu tư sản 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
2. Đô thị phát triển , sự xuất hiện các giai cấp , tầng lớp mới 
c. Đội ngũ công nhân 
Ảnh : Công nhân Việt Nam trong thời kì Pháp thuộc 
 Làm công ăn lương 
 Kiên quyết chống đế quốc 
II. NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
2. Xu hướng mới trong cuộc 
 vận động giải phóng dân tộc 
 Khởi xướng : các nhà trí thức Nho học yêu nước tiến bộ . 
 Cứu nước theo con đường dân chủ tư sản . 
 Các nhà yêu nước ở Việt Nam thời bấy giờ muốn noi theo con đường cứu nước của Nhật Bản vì : 
- Nhật có hoàn cảnh giống Việt Nam: CĐPK suy yếu , bị phương Tây uy hiếp . 
- Cùng nền văn hóa phương Đông , cùng giống da vàng 
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!