Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Bài 13: Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII - Vũ Thị Lệ Hằng
1. Nhà Lý sụp đổ
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền
Bộ máy nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền gồm ba cấp: triều đình, các đơn vị hành chính trung gian, cấp hành chính cơ sở là xã.
Điểm mới:
Thực hiện chế độ Thái thượng hoàng.
Đặt thêm một số cơ quan: Quốc sử viện, Thái y viện.,và một số chức quan: Hà đê sứ, Khuyến nông sứ
Cả nước chia lại thành 12 lộ.
Các quý tộc họ Trần đuợc phong vương hầu và ban thái ấp.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Bài 13: Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII - Vũ Thị Lệ Hằng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút TẢI VỀ ở trên
ông (1072-1127) : 55 năm - Lý Thần Tông (1128-1138) : 10 năm - Lý Anh Tông (1138-1175) : 37 năm - Lý Cao Tông (1175 -1210) : 35 năm - Lý Huệ Tông (1210-1224): 14 năm - Lý Chiêu Hoàng (1224-1225): 1 năm CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV) I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP § 13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII Tiết 23 1. Nhà Lý sụp đô ̉ ( Thời ki ̀ đạt đến đỉnh cao của sự thịnh trị ) ( Chính sự dần dần sút kém ) “Bấy giờ nhà vua vẫn cứ tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng, nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp, cũng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, ch Ø ham thích của cải. Các bầy tôi (quan lại) đều bắt chước, tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghĩ đến việc gì”. “ ChÝnh sù ngµy mét ®æ n¸t, ®ãi kÐm x¶y ra lu«n lu«n. Nh©n d©n cïng quÉn, khèn khã, giÆc cíp næi lªn ë nhiÒu n¬i” (Khâm định Việt sử thông giám cương mục) Qua hai ®o¹n trÝch trªn em cho biÕt t ì nh h ì nh nhµ Lý cuèi thÕ kØ XII nh thÕ nµo? CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV) I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP § 13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII Tiết 23 1. Nhà Lý sụp đô ̉ - Cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu , chính quyền không chăm lo đời sống nhân dân , quan lại ăn chơi sa đọa . Hạn hán , lụt lội , mất mùa liên tiếp xảy ra , nhân dân li tán khắp nơi . CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV) I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP § 13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII Tiết 23 1. Nhà Lý sụp đô ̉ - Cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu , chính quyền không chăm lo đời sống nhân dân , quan lại ăn chơi sa đọa . Hạn hán , lụt lội , mất mùa liên tiếp xảy ra , nhân dân li tán khắp nơi . - Một số thế lực phong kiến địa ph ư ơng nổi dậy . Tiết 23 - Nh à L ý bu ộ c ph ải d ựa v ào th ế l ực h ọ Tr ầ n để ch ống l ại c ác l ực l ượ ng n ổi lo ạn . CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV) I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP § 13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII Tiết 23 1. Nhà Lý sụp đô ̉ 1009 1028 1072 1054 1128 1138 1 2 3 4 5 6 lý th¸I tæ lý th¸I t«ng lý th¸nh t«ng lý nh©n t«ng lý thÇn t«ng 1175 1210 1224 1225 7 8 9 lý cao t«ng lý chiªu hoµng Lý huÖ t«ng Lý ANH T¤NG TrÇn c¶nh ( TrÇn Th¸I T«ng ) 1226 - Tháng 12 năm Ất Dậu ( đầu năm 1226) Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh . Nhà Trần được thành lập . - Một số thế lực phong kiến địa ph ư ơng nổi dậy . - Cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu , chính quyền không chăm lo đời sống nhân dân , quan lại ăn chơi sa đọa . Hạn hán , lụt lội , mất mùa liên tiếp xảy ra , nhân dân li tán khắp nơi . - Nh à L ý bu ộ c ph ải d ựa v ào th ế l ực h ọ Tr ầ n để ch ống l ại c ác l ực l ượ ng n ổi lo ạn . TriÒu Lý tån t¹i sau 216 năm , tr¶i qua 9 ®êi vua th ì tan r·. ViÖc nhµ TrÇn thay nhµ Lý cã thÓ nãi lµ mét sù kiÖn lÞch sö ®Æc biÖt. Trong lÞch sö, viÖc thay thÕ mét triÒu ®¹i ®Òu ph¶i qua c¸c cuéc ®Êu tranh. Nhng ë thêi TrÇn, viÖc thay ®æi triÒu ®¹i kh«ng x¶y ra ®æ m¸u. Mäi viÖc ®Òu diÔn ra díi sù s¾p ®Æt kh«n khÐo cña TrÇn Thñ Đ é nªn rÊt ªm thÊm, nhÑ nhµng, hîp lý. Đ i Òu ®ã chøng tá TrÇn Thñ Đ é lµ mét nhµ chÝnh trÞ s¸ng suèt, tµi ba vµ kh«n ngoan. Theo em viÖc v¬ng triÒu TrÇn thµnh lËp cã ®iÓm gì ®Æc biÖt ? CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV) I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP § 13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII Tiết 23 1. Nhà Lý sụp đô ̉ 2. Nhà Trần củng cô ́ chê ́ đô ̣ phong kiến tËp quyền Níc Đ¹i ViÖt th Õ k ỉ XIII NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN THUẬN HÓA Bộ máy chính quyền thời Trần được tổ chức như thế nào? CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV) I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP § 13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII Tiết 23 1. Nhà Lý sụp đô ̉ 2. Nhà Trần củng cô ́ chê ́ đô ̣ phong kiến tập quyền - Bộ máy nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền gồm ba cấp : tri ều đình , các đơn vị hành chính trung gian , cấp hành chính cơ sở là xã . Em hãy vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần? S¥ Đ å Bé M¸Y NHµ N¦íC THêI TRÇN CÊp triÒu đình C¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh trung gian C¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh C¬ së Quan văn (Hä TrÇn) Quan vâ (Hä TrÇn) C¸c c¬ quan Quèc Sö viÖn Th¸i Y viÖn T«n nh©n phñ C¸c chứ c quan Hµ ®ª sø KhyÕn n«ng sø ®ån ®iÒn Sø 12 lé ( Ch¸nh, phã An phñ sø) Phñ ( Tri phñ) Ch©u, huyÖn ( Tri ch©u, tri huyÖn)) X· ( X· quan) Vua Th¸i Thîng Hoµng ®¹i thÇn Th¸I thîng hoµng C¸c chøc quan C¸c c¬ quan đån ® iÒn Sø KhuyÕn N«ng Sø Hµ ®ª Sø T«n Nh©n phñ Th¸I Y ViÖn Quèc Sö viÖn X· (X· quan ) Ch©u , huyÖn (Tri ch©u , tri huyÖn ) phñ (Tri phñ ) 12 Lé ( Ch¸nh , phã An phñ sø ) Cấp xa ̃ Cấp triều đình Cấp đơn vị hành chính trung gian vua Quan vĂN Quan vâ ®¹i thÇn X· (X· quan ) Ch©u , huyÖn (Tri ch©u , tri huyÖn ) 2 4 l ộ - ph ủ (Tri ph ủ ) Cấp xa ̃ Cấp triều đình Cấp đơn vị hành chính trung gian vua Quan vĂN Quan vâ SƠ ĐỒ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI LÝ SƠ ĐỒ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI TRẦN THẢO LUẬN: Tìm những điểm mới trong việc xây dựng bộ máy quan lại và đơn vị hành chính Thời Trần so với Thời Lý ? 3 ph út CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV) I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP § 13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII Tiết 23 1. Nhà Lý sụp đô ̉ 2. Nhà Trần củng cô ́ chê ́ đô ̣ phong kiến tập quyền - Bộ máy nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền gồm ba cấp : tri ều đình , các đơn vị hành chính trung gian , cấp hành chính cơ sở là xã . + Thực hiện chế độ Thái thượng hoàng . * Điểm mới : + Đặt thêm một số cơ quan : Quốc sử viện , Thái y viện..,và một số chức quan : H à đê sứ , Khuyến nông sứ + Cả nước chia lại thành 12 lộ . Thiªn trêng Long hng Quèc oai B¾c giang H¶I ®« ng Trêng yªn KiÕn x¬ng Hång Kho¸i thanh ho¸ Hoµng giang DiÔn ch©u Lâm Bình Th¸I nguyªn L¹ng giang CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV) I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP § 13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII Tiết 23 1. Nhà Lý sụp đô ̉ 2. Nhà Trần củng cô ́ chê ́ đô ̣ phong kiến tập quyền - Bộ máy nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền gồm ba cấp : tri ều đình , các đơn vị hành chính trung gian , cấp hành chính cơ sở là xã . + Thực hiện chế độ Thái thượng hoàng . * Điểm mới : + Đặt thêm một số cơ quan : Quốc sử viện , Thái y viện..,và một số chức quan : H à đê sứ , Khuyến nông sứ + Cả nước chia lại thành 12 lộ . - Các quý tộc họ Trần đuợc phong vương hầu và ban thái ấp . CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV) I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP § 13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII Tiết 23 => Nhận xét : Bộ máy nhà Trần hoàn chỉnh,quy củ, chặt chẽ hơn nhà Lý. Điều này chứng tỏ nhà Trần quan tâm tới nhiều mặt của đất nước. Năng lực quản lý của nhà Trần được nâng cao. Em có nhận xét gì về tổ chức bộ máy nhà nước thời Trần? CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV) I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP § 13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII Tiết 23 1. Nhà Lý sụp đô ̉ 2. Nhà Trần củng cô ́ chê ́ đô ̣ phong kiến t ập quyền 3. Pháp luật thời Trần - Năm 1230 ban hành bộ Quốc triều hình luật . Quốc Triều Hình Luật Chế độ tư hữu được bảo vệ nghiêm . Người nợ không trả được nợ sẽ bị bắt giam cho đến khi nào trả hết nợ mới được tha . Quy định cụ thể về việc mua bán ruộng đất đó là vào năm 1237 triều đình quy định “ trúc thư văn khế ”, nếu là giấy tờ về ruộng đất , vay mượn thì người làm chứng in tay ở ba dòng trước , người bán in tay ở bốn dòng sau . QUỐC TRIỀU HÌNH LUẬT Tư liệu đại cương LSVN Em hãy nêu những điểm mới trong bộ Quốc triều hình luật? CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV) I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP § 13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII Tiết 23 1. Nhà Lý sụp đô ̉ 2. Nhà Trần củng cô ́ chê ́ đô ̣ phong kiến tập quyền 3. Pháp luật thời Trần - Năm 1230 ban hành bộ Quốc triều hình luật + Đặt cơ quan Thẩm hình viện để xử kiện . + Xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản , quy định cụ thể về việc mua bán ruộng đất . * Điểm mới : TRÒ CHƠI ĐOÁN CHỮ TR 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 TR NHÀ TRẦN TRÒ CHƠI ĐOÁN CHỮ Tên vị vua cuối cùng của triều đại nhà Lý ? Lý Anh Tông Lý Cao Tông Lý Chiêu Hoàng Lý Huệ Tông C CÂU SỐ 1 CÂU SỐ 2 Ai là người có công trong việc thành lập nhà Trần ? Trần Quốc Tuấn Trần Thủ Độ Trần Cảnh Trần Quốc Toản B CÂU SỐ 3 Tên một bộ luật của nhà Trần là Quốc triều hình luật ? Đúng Sai x CÂU SỐ 4 Một chế độ đặc biệt chỉ có ở nhà Trần là : Chế độ lập Thái tử sớm Chế độ Thái thượng hoàng Chế độ lập nhiều Hoàng hậu B CÂU SỐ 5 Tên thật của vị vua đầu tiên thuộc triều Trần là Trần Cảnh ? Đúng Sai x CÂU SỐ 6 Viết chữ ( Đ ) đúng hoặc ( S ) sai vào trước các chữ cái sau đây . A.Nhà Lý tồn tại từ năm 1009 đến cuối năm 1226. B. Trần Thủ Độ buộc Lý Huệ Tông nhường ngôi choTrần Cảnh . C. Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh . D. Nhà Trần thay nhà Lý là cần thiết . Đ Đ Đ s Bµi 1. NhËn xÐt cña em vÒ viÖc nh µ TrÇn thay thÕ nh µ Lý ? A. B¶o vÖ vua vµ hoµng téc . D. B¶o vÖ quyÒn lîi phô n Ữ . C. B¶o vÖ quyÒn t h Ữ u tµi s¶n , nhÊt lµ ruéng ® Êt . B. B¶o vÖ søc kÐo . D. Đã lµ hµnh ® éng ®¸ ng lªn ¸n. C. Phï hîp víi tình hình thùc tÕ lóc bÊy giê . B. ChuyÖn bình thêng trong lÞch sö c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn . A. Kh«ng cÇn thiÕt ph¶i thay thÕ triÒu ®¹i nh µ lý . Bµi 2. ĐiÓm bæ sung ph¸p luËt thêi TrÇn so víi thêi Lý : Hướng dẫn về nhà Học bài,vẽ sơ đồ tổ chức bộ máy thời nhà Trần . Đọc và soạn trước phần II bài 13 Sưu tầm tranh ảnh về Nhà Trần XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ Đà DỰ TIẾT HỌC NÀY KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ LUÔN MẠNH KHỎE
File đính kèm:
bai_giang_lich_su_lop_7_bai_13_nuoc_dai_viet_o_the_ki_xiii_v.ppt
