Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Bài 13: Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII (Bản chuẩn kiến thức)

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ 
ĐẾN THAM DỰ TIẾT THAO GIẢNG 
MÔN: LỊCH SỬ 7 
CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN(THẾ KỈ XIII- XIV)  
BÀI 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
I / NHÀ TRẦN THÀNH LẬP 
Bấy giơ ̀ nhà vua vẫn cư ́ tiến hành mọi việc thô ̉ mộc không ngừng , nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp , cũng gia ̉ vơ ̀ làm ngơ đê ̉ bưng bít đi , chỉ ham thích của cải . Các bầy tôi ( quan lại ) đều bắt chước , tranh nhau bán quan buôn ngục , ngoài ra không còn nghi ̃ đến việc gì ”. 
( Khâm định Việt sư ̉ thông giám cương mục ) 
Cuối thê ́ ki ̉ XII tình hình nha ̀ Lý như thê ́ nào? 
1/ Nha ̀ Lý sụp đô ̉ . 
 Cuối thê ́ ki ̉ XII, nha ̀ Lý suy yếu . 
 Nguyên nhân : chính quyền 
 không còn quan tâm đến đời sống nhân dân , 
quan lại ăn chơi sa đọa . 
Điều này ảnh hưởng ra sao đến đời sống nhân dân? 
Em có suy nghi ̃ gi ̀ vê ̀ việc nha ̀ Trần lên thay thê ́ nha ̀ Lý? 
 Kinh tê ́ khủng hoảng , nhân dân 
 ly tán . 
 Một sô ́ thê ́ lực phong kiến địa 
 phương nổi dậy. 
- Tháng 12/1226 nha ̀ Trần thành lập . 
 TriÒu Lý tån t¹i sau 215, tr¶i qua 9 ® êi vua th ì tan r·. ViÖc nh µ TrÇn thay nh µ Lý cã thÓ nãi lµ mét sù kiÖn lÞch sö ® Æc biÖt . Trong lÞch sö , viÖc thay thÕ mét triÒu ®¹i ® Òu ph¶i qua c¸c cuéc ® Êu tranh . Nh­ng ë thêi TrÇn , viÖc thay ® æi triÒu ®¹i kh«ng x¶y ra ®æ m¸u . Mäi viÖc ® Òu diÔn ra d­íi sù s¾p ® Æt kh«n khÐo cña TrÇn Thñ Ñ é nªn rÊt ªm thÊm , nhÑ nhµng , hîp lý . Ñi Òu ® ã chøng tá TrÇn Thñ Ñ é lµ mét nh µ chÝnh trÞ s¸ng suèt , tµi ba vµ kh«n ngoan . 
Triều Lý được thành lập từ năm 1009 trải qua 9 đời vua , tồn tại trong 215 năm : 
	- Lý Thái Tổ (1009-1028): 19 năm 
	- Lý Thái Tông (1028-1054): 27 năm 
	- Lý Thánh Tông (1054-1072) : 17 năm 
	- Lý Nhân Tông (1072-1127) : 56 năm 
	- Lý Thần Tông (1128-1138) : 10 năm 
	- Lý Anh Tông (1138-1175) : 37 năm 
	- Lý Cao Tông (1176-1210) : 35 năm 
	- Lý Huệ Tông (1211-1224): 14 năm 
	- Lý Chiêu Hoàng (1224-1225): 1 năm 
2.Nhµ TrÇn cñng cè chÕ ®é phong kiÕn tËp quyÒn 
Sau khi lªn n¾m quyÒn ®iÒu ®Çu tiªn nhµ TrÇn lµm lµ gi? 
T haêng Long 
 --- 
Thêi Ñinh ,TiÒn Lª 
Ñ Ìo ngang 
 --- 
Thêi Lý 
 Ñaûo cån cá 
 ------- 
 Thêi TrÇn 
Ñeøo H¶i V©n 
Ngµy nay 
LÃNH THỔ ĐẠI VIỆT THẾ KỈ XIII 
S¥ Ñ å Bé M¸Y NHµ N¦íC THêI TRÇN 
CÊp triÒu đình 
C¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh trung gian 
C¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh C¬ së 
Quan văn 
(Hä TrÇn) 
Quan vâ 
(Hä TrÇn) 
C¸c c¬ quan 
Quèc 
Sö viÖn 
Th¸i 
Y 
 viÖn 
T«n 
nh©n 
phñ 
C¸c chứ c quan 
Hµ 
®ª 
sø 
KhuyÕn n«ng 
sø 
®ån 
®iÒn 
Sø 
12 lé 
( Ch¸nh, phã An phñ sø) 
Phñ 
( Tri phñ) 
Ch©u, huyÖn 
( Tri ch©u, tri huyÖn)) 
X· 
( X· quan) 
Vua 
Th¸i Th­îng Hoµng 
THẢO LUẬN NHÓM 
Vua 
(Th¸i Th­îng Hoµng) 
Quan văn 
(Hä TrÇn) 
Quan vâ 
(Hä TrÇn) 
C¸c c¬ quan 
C¸c chøc quan 
Quèc sö 
viªn 
Th¸i 
y 
viªn 
T«n nh©n phñ 
Hµ ®ª 
sø 
KhuyÕn n«ng sø 
đ ån ®iÒn sø 
12 lé 
(Ch¸nh, phã an phñ sø) 
Phñ 
(Tri phñ) 
Ch©u, huyÖn 
(Tri chËu tri huyÖn) 
X· 
(X· quan) 
Vua 
Quan v aê n 
Quan văn 
24 lé, phñ 
(Tri phñ, tri ch©u) 
HuyÖn 
H­¬ng, X· 
S¥ Ñ å Bé M¸Y NHµ N¦íC THêI TRÇN 
S¥ Ñ å Bé M¸Y NHµ N¦íC THêI lý 
? So với bộ máy nhà nước thời Lý, thời Trần có gì giống và khác? Nhận xét? 
Nhà Lý 
Nhà Trần 
Khác nhau 
 Vua 
 Quan đại thần 
 + Quan văn 
 + Quan võ 
Cả nước chia làm 24 lộ 
Thực hiện chế độ Thái thượng hoàng . 
Các chức quan đại thần do người họ Trần nắm giữ . 
Đặt thêm một số cơ quan và chức quan để trông coi sản xuất . 
- Cả nước chia làm 12 lộ . 
Giống nhau 
Đều tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền . 
Nhận xét : Bộ máy nhà Trần hoàn chỉnh, chặt chẽ hơn nhà Lý. Điều này chứng tỏ nhà Trần quan tâm tới nhiều mặt của đất nước. Năng lực quản lý của nhà Trần được nâng cao. 
Nha ̀ Trần đa ̃ ban hành bô ̣ luật nào ? 
Nội dung cơ bản 
3/ Pháp luật thời Trần . 
 Ban hành bô ̣ luật mới : Quốc triều 
hình luật . 
 Đặt cơ quan Thẩm hình viện đê ̉ 
xét xư ̉̉ việc kiện cáo . 
 Luaät Hình thö thôøi Lyù vaø Quoác trieàu hình luaät thôøi Traàn coù ñieåm gì gioáng vaø khaùc nhau ? 
Nhà Lý 
Nhà Trần 
Khác nhau 
 Bổ sung thêm : 
- Xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản . 
- Quy định cụ thể việc mua bán ruộng đất . 
Giống nhau 
Lập lại những điều ban hành ở thời Lý . 
=> Pháp luật được tăng cường và hoàn thiện hơn 
Chuông ở điện 
Long Trì 
Vua đi thăm các địa phương 
 Từ cuối TK XII - đầu TK XIII, nhà Lý bước vào thời kì suy yếu , không đủ năng lực quản lí đất nước , xã hội rối loạn , đời sống nhân dân cực khổ . Trong bối cảnh đó , nhà Trần thay thế nhà Lý quản lí đất nước là cần thiết đối với quốc gia , xã hội Đại Việt bấy giờ . 
- Bằng nhiều biện pháp tích cực , nhà Trần đã củng cố được chế độ quân chủ trung ương tập quyền , tăng cường pháp luật ; nhờ vậy quốc gia Đại Việt thời Trần đã có bước phát triển mới về nhiều mặt : quân đội , kinh tế  
Lời kết 
2. M oät cheá ñoä ñaëc bieät chæ coù ôû trieàu nhaø Traàn : 
a. Cheá ñoä laäp Thaùi töû sôùm . 
b. Cheá ñoä Thaùi thöôïng hoaøng . 
c. Cheá ñoä laäp nhieàu hoaøng haäu . 
3. Ñieàn vaøo choã troáng : 
Boä luaät thaønh vaên ñaàu tieân cuûa nöôùc ta laø . ñöôïc vieát döôùi thôøi  
Ñeán thôøi Traàn , ban haønh boä luaät môùi goïi laø  
.. 
So vôùi phaùp luaät thôøi Lyù , phaùp luaät thôøi Traàn  
.. 
Boä hình thö 
Lyù 
Quoác trieàu 
cöôøng vaø hoaøn thieän hôn . 
hình luaät 
Ñöôïc taêng 
n 
a 
r 
T 
a 
h 
n 
µ 
u 
ª 
C 
h 
n 
¶ 
v 
Ç 
g 
r 
o 
n 
L 
r 
n 
i 
i 
y 
i 
h 
T 
C 
Ö 
ý 
H 
Tro ̀ chơi đoán « chữ 
VÞ vua ®Çu tiªn cña nhµ TrÇn lµ ai? 
2. VÞ vua cuèi cïng cña nhµ Lý lµ ai? 
3. C¬ quan nµo chuyªn viÖc ch­a bÖnh trong cung vua? 
4. Người đặt nền móng cho sự ra đời chính thức của họ Trần là ai ? 
5. Thêi TrÇn ban hµnh bé luËt nµo? 
6. Tªn mét chøc quan ®øng ®Çu ch©u. 
T 
h 
Ç 
n 
ñ 
® 
é 
T 
h 
× 
r 
i 
C 
h 
i 
n 
x 
h 
u 
Ò 
Q 
u 
è 
c 
t 
Ë 
u 
l 
v 
h 
È 
m 
T 
n 
i 
Ö 
T 
T 
u 
n 
©̀ 
r 
T 
à 
h 
n 
h 
l 
7. Tªn mét ®Þa ph­¬ng chuyªn xÐt xö c¸c vô kiÖn 
1 
2 
3 
DẶN DÒ 
 Học bài . 
 Xem bài mới : Phần II/ Nha ̀ Trần 
 xây dựng quân đội va ̀ phát triển kinh tê ́ 
 ( SGK/ 52). 
XIN CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ