Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Bài 13: Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII - Trần Thanh Long

 chủ trung ương tập quyền 
C. Quân chủ chuyên chế 
D. Nhà nước chuyên chế 
B. Quân chủ trung ương tập quyền 
ĐA 
BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII (tt) 
Tiết 23 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
Sau khi được thành lập nhà Trần đã làm gì để cai quản đất nước? 
- ổn đ ịnh tình hình chính trị xã hội 
- Xây dựng chính quyền mới 
- Tổ chức lại quân đ ội và củng cố quốc phòng 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
Vì sao mới thành lập nhà Trần lại rất quan tâm tới việc xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng? 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
Quân đ ội nhà Trần đư ợc tổ chức nh ư thế nào? 
- Quân đ ội nhà Trần gồm:Cấm quân và quân ở các lộ 
Thế nào là cấm quân? 
Thế nào là quân ở các lộ? 
Nước ta luôn đứng trước nguy cơ ngoại xâm (nhất là thời kì đế quốc Mông - Nguyên đang mở rộng xâm lược). 
Cấm quân đư ợc tuyển chọn từ những trai tráng khoẻ 
mạnh ở quê h ươ ng nhà Trần (Tức Mặc, Nam Định). 
Quân các lộ đ ồng bằng gọi là chính binh, ở miền núi 
gọi là phiên binh 
?. Vì sao nhà Trần chỉ tuyển chọn những thanh niên khoẻ mạnh ở quê h ươ ng họ Trần? 
- Vì để tăng độ tin cậy trong việc bảo vệ triều chính, cấm quân có nhiệm vụ bảo vệ vua hoàng thành , triều đình. 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
Quân đ ội nhà Trần gồm: Cấm quân và quân ở các lộ 
Quân ở các lộ 
 Cấm quân 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
Quân đ ội nhà Trần đư ợc tuyển dụng theo chính sách và chủ tr ươ ng nào? 
- Chính sách: “ Ngụ binh ư nông” 
- Chủ trương: “Quân lính cốt tinh nhụê không cốt đông”, xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội 
- Quân đ ội nhà Trần gồm:Cấm quân và quân ở các lộ 
-Chính sách: “ Ngụ binh ư nông” 
- Chủ trương: “Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đông”, xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội 
“ Khi trong n ư ớc không có việc thì cho quân lính về 
làm ruộng; khi có việc chinh chiến, thì hết thảy mọi 
ng ư ời dân đ ều là quân lính. Thế quân c ư ờng thịnh” 
 ( Khâm đ ịnh Việt sử thông giám c ươ ng mục) 
 Trả lời 
Chính sách “ Ngụ binh ư nông”  có thể huy đ ộng 
1 lực l ư ợng lớn khi có chiến tranh, toàn dân là lính, 
xây dựng đư ợc khối đ oàn kết giữa kinh tế với quốc 
phòng, sản xuất nông nghiệp với các tổ chức vũ trang 
Chủ tr ươ ng: “ Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt 
đ ông”: Lực l ư ợng quân đ ội tinh nhuệ, thiện chiến 
Những chính sách và chủ tr ươ ng đ ó tác dụng nh ư thế nào? 
ĐA 
 Hình 27: Những chiến binh thời Trần 
 Chứng tỏ n ư ớc ta luôn bị giặc ngoại xâm đ e doạ vì vậy 
 nhân dân ta th ư ờng xuyên luyện tập võ nghệ, sẵn sàng 
 chống ngoại xâm bảo vệ tổ quốc, hình vẽ phản ánh tinh 
thần th ư ợng võ của dân tộc với chủ tr ươ ng đ úng đ ắn “ quân 
lính cốt tinh nhuệ, không cốt đ ông”. 
Hoàn chỉnh , quy củ, đư ợc học tập binh pháp và 
luyện tập võ nghệ 
Hình vẽ trên nói lên đ iều gì về tình hình n ư ớc ta d ư ới triều Trần? 
Em có nhận xét gì về quân đ ội thời Trần? 
Quân đội nhà Trần luyện võ 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
Quân đ ội nhà Trần gồm:Cấm quân và quân ở các lộ 
 -Chính sách: “ Ngụ binh ư nông” 
 - Chủ trương: “Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đông”, xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội 
 - Học tập binh pháp và luyện tập võ nghệ 
Thảo luận nhóm cặp đ ôi (theo bàn) 
So với thời Lý quân đ ội nhà Trần có đ iểm gì 
giống và khác? 
- Giống :+ Gồm 2 bộ phận chính: Cấm quân và quân ở các lộ 
 + Xây dựng quân đ ội theo chính sách “ Ngụ binh ư nông” 
- Khác: + Quân đ ội đư ợc tuyển dụng ở quê h ươ ng họ Trần 
 + Chủ tr ươ ng : “ Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đ ông” 
ĐA 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
Quân đ ội nhà Trần gồm:Cấm quân và quân ở các lộ 
-Chính sách: “ Ngụ binh ư nông” 
Để củng cố quốc phòng nhà Trần đã làm gì? 
Cử tướng giỏi đóng giữ các vị trí hiểm yếu, nhất là biên giới phía Bắc 
- Vua Trần thường đi tuần tra việc phòng bị ở các nơi 
- Chủ trương: “Quân lính cốt tinh nhụê không cốt đông”,xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội. 
- Học tập binh pháp và luyện tập võ nghệ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
2. Phục hồi và phát triển kinh tế 
Để ổn đ ịnh chính trị, xã hội, củng cố quốc phòng nhà Trần đ ã làm gì? 
Nhà Trần đ ã thực hiện nhiều 
chủ tr ươ ng, biện pháp nhằm 
 phục hồi và phát triển kinh 
tế 
Để phục hồi và phát triển kinh tế nông nghiệp, nhà Trần đ ã thực hiện những chủ tr ươ ng gì? 
Chú trọng việc khai hoang, đắp đê, nạo vét kênh. 
a. Nông nghiệp 
Tên chức quan nhà Trần đặt để trông coi việc sửa chữa đắp đê? 
- Đặt chức quan Hà Đê Sứ trông coi , đốc thúc việc đắp đê. 
Cảnh đ ắp đ ê d ư ới thời Trần 
 Một đ oạn đ ê sông Hồng 
M ươ ng dẫn n ư ớc ở đ ồng bằng 
 Bắc Bộ 
Hiện nay để nông nghiệp phát triển, đồng lúa không bị ngập lụt nhà nước ta có biện pháp gì? 
BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
2. Phục hồi và phát triển kinh tế 
Chú trọng việc khai hoang, đắp đê, nạo vét kênh. 
a. Nông nghiệp 
- Đặt chức quan Hà Đê Sứ trông coi , đốc thúc việc đắp đê. 
Em có nhận xét gì về chủ trương phát triển nông nghiệp của nhà Trần? 
Chủ tr ươ ng phát triển nông nghiệp của nhà Trần rất phù hợp, kịp thời đ áp ứng đư ợc nguyện vọng của nhân dân 
Nông nghiệp nhanh chóng phục hồi và phát triển 
“ N ă m 1266, nhà Trần cho phép các v ươ ng hầu, 
công chúa, phò mã, cung tần chiêu tập những ng ư ời 
 phiêu tán không có sản nghiệp làm nô tì đ ể khai khẩn 
 ruộng hoang,lập đ iền trang. V ươ ng hầu có đ iền trang 
 từ đ ấy.” 
 ( Đại Việt sử kí toàn th ư ) 
Điền trang là gì? 
Điền trang là ruộng t ư của v ươ ng 
Hầu, quý tộc thời Trần do khai hoang 
mà có 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
2. Phục hồi và phát triển kinh tế 
a. Nông nghiệp 
b. Thủ công nghiệp 
Nêu các loại hình thủ công nghiệp ở thời kì này? 
- Thủ công nghiệp nhà n ư ớc 
- Thủ công nghiệp trong nhân dân 
 Hình 28: Ấm gốm thế kỉ XII-XIII 
 Bát gốm men ngọc 
 Thạp gốm 
 Bát gốm men ngọc 
VÁN IN THỜI TRẦN 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
2. Phục hồi và phát triển kinh tế 
a. Nông nghiệp 
b. Thủ công nghiệp 
Em có nhận xét về tình hình thủ công nghiệp thế kỉ XIII? 
 Các xưởng thủ công của nhà nước và nhân dân được phục hồi và phát triển. 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
2. Phục hồi và phát triển kinh tế 
a. Nông nghiệp 
b. Thủ công nghiệp 
c. Thương nghiệp 
Nêu một vài nét về tình hình th ươ ng 
nghiệp d ư ới thời nhà Trần? 
- ở các làng xã, chợ mọc lên ngày càng nhiều 
Th ă ng Long bên cạnh Hoàng thành đ ã có 61 ph ư ờng 
Buôn bán với th ươ ng nhân n ư ớc ngoài cũng phát triển nhất là Vân Đồn (Quảng Ninh) 
Xây dựng nhiều chợ 
- Buôn bán với nước ngoài diễn ra sôi nổi 
 Các xưởng thủ công của nhà nước và nhân dân được phục hồi và phát triển. 
Vân Đồn( Quảng Ninh) ngày xưa 
Vân Đồn ( Quảng Ninh) ngày nay 
Thông tin: 
- Vân Đồn nằm ở phía Đông Nam vịnh Hạ Long( thuộc tỉnh Quảng Ninh). Đây là cảng ngoại thương đầu tiên của nước ta 
- Là nơi có vị trí tự nhiên thuận lợi để thuyền bè qua lại,trú đỗ nằm trên trục hàng hải từ trung quốc xuống các nước vùng Đông Nam Á. 
“ Thuyền bè n ư ớc ngoài đ ến tụ hội ở đ ây( Hội Thống, 
Vân Đồn), mở chợ ngay trên thuyền. Cảnh buôn bán thật 
 là thịnh v ư ợng” 
 	( An Nam tức sự) 
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ 
1.Nhà Trần xây dựng quân đ ội và củng cố quốc phòng 
Quân đ ội nhà Trần gồm:Cấm quân và quân ở các lộ 
-Chính sách: “ Ngụ binh ư nông” 
 - Chủ trương: “Quân lớnh cốt tinh nhuệ không cốt đông”, xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội 
- Học tập binh pháp và luyện tập võ nghệ 
2. Phục hồi và phát triển kinh tế 
a. Nông nghiệp 
Chú trọng việc khai hoang, đắp đê, nạo vét kênh . 
- Đặt chức quan Hà Đê Sứ trông coi , đốc thúc việc đắp đê. 
 Nông nghiệp nhanh chóng phục hồi và phát triển 
b. Thủ công nghiệp 
c. Thương nghiệp 
 Các xưởng thủ công của nhà nước và nhân dân được phục hồi và phát triển. 
Xây dựng nhiều chợ 
- Buôn bán với nước ngoài diễn ra sôi nổi 
1 
2 
3 
4 
5 
1. (6 chữ cái): Đây là một chức quan trông coi việc sửa, đ ắp ? 
H À Đ Ê S Ứ 
2. (9 chữ cái): Trung tâm kinh tế sôi nổi d ư ới thời Trần ? 
T H Ă N G L O N G 
3. (13 chữ cái): Một bộ phận của quân đ ội nhà Trần ? 
Q U Â N Đ Ị A P H Ư Ơ N G 
4. ( 6 chữ cái): Trung tâm buôn bán với n ư ớc ngoài có tàu bè qua lại đông đúc ? 
 V Â N Đ Ồ N 
N Ạ O V É T K Ê N H 
5. (10 chữ cái): Đây là một biện pháp t ư ới tiêu cho đ ồng ruộng ? 
TRẢ LỜI CÂU HỎI Ô CHỮ 
Đ 
Ắ 
P 
Đ 
Ê 
Câu hỏi hàng dọc: 
Đây là một việc làm nói lên sự quan tâm của nhà Trần đ ến việc thuỷ lợi, đ ể phòng chống lũ lụt bảo vệ mùa màng ? 
 Củng cố 
* Điền từ thích hợp vào chỗ trống: 
- Quân đ ội nhà Trần đư ợc tuyển dụng theo chính sách 
“.” và theo chủ tr ươ ng “ Quân 
 lính cốt tinh nhuệ, không”, xây 
 dựng tinh thần đ oàn kết trong quân đ ội. 
- Quân đ ội nhà Trần đư ợc học tập và 
 luyện tập.. th ư ờng xuyên 
Ngụ binh ư nông 
cốt đ ông 
binh pháp 
võ nghệ 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
+ Học bài cũ: 
- Nhà Trần tổ chức quân đội như thế nào ? 
- Biện pháp để củng cố quốc phòng . 
Các biện pháp để khôi phục và phát triển kinh tế ? 
Trả lời câu hỏi cuối bài học 
+ Bài mới: 
- Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông cổ 
- Mục đích xâm lược Đại Việt của quân Mông Cổ 
- Nhà Trần đã có chuẩn bị và kháng chiến chống quân Mông Cổ như thế nào ? 
- Tại sao quân Mông cổ rất hùng mạnh mà bị ta đánh bại ? 
Xin chân thành cảm ơn 
quý thầy cô 
các em học sinh!