Bài giảng Lịch sử Khối 8 - Tiết 42: Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX
I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
a- Căn cứ Yên Thế và đặc điểm dân cư
b- Nguyên nhân khởi nghĩa
C- Diễn biến
Giai đoạn 1(1884-1892)
Nhiều toán nghĩa quân hoạt động riêng rẽ dưới sự chỉ huy của Đề Nắm
Giai đoạn 2(1893-1908)
Nghĩa quân vừa chiến đấu vừa xây dựng
cơ sở dưới sự chỉ huy của Đề Thám
+ 1893-1897:
+ 1897-1908
Xây dựng đồn điền Phồn Xương
Liên hệ với một số nhà yêu nước: Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Lịch sử Khối 8 - Tiết 42: Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút TẢI VỀ ở trên
ên nhân khởi nghĩa C- Diễn biến * Giai đoạn 1(1884-1892 ) - Nhiều toán nghĩa quân hoạt động riêng rẽ dưới sự chỉ huy của Đề Nắm * Giai đoạn 2(1893-1908) Giai đoạn 2 nghĩa quân hoạt động ntn ? - Nghĩa quân vừa chiến đấu vừa xây dựng cơ sở dưới sự chỉ huy của Đề Thám Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) Hoàng Hoa Thám (1851-1913) Đề Thám ( tên đầy đủ là Hoàng Hoa Thám ), tên cũ là Trương Văn Thám . Quê làng Dị Chế huyện Tiên Lữ tỉnh Hưng Yên , Sau di cư đến Sơn Tây rồi lên Yên Thế . Ông vốn là một tướng của nghĩa quân Đề Nắm . Khi Đề Nắm hy sinh ông đứng lên lãnh đạo phong trào vàoT4-1892 => Ông là linh hồn của cuộc khởi nghĩa . Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) a- Căn cứ Yên Thế và đặc điểm dân cư b- Nguyên nhân khởi nghĩa C- Diễn biến * Giai đoạn 1(1884-1892 ) * Giai đoạn 2(1893-1908) - Nghĩa quân vừa chiến đấu vừa xây dựng cơ sở dưới sự chỉ huy của Đề Thám + 1893-1897: - Nghĩa quân hai lần giảng hòa với Pháp : ( Lần 1 :T10-1894 ; Lần 2: T12-1897) Tại sao nghĩa quân lại giảng hòa với Pháp ? - Vì tương quan lực lượng chênh lệch cho nên nghĩa quân phải giảng hòa và Pháp chấp nhận vì: + T10-1894 Đề Thám bắt được điền chủ Sét-nay + T12-1897 Pháp nhiều lần tấn công tiêu diệt căn cứ không được Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) a- Căn cứ Yên Thế và đặc điểm dân cư b- Nguyên nhân khởi nghĩa C- Diễn biến * Giai đoạn 1(1884-1892 ) * Giai đoạn 2(1893-1908) - Nghĩa quân vừa chiến đấu vừa xây dựng cơ sở dưới sự chỉ huy của Đề Thám + 1893-1897: Em có nhận xét gì về cách đánh của Đề Thám trong giai đoạn này? Bắt con tin Sét – nay và ra điều kiện buộc Pháp rút quân khỏi Yên Thế , Đề Thám được cai quản 4 tổng: Nhã Nam, Mục Sơn, Yên Lễ, Hữu Thượng. => Cách đánh thông minh và sáng tạo Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) a- Căn cứ Yên Thế và đặc điểm dân cư b- Nguyên nhân khởi nghĩa C- Diễn biến * Giai đoạn 1(1884-1892 ) * Giai đoạn 2(1893-1908) - Nghĩa quân vừa chiến đấu vừa xây dựng cơ sở dưới sự chỉ huy của Đề Thám + 1893-1897 : + 1897-1908 Nhiệm vụ của giai đoạn này là gì? Xây dựng đồn điền Phồn Xương Liên hệ với một số nhà yêu nước: Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh Phồn Xương Bắc ninh Bắc Giang Phan Bội Châu Phan Châu Trinh Việc một số nhà yêu nước tìm đến với cuộc khởi nghĩa chứng tỏ cuộc khởi nghĩa có ảnh hưởng và sức hút lớn Lực lượng chiến đấu Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) a- Căn cứ Yên Thế và đặc điểm dân cư b- Nguyên nhân khởi nghĩa C- Diễn biến * Giai đoạn 1(1884-1892 ) * Giai đoạn 2(1893-1908) * Giai đoạn 3(1909-1913) Dựa vào lược đồ trình bày diễn biến giai đoạn thứ 3? S.§µ S.§uèng S.Lôc Nam S.Th¬ng S.CÇu S.Hång S.L« S.Hång S.Th¸i B×nh B i Ó n § « n g Hµ Néi Tuyªn Quang §¸p CÇu Nh · Nam Cao Thîng Bè H¹ S¬n T©y H¶i Phßng Trung Quèc 1-1909 Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) a- Căn cứ Yên Thế và đặc điểm dân cư b- Nguyên nhân khởi nghĩa C- Diễn biến * Giai đoạn 1(1884-1892 ) * Giai đoạn 2(1893-1908) * Giai đoạn 3(1909-1913) - Pháp tập trung lực lượng tấn công Yên Thế , lực lượng nghĩa quân hao mòn dần –10-2-1913 Đề Thám bị sát hại cuộc khởi nghĩa tan rã. Qua phong trào em có nhận xét gì về thời gian tồn tại của cuộc khởi nghĩa, so với các phong trào đã học? Tại sao cuộc khởi nghĩa tồn tại lâu như vậy? Vì phong trào phần nào đã kết hợp được yêu cầu độc lập và nguyện vọng dân chủ (ruộng đất) cho nông dân Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) Hình 97: Hoàng Hoa Thám (1851-1913) Quan sát H97 Em có nhận xét gì về vai trò của Hoàng Hoa Thám đối với cuộc khởi nghĩa? Hoàng Hoa Thám là linh hồn của cuộc khởi nghĩa từ T4-1892, ông có công lớn trong việc tổ chức nghĩa quân, xây dựng căn cứ chiến đấu,có cách đánh giặc thông minh, sáng tạo, và là người có tài năng chiến trận * Pháp phải thừa nhận rằng : “Đề Thám rất can đảm. Ưa hành động, bản năng chiến trận của ông rất kì diệu ông ta có những tài năng lớn của một chiến binh ” – Pháp mệnh danh ông là Hùm thiêng Yên Thế * Người anh hùng ấy cùng một số ít nghĩa quân đã chiếm lĩnh cả một tỉnh nhỏ và đương đầu với thực dân Pháp trong nhiều năm . ( Hồ chí Minh toàn tập –Tập 1-Trang 412 ) Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) Thảo Luận nhóm: Khởi nghĩa Yên thế có điểm gì khác so với các cuộc khởi nghĩa cùng thời ? Là cuộc khởi nghĩa lớn nhất, tồn tại lâu nhất , quyết liệt nhất, có ảnh hưởng sâu rộng nhất . Là cuộc khởi nghĩa duy nhất không chịu ảnh hưởng của tư tưởng “cần vương”, là phong trào tự phát của nhân dân Lãnh đạo là nông dân . Phong trào phần nào kết hợp được vấn đề dân tộc và vấn đề dân chủ (ruộng đất) với khẩu hiệu “giữ ruộng giữ làng, giữ bản” Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) a- Căn cứ Yên Thế và đặc điểm dân cư b- Nguyên nhân khởi nghĩa C- Diễn biến Nguyên nhân nào khiến cuộc khởi nghĩa thất bại ? d- Nguyên nhân thất bại Pháp còn mạnh và câu kết với phong kiến Lực lượng nghĩa quân còn mỏng và yếu Cách thức tổ chức và lãnh đạo còn nhiều hạn chế Mặc dù thất bại cuộc khởi nghĩa có ý nghĩa gì? đ- Ý nghĩa : Thể hiện tinh thần yêu nước chống Pháp của giai cấp nông dân , góp phần làm chậm quá trình bình định của thực dân Pháp Lễ hội tại đền thờ Hoàng Hoa Thám ( Bắc Giang ) Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913 ) II- Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi a- Đặc điểm chung : Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối TK XIX có đặc điểm gì khác so với phong trào ở đồng bằng? - Nổ ra muộn hơn đồng bằng nhưng diễn ra bền bỉ và kéo dài. Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) II- Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi a- Đặc điểm chung : - Nổ ra muộn hơn đồng bằng nhưng diễn ra bền bỉ và kéo dài. b- các phong trào tiêu biểu Dựa vào lược đồ kể tên và xác định các cuộc khởi nghĩa trên lược đồ? T©y Ninh Thanh Ho á S¬n La Lai Ch©u Qu¶ng Ninh T©y Nguyªn Hµ Giang Yªn B¸i Lîc ®å PT chèng Ph¸p cña ® ång bµo miÒn nói cuèi TK XIX Tuyªn Quang NghÖ An Qu¶ng TrÞ Kiªn Giang - miền Trung : có khởi nghĩa của người Mường , Tháido Hà văn Mao, Cầm Bá Thước cầm đầu Vùng Tây Nguyên : C ó khởi nghĩa của người Ê- đê , Ba-na - Nam Kỳ : C ó người Thượng , Khơ-me, Xtiêngđánh Pháp - Tây Bắc : có khởi nghĩa của người Mông , Mường , Thái - Đông Bắc Bắc Kỳ : có phong trào của người Dao, Hoa Em có nhận xét gì về phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối TK XIX? => Nổ ra kịp thời, rộng khắp vùng núi, trung du, từ Bắc tới Nam Lực lượng lãnh đạo các phong trào trên là ai? Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) II- Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi a- Đặc điểm chung : - Nổ ra muộn hơn đồng bằng nhưng diễn ra bền bỉ và kéo dài. b- các phong trào tiêu biểu SGK c- Tác dụng Phong trào chống pháp của đồng bào miền núi có tác dụng gì? Phong trào nổ ra kịp thời, mạnh mẽ, góp phần làm chậm quá trình xâm lược và bình định của thực dân Pháp. Cũng giống như khởi nghĩa Yên Thế phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối cùng đều bị Pháp đàn áp . Qua phong trào đã thể hiện tinh thần yêu nước sâu sắc , khả năng tiềm tàng về ý chí và sức mạnh to lớn của nhân dân . Nhưng qua phong trào cũng cho thấy nông dân chỉ trở thành lực lượng cách mạng thực sự khi được một giai cấp tiến tiến dẫn đường Tiết 42- Bài 27 : KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX I- Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) II- Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi Qua bài học em có nhận xét gì về phong trào chống Pháp của quần chúng nhân dân cuối TK XIX? Pháp mở rộng xâm lược và bình định lên miền núi Phong trào tự vệ vũ trang của quần chúng diễn ra sôi nổi, kịp thời Thể hiện tinh thần yêu nước sâu sắc, ý chí và sức mạnh to lớn của nông dân Làm chậm quá trình xâm lược và bình định của thực dân Pháp BÀI TẬP So sánh sự giống và khác nhau giữa phong trào Cần Vương và phong trào tự vệ vũ trang kháng Pháp của quần chúng nhân dân cuối TK XIX (mục tiêu, lãnh đạo, thời gian, tính chất )? * Giống nhau:- Thể hiện tinh thần yêu nước sâu sắc của nông dân - Hình thức đấu tranh: Khởi nghĩa vũ trang - Đều bị thực dân Pháp đàn áp * Khác nhau: Loại hình phong trào Mục tiêu Lãnh đạo Thời gian Tính chất Cần Vương Khôi phục chế độ phong kiến Văn thân, sĩ phu yêu nước 1885-1896 Chịu ảnh hưởng của tư tưởng “Cần Vương” Phong trào tự vệ vũ trang của quần chúng Đánh giặc giành lại cơm no áo ấm Nông dân, tù trưởng miền núi Cuối TK XIX đầu TK XX Là phong trào tự phát của nông dân HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - Học bài, trả lời các câu hỏi SGK Sưu tầm tài liệu về phong trào chống pháp của quần chúng nhân dân cuốiTK XIX đầu TK XX chuẩn bị trước bài mới Tiết học kết thúc! Chúc các em vui và học giỏi!
File đính kèm:
bai_giang_lich_su_khoi_8_tiet_42_khoi_nghia_yen_the_va_phong.ppt
