Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Bài 13: Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII - Phạm Thị Hoa

GIÁO VIÊN: PHẠM THỊ HOA 
TRƯỜNG THCS ĐÔNG TRÀ 
KÍNH CHÀO 
 QUÍ THẦY, CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP 
MÔN: LỊCH SỬ 
LỚP: 7A 
Câu 1: Nhà Trần thành lập trong hoàn cảnh như thế nào ? 
Câu 2: So với nhà Lý , bộ máy nhà nước thời Trần có điểm gì khác biệt ? 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 Cuối TK XII, vua , quan nhà Lý ăn chơi sa đọa , không chăm lo đời sống nhân dân . 
→ Hạn hán , lụt lội xảy ra liên miên , đời sống nhân dân cực khổ , nhiều nơi nổi dậy đấu tranh . 
 12/ 1226, Lý Chiêu Hoàng phải nhường ngôi cho Trần Cảnh 
 → Nhà Trần thành lập . 
ĐÁP ÁN 
Câu 1: Nhà Trần thành lập trong hoàn cảnh như thế nào ? 
 Đứng đầu triều đình là vua và Thái thượng hoàng .- Đặt thêm một số cơ quan và chức quan .- Cả nước chia làm 12 lộ . 
Câu 2: So với nhà Lý , bộ máy nhà nước thời Trần có điểm gì khác biệt ? 
BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
Tiết 23 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
Vì sao khi mới thành lập nhà Trần lại rất quan tâm tới việc xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng ? 
1. Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
Quân đội nhà Trần đư ợc tổ chức nh ư thế nào ? 
- Quân đ ội nhà Trần gồm : Cấm quân và quân ở các lộ . 
Thế nào là cấm quân ? 
Thế nào là quân ở các lộ ? 
Quân ở các lộ 
 Cấm quân 
Cấm quân đư ợc tuyển chọn từ những trai tráng khoẻ 
mạnh ở quê h ươ ng nhà Trần ( Tức Mặc , Nam Định ). 
Quân các lộ đ ồng bằng gọi là chính binh , ở miền núi 
gọi là phiên binh . 
Vì sao nhà Trần chỉ tuyển chọn những thanh niên khoẻ mạnh ở quê h ươ ng nhà Trần ? 
Vì để tăng độ tin cậy trong việc bảo vệ triều chính. 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
Quân đ ội nhà Trần đư ợc tuyển chọn theo chính sách và chủ tr ươ ng nào ? 
- Quân đ ội nhà Trần gồm : Cấm quân và quân ở các lộ . 
- Chính sách : “ Ngụ binh ư nông ” 
- Chủ trương : “ Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đông ”, xây dựng tình đoàn kết . 
“ Khi trong n ư ớc không có việc thì cho quân lính về làm ruộng ; 
khi có việc chinh chiến , thì hết thảy mọi ng ư ời dân đ ều là quân lính . 
Thế quân c ư ờng thịnh ” 
 ( Khâm đ ịnh Việt sử thông giám c ươ ng mục ) 
Quân lính được học tập binh pháp , rèn luyện võ nghệ theo 
 chủ tr ươ ng “ quân lính cốt tinh nhuệ , không cốt đ ông ”. 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
 Quân đ ội nhà Trần gồm:Cấm quân và quân ở các lộ . 
 - Chính sách : “ Ngụ binh ư nông ”. 
 - Chủ trương : “ Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đông ”, xây dựng tình đoàn kết . 
 - Học tập binh pháp và luyện võ 
nghệ . 
Thảo luận nhóm 
Nhóm 1,2: Em nhận xét gì về chính sách và những chủ trương này ? 
Nhóm 3,4: Quân đội nhà Trần có điểm gì giống và khác so với quân đội nhà Lý ? 
 Trả lời 
 Chính sách “ Ngụ binh ư nông ” ─˃ vừa đảm bảo 
sản xuất lương thực vừa đảm bảo chiến đấu lâu dài . 
 Chủ tr ươ ng : “ Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt 
đ ông ” ─˃ chú trọng đến chất lượng quân lính . 
 Em nhận xét gì về những chính sách và chủ tr ươ ng này ? 
ĐA 
Quân đ ội nhà Trần có đ iểm gì 
giống và khác so với quân đội nhà Lý ? 
- Giống : + Gồm 2 bộ phận chính . 
 + Xây dựng quân đ ội theo chính sách “ Ngụ binh ư nông ”. 
- Khác : + Quân đ ội đư ợc tuyển dụng ở quê h ươ ng nhà Trần . 
 + Chủ tr ươ ng : “ Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đ ông ”. 
ĐA 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
 Quân đ ội nhà Trần gồm : Cấm quân và quân ở các lộ . 
- Chính sách : “ Ngụ binh ư nông ”. 
Để củng cố quốc phòng nhà Trần đã làm gì ? 
 Cử tướng giỏi đóng giữ các vị trí hiểm yếu , vua Trần thường đi tuần tra , phòng bị ở các nơi này . 
- Chủ trương : “ Quân lính cốt tinh nhụê không cốt đông ”, xây dựng tinh thần đoàn kết . 
 Học tập binh pháp và luyện võ nghệ . 
1. Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
2. Phục hồi và phát triển kinh tế 
Để phục hồi và phát triển kinh tế nông nghiệp , nhà Trần đ ã thực hiện những chủ tr ươ ng gì ? 
 Chú trọng việc khai hoang , đắp đê , nạo vét kênh . 
a. Nông nghiệp 
Tên chức quan nhà Trần đặt để trông coi việc sửa chữa đắp đê ? 
- Đặt chức quan Hà Đê Sứ trông coi , đốc thúc việc đắp đê . 
Cảnh đ ắp đ ê d ư ới thời Trần 
BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1. Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
2. Phục hồi và phát triển kinh tế 
 Chú trọng việc khai hoang , đắp đê , nạo vét kênh . 
a. Nông nghiệp 
- Đặt chức quan Hà Đê Sứ trông coi , đốc thúc việc đắp đê . 
Em có nhận xét gì về chủ trương phát triển nông nghiệp của nhà Trần ? 
Nông nghiệp nhanh chóng phục hồi và phát triển . 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
2. Phục hồi và phát triển kinh tế 
a. Nông nghiệp 
b. Thủ công nghiệp 
Nêu các loại hình thủ công nghiệp ở thời kì này ? 
Thủ công nghiệp nhà n ư ớc : Gốm , dệt , chế tạo vũ khí ,.. 
- Thủ công nghiệp trong nhân dân : Đúc đồng , làm giấy , khắc ván in, 
Chân đèn 
 Hình 28: Ấm gốm thế kỉ XII-XIII 
Gốm thời Trần 
Bát gốm thời Trần được tìm thấy ở đảo Trường Sa Lớn 
VÁN IN THỜI TRẦN 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
2. Phục hồi và phát triển kinh tế 
a. Nông nghiệp 
b. Thủ công nghiệp 
Em có nhận xét về tình hình thủ công nghiệp thế kỉ XIII? 
Các xưởng thủ công của nhà nước và nhân dân được phục hồi và phát triển . 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
2. Phục hồi và phát triển kinh tế 
a. Nông nghiệp 
b. Thủ công nghiệp 
c. Thương nghiệp 
Nêu một vài nét về tình hình th ươ ng 
nghiệp d ư ới thời nhà Trần ? 
- Ở các làng xã , chợ mọc lên ngày càng nhiều . 
 Ở Th ă ng Long, bên cạnh Hoàng thành đ ã có 61 ph ư ờng . 
 Buôn bán với th ươ ng nhân n ư ớc ngoài cũng phát triển nhất là ở Vân Đồn ( Quảng Ninh ). 
 Xây dựng nhiều chợ. 
- Buôn bán với nước ngoài diễn ra sôi nổi. 
 Các xưởng thủ công của nhà nước và nhân dân được phục hồi và phát triển . 
Vân Đồn ( Quảng Ninh ) ngày xưa 
Vân Đồn ( Quảng Ninh ) ngày nay 
Thông tin: 
Vân Đồn nằm ở phía Đông Nam vịnh Hạ Long ( Quảng Ninh ), có vị trí địa lí tự nhiên thuận lợi để thuyền bè qua lại , trú đỗ ( trên trục hàng hải từ Trung Quốc xuống các nước vùng Đông Nam Á). 
Đây cũng là cảng ngoại thương đầu tiên của nước ta . 
“ Thuyền bè n ư ớc ngoài đ ến tụ hội ở đ ây ( Hội Thống , 
Vân Đồn ), mở chợ ngay trên thuyền . Cảnh buôn bán thật 
 là thịnh v ư ợng ” 
 	( An Nam tức sự ) 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
 Quân đ ội nhà Trần gồm:Cấm quân và quân ở các lộ . 
- Chính sách : “ Ngụ binh ư nông ”. 
 - Chủ trương : “ Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đông ”, xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội . 
- Học tập binh pháp và luyện tập võ nghệ . 
2. Phục hồi và phát triển kinh tế 
a. Nông nghiệp 
 Chú trọng việc khai hoang , đắp đê , nạo vét kênh . 
- Đặt chức quan Hà Đê Sứ trông coi , đốc thúc việc đắp đê . 
 Nông nghiệp nhanh chóng phục hồi và phát triển 
b. Thủ công nghiệp 
c. Thương nghiệp 
- Các xưởng thủ công của nhà nước và nhân dân được phục hồi và phát triển . 
Xây dựng nhiều chợ 
- Buôn bán với nước ngoài diễn ra sôi nổi 
1 
2 
3 
4 
5 
1. (6 chữ cái ): Đây là một chức quan trông coi việc sửa , đ ắp đê ? 
H À Đ Ê S Ứ 
2. (9 chữ cái): Trung tâm kinh tế sôi nổi d ư ới thời Trần ? 
T H Ă N G L O N G 
3. (13 chữ cái ): Một bộ phận của quân đ ội nhà Lý ? 
 Q U Â N Đ Ị A P H Ư Ơ N G 
4. ( 6 chữ cái ): Trung tâm buôn bán với n ư ớc ngoài có tàu bè qua lại đông đúc ? 
 V Â N Đ Ồ N 
N Ạ O V É T K Ê N H 
5. (10 chữ cái ): Đây là một biện pháp t ư ới tiêu cho đ ồng ruộng ? 
Đ 
Ắ 
P 
Đ 
Ê 
Câu hỏi hàng dọc : 
Đây là một việc làm nói lên sự quan tâm của nhà Trần đ ến việc thuỷ lợi , đ ể phòng chống lũ lụt bảo vệ mùa màng ? 
TRÒ CHƠI Ô CHỮ 
Điền từ thích hợp vào chỗ trống : 
- Quân đ ội nhà Trần đư ợc tuyển dụng theo chính sách 
“.......” và theo chủ tr ươ ng “ Quân 
 lính cốt tinh nhuệ , không ”, xây 
 dựng tinh thần đ oàn kết trong quân đ ội . 
- Quân đ ội nhà Trần đư ợc học tập  và 
 luyện tập .. th ư ờng xuyên . 
Ngụ binh ư nông 
cốt đ ông 
binh pháp 
võ nghệ 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
 Học bài cũ: 
- Nhà Trần tổ chức quân đội như thế nào ? 
- Các Biện pháp để củng cố quốc phòng . 
 Các biện pháp để khôi phục và phát triển kinh tế ? 
 Trả lời câu hỏi cuối bài học. 
 Bài mới: 
Chuẩn bị bài 13: Nước Đại Việt thế kỉ XII. 
Tài liệu tham khảo 
see you again 
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN 
CÁC THẦY CÔ GIÁO CÙNG CÁC EM HỌC SINH